Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

The word ass could not be parsed. Trying a normal dictionary lookup:

No entries found. Showing closest matches:

as, assis, m. (nom. assis, Don. ad Ter. Phorm. 1, 1, 9, and Schol. ad Pers. 2, 59; old form assārĭus, ii, m.; and in the gen. plur. assariūm, Varr. L. L. 8, § 71 Müll.; Charis. p. 58 P.) [εἷς, Dor. αἴς, Tarent. ἄς, Hinter].

  1. I. In gen., unity, a unit; as a standard for different coins, weight, measure, etc. (in Vitr. 3, 1, p. 61 Rode, perfectus numerus, the perfect number, fundamental number), acc. to the duodecimal system, divided into 12 parts, or uncias, with the following particular designations: uncia = 1s./12 duodecima (sc. pars) sextans = 2/12 = 1s./6 sexta quadrans = 3/12 = 1s./4 quarta, also teruncius or triuncis triens = 4/12 = 1s./3 tertia or quincunx = 5s./12 sextans cum quadrante semissis s. semis = 6/12 = 1s./2 dimidia septunx = 7s./12 quadrans cum triente bessis s. bes = 8/12 = 2/3, for beis s. binae partes assis. dodrans = 9/12 = 3s./4 terni quadrantes dextans s. decunx = 10/12 = 5s./6 quini sextantes deunx = 11s./12 undecim unciaeThe uncia was again divided into smaller parts: semuncia = 1/2 uncia = 1/24 assis. duella = 1/3 uncia = 1/36 assis. sicilicus (-um) = 1/4 uncia = 1/48 assis. sextula = 1/6 uncia = 1/72 assis. drachma = 1/8 uncia = 1/96 assis. hemisecla = 1/12 uncia = 1/144 assis. scripulum = 1/24 uncia = 1/288 assis.The multiples of the as received the following designations: dupondius = 2 asses. tripondius s. tressis = 3 asses. (quadressis) = 4 asses. quinquessis = 5 asses. sexis (only in the connection decussissexis in Vitr. 1. c.) = 6 asses. septissis = 7 asses. octussis = 8 asses. nonussis (novissis?) = 9 asses. decussis = 10 asses. bicessis = 20 asses. tricessis = 30 asses, and so on to centussis = 100 asses. (Cf. Varr. L. L. 5, § 169 sq. Müll.)
  2. II. Esp.
  1. A.
    1. 1. As a copper coin, the as was, acc. to the ancient custom of weighing money, originally a pound (asses librales or aes grave), of the value of about 8 8d./89, or 16 2/3 cents, and was uncoined (aes rude) until Servius Tullius stamped it with the figures of animals (hence pecunia, from pecus); cf. Varr. R. R. 2, 1, 9; Plin. 33, 3, 13, § 42 sqq. In the first Punic war, on account of the scarcity of money, the as was reduced to a sixth part of its original weight, i. e. two ounces; hence asses sextantarii (of the value of about 1 103d./297, or 2.8 cents), and the state gained five sixths. In the second Punic war, and the dictatorship of Fabius, the as was again reduced one half, to one ounce; hence asses unciales, about equal to 200d./297, or 1.4 cents. Finally, the Lex Papiria (A.U.C. 563, B.C. 191) reduced the as to half an ounce; hence asses semiunciales = 100d./297, or 7.9 1/3 mills, which continued as a standard even under the emperors. In all these reductions, however, the names of coins remained, independent of the weight of the as: uncia, sextans, quadrans, etc.; cf. Grotef. Gr. II. p. 253 sq.
      From the small value of the as after the last reduction, the following phrases arose: quod non opus est, asse carum est, Cato ap. Sen. Ep. 94: Quod (sc. pondus auri) si comminuas, vilem redigatur ad assem, Hor. S. 1, 1, 43: viatica ad assem Perdiderat, to the last farthing, id. Ep. 2, 2, 27: ad assem impendium reddere, Plin. Ep. 1, 15: rumores Omnes unius aestimemus assis, Cat. 5, 3: Non assis facis? id. 42, 13.
      Hence,
      1. 2. The proverbs,
        1. a. Assem habeas, assem valeas, your worth is estimated by your possessions, Petr. 77, 6: crumena plena assium, Gell. 20, 1.
        2. b. Assem elephanto dare, to give something (as a petition, and the like) with trembling to a superior (a metaphor derived from trained elephants, which, after playing their parts, were accustomed to take pay for themselves, which was given them with fear by the multitude; cf. Plin. 8, 5, 5, § 14), Augustus ap. Quint. 6, 3, 59, and Macr. S. 2, 4; Varr. ap. Non. p. 531, 10 sq.
    2. B. In inheritances and other money matters, where a division was made, the as, with its parts, was used to designate the portions. Thus haeres ex asse, sole heir; haeres ex semisse, he who receives one half of the inheritance; haeres ex dodrante, he who receives three fourths; and so, haeres ex besse, triente, quadrante, sextante, etc.; ex semiunciā, ex sextulā, ex duabus sextulis, etc., Dig. 28, 5, 50; 34, 9, 2; Suet. Caes. 83; Cic. Caecin. 6 et saep.: Nerva constituit, ut tu ex triente socius esses, ego ex besse, Dig. 17, 2, 76: bessem fundi emere ab aliquo, ib. 26, 21, 2, § 39: quadrans et semissis fundi, ib. 6, 1, 8 al.; hence, in assem, in asse, or ex asse, in all, entirely, completely, Dig. 36, 45: vendere fundum in assem, ib. 20, 6, 9; so Col. 3, 3, 8 and 9: in asse, id. 2, 12, 7: sic in asse flunt octo menses et dies decem, id. 2, 12, 7: ex asse aut ex parte possidere, Dig. 2, 8, 15; Sid. Ep. 2, 1; 6, 12; 8, 6 al.
    3. C. As a measure of extent.
        1. a. An acre, acc. to the same divisions as above, from scripulum to the as, Col. 5, 1, 9 sq.: proscindere semissem, iterare assem, Plin. 18, 19, 49, § 178.
        2. b. A foot, Col. 5, 3.
    4. D. Of weight, a pound, acc. to the same division; cf. Fann. Pond. 41: In haec solide sexta face assis eat, Ov. Med. Fac. 60.
      Note: Mathematicians (v. Vitr. l. c.) called the number 6 perfectus numerus (since 1 + 2 + 3 = 6), and formed, accordingly, the following terminology: 1 = sextans, as a dice-number . unio. 2 = triens . . . . . . . . . . binio. 3 = semissis . . . . . . . . . . ternio. 4 = bessis (διμοιρος) . . . . . quaternio. 5 = quintarius . . . . . . . quinio. 6 = perfectus numerus . . . . senio. 7 = ἔφεκτος, sex adjecto asse = 6 + 1. 8 = adtertiarius, sex adjectā tertiā = 6 + 2 (ἐπίτριτος). 9 = sesquialter, sex adjectā dimidiā = 6 + 3 (ἡμιόλιος). 10 = bes alter, sex duabus partibus additis = 6 + 4 (ἐπιδίμοιρος). 11 = adquintarius, sex quinque partibus additis = 6 + 5 (ἐπιπεντάμοιρος). 12 = duplio (διπλασίων).

assa, v. assus, a, um.

Assabinus, i, m., a deity of the Ethiopians, Plin. 12, 19, 42, § 89.

Assărăcus, i, m., = Ἀσσάρακος, King of Phrygia, son of Tros, brother of Ganymede and Ilus, father of Capys, and grandfather of Anchises, Ov. M. 11, 756.
Hence, Assaraci nurus, Venus, Ov. F. 4, 123: Assaraci Frater, Ganymede, a constellation (Aquarius), id. ib. 4, 943: Assaraci gens, i. e. the Romans, Verg. A. 9, 643.

* 1. assārĭus, a, um, adj. [asso], roasted: daps pecuina, Cato, R. R. 132, 2 Schneid.

2. assārĭus, ii, m., v. as init.

assātūra, ae, f. [asso], roasted meat (late Lat.), Vop. Aur. 49; Apic. 7, 5; * Vulg. 2 Reg. 6, 19.

assĕcla (ads-, B. and K., Jahn; ass-, Halm), ae, comm. acc. to Charis. p. 37 P. (but examples are found only in masc.) [assequor], a follower, an attendant, servant, sycophant (with the accessory idea of contempt, different from assectator; cf. Ruhnk. ad Vell. 2, 83): assentatores eorum atque adseculae, Cic. Corn. Fragm. ap. Orell. IV. 2, p. 453: legatorum adseculae, id. Verr. 2, 1, 25: cum adseculae suo tetrarchian dedisset, id. Div. 2, 37, 79; id. Sest. 64 fin. Orell. (ed. min.); id. Att. 6, 3, 6: assecla praetoris, Nep. Att. 6, 4: adseculae, Juv. 9, 48 dub. Jahn.

assectātĭo (ads-), ōnis, f. [assector].

  1. I. An (assiduous, respectful) attendance (as that of clients, etc.): in petitionibus opera atque adsectatio, Cic. Mur. 34: so Q. Cic. Petit. Cons. 9.
  2. II. Observation, study: magna caeli adsectatio, Plin. 2, 20, 18, § 82.

assectātor (ads-), ōris, m. [assector], he that is in attendance upon any one (as friend, servant, client, etc.), a follower, an attendant (in a good sense, while assecla is used in a contemptuous sense).

  1. I. Lit.: vetus adsectator ex numero amicorum, Cic. Verr. 2, 2, 11: cum comitatu adsectatoribusque, id. Balb. 27 fin.: hujus autem rei (sc. adsectationis) tres partes sunt: una salutatorum, cum domum veniunt; altera deductorum, tertia adsectatorum, who are always in attendance upon the candidates, Q. Cic. Petit. Cons. 9 al.: cancer dapis adsectator, Plin. 9, 42, 66, § 142.
  2. II. Trop., a disciple: sapientiae, i. e. philosophus, Plin. 8, 17, 21, § 59: eloquentiae, id. 29, 1, 5, § 8: dicendi, id. 20, 14, 57, § 160: auditor adsectatorque Protagorae, Gell. 5, 10, 7.

as-sector (ads-, Kayser, Halm, K. and H.), ātus, 1, v. dep. a.

  1. I. To attend one with zeal, eagerness, etc., to accompany, follow, wait upon, be in attendance upon (esp. of the friends of candidates for office): cum aedilitatem P. Crassus peteret, eumque major natu, etiam consularis, Ser. Galba adsectaretur, * Cic. de Or. 1, 56, 239: studia adulescentulorum in suffragando, in adsectando mirifice et magna et honesta sunt, Q. Cic. Petit. Cons. 8 fin.: cum adsectaretur: Num quid vis? occupo, Hor. S. 1, 9, 6: omnis inferioris Germaniae miles Valentem adsectabatur, Tac. H. 2, 93 fin.; id. A. 6, 19; id. Or. 2: cum celebritatem adsectarentur adulescentium scholae, Plin. 33, 12, 54, § 152; Suet. Caes. 19.
  2. II. In jurid. Lat.: feminam, to follow a woman (considered as a wrong), Dig. 47, 10, 15, § 22.
    Note: Pass.: adsectari se omnes cupiunt: adsectari passive, ἀκολουθεῖσθαι, Enn. ap. Prisc. p. 792 P.

* assĕcūtor (ads-), ōris, m. [assequor], an attendant: Cupidinis, Mart. Cap. 9, p. 306.

assĕdo, ōnis, m., = assessor, Non. p. 63, 23.

assĕfŏlĭum, ii, n., a plant; also called, after the Gr., agrostis, App. Herb. 77.

as-sellor (ads-), ātus, 1, v. dep. [sella], to go to stool, to void (perh. only in Veg.): multum stercoris assellatus, Veg. 2, 22, 2; 5, 44, 1; 5, 56, 1: sanguinem, id. 5, 9, 1.

as-sĕnesco (ads-), ĕre, v. inch. n., to become old to any thing: Cereri, Tert. Exhort. ad Cast. 13.

as-sensĭo (ads-), ōnis, f. [assentior], an assent, agreement, approbation, applause (esp. in rhetor. and philos. lang.; beyond this sphere assensus is more usu.): orationis genus exile nec satis populari adsensioni accommodatum, Cic. Brut. 30, 114; id. Inv. 1, 31, 51: crebrae adsensiones, multae admirationes, id. ib. 84, 290; id. Mil. 5: plurium, Sen. Ep. 7: simulata, Quint. 6, 3, 73; so Plin. Ep. 3, 4, 4; 4, 12, 6 al.
In philos. lang., an assent to the reality of sensible appearances: nunc de adsensione atque adprobatione, quam Graeci συγκατάθεσιν vocant, pauca dicemus, Cic. Ac. 2, 12, 37: non sunt neque adsensiones neque actiones in nostrā potestate, id. Fat. 17 (v. the context, and id. ib. 19).

assensor (ads-), ōris, m. [assentior], he that assents to or agrees with any one: cotidie commemorabam te unum in tanto exercitu mihi fuisse adsensorem, Cic. Fam. 6, 21; Auct. ad Her. 3, 23: vindictae, Val. Max. 6, 3, 6: irae, Sen. Hippol. 1207.

1. assensus (ads-), a, um, Part. of assentior.

2. assensus (ads-), ūs, m. [assentior], an agreement, assent, approval, approbation.

  1. I. In gen.: adsensu omnium dicere, Cic. N. D. 2, 2, 4: volgi adsensu et populari approbatione, id. Brut. 49, 185: omnium adsensu, Liv. 5, 9; 8, 5; 8, 4 fin.; cf. id. 3, 72: adsensu senatūs, Plin. Pan. 71: adsensum consequi agendo, id. Ep. 7, 6, 13; so Tac. A. 14, 12; 15, 22; Suet. Aug. 68; id. Tib. 45 et saep.
    In the plur.: dicta Jovis pars voce probant; alii partes assensibus implent, Ov. M. 1, 245; 8, 604: hinc ingentes exciri adsensus, Tac. Or. 10 fin.
    Also joyful, loud assent: exposuit cum ingenti adsensu, Liv. 27, 51.
  2. II. Esp.
    1. A. In philos. lang., like assensio, an assent to the reality of sensible appearances: concedam illum ipsum sapientemretenturum adsensum, nec umquam ulli viso adsensurum, nisi, etc., Cic. Ac. 2, 18, 57: tollendus adsensus est, id. ib. 2, 18, 59; 2, 18, 33 fin.; id. Fin. 3, 9, 31 al.
    2. B. Poet., an echo: Et vox adsensu nemorum ingeminata remugit, Verg. G. 3, 45: Aereaque adsensu conspirant cornua rauco, id. A. 7, 615; Claud. VI. Cons. Hon. 615.

assentātĭo (ads-), ōnis, f. [assentor].

  1. I. A flattering assent, flattery, adulation: istaec illum perdidit adsentatio, Plaut. Bacch. 3, 3, 7: nullam in amicitiis pestem esse majorem quam adulationem, blanditiam, adsentationem, Cic. Lael. 25, 94: adsentationes, blanditiae et pejor odio amoris simulatio, Plin. Pan. 85: Graeci diuturnā servitute ad nimiam adsentationem eruditi, Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 5: se blanditiis et adsentationibus in Asinii consuetudinem penitus immersit, id. Clu. 13: inflatus adsentationibus, Liv. 24, 6 al.
  2. II. Rarely in a good sense, approbation, assent, Vell. 2, 128: ad neutram partem adsentationem flectere, Petr. 17.

assentātĭuncŭla (ads-), ae, f. dim. [assentatio], petty, trivial flattery: adsentatiunculae ac perjuratiunculae parasiticae, * Plaut. Stich. 1, 3, 75: non vereor, ne adsentatiunculā quādam aucupari tuam gratiam videar, * Cic. Fam. 5, 12.

assentātor (ads-), ōris, m. [assentor], one who assents flatteringly, a flatterer (most freq. in Cic.).

  1. I. Lit.: semper auget adsentator id, quod is, cujus ad voluntatem loquitur, vult esse magnum, Cic. Lael. 26, 98: ita fit, ut is adsentatoribus patefaciat aures suas maxime, qui ipse sibi adsentetur et se maxime ipse delectet, id. ib. 26, 97; id. Off. 1, 14, 42; 1, 26, 91; 2, 18, 63; id. Caecin. 5, 14: Adsentatores jubet ad lucrum ire poëta Dives agris, * Hor. A. P. 420.
  2. II. Trop.: non auctor, sed adsentator mali, one who connives at, Tert. adv. Herm. 10.

* assentātōrĭē (ads-), adv. [assentor], in a flattering manner, fawningly: dubitare te, non adsentatorie (i. e. non tibi indulgens), sed fraterne veto, Cic. ad Q. Fr. 2, 15, 6, 3.

* assentātrix (ads-), īcis, f. [assentator], a female flatterer: adsentatrix scelestast, Plaut. Most. 1, 3, 100.

assentĭo (ads-), v. assentior.

as-sentĭor (ads-, Fleck., B. and K., Halm, Weissenb.; ass-, Merk.), sensus, 4, v. dep. [sentio] (the act. form assentio, īre, was out of use even in the time of Varro, Varr. L. L. Fragm. ap. Gell. 2, 25, 9; cf. Spald. ad Quint. 1, 5, 55. The middle use of the word corresponds far better with its signif. than the active; for while adsentio prop. signif. only sentiendo accedere ad aliquem or aliquid, to make known one’s inclination or feeling toward any object, whether in favor of or against it; the middle, assentior, = sentiendo se applicare, designates a friendly joining of one’s self to any one. The act. form, adsentio, is found in Plaut. Am. 2, 2, 192; id. Rud. 4, 3, 36; Att. and Pompon. ap. Non. p. 469, 16 sq.; Verg. A. 2, 130; in Cic. only three times in epist. style (which is worthy of notice; cf. absque), Fam. 5, 2, 9; Att. 9, 9; and ad Q. Fr. 2, 1, 2; cf. Diom. p. 377 P.; but after the time of the poets of the Aug. per. it is often found, particularly in the post-Aug. histt., together with the class. mid. form, used in like manner: assensit precibus Rhamnusia justis, Ov. M. 3, 406; 9, 259; 14, 592 al.: cum de aliis rebus adsentire se veteribus Gabinis diceret, Liv. 1, 54: Adsensere atque etc., Tac. H. 5, 3; id. A. 3, 51; 3, 23; Suet. Vesp. 6; Curt. 4, 13, 4; Gell. 6, 5, 5 al.), lit., to join one in opinion, to agree with; hence, to assent to, give assent, to approve, give approval; with dat. or absol.: adsensus sum homini, Lucil. ap. Prisc. p. 801: Adsentio, Plaut. Rud. 4, 3, 36: adsensi sunt omnes, Vulg. Gen. 34, 24: cum saepissime tibi senatus maximis sit de rebus adsensus, Cic. de Or. 1, 49, 214; id. Balb. 27: si ulli rei sapiens adsentietur, id. Ac. 2, 21, 67: cui (sententiae) sunt adsensi ad unum, id. Fam. 10, 16: quibus (verbis) adsensi sunt in conspectu meo, Vulg. Jer. 34, 24; ib. 2 Macc. 14, 26: in quibus adsentior sollicitam et periculosam justitiam non esse sapientis, Cic. Rep. Fragm. ap. Prisc. p. 801 P.: sapientem, si adsensurus esset, etiam opinaturum, etc., id. Ac. 2, 21, 67: verbo adsentiri, Sall. C. 52, 1: omnes adsensi sunt partibus dividundis, Liv. 25, 30; 41, 24 al.: cui non adsentior, Quint. 9, 3, 49 Spald.: ne adsentiri necesse esset, Suet. Caes. 80 et saep.
So of conduct, to yield: quam ob rem adsentire nobis, Vulg. Dan. 13, 20.
With neutr. acc. aliquid, cetera, etc.: non habeo autem quid tibi adsentiar, Cic. N. D. 3, 25, 64: vitiosum est adsentiri quidquam falsum, id. Ac. 2, 21, 68: cetera adsentior Crasso, id. de Or. 1, 9, 35: Mihi quoque adsunt testes, qui illut quod ego dicam adsentiant, Plaut. Am. 2, 2, 192: illud quod a te dictum est, valde tibi adsentior, Cic. de Or. 1, 28, 126; so id. ib. 3, 48, 182.
Note: Pass.: is (sapiens) multa sequitur probabilia, non comprehensa neque percepta neque adsensa, sed similia veri, nor assented to as perceived by sense (cf. assensio and assensus), Cic. Ac. 2, 31, 99.
And impers.: Bibulo adsensum est, Cic. Fam. 1, 2.

assentor (ads-; v. assentior init.), ātus, 1, v. freq. [irreg. for adsensor, from assentior], lit., to join one in judgment or opinion (opp. adversor); hence, always to assent, to agree with one in every thing, to flatter (in the class. per. only in prose); with dat.: Etiam tu quoque adsentaris huice? Plaut. Am. 2, 2, 70; cf. assentatrix: (callidus adulator) etiam adversando saepe adsentetur et litigare se simulans blandiatur, etc., Cic. Lael. 26, 99; Vell. 2, 48: tibi adsentabor, Plaut. Most. 1, 3, 89: Negat quis? nego: ait? aio. Postremo imperavi egomet mihi, Omnia adsentari, Ter. Eun. 2, 2, 22; so id. Ad. 2, 4, 6; 5, 9, 31; id. Eun. 3, 2, 37: ita fuit, ut is adsentatoribus patefaciat aures suas maxime, qui ipse sibi adsentetur et se maxime delectet, Cic. Lael. 26, 97: ut nihil nobis adsentati esse videamur, id. Ac. 2, 14, 45: quia mihi ipse adsentor fortasse, id. Fam. 3, 11: Baiae tibi assentantur, flatters you, i. e. endeavors to ingratiate itself into your favor by its sanative powers, id. ib. 9, 12: adsentante majore convivarum parte, Just. 12, 6: cui ergo consilio adsentabimur? Tert. Exhort. ad Cast. 4.

* assĕquēla (ads-), ae, f. [assequor], a succeeding, succession, Mar. Vict. p. 2500 P.

as-sĕquor (ads-, Fleck., B. and K., Halm), sĕcūtus (or sĕquutus; v. sequor), 3, v. dep., to follow one in order to come up to him, to pursue.

  1. I.
    1. A. In gen. (only ante-class. in the two foll. exs.): ne sequere, adsequere, Plaut. Fragm. ap. Varr. L. L. 6, § 73 Müll.: Adsequere, retine, Ter. Phorm. 5, 8, 89.
      Far more freq.,
    2. B. Esp., to reach one by pursuing him: sequendo pervenire ad aliquem: nec quicquam sequi, quod adsequi non queas, Cic. Off. 1, 31, 110.
      Hence, to overtake, come up with a person or thing (with the idea of active exertion; while consequi designates merely a coming up with, a meeting with a desired object, the attainment of a wish; cf. Doed. Syn. III. p. 147 sq. According to gen. usage, adsequor is found only in prose; but consequor is freq. found in the poets): si es Romae jam me adsequi non potes, sin es in viā, cum eris me adsecutus, coram agemus, Cic. Att. 3, 5; poët. ap. Cic. Tusc. 1, 39, 94: Pisonem nuntius adsequitur, Tac. A. 2, 75.
      In the histt. also absol.: ut si viā rectā vestigia sequentes īssent, haud dubie adsecuturi fuerint, Liv. 28, 16: in Bruttios raptim, ne Gracchus adsequeretur, concessit, id. 24, 20: nondum adsecutā parte suorum, arrived, id. 33, 8; Tac. H. 3, 60.
  2. II. Trop.
    1. A. To gain, obtain, procure: eosdem honorum gradus adsecuti, Cic. Planc. 25, 60: immortalitatem, id. ib. 37, 90: omnes magistratus sine repulsā, id. Pis. 1, 2; so Sall. J. 4, 4: regnum, Curt. 4, 6 al.: nihil quicquam egregium, Cic. de Or. 1, 30, 134; id. Verr. 2, 1, 57: quā in re nihil aliud adsequeris, nisi ut, etc., id. Rosc. Am. 34, 96: adsecutas virtute, ne, etc., Just. 2, 4.
    2. B. To attain to one in any quality, i. e. to come up to, to equal, match; more freq. in regard to the quality itself, to attain to: Sisenna Clitarchum velle imitari videtur: quem si adsequi posset, aliquantum ab optimo tamen abesset, Cic. Leg. 1, 2 fin.: benevolentiam tuam erga me imitabor, merita non adsequar, id. Fam. 6, 4 fin.; so id. ib. 1, 4 fin.: qui illorum prudentiam, non dicam adsequi, sed quanta fuerit perspicere possint, id. Har. Resp. 9, 18: ingenium alicujus aliquā ex parte, Plin. Ep. 4, 8, 5: ut longitudo aut plenitudo harum multitudinem alterius adsequatur et exaequet, Auct. ad Her. 4, 20.
  3. III. Transf. to mental objects, to attain to by an effort of the under standing, to comprehend, understand: ut essent, qui cogitationem adsequi possent et voluntatem interpretari, Cic. Inv. 2, 47, 139: quibus (ratione et intellegentiā) utimur ad eam rem, ut apertis obscura adsequamur, id. N. D. 3, 15, 38: ut scribas ad me, quid ipse conjecturā adsequare, id. Att. 7, 13 A fin.: Quis tot ludibria fortunaeaut animo adsequi queat aut oratione complecti? Curt. 4, 16, 10; Sex. Caecil. ap. Gell. 20, 1, 5: quid istuc sit, videor ferme adsequi, Gell. 3, 1, 3: visum est et mihi adsecuto omnia a principio diligenter ex ordine tibi scribere, Vulg. Luc. 1, 3: adsecutus es meam doctrinam, ib. 2 Tim. 3, 10; ib. 1 Tim. 4, 6.
    Note: Pass. acc. to Prisc. p. 791 P., but without an example; in Cic. Verr. 2, 2, 73 fin., instead of the earlier reading, it is better to read, ut haec diligentia nihil eorum investigare, nihil adsequi potuerit; cf. Zumpt ad h. l., and Gronov. Observ. 1, 12, 107; so also B. and K.

asser, ĕris, m. [from 2. assero, quod admoveantur haereantque parietibus, Perot.; so agger from aggero].

  1. I. A beam, pole, stake, post, Vitr. 7, 3: Co. Sunt asseres? St. Sunt pol, Plaut. Aul. 2, 6, 8: asseres pedum XII., cuspidibus praefixi in terră defigebantur, Caes. B. C. 2, 2; Liv. 44, 5; 30, 10; 38, 5; Tac. H. 4, 30; * Vulg. Eccli. 29, 29 al.
  2. II. A pole on which a litter was borne, Suet. Calig. 58; Juv. 3, 245; 7, 132.
  3. III. A lath, Vitr. 4, 2.

assercŭlus, i, m. dim. (assercŭ-lum, i, n., Cato) [asser] a small beam or pole, Cato, R. R. 12; 152; Col. 12, 52, 4; 8, 3, 6.

1. as-sĕro (ads-, K. and H., Müller), sēvi, situm, 3, v. a., to sow, plant, or set near something (very rare; not in Cic.), Agroet. de Orthogr. p. 2274 P.: vites, Cato, R. R. 32 fin.: vitis adsita ad olus, Varr. R. R. 1, 16 fin.: vites propter cupressos, id. ib. 1, 26: Lenta quin velut adsitas Vitis implicat arbores, * Cat. 61, 102: populus adsita certis Limitibus, * Hor. Ep. 2, 2, 170 (quippe quae vitibus maritaretur, Agroet. l. c.).

2. as-sĕro (ads-, Ritschl, Fleckeisen, Merk., Halm, Weissenb.), sĕrŭi, sertum, 3, v. a., to join some person or thing to one’s self; hence,

  1. I. As a jurid. t. t. (so this word is most freq. found; cf. assertor and assertio).
    1. A. Aliquem manu, in libertatem or liberali causā (also merely manu, and finally absol. adserere), to declare one (a slave) to be free by laying hands upon him, to set free, to liberate: adserere manu in libertatem … , Varr. L. L. 6, § 64 Müll.: qui in libertatem adserebant, Suet. Vit. 10: se adserit in libertatem, Dig. 47, 10, 11 fin.: in iis qui adserantur in libertatem, quia quivis lege agere possit, id juris esse, Liv. 3, 45; so, in ingenuitatem, Suet. Aug. 74: se ingenuitati, Dig. 40, 14, 2: manu eas adserat Suas populares liberali causā, Plaut. Poen. 4, 2, 83: manuque liberali causā ambas adseras, id. ib. 5, 2, 142: si quisquam hanc liberali adseruisset manu, id. Curc. 5, 2, 68: ego liberali illam adsero causā manu, Ter. Ad. 2, 1, 40: cum in causā liberali eum, qui adserebatur cognatum, suum esse diceret, * Cic. Fl. 17, 40: neminem venire, qui istas adsereret manu, Plaut. Poen. 5, 6, 11: illam a lenone adserito manu, id. Pers. 1, 3, 83; and transf.: pisces manu adserere, id. Rud. 4, 3, 34: adserui jam me fugique catenas, Ov. Am. 3, 11, 3 Merk.; Suet. Vesp. 3; id. Gram. 21.
    2. B. Aliquem in servitutem, to declare one to be a slave by laying the hand upon him, to claim as a slave: M. Claudio clienti negotium dedit (Ap. Claudius), ut virginem in servitutem adsereret, Liv. 3, 44; so Suet. Tib. 2; Liv. 34, 18; 35, 16 fin.
  2. II. After the poets of the Aug. per., transf. from the judicial sphere to common life.
    1. A. (Acc. to I. A.) To free from, to protect, defend, defend against (esp. freq. in Flor. and Suet.): habe ante oculos mortalitatem, a quā adserere te hoc uno munimento potes, Plin. Ep. 2, 10, 4: se ab injuriā oblivionis, id. ib. 3, 5, 9: liberatae Italiae adsertique imperii nuntius, Flor. 3, 3, 19: post adsertam a Manlio, restitutam a Camillo urbem, id. 1, 13, 19: Latini quoque Tarquinios adserebant, id. 1, 11, 1: Gracchanas leges, id. 3, 16, 1: easdem leges, id. 3, 17, 1; so id. 2, 18, 16; 3, 3, 19; 3, 17, 4: dignitatem, Suet. Caes. 16 (cf. Caes. B. C. 1, 7, and Suet. Caes. 33: defendere dignitatem, id. ib. 72: tueri dignitatem): senatus in adserendā libertate consensit, in the restoring of freedom, Suet. Calig. 60; id. Claud. 10: namque adserit urbes sola fames (liberas facit urbes contra dominos, Schol.), Luc. 3, 56: hoc focale tuas adserat auriculas, i. e. guard against the hearing of bad verses, Mart. 14, 142: non te cucullis adseret caput tectum (sc. a basiis), id. 11, 99.
    2. B. (Acc. to I. B.) Aliquid sibi, to appropriate something to one’s self, to claim, declare it one’s own possession: nec laudes adsere nostras, claim not for yourself, etc., Ov. M. 1, 462: haec (gaudia) utrāque manu complexuque adsere toto, Mart. 1, 16, 9; and (per hypallagen): me adsere caelo, appoint me to the skies, i. e. declare me to be of celestial origin, Ov. M. 1, 761.
      In prose, Vell. 2, 60 Runhk.; cf. Val. Max. 4, 4, 4: Unus hominum ad hoc aevi Felicis sibi cognomen adseruit L. Sulla, Plin. 7, 43, 44, § 137: sapientis sibi nomen adseruit, Quint. 12, 1, 20: sibi artem figurarum, id. 9, 3, 64: ipse te in alto isto pinguique secessu studiis adseris? are you devoting yourself? Plin. Ep. 1, 3, 3: dominationem sibi, Suet. Oth. 9: divinam majestatem sibi, id. Calig. 22: Gallaeci Graecam sibi originem adserunt, Just. 44, 3.
    3. C. In gen., to maintain, affirm, assert, declare; διαβεβαιοῦμαι, Gloss.: non haec Colchidos adserit furorem, Diri prandia nec refert Thyestae, Mart. 10, 35: Epicharmus testium malis hanc utilissime imponi adserit, Plin. 20, 9, 34, § 89, where Jan conjectures ait: mollissimum quemque beatum fore adserebant, Aur. Vict. Caes. 28, 8; so id. ib. 3, 5: non vacat adserere quae finxeris, Quint. Decl. 7, 6; Pall. 1, 19, 3; so Veg. 1, 17, 4; 1, 17, 5; 5, 25, 1 al.

assertĭo (ads-), ōnis, f. [2. assero].

  1. I. Lit. (acc. to 2. assero, I. A.), a formal declaration that one is a freeman or a slave: adsertio tam a servitute in libertatem, quam a libertate in servitium trahi significat, Prisc. p. 1208 P.; Traj. ap. Plin. Ep. 10, 72 fin.: perfusoriae adsertiones, unauthorized declarations of freedom, Suet. Dom. 8: sitne liber qui est in adsertione, Quint. 3, 6, 57: ut in reis deportatis et adsertione secundā (i. e. judicio secundo, in quo adsertor de libertate agit), id. 5, 2, 1; so also id. 11, 1, 78; cf. Cod. Just. 7, 17, 1.
  2. II. In gen., an assertion (late Lat.), Arn. 1, p. 18: deorum adsertio religiosa, an assertion of the existence of the gods, id. 4, p. 141.

assertor (ads-), ōris, m. [2. assero], one who formally asserts that another is free or a slave.

  1. I. A restorer of liberty.
    1. A. Lit.: adsertores dicuntur vindices alienae libertatis, Don. ad Ter. Ad. 2, 1, 40; cf. 2. assero, I. A.: populo detrectante dominationem atque adsertores flagitante, Suet. Caes. 80: Catoni gladium adsertorem libertatis extorque, Sen. Ep. 13.
    2. B. Trop., a defender, protector, deliverer, advocate: publicus adsertor dominis suppressa levabo Pectora, Ov. R. Am. 73: senatūs adsertor, Luc. 4, 214 (qui in libertatem defendis senatum, Schol.); Mart. 1, 53, 5: adsertores Camilli, id. 1, 25; Suet. Galb. 9: dignitatis ac potentiae patriciorum, id. Tib. 2: quaestionis, he who carries an inquiry entirely through, is master of the subject, Macr. S. 7, 4.
  2. II. He who claims or declares one to be a slave (cf. 2. assero, I. B.): cum instaret adsertor puellae, Liv. 3, 46, and besides only id. 3, 47.

* assertōrĭus (ads-), a, um, adj. [assertor], pertaining to a restoration of freedom: lites, Cod. Just. 7, 17, 1.

* assertum (ads-), i, n. [2. assero, II. C.], an assertion, Mart. Cap. 6, p. 195.

assertus (ads-), a, um, Part. of 2. assero.

* as-servĭo (ads-), īre, v. n., to serve, aid, assist: contentioni vocis adserviunt, Cic. Tusc. 2, 24, 56.

as -servo (ads-, Fleck., B. and K., Weissenb., Müller), āvi, ātum, 1, v. a., to watch over, keep, preserve, observe, guard (carefully) a person or thing (very freq. of things kept in custody; in the class. per. mostly in prose): adservatote haec, sultis, navales pedes (i. e. mercenarii), Plaut. Men. 2, 2, 75: tabulae neglegentius adservatae, Cic. Arch. 5: corpora (mortuorum) in conditorio, Plin. 7, 16, 16, § 75: ignem in ferulā, id. 7, 56, 57, § 198: thynni sale adservantur, id. 9, 15, 18, § 48; and, in sale adservari, id. 9, 25, 41, § 80: Hunc quoque adserva ipsum, ne quo abitat, watch, Plaut. Rud. 3, 4, 72: sinito ambulare, si foris, si intus volent, Sed uti adserventur magnā diligentiā, id. Capt. 1, 2, 6: acerrime adservabimus, we shall very closely watch, Cic. Att. 10, 16: portas murosque, Caes. B. C. 1, 21: arcem, Curt. 9, 7: ut vinctum te adservet domi, Plaut. Bacch. 4, 4, 98: cura adservandum vinctum, Ter. And. 5, 2, 24; so id. Heaut. 3, 3, 32; 4, 4, 12: imperat dum res judicetur, hominem ut adservent, Cic. Verr. 2, 3, 22; 2, 5, 30: ut domi meae te adservarem, rogāsti, id. Cat. 1, 8, 19: Vitrubium in carcerem adservari jussit, Liv. 8, 20; 40, 23; 27, 19 fin.; 6, 30: sacra fideli custodiā, id. 5, 40: puella Adservanda nigerrimis diligentius uvis, Cat. 17, 16.

* assessĭo (ads-), ōnis, f. [assideo], a sitting by or near one (to console him): oblitum me putas, quae tua fuerit adsessio, oratio, confirmatio animi mei fracti? Cic. Fam. 11, 27, 4.

assessor (ads-), ōris, m. [assideo], he that sits by one, an assessor, aid: Lacedaemonii regibus suis augurem adsessorem dederunt, Cic. Div. 1, 43, 95.
In judic. lang., the assistant of a judge, assessor (cf. Zimm. Rechtsgesch. 3, p. 21 sq.; Hugo, Rechtsgesch. p. 685), Dig. 1, 22; Suet. Galb. 14; Sen. Tranq. 1, 3.

* assessōrĭus (ads-), a, um, adj. [assessor], pertaining to an assessor: Sabinus in adsessorio (sc. libro de adsessoris officio) ait, etc., Dig. 47, 10, 5, § 8.

assessūra (ads-), ae, f. [assessor], the office of assessor, assessorship, Dig. 50, 14, 3.

1. assessus (ads-), a, um, Part. of assideo.

* 2. assessus (ads-), ūs, m. [assideo], a sitting by one: Turpior adsessu non erit ulla meo, for sitting by me, Prop. 5, 11, 49.

* assestrix (ads-), īcis, f. [assessor], she that sits by, a female assistant, Afran. ap. Non. p. 73, 29.

assĕvēranter (ads-) and assĕvē-rātē (ads-), advv., v. assevero fin.

assĕvērātĭo (ads-), ōnis, f. [assevero].

  1. I. An earnest pursuit of any thing; hence,
    1. A. Of discourse, a vehement assertion, affirmation, asseveration: omni tibi adseveratione affirmo, Cic. Att. 13, 23: confirmatio est nostrorum argumentorum expositio cum adseveratione, Auct. ad Her. 1, 3; so Quint. 4, 2, 94; 11, 3, 2; Plin. Pan. 67; Tac. A. 6, 2; 4, 42; 4, 52.
    2. B. In Tac., of actions, a persevering earnestness, vehemence, rigor: igitur multā adseverationecoguntur patres, etc., Tac. A. 4, 19: accusatio tamen apud patres adseveratione eādem peracta, id. ib. 2, 31.
  2. * II. In the old gram. lang., a strengthening part of speech, a word of emphasis: adiciebant et adseverationem, ut heu, Quint. 1, 4, 20: (adseverat heu, dum miserabili orationi ipsius, qui dicit dolorem, adjungit, Spald.).

as-sĕvēro (ads-, Ritschl, B. and K., Halm), āvi, ātum, 1, v. a. [severus].

  1. I.
    1. A. Lit., to do any thing with earnestness, to do or pursue earnestly (opp. jocari, Cic. Brut. 85, 293; rare in early Latin; syn.: affirmo, confirmo, assero, dico): quae est ista defensio? utrum adseveratur in hoc an tentatur? is this matter conducted in earnest? Cic. Verr. 2, 2, 10.
      Hence, of discourse, to assert strongly or firmly, to declare positively, to affirm (in the class. per. only in prose; with this word in this sense, cf. the Engl. to assure; the Germ. versichern; the Gr. ἰσχυρίζομαι, βεβαιόω; and the Lat. confirmo, adfirmo): neminem eorum haec adseverare audias, * Plaut. Mil. 3, 1, 164: pulchre adseverat sese ab Oppianico destitutum, Cic. Clu. 26, 72: unum illud firmissime adseverabat in exsilium se iturum, id. Att. 10, 14: periti rerum adseverant non ferre (Arabiam) tantum, etc., Plin. 12, 18, 41, § 83 Jan (others adstruxerunt, v. astruo fin.): Halicarnasii mille et ducentos per annos nullo motu terrae nutavisse sedes suas adseveraverant, Tac. A. 4, 55; 6, 28; 12, 42; 14, 16; id. H. 2, 80: constantissime adseveravit fore, ut etc., Suet. Vesp. 5.
      Also, de aliquā re: neque hoc meum, de quo tanto opere hoc libro adseveravi, umquam adfirmabo esse verius quam tuum, Cic. Or. 71, 237: quem ad modum adversarius de quāque re adseveret, id. Brut. 57, 208: neminem ullā de re posse contendere neque adseverare, id. Ac. 2, 11, 35.
      Of inanimate things, to make known, to show, prove, demonstrate: adseverant magni artus Germanicam originem, Tac. Agr. 11.
    2. B. In Tac., of conduct (cf. asseveratio): viri gravitatem adseverantes, assuming an air of gravity, Tac. A. 13, 18.
  2. II. In App., to make grave or serious: frontem, App. M. 3, p. 135, 10, and 8, p. 203, 24.
    Advv.: adsĕvēranter and adsĕ-vērātē, with asseveration, earnestly, emphatically.
    1. A. Form adsĕvēranter: loqui valde adseveranter, Cic. Att. 15, 19, 2.
      Comp.: Haec Antiochus fere multo etiam adseverantius (dixit), Cic. Ac. 2, 19, 61.
    2. B. Form adsĕvērātē: tragoedias scite atque adseverate actitavit, earnestly, Gell. 6, 5, 2.

as -sībĭlo (ads-), āre, v. n. and a., to hiss, murmur, whisper at or to a thing (only in the post-Aug. poets): alno adsibilat alnus, Claud. Nupt. Hon. et Mar. 68; id. Rapt. Pros. 2, 225: moto adsibilat aëre ventus, Aus. Mos. 258.
As verb act.: serpens animam adsibilat aris, i. e. sibilando amittit, Stat. Th. 5, 578.

* as-siccesco (ads-), ĕre, v. inch., to become dry, to dry up, Col. 12, 9, 1.

as-sicco (ads-), āre, v. a., to dry, to dry up (only in post-Aug. prose; most freq. in Col.): aliquid in sole, Col. 12, 15 fin.; 2, 9, 18; id. Arb. 28 fin.; 1, 6, 22: nebulam et rorem, id. 4, 19, 2; 12, 16, 3; 12, 33, 1 al.: lacrimas, Sen. Cons. ad Polyb. 26 (Haase, siccare).

assĭcŭlus, v. axiculus.

assĭdĕlae (ads-), ārum, f. [assideo], tables at which the priests sat and offered sacrifices, Paul. ex Fest. p. 17 Müll.

as-sĭdĕo (ads-, Fleck., Kayser, Rib., Merk., Halm, Weissenb.; both, K. and H.), sēdi, sessum, 2, v. n. [sedeo], to sit by or near a person or thing (syn. assido).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: qui apud carbones adsident, Plaut. Rud. 2, 6, 48: in Tiburti forte adsedimus ego et Marcus filius, Cic. de Or. 2, 55, 224: non adsidens et attente audiens, id. Brut. 55, 200.
    2. B. Esp.
      1. 1. To sit, stand, or be at one’s side, as attendant, aid, protector; absol. or with dat.: cum lacrimans in carcere mater noctes diesque adsideret, Cic. Verr. 2, 5, 43: principes Macedoniae hujus (Plancii) periculo commoti huic adsident, pro hoc laborant, id. Planc. 11 fin.: cum Pompeius P. Lentulo consuli frequens adsideret, id. Pis. 32, 80: qui (nobilium adulescentes) ibi adsidebant, Liv. 9, 46, 9: Ut assidens inplumibus pullis avis Serpentium adlapsus timet, Hor. Epod. 1, 19: adsidens foribus, Vulg. Sap. 6, 15; ib. 1 Macc. 11, 40; ib. Act. 26, 30.
        Hence, in judic. lang., t. t., to aid, assist one in the office of judge, to be an assessor (cf. assessor): rarus in tribunali Caesaris Piso, et si quando adsideret, atrox ac dissentire manifestus, Tac. A. 2, 57; Dig. 1, 22, 2; 1, 22, 3; 1, 22, 6 al.
      2. 2. Of the sick, to attend upon, take care of: adsidet aegrae, Ov. H. 20, 137: Adsidet una soror, Prop. 5, 3, 41: si alius casus lecto te adflixit, habes qui Adsideat, fomenta paret, medicum roget, etc., Hor. S. 1, 1, 82; Plin. Ep. 7, 19: adsidente amantissimā uxore, Tac. Agr. 45: adsidere valetudini, id. ib.
      3. 3. To be busily, assiduously engaged about a thing: litteris, Plin. Ep. 3, 5, 19: gubernaculis, to attend to, to mind, id. Pan. 81 fin.
  2. II. Transf.
    1. A. Of a place, to station one’s self before; and more freq. in a hostile sense, to be encamped before, sit down before, besiege, blockade; constr. with dat. or acc.; also pass.: adsidere sepultae urbis ruinis, Tac. H. 3, 35: prope moenia Romana adsidere, Liv. 26, 22: moenibus adsidet hostis, Verg. Cir. 267; Liv. 23, 19; 21, 25; Curt. 4, 3; Tac. H. 2, 22 al.: cum muros adsidet hostis, Verg. A. 11, 304: adsidendo castellum, Tac. A. 6, 43: arces, Sil. 9, 623: adsidebat oppugnabatque oppidum, Gell. 7, 1, 8: Amisumque adsideri audiebat, Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 830 P. (IV. 8 Gerl.): adsessos Capuae muros, Sil. 12, 453.
    2. * B. Poet., to be near one in qualities, i. e. to be like, to resemble (in prose, instead of it, accedo; opp. dissideo, q. v.): parcus Adsidet insano, Hor. Ep. 1, 5, 14 (sedet stulto proximus eique simillimus est, Crucq.; cf. in Gr. ἐγγὺς εἶναί τινι.
      Acc. to Schmid the figure is drawn from the sitting together of similar classes in the theatre).

as-sīdo (ads-, Ritschl, Fleck., B. and K., Dietsch; ass-, Roth), sēdi, no sup., 3, v. n., to sit down, seat one’s self somewhere, sit (syn. assideo).

      1. a. Absol.: Adsido; accurrunt servi; soccos detrahunt, Ter. Heaut. 1, 1, 72: adsidamus, si videtur, Cic. Ac. 1, 4, 14: Assidentem (Caesarem) conspirati specie officii circumsteterunt, Suet. Caes. 82.
      2. b. With an adjunct of place: in sellā apud magistrum adsideres, Plaut. Bacch. 3, 3, 28: hic, id. Stich. 1, 2, 35: hic in arā, id. Rud. 3, 3, 26: eo mulier adsidat, Cato, R. R. 157, 11: ut aves videre possint, ubi adsidant, Varr. R. R. 3, 5, 3: super aspidem, Cic. Fin. 2, 18, 59: aquila in culmine domūs assedit, Suet. Tib. 14: humi assidens, id. Ner. 53 al.
      3. c. With acc. (cf. assideo, II. A.): Hiempsal dextrā Adherbalem adsedit, Sall. J. 11, 3: se utrumque adsidere jussit, Aur. Vict. Caes. 10.
        Of an orator who sits down after he has finished his speech: Peroravit aliquando, adsedit; surrexi ego, he sat down, took his seat, Cic. Rosc. Am. 22: subito adsedit, cum sibi venenis ereptam memoriam diceret, id. Or. 37, 129: Set ubi adsedit, Catilina etc., Sall. C. 31, 7; 53, 1.

assĭdŭē (ads-), adv., v. 2. assiduus fin.

assĭdŭĭtas (ads-), ātis, f. [2. assiduus], a constant presence with any one (in order to serve, aid, etc.; cf. assideo, I. B. 1.; most freq. in Cic.).

  1. I. In gen.: medici adsiduitas, constant attendance, Cic. Att. 12, 33: cotidiana amicorum adsiduitas et frequentia, Q. Cic. Petit. Cons. 1, 3: eorum, qui abs te defensi sunt, id. ib. 1, 13: eandemque adsiduitatem tibi se praebuisse postridie, the same unceasing attendance, Cic. Deiot. 15, 42: summā adsiduitate cotidianā aliquem tractare, id. ad Q. Fr. 1, 3, 8.
    So of the constant attendance, in the assemblies, of candidates for office (cf.: habitare in oculis, Cic. Planc. 27, 66): altera pars petitionis, quae in populari ratione versatur, desiderat nomenclationem, blanditiam, adsiduitatem, etc., Q. Cic. Petit. Cons. 11, § 43: adsiduitatis et operarum harum cotidianarum putat esse consulatum, Cic. Mur. 9, 21: valuit adsiduitate, valuit observandis amicis, valuit liberalitate, id. Planc. 27 fin.: homo aut frugalitatis existimatione praeclara aut, id quod levissimum est, adsiduitate, id. Verr. 2, 1, 39.
    First in Suet., without access. idea, for constant presence, Suet. Tib. 10.
  2. II. Esp., with gen. of thing, with the idea of continuance in time, the continuance, duration, constancy of any thing; sometimes a frequent occurrence or repetition of it: adsiduitate molestiarum sensum omnem humanitatis ex animis amittimus, Cic. Rosc. Am. 53 fin.: adsiduitate cotidianā et consuetudine oculorum adsuescunt animi, id. N. D. 2, 38, 96: bellorum, id. Off. 2, 21, 74: epistularum, unbroken correspondence, id. Fam. 16, 25: orationis, id. Att. 16, 5, 2: dicendi adsiduitas aluit audaciam, id. Inv. 1, 3, 4: contubernii, Tac. Or. 5: spectaculorum, Suet. Aug. 43: concubitus, id. Dom. 22: opprobrii, Vulg. Eccli. 41, 9: ejusdem litterae, Auct. ad Her. 4, 12, 18.
    Without gen. of thing: talis in rem publicam nostram labor, adsiduitas, dimicatio, assiduity, unremitting application, Cic. Balb. 2, 6: adsiduitas illius non est, Vulg. Eccli. 7, 14: viri mendacis, ib. ib. 20, 27; 38, 28.

1. assĭdŭō (ads-), adv., v. 2. assiduus fin.

* 2. assĭdŭo (ads-), āre, v. a. [2. assiduus], to apply constantly: filio flagella, Vulg. Eccli. 30, 1.

1. assĭdŭus (ads-, perh. only by confusion of 1. assiduus with 2. assiduus), i, m. [as-do; cf. infra, Gell. 16, 10, 15], a tributepayer; a name given by Servius Tullius to the citizens of the upper and more wealthy classes, in opp. to proletarii, citizens of the lowest classes, who benefit the state only by their progeny (proles).

  1. I.
    1. A. Lit.: cum locupletes assiduos (Servius) appellāsset ab aere dando, Cic. Rep. 2, 22, 40.
      So in the Twelve Tables: adsiduo vindex adsiduus esto. Proletario jam civi, cui quis volet vindex esto, Gell. 16, 10, 5; cf. Dirks. Transl. 154 sq.: locuples enim est assiduus, ut ait L. Aelius, appellatus ab aere dando, Cic. Top. 2, 10; Varr. ap. Non. p. 67, 25: quibus erant pecuniae satis locupletes, assiduos; contrarios proletarios, id. ib.: assiduum ab aere dando, Quint. 5, 10, 55: adsiduus in Duodecim Tabulis pro locuplete dictus, ab assibus, id est aere dando, Gell. 16, 10, 15: adsiduus dicitur, qui in re, quam frequenter agit, quasi consedisse videatur. Alii assiduum locupletem, quasi multorum assium dictum putārunt. Alii eum, qui sumptu proprio militabat, ab asse dando vocatum existimārunt, Paul. ex Fest. p. 9 Müll.: ditiores qui asses dabant, assidui dicti sunt, Charis. p. 58 P.; cf. vindex ap. Cassiod. Orth. p. 2318 P.: assiduus dicebatur apud antiquos, qui assibus ad aerarii expensam conferendis erat, Isid. Orig. 10, 17; cf. Nieb. Röm. Gesch. 1, pp. 496-502.
    2. B. Meton., a rich person: noctīsque diesque adsiduo satis superque est, Plaut. Am. 1, 1, 14.
  2. II. Trop., adject. of a first-rate, classical writer: classicus adsiduusque aliquis scriptor, non proletarius, Gell. 19, 8, 15 (cf. on the other hand: Proletario sermone nunc quidem utere, common talk, Plaut. Mil. 3, 1, 157).

2. assĭdŭus (ads-, Ritschl, Lachm., Fleck., B. and K., Rib., Weissenb., Jahn; ass-, Merk., Halm, K. and H.), a, um, adj. [from assideo, as continuus from contineo, etc.]: Itaque qui adest, adsiduus (est), Varr. L. L. 7, § 99; but more correctly: adsiduus dicitur, qui in re, quam frequenter agit, quasi consedisse videatur, to have sat down to it, Paul. ex Fest. p. 9 Müll.; hence,

  1. I. Constantly present somewhere, attending to, busy or occupied with something (cf. deses, idle, from desideo): cum hic filius adsiduus in praediis esset, Cic. Rosc. Am. 7; id. Att. 4, 8, b, § 3: fuit adsiduus mecum praetore me, id. Cael. 4, 10; Varr. R. R. 2, 10, 6; Vulg. Eccli. 9, 4; 37, 15: semper boni adsiduique domini (i. e. qui frequenter adest in praediis) referta cella vinariā, oleariā, etc., Cic. Sen. 16, 56: suos liberos agricolas adsiduos esse cupiunt, id. Rosc. Am. 16, 47: flagitator, id. Brut. 5, 18: his potius tradam adsiduis uno opere eandem incudem diem noctemque tundentibus, id. de Or. 2, 39, 162: Elevat adsiduos copia longa viros, Prop. 3, 31, 44: campus, Assiduis pulsatus equis, Ov. M. 6, 219: adsiduus in oculis hominum fuerat, Liv. 35, 10: hostis, adsiduus magis quam gravis, id. 2, 48: canes adsiduiores, Varr. R. R. 2, 9: circa scholas adsiduus, Suet. Tib. 11: (patrimonia) majora fiunt Incude adsiduā semperque ardente camino, by the busy anvil, Juv. 14, 118: Retibus adsiduis penitus scrutante macello Proxima, id. 5, 95: Quem cavat adsiduis sudibus, id. 6, 248: in mandatis illius maxime adsiduus esto, Vulg. Eccli. 6, 37; 12, 3.
    So of the constant attendance of candidates for office, Q. Cic. Petit. Cons. 9, 37 (cf. these passages in their connection).
    Hence sarcastically of parasites: urbani adsidui cives, quos scurras vocant, Plaut. Trin. 1, 2, 165.
  2. II. With the prominent idea of continuance in time, continual, unremitting, incessant, perpetual, constant (very freq. both in prose and poetry): foro operam adsiduam dare, Plaut. As. 2, 4, 22: ludis adsiduas operas dare, Lucr. 4, 974: pars terraï perusta solibus adsiduis, id. 5, 252: imbres, id. 5, 341; Cic. Att. 13, 16: motus, Lucr. 1, 995, and 4, 392; 2, 97: repulsus, id. 4, 106: casus, id. 5, 205: frequentia, Cic. Planc. 8 fin.; Q. Cic. Petit. Cons. 9, 37: febricula, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.: adsidua ac diligens scriptura, Cic. Or. 1, 33, 150: recordatio, id. Fin. 1, 12, 41: deorum adsidua insidens cura, Liv. 1, 21: deprecatio justi adsidua, Vulg. Jac. 5, 16: (portae) adsiduus custos, Liv. 34, 9: longa temporum quies et continuum populi otium et assidua senatūs tranquillitas, etc., Tac. Or. 38: sterilitates, Suet. Claud. 18: quantum (nominis) Octavius abstulit udo Caedibus adsiduis gladio, Juv. 8, 243: barbarorum incursus, Suet. Vesp. 8: vasa aurea adsiduissimi usūs, id. Aug. 71: ignis, Tib. 1, 1, 6: aqua, Prop. 2, 1, 68; 2, 19, 31; 3, 11, 56 al.: libidines, id. 2, 16, 14: Hic ver adsiduum atque alienis mensibus aestas, Verg. G. 2, 149: nubes, Ov. M. 1, 66: gemitus, id. ib. 2, 486 et saep.: Non feret assiduas potiori te dare noctes, * Hor. Epod. 15, 13.
    Sometimes said with a degree of impatience, constant, everlasting, eternal: lapsus Tectorum adsiduos, Juv. 3, 8: obvius adsiduo Syrophoenix udus amomo, with his everlasting perfume, id. 8, 159 Jahn: adsiduo ruptae lectore columnae, id. 1, 13.
    Hence adv., continually, constantly, without intermission.
  1. I. Form as-sĭdŭō (ads-): operam dare alicui, Plaut. Cist. 1, 3, 37: edere, id. Mil. 1, 1, 50: perpotare, id. Most. 4, 2, 60: esse cum aliquo, id. Truc. 2, 4, 68: quaerere aliquid, Plin. 26, 3, 8, § 16: adesse, Dig. 40, 4, 44.
    Far more freq.,
  2. II. Form assĭdŭē (ads-): ubi sum adsidue, scio, Ter. Hec. 2, 1, 20: in ore indisciplinatorum adsidue erit, Vulg. Eccli. 20, 26: Adsidue veniebat, Verg. E. 2, 4: homines nobiles adsidue unā scribere, Ter. Ad. prol. 16: adsidue cantare, Cic. Div. 1, 34, 74: alia, quae suis locis dicentur adsidue, Plin. 24, 1, 1, § 3: Cum assidue minores parentibus liberi essent, Quint. 6, 3, 67: agere aliquid, Ter. Heaut. prol. 29: ut oculis adsidue videmus, Cic. N. D. 2, 41, 104: audire aliquid, id. Mil. 34, 93: frequenter et adsidue consequi aliquid, Auct. ad Her. 4, 56, 69: laudare aliquid, Vulg. Eccli. 51, 15: interrogari, ib. ib. 23, 11: litteris uti, Cic. Fam. 5, 15: convivari, Suet. Aug. 74: frequentare aedem, id. ib. 91: gestare aliquem ornatum, id. Calig. 52: DEFLERE ALIQVEM, Inscr. Grut. 950, 8: adsidue recens, Plin. 11, 53, 115, § 277.
    Comp not found.
    * Sup. assĭdŭissimē (ads-): Adsiduissime mecum fuit Dionysius, Cic. Brut. 91, 316: salientes (aquae) adsiduissime interdiu et noctu, Sen. Cons. ap. Front. Aquaed. 2, p. 252; for the comparison of the adj. and adv. (as in arduus, exiguus, egregius, industrius, perpetuus, etc.), v. Rudd. I. p. 180, n. 58.

assignātĭo (ads-), ōnis, f. [assigno], a marking, showing, assignment, allotment; most freq. of the allotment of land to colonists (cf. assigno, I. A.); with and without agrorum: haec agrorum adsignatio, Cic. Phil. 6, 5, 14; 4, 4, 9; id. Agr. 2, 30 fin.: novae adsignationes, id. ib. 3, 3; so id. Fam. 13, 8, 2: popularis adsignationis modum non excessit, Val. Max. 4, 3, 7.
Of other things (cf. assigno, I. B.): aquae, Dig. 43, 20, 1.

* assignātor (ads-), ōris, m. [id. I. B.], an assigner, appointer, Dig. 38, 4, 3.

as-signĭfĭco (ads-), āre, v. a.

  1. I. To show, make evident: olim tonsores non fuisse adsignificant antiquorum statuae, Varr. R. R. 2, 11, 10.
  2. II. To denote, point out: locum, Varr. ap. Gell. 10, 1.

assigno (ads-, B. and K., Halm, Weissenb., Jahn, K. and H.), āvi, ātum, 1, v. a.

  1. I. In gen.
    1. A. Lit., to mark out or appoint to one, to assign; hence also, to distribute, allot, give by assigning, as t. t. of the division of public lands to the colonists (cf. assignatio; syn.: ascribo, attribuo): uti agrum eis militibus, legioni Martiae et legioni quartae ita darent, adsignarent, ut quibus militibus amplissime dati, adsignati essent, Cic. Phil. 5, 19 fin.; so id. ib. 2, 17, 43; id. Agr. 3, 3, 12: qui (triumviri) ad agrum venerant adsignandum, Liv. 21, 25; 26, 21; Sic. Fl. p. 18 Goes.
    2. B. Transf., to assign something to some one, to confer upon: mihi ex agro tuo tantum adsignes, quantum corpore meo occupari potest, Cic. Att. 3, 19, 3: munus humanum adsignatum a deo, id. Rep. 6, 15 fin.: apparitores a praetore adsignati, id. Verr. 2, 3, 25: ordines, id. Pis. 36, 88: quem cuique ordinem adsignari e re publicā esset, eum adsignare, Liv. 42, 33: equum publicum, id. 39, 19; so id. 5, 7: equiti certus numerus aeris est adsignatus, id. ib.: aspera bella componunt, agros adsignant, oppida condunt, to assign dwellingplaces to those roaming about (with ref. to I. A.), * Hor. Ep. 2, 1, 8: natura avibus caelum adsignavit, appointed, allotted, Plin. 10, 50, 72, § 141: de adsignandis libertis, Dig. 38, 4. 1 sq.: adsignavit eam vivam, παρέστησεν, he presented her, Vulg. Act. 9, 41 al.
    3. C. Trop., to ascribe, attribute, impute to one as a crime, or to reckon as a service (in the last sense not before the Aug. period; in Cic. only in the first signification).
        1. a. In mal. part.: nec vero id homini tum quisquam, sed tempori adsignandum putavit, Cic. Rab. Post. 10, 27: haec si minus apta videntur huic sermoni, Attico adsigna, qui etc., id. Brut. 19, 74: ne hoc improbitati et sceleri meo potius quam imprudentiae miseriaeque adsignes, id. ad Q. Fr. 1, 4; so id. Fam. 6, 7, 3; id. Att. 6, 1, 11; 10, 4, 6; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2: petit, ne unius amentiam civitati adsignarent, Liv. 35, 31’ permixtum vehiculis agmen ac pleraque fortuita fraudi suae adsignantes, Tac. H. 2, 60; Nigid. ap. Gell. 4, 9, 2; and without dat.: me culpam fortunae adsignare, calamitatem crimini dare; me amissionem classis obicere, etc., Cic. Verr. 2, 5, 50 Zumpt.
        2. b. In bon. part.: nos omnia, quae prospera tibi evenere, tuo consilio adsignare; adversa casibus incertis belli et fortunae delegare, Liv. 28, 42, 7: Cypri devictae nulli adsignanda gloria est, Vell. 2, 38: sua fortia facta gloriae principis, Tac. G. 14: hoc sibi gloriae, Gell. 9, 9 fin.: si haec infinitas naturae omnium artifici possit adsignari, Plin. 2, 1, 1, § 3: inventionem ejus (molyos) Mercurio adsignat, id. 25, 4, 8, § 26 al.
  2. II. Esp.
    1. A. With the access. idea of object, design, to commit, consign, give over a thing to one to keep or take care of (rare, mostly post-Aug.): quibus deportanda Romam Regina Juno adsignata erat, Liv. 5, 22’ Eumenem adsignari custodibus praecepit, Just. 14, 4 fin.; Dig. 18, 1, 62; 4, 9, 1.
      Trop.: bonos juvenes adsignare famae, Plin. Ep. 6, 23, 2; so Sen. Ep. 110.
    2. B. To make a mark upon something, to seal it (post-Aug.): adsigna, Marce, tabellas, Pers. 5, 81: subscribente et adsignante domino, Dig. 45, 1, 126; 26, 8, 20: cum adsignavero iis fructum hunc, shall have sealed and sent, Vulg. Rom. 15, 28.
      Trop.: verbum in clausulā positum adsignatur auditori et infigitur, is impressed upon, Quint. 9, 4, 29.

as-sĭlĭo (ads-, Kayser; ads- and as-, Merk.), sĭlui (cf. Prisc. p. 906 P., and Jahn ad Ov. M. 11, 526), sultum, 4, v. n. [2. salio], to leap or spring to or upon something.

  1. I. Lit. (most freq. poet.): Cum saepe adsiluit defensae moenibus urbis, Ov. M. 11, 526: adsiliens admissarius, Col. 6, 37, 9: torpedo adsultantes pisciculos attrahens, donec tam prope accedant, ut adsiliat, Plin. 9, 42, 67, § 143; Val. Fl. 1, 257: in ferrum, Sil. 10, 2 et saep.
    Poet. freq. of water, to leap or dash against or upon a thing (cf. 2. salio): tactumque vereri Assilientis aquae, Ov. M. 6, 107, and id. F. 5, 612: Adsiliunt fluctus, id. ib. 3, 591: (insulae) quas spumifer adsilit Aegon, Stat. Th. 5, 56 al.
  2. II. Trop.: nam neque adsiliendum statim est ad genus illud orationis, to jump to, * Cic. de Or. 2, 53, 213; Sen. Contr. 5 praef.

assĭmĭlanter (ads-), adv., v. assimulo fin.

assĭmĭlātio (ads-), v. assimulatio.

as -sĭmĭlis (ads-, Ritschl, Baiter, Rib.; ass-, Merk.), e, adj., similar, like (cf. ad, D. 4.); constr. with gen., dat. with quasi, or absol. (rare; mostly poet. and in post-Aug. prose; once in Cic.).

      1. a. With gen.: quicquam adsimile hujus Quasi tu numquam facti feceris, Plaut. Merc. 5, 3, 1: latuscula adsimili lateris flexurā praedita nostri, Lucr. 4, 336 Lachm.: assimilis sui, Ov. Tr. 1, 6, 27.
      2. b. With dat.: silex cadenti imminet adsimilis, Verg. A. 6, 603: fratribus, Ov. P. 2, 2, 85: raritas adsimilis spongiis, * Cic. N. D. 2, 55, 136: aeri-adsimilis capillus, Suet. Ner. 1; so id. Galb. 18; id. Vesp. 7.
      3. c. With quasi: Nam hoc adsimile est quasi de fluvio qui aquam derivat sibi, Plaut. Truc. 2, 7, 12.
      4. d. Absol.: Inde sequetur, Adsimili ratione alias ut postulet ordo, Lucr. 2, 493, and 4, 425.
        * Adv.: assĭ-mĭlĭter (ads-), in like manner: adsimiliter mi hodie optigit, Plaut. Bacch. 4, 9, 27.

assĭmĭlĭter (ads-), adv., v. assimilis fin.

assĭmŭlanter (ads-), adv., v. assimulo, P. a. fin.

assĭmŭlātĭcĭus (ads-), a, um, adj. [assimulo], imitated, not real; hence nominal, titular: insignia, Cod. Th. 6, 22, § 8.

assĭmŭlātĭo (better ads-, not assĭ-mĭlātĭo; v. assimulo fin.), ōnis, f. [assimulo], an assimilating.

  1. I. A being similar, similarity, likeness: prodigiosa adsimulatio, Plin. 11, 49, 109, § 262.
  2. II. In rhet., a feigned adoption of the opinion of one’s hearers: est (adsimulatio) cum id, quod scimus facile omnes audituros, dicimus nos timere, quomodo accipiant; sed tamen veritate commoveri, ut nihilo setius dicamus, Auct. ad Her. 4, 37, 49.
  3. III. A comparison of one thing with others: dolosa, Dig. 2, 18, 19, § 24; Cod. Th. 16, 2, § 18.

as-sĭmŭlo (adsĭmŭlo, Ritschl, Lachmann, Fleck., B. and K., Rib., Halm in Tac.; assĭmŭlo, Merk.; adsĭmĭlo, Halm in Quint., Tisch.), āvi, ātum, 1, v. a. and n. Lit., to make one thing like another, to consider as similar, to compare (in the class. period rare): Linquitur, ut totis animalibus adsimulentur, that they are like complete animals, Lucr. 2, 914: nolite ergo adsimulari iis, be like them, Vulg. Matt. 6, 8; 7, 24: simile ex specie comparabili aut ex conferundā atque adsimulandā naturā judicatur, Cic. Inv. 1, 28, 42: pictor, perceptā semel imitandi ratione, adsimulabit quidquid acceperit, Quint. 7, 10, 9: nec cohibere parietibus deos neque in ullam humani oris speciem adsimulare, Tac. G. 9: convivia assimulare freto, Ov. M. 5, 6: formam totius Britanniae bipenni adsimulavere, Tac. Agr. 10; so id. A. 1, 28; 15, 39: os longius illi adsimulat porcum, Claud. Eid. 2, 6: cui adsimilāstis me, Vulg. Isa. 46, 5; ib. Marc. 4, 30: quam (naturam) Gadareus primus adsimulāsse aptissime visus est, to have designated by very suitable comparisons, Suet. Tib. 57.

  • II. To represent something that is not, as real, to imitate, counterfeit, to pretend, to feign, simulate; constr. usu. with acc.; ante-class. with inf., acc. and inf., or with quasi; v. assimilis (mostly poet. or in post-Aug. prose).
          1. (α) With acc.: has bene ut adsimules nuptias, Ter. And. 1, 1, 141: clipeumque jubasque Divini adsimulat capitis, Verg. A. 10, 639: Assimulavit anum, Ov. M. 14, 656: odium cum conjuge falsum Phasias assimulat, id. ib. 7, 298: fictos timores, Sil. 7, 136: sermonem humanum, Plin. 8, 30, 44, § 106: me sic adsimulabam, quasi stolidum, Plaut. Ep. 3, 3, 40: se laetum, Ter. Heaut. 5, 1, 15: amicum me, id. Phorm. 1, 2, 78.
          2. (β) With simple inf.: furere adsimulavit, Pac. ap. Cic. Off. 3, 26, 98: amare, Plaut. Cist. 1, 1, 98.
          3. (γ) With acc. and inf.: ego me adsimulem insanire, Plaut. Men. 5, 2, 79: adsimulet se Tuam esse uxorem, id. Mil. 3, 1, 195: Nempe ut adsimulem me amore istius differri, id. ib. 4, 4, 27; id. Poen. 3, 1, 57; id. Truc. 2, 4, 36; 2, 5, 11; 2, 5, 19: venire me adsimulabo, Ter. And. 4, 3, 20; id. Phorm. 5, 6, 53 al.
          4. (δ) With quasi: adsimulato quasi hominem quaesiveris, Plaut. Ep. 2, 2, 11: Ad. Ita nos adsimulabimus. Co. Sed ita adsimulatote, quasi ego sim peregrinus, id. Poen. 3, 2, 23; id. Stich. 1, 2, 27: adsimulabo quasi nunc exeam, Ter. Eun. 3, 2, 8.
            And absol.: Obsecro, Quid si adsimulo, satin est? Ter. Phorm. 1, 4, 33.
            Note: The much-discussed question, whether adsimilo or adsimulo is the best orthog. (cf. Gron. Diatr. Stat. c. 6, p. 72 sq., and Hand ad h. l.; Quint. 7, 10, 9 Spald.; id. 10, 2, 11 Frotscher; Suet. Tib. 57 Bremi; Tac. G. 9 Passow; id. Agr. 10 Walch; Bessel, Misc. Phil. Crit. 1, 5 al.), is perh. solved in the foll. remarks: Such is the affinity of the sound of ŭ and ĭ in Lat., that when they stand in two successive syllables, separated by the semivowel l, the u is accommodated to the i. Thus, from consŭl arises consĭlĭum; from exsŭl, exsĭlĭum; from famŭl, famĭlĭa; so the terminations ĭlis and ŭlus, not ŭlis and ĭlus (these few, mutĭlus, nubĭlus, pumĭlus, rutĭlus, appear to be founded in the u of the first syllable; but for the heteroclites gracila, sterila, etc., a nom. sing. gracilus, sterilus, etc., is no more needed than for Bacchanal orum, a nom. Bacchanalium, and for carioras, Manil. ap. Varr. L. L. 7, § 28 MSS., a form cariorus, a, um); and so it is also explained, that from the orig. facul and difficul arose faculter, facultas; difficulter, difficultas; not facŭlis, facŭliter, facŭlītas; difficŭlis, difficŭlĭter, difficŭlĭtas; but facilis, faciliter, facilitas; difficilis, difficiliter, difficilitas. This principle, applied to the derivatives of simul, shows the correctness of the orthography simulo, simulatio, simulator, with similis, similitudo, similitas; adsimulo, adsimulatio, adsimulator, with adsimilis; dissimulo, dissimulatio, dissimulator, with dissimilis and dissimilitudo, etc.; cf. Diom. p. 362 P.: Similo non dicimus, sed similis est. Sane dixerunt auctores simulat per u, hoc est ὁμοιάζει. But since the copyists knew that the more rare signif. of making like was not generically connected in the words simulare and adsimulare with the more usual one of imitating, dissembling, they wrote, where the former was required, similo, adsimilo, and gave occasion thereby to the entirely unfounded supposition that the ancients wrote, for the signif. making like, similo, adsimilo; for that of imitating, feigning, simulo, adsimulo Fr.
            Hence, assĭmŭlātus (ads-), a, um, P. a.
    1. A. Made similar, similar, like: totis mortalibus adsimulata Ipsa quoque ex aliis debent constare elementis, Lucr. 2, 980: montibus adsimulata Nubila, id. 6, 189: litterae lituraeque omnes adsimulatae, Cic. Verr. 2, 2, 77: Italia folio querno adsimulata, Plin. 3, 5, 6, § 43: phloginos ochrae Atticae adsimulata, id. 37, 10, 66, § 179: favillae adsimilatus, Vulg. Job, 30, 19: adsimilatus Filio Dei, ib. Heb. 7, 3.
    2. B. Imitated, i. e. feigned, pretended, dissembled: familiaritas adsimulata, Cic. Clu. 13: virtus, id. Cael. 6, 14: adsimulatā castrorum consuetudine, Nep. Eum. 9, 4: alia vera, alia adsimulata, Liv. 26, 19: minus sanguinis ac virium declamationes habent quam orationes, quod in illis vera, in his adsimilata materia est, Quint. 10, 2, 12; 9, 2, 31 al.
      Comp., sup., and adv. not in use.
      * assĭmŭlanter (ads-), adv. (qs. from the P. a. assimulans, which is not found), in a similar manner: dicta haec, Nigid. ap. Non. p. 40, 25.
    3. ‡* assĭpondĭum, ii, n. [as-pondus],
    1. I. the weight of one as, a pound weight, Varr. L. L. 5, § 169 Müll.

    assirātum, i, n., a drink composed of wine and blood; as, acc. to Festus, the ancient Latins called blood assir, Paul. ex Fest. p. 16 Müll.

    1. assis, is, m., = as, v. as init.

    2. assis, is, m. and f., = axis, v. 1. axis.

    as-sisto (ads-, Fleck., Lachm., B. and K., Rib., Halm; ass-, Merk.), astĭti, no sup., 3, v. n. (cf. absisto), to place one’s self somewhere, to stand, post one’s self.

    1. I. In gen.: Mane tu atque adsiste ilico, Plaut. Most. 4, 2, 2: Adsistite omnes contra me, id. Ps. 1, 2, 23: ut adsisterent coram Domino, Vulg. Job, 1, 6; ib. 2 Par. 9, 7: adsiste altrinsecus, Plaut. Ps. 1, 3, 123: hic propter hunc adsiste, Ter. Ad. 2, 1, 15: Qui nunc hic adsistunt, Vulg. Zach. 3, 7: Accede, nate, adsiste, Cic. Tusc. 2, 9, 21: ut ipsi ad fores adsisterent, imperat, id. Verr. 2, 1, 26: ut contra omnes hostium copias in ponte unus (Cocles) adsisteret, id. Leg. 2, 4, 10: Quem Turnus super adsistens, Verg. A. 10, 490: Donec Laërtius heros Astitit, Ov. M. 13, 125.
    2. II. Esp.
      1. A. As indicating a completed action, to stand somewhere, to stand at or by: ita jacere talum, ut rectus adsistat, may stand erect, Cic. Fin. 3, 16, 54: Nec refert quibus adsistas regionibus ejus, Lucr. 1, 964: lecto assistere, Ov. F. 5, 457: precanti, id. ib. 1, 631: adsisto divinis, * Hor. S. 1, 6, 114: neque enim scribenti, ediscenti et cogitanti praeceptor adsistit, Quint. 1, 2, 12.
        With acc.: equos, Stat. Th. 3, 299.
        Trop.: consulum tribunalibus Italia et publicae provinciae adsisterent, i. e. comparerent jura accepturi, Tac. A. 13, 4.
      2. B. Alicui.
          1. a. To stand by one (as counsel) before a tribunal, to defend, assist, aid (post-Aug. for the class. adesse, q. v.): adsistebam Vareno, Plin. Ep. 7, 6, 3; 7, 10, 85; Dig. 6, 1, 54; App. Dogm. Plat. 1, p. 3.
          2. b. To stand before one on trial, in judgment (eccl. Lat.): Caesari oportet te adsistere, Vulg. Act. 27, 23.

    assistrix, v. assestrix.

    1. assĭtus (ads-), a, um, Part., v. 1. assero.

    2. as-sĭtus (ads-), a, um, adj. [sino], situated near (post-class.): atria viridantibus adsita pratis, Aus. Mos. 335: neque longule dissita neque proxime adsita, App. Flor. 1.

    Assĭus, a, um, adj., of or pertaining to the city Assus (in Troas): lapis, a kind of limestone, which was used for coffins, and in which the body was soon consumed: In Asso Troadis sarcophagus lapis fissili venā scinditur. Corpora defunctorum condita in eo absumi constat intra XL. dies exceptis dentibus, Plin. 36, 17, 27, § 131.

    asso, āvi, 1, v. a. [assus], to roast, broil (late Lat.): assari, App. M. 2, p. 119, 12: assaverunt Phase super ignem, Vulg. 2 Par. 35, 13: assavit carnes ejus, ib. Tob. 6, 6: jecur, Apic. 2, 1.

    as-sŏcĭo (ads-), āvi, ātum, 1, v. a., to join to or unite with a person or thing (post-Aug.): cornua summis Adsociant malis, Claud. B. Gild. 482: adsociati principali curae, Dig. 1, tit. 11.
    Poet.: mente virens Phoeboque Melampus Associat passus, goes with, Stat. Th. 3, 454 Queck.

    * as-sŏcĭus (ads-), a, um, adj., associating with, Cassiod. Var. 3, 47.

    as-sŏlĕo (ads-, Ritschl, Fleck., B. and K., Halm, Weissenb.; ass-, Roth), ēre, v. n., to be accustomed or wont (to do, to happen, etc.; only in the 3d person sing. and plur. and impers.): ponite hic quae adsolent (sc. poni), Plaut. Pers. 5, 1, 7; id. Ep. 1, 1, 5: quae adsolent, quaeque oportet Signa esse ad salutem, omnia huic esse video, * Ter. And. 3, 2, 1 (adsolent ergo consuetudinis est; oportet rationis, Don.): cum multa adsoleat veritas praebere vestigia sui, Liv. 40, 54 fin.; 34, 44.
    Hence the expression: ut adsolet, as is wont to happen, as is customary, as usual, Cic. Leg. 2, 9, 21: prima classis vocatur, renuntiatur; deinde, ita ut adsolet, suffragia, etc., id. Phil. 2, 33: sacrificio, ut adsolet, rite facto, Liv. 37, 14; 1, 28: ob quem imbrem novemdiale, ut adsolet, sacrum fuit, id. 23, 31 fin.: verbenas coronasque, ut illic assolet, obtulisse, Suet. Vesp. 7: cum in hortis D. Bruti auguris commentandi causā, ut adsolet, venissemus, Cic. Lael. 2, 7: legiones, non laetae, ut adsolet, neque insignibus fulgentes, Tac. A. 1, 24; 3, 1; Suet. Ner. 7, 34.

    as-sŏlo (ads-), āvi, 1, v. a. [ad-solum], to level to the ground, to destroy, Tert. ad Nat. 1, 10 fin.

    as-sŏno (ads-, Jahn; ass-, Merk.), āre, v. n., to sound to, respond to (rare): plangentibus assonat Echo, Ov. M. 3, 507: reparabilis adsonat Echo, Pers. 1, 102.
    With acc. of similar signif.: ut canorae aviculae concentus suaves adsonarent, struck up, App. M. 11, p. 260.

    assuctus, a, um, Part., v. assugo.

    * as-sūdasso (ads-), ĕre, v. intens. n. [from sudo, as capesso from capio, lacesso from lacio], to fall into a violent sweat, to sweat profusely: corculum adsudassit jam ex metu, Plaut. Cas. 2, 6, 9 dub. (perh. assudescit).

    * as-sūdesco (ads-), ĕre, v. inch. n. [sudo], to begin to sweat, Varr. L. L. 5, § 109 Müll.

    assŭē-făcĭo (ads-, B. and K., Halm., Weissenb., Dinter), fēci, factum, 3, v. a. [assuetus], to use or accustom to something, to habituate, inure; constr., in Cicero’s time, with abl.; later, with dat. or ad, with in with abl., and with inf. (cf. assuesco).

        1. a. With abl.: aliquem puro sermone adsuefacere, Cic. Brut. 59, 213; so id. de Or. 3, 10, 39: alicujus rei exercitatione adsuefactus, id. Cat. 2, 5: armis, id. Brut. 2, 7; id. Fam. 4, 13, 3: nullo officio aut disciplinā adsuefactus, Caes. B. G. 4, 1: quodam genere pugnae adsuefacti, id. B. C. 1, 44: eruditus et adsuefactus alienis experimentis, Tac. Or. 34.
        2. b. With dat.: operi, Liv. 24, 48: corvus adsuefactus sermoni, Plin. 10, 43, 60, § 121; so Val. Max. 8, 7, ext. 15: parvulos probitati, modestiae, Tac. Or. 29: non luxui aut voluptatibus, id. A. 12, 5: quorum moribus, id. ib. 12, 10: aliquem lanificio, Suet. Aug. 64.
        3. c. With ad: ad supplicia patrum plebem adsuefacere, Liv. 3, 52 fin.
        4. d. With in with abl. (eccl. Lat.): homo adsuetus in verbis, Vulg. Eccli. 23, 20; ib. Jer. 2, 24.
        5. e. With inf.: Caesar (ceteras nationes) domuit, imperio populi Romani parere adsuefecit, Cic. Prov. Cons. 13 fin.: equos eodem remanere vestigio adsuefaciunt, Caes. B. G. 4, 2: parva momenta levium certaminum adsuefaciebant militem paenitere, etc., Liv. 22, 12.

    as-sŭesco (ads-, B. and K., Rib., Halm, Weissenb.; ads- and ass-, Merk.), ēvi, ētum, 3 (adsuëtus, four syll., Phaedr. 3, prol. 14), v. a., to use or accustom one to something, to habituate; or, more freq., v. n., to accustom one’s self to, to be wont, to be accustomed to.

    1. I. In gen.; constr. usu. with abl. or inf.; after the Aug. per. also with ad, in with acc., or dat.
            1. (α) With abl. (a constr. unjustly censured by Wunder, Rhein. Mus. 1829, II. p. 288 sq. The idea of the ad, which would require the acc. or dat. case, is not, as at a later period, prominent in the word, but that of suesco; accordingly, pr., to adopt some custom, to addict or apply one’s self to a custom or habit, to become accustomed to something; so that the abl. of specification, as in amore affici, pedibus laborare, etc., only designates more specifically the object which is the subject of that custom; cf. Gron. and Drak. ad Liv. 31, 35, 3; Kritz. ad Sall. C. 2, 9; Rudd. II. p. 137 sq.; Ramsh. p. 427; v. also assuefacio): homines labore adsiduo et cotidiano adsueti, Cic. de Or. 3, 15, 58; so, vicinitas non infuscata malevolentiā, non adsueta mendaciis, id. Planc. 9, 22: gens adsueta multo Venatu nemorum, Verg. A. 7, 746: Odrysius praedae assuetus amore, Ov. M. 13, 554: genus pugnae, quo adsuērant, Liv. 31, 35 Gron.: adsuetae sanguine et praedā aves, Flor. 1, 1, 7; 4, 12, 17: adsuetus imperio et inmoderatā licentiā militari, Just. 31, 1, 8: gentes alterius imperio ac nomine adsuetas, Curt. 6, 3, 8; Front. Princ. Hist. Fragm. 2, p. 341.
            2. (β) With inf.: fremitum voce vincere, Cic. Fin. 5, 2, 5: votis jam nunc adsuesce vocari, Verg. G. 1, 42: adsueti muros defendere, id. A. 9, 511: Candida de nigris et de candentibus atra Qui facere adsuērat, Ov. M. 11, 315; 10, 533; id. Tr. 2, 504; id. M. 8, 335: adsuetus graecari, Hor. S. 2, 2, 11: auditor adsuevit jam exigere laetitiam, Tac. Or. 20; 34; id. H. 4, 34; Vell. 2, 33: (polypus) adsuetus exire e mari in lacus, Plin. 9, 30, 48, § 92: reliquas (legiones) in hiberna dimittere assuerat, Suet. Aug. 49.
            3. (γ) With ad or in with acc.: uri adsuescere ad homines ne parvuli quidem possunt, Caes. B. G. 6, 28; Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 707 P.: manus adsuetae ad sceptra, Sen. Troad. 152: jam inde a puero in omnia familiaria jura adsuetus, Liv. 24, 5; Flor. 4, 12, 43.
            4. (δ) With dat.: mensae adsuetus erili, Verg. A. 7, 490: Adsuescent Latio Partha tropaea Jovi, Prop. 4, 3, 6: caritas ipsius soli, cui longo tempore adsuescitur, to which one is accustomed, Liv. 2, 1: ex more, cui adsuerunt, Quint. 4, 2, 29: ut quieti et otio per voluptates adsuescerent, Tac. Agr. 21: adsuetus expeditionibus miles, id. ib. 16: adsueti juventae Neronis, id. H. 1, 7: quo celerius (libri senatorum) rei publicae assuescerent, Suet. Aug. 38: Jurationi non adsuescat os tuum, Vulg. Eccli. 23, 9.
              Acc. to a rare constr., (ε) With acc. rei in the Gr. manner, εἴθισμαί τι: ne pueri, ne tanta animis adsuescite bella (for bellis), accustom not your minds to such great wars, Verg. A. 6, 833: Galli juxta invia ac devia adsueti, Liv. 21, 33: frigora atque inediam caelo solove adsuerunt, Tac. G. 4 Baumst.
              (ζ) With gen.: Romanis Gallici tumultūs adsuetis, Liv. 38, 17.
    2. II. Esp.: alicui, in mal. part., Curt. 6, 5.
      Hence, assŭētus (ads-), a, um, P. a., accustomed, customary, usual: Tempus et adsuetā ponere in arte juvat, Ov. P. 1, 5, 36: otium des corpori, adsueta vicis, Phaedr. 3, prol. 14: adsuetos potare fontes, Plin. 8, 43, 68, § 169: adsuetam sibi causam suscipit, Vell. 2, 120.
      Hence with a comp. and abl.: longius adsueto lumina nostra vident, Ov. H. 6, 72: adsueto propior, Stat. Th. 12, 306.

    assŭētūdo (ads-; v. assuesco init.), ĭnis, f. [assuetus], a being accustomed to a thing, custom, habit.

    1. I. In gen. (rare; not in Cic.): amor adsuetudinis, Varr. L. L. 9, § 20 Müll.: longāque alit assuetudine flammas, Ov. M. 10, 173: Nil adsuetudine majus, id. A. A. 2, 345: adsuetudo mali, Liv. 25, 26, 5; 27, 39; 44, 5: seu naturā sive adsuetudine suspensa et obscura verba, Tac. A. 1, 11: confarreandi adsuetudo, id. ib. 4, 16: adsuetudo voluptatum, id. H. 2, 62: malorum, id. A. 6, 40: furandi, Gell. 11, 18, 17.
    2. II. Esp. in mal. part. (v. assuesco, II.), Tac. A. 13, 46.

    assŭētus (ads-), P. a., from assuesco.

    * as-sūgo (ads-), no perf., ctum, ĕre, v. a., to suck: adsuctis labris, Lucr. 4, 1194 Lachm.

    assŭla (in many MSS. astŭla), ae, f. dim. [axis].

    1. I. A splinter, shaving, chip: at etiam cesso foribus facere hisce assulas, Plaut. Merc. 1, 2, 20: Melandrya vocantur quercūs assulis similia, Plin. 9, 15, 18, § 48: assula tenuis brevisque, id. 16, 11, 22, § 54.
      Of marble, a chip, shiver, Vitr. 7, 6.
    2. * II. A shingle, σχίδη: Bibacul. ap. Suet. Gram. 11.

    A maximum of 100 entries are shown.