Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

longus, a, um, adj. [cf. λαγγάζω, λογγάζω], long.

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: longo interjecto intervallo, Cic. Off. 1, 9, 30: longissima epistula, id. Att. 16, 11: Rhenus longo spatio citatus fertur, Caes. B. G. 4, 9: proficisci longissimo agmine, id. ib. 5, 31: stant longis annixi hastis, Verg. A. 9, 229: umbilicus septem pedes longus, Plin. 6, 34, 39, § 212: longa folia habet fere ad tres digitos, id. 27, 12, 86, § 110: ferrum autem tres longum habebat pedes, in length, Liv. 21, 8: scrobes faciemus tribus pedibus longas, Pall. 2, 10: longa navis, a war-ship, manof-war, on account of its shape, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 11, 326 (Ann. v. 468 Vahl.); Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 5: longus versus, the heroic hexameter, Enn. ap. Cic. Leg. 2, 27, 68; Diom. p. 493 P.; Isid. Orig. 1, 38: longa atque insignis honorum pagina, Juv. 10, 57: sesquipede est quam tu longior, taller, Plaut. Trin. 4, 2, 58: longus homo, i. q. longurio, a tall fellow, long-shanks, Cat. 67, 47; so, Maura, Juv. 10, 223: longa manus, a long, far-reaching, mighty hand: an nescis longas regibus esse manus, Ov. H. 17, 166; on the contrary: attulimus longas in freta vestra manus, unmutilated, uninjured, Prop. 3, 5, 14 (4, 6, 60).
    2. B. In partic., far off, remote, distant, = longinquus (post-Aug. and very rare): remeans longis oris, Sil. 6, 628: longa a domo militia, Just. 18, 1: longas terras peragrare, Auct. Decl. Quint. 320.
    3. C. Great, vast, spacious (poet.): pontus, Hor. C. 3, 3, 37; 3, 27, 43: Olympus, Verg. G. 3, 223: classemque ex aethere longo prospexit, id. A. 7, 288: caelum, Ov. M. 6, 64.
  2. II. Transf., of time, long, of long duration or continuance, tedious: in tam longa aetate, Cic. de Sen. 19, 66: vita longior, id. Tusc. 1, 39, 94: horae quibus exspectabam longae videbantur, id. Att. 12, 5, 4: uno die longior mensis, id. Verr. 2, 2, 52, § 129: longa interjecta mora, Caes. B. C. 3, 69: post longum tempus, Sen. Contr. 7, 17, 2; 9, 28, 12: per longum tempus, Suet. Ner. 57: vita, Liv. 2, 40, 6; 9, 17, 6: spatium (sc. temporis), id. 9, 18, 10: error, protracted, id. 5, 33: caedes, id. 6, 8, 7: longi aliorum principatus, Tac. H. 2, 55: longae pacis mala, Juv. 6, 292: bellum, Quint. 3, 8, 56: memoriam nostri longam efficere, Sall. C. 1, 3: morbus, Liv. 27, 23, 6; Cels. 3, 1, 1: longo tempore, after a long interval, Verg. A. 3, 309; cf.: longo post tempore, id. E. 1, 29: longa dies, length of days, a long life, Juv. 10, 265: longa syllaba, Cic. de Or. 3, 47, 183: littera, id. Or. 48, 159: syllabae, Quint. 9, 4, 36: vocalis, id. 9, 4, 85: longae pretium virtutis, Luc. 2, 258: longa Lethe, id. 6, 769: in rebus apertissimis nimis longi sumus; Cic. Fin. 2, 27, 85: exordium nimis longum, Auct. Her. 1, 7, 11: longior quam oportet sermo, Quint. 8, 3, 53: nulla de morte hominis cunctatio longa est, Juv. 6, 221: quantis longa senectus plena malis, id. 10, 190; 14, 251.
    Hence: longum est, it would take long, it would be tedious, Cic. Verr. 2, 1, 60, § 156: longum est ea dicere, sed hoc breve dicam, id. Sest. 5, 12: experire; non est longum, id. Phil. 3, 2, 10: arcessere tormenta longum videbatur, Tac. H. 3, 71.
    Ellipt., without inf., Cic. N. D. 1, 8, 19: ne longum sit, ne longum faciam, not to be tedious, to speak briefly: ac, ne longum sit, Quirites, tabellas proferri jussimus, id. Cat. 3, 5, 10: ac ne longum fiat, videte, id. Leg. 2, 10, 24: ne longum faciam: dum tu quadrante lavatum Rex ibis, Hor. S. 1, 3, 137: longius facere, to defer or put off any longer: nihil opus est exemplis id facere longius, Cic. Fin. 5, 6, 16; id. Leg. 1, 7, 22: nihil est mihi longius, nothing makes time seem longer to me than, i. e. I am full of impatience, can hardly wait for: respondit, nihil sibi longius fuisse, quam ut me viderit, id. Fam. 11, 27, 1; id. Verr. 2, 4, 18, § 39; but: nec mihi longius quicquam est quam videre hominum voltus, nothing is more tedious, id. Rab. Post. 12, 35: in longum, long, for a long time: nec in longum dilata res, Liv. 5, 16: in longum dilata conclusio, drawn out tediously, Quint. 8, 2, 22: causando nostros in longum ducis amores, Verg. E. 9, 56: otium ejus rei haud in longum paravit, Tac. A. 3, 27; 11, 20: in longum sufficere, id. H. 4, 22: odia in longum jaciens, ia. A. 1, 69: nec in longius consultans, id. H. 2, 95: per longum, for a long time: per longum celata fames, Sil. 2, 465: ex longo, for a long time back: collecta fatigat edendi Ex longo rabies, Verg. A. 9, 64: longa spes, that looks far ahead, reaching far into futurity: vitae summa brevis spem nos vetat inchoare longam, Hor. C. 1, 4, 15; Stat. Th. 1, 322.
    Of persons, prolix, tedious: nolo esse longus, Cic. N. D. 1, 36, 101: in verbis nimius et compositione nonnumquam longior, Quint. 10, 1, 118: (testis) longus protrahi potest, id. 5, 7, 26: longus spe ( = tardus et difficilis ad sperandum), slow to hope, Hor. A. P. 172.
    Hence, adv., in three forms.
    1. A. Form longē, long, in length.
      1. 1. Lit., a long way off, far, far off, at a distance, Plaut. Rud. 4, 3, 95: ab eo oppido non longe fanum est Junonis, Cic. Verr. 2, 4, 46, § 103: longe absum, audio sero, id. Fam. 2, 7, 1: quam longe est hinc in saltum Gallicanum, id. Quint. 25, 79: longe mihi obviam processerunt, id. Verr. 2, 2, 27, § 65: longe lateque collucere, in length and breadth, i. e. far and wide, everywhere, id. N D. 2, 15, 40: Di vim suam longe lateque dmundunt, id. Div. 1, 36, 79: longe gradi, to take long steps, Verg. A. 10, 572: Vercingetorix locum castris delegit ab Avarico longe millia passuum XVI., Caes. B. G. 7, 16: Rhenum non longe a mari transire, id. ib. 4, 1, 1: tu autem abes longe gentium, Cic. Att. 6, 3, 1; cf. id. Fam. 12, 22, 2.
        Comp.: fontes longius a praesidiis aberant, Caes. B. C. 3, 49, 5: longius non discedam, Cic. Fam. 14, 2 fin.: longius meare, Col. 9, 8, 9.
      2. 2. Trop.
        1. a. Of time, long, for a long period (but, acc. to some, not in positive; and the foll. passages are to be understood locally; v. Forbig. ad Verg. A. 5, 406; 10, 317): longe prospicere futuros casus, Cic. Lael. 12, 40: stupet Dares, longeque recusat, Verg. A. 5, 406: nec longe, id. ib. 10, 317: quae venientia longe ante videris, Cic. Tusc. 3, 14, 29.
          Comp.: Varro vitam Naevii producit longius, Cic. Brut. 15, 60: paulo longius tolerare, Caes. B. G. 7, 71, 4: longius anno remanere, id. ib. 4, 1, 7; Nep. Att. 2, 4; Sall. C. 29, 1.
          Sup.: quamdudum in portum venis huc? Ep. Longissime, Plaut. Stich. 4, 1, 24: quid longissime meministi in patria tua, id. Men. 5, 9, 52: quoad longissime potest mens mea respicere, Cic. Arch. 1, 1.
        2. b. Of speech, long, at length, diffusely: haec dixi longius quam instituta ratio postulabat, Cic. Or. 48, 162: longius aliquid circumducere, Quint. 10, 2, 17.
        3. c. Longe esse, abesse.
          1. (α) To be far away, i. e. to be of no assistance, of no avail: longe iis fraternum nomen populi Romani afuturum, Caes. B. G. 1, 36: longe illi dea mater erit, Verg. A. 12, 52: quam tibi nunc longe regnum dotale Creusae, Ov. H. 12, 53: longe conjugia, ac longe Tyrios hymenaeos Inter Dardanias acies fore, Sil. 17, 80; Petr. 58.
          2. (β) Longe esse ab aliqua re, to be far from, i. e. destitute of a thing: ut ab eloquentia longissime fuerint, Quint. 8 prooem. § 3.
        4. d. Widely, greatly, much, very much, by far; esp. with sup. and (poet. and post-Aug. = multo) comp.: errat longe, Ter. Ad. 1, 1, 40: longe ante videre, Cic. Tusc. 3, 14; Liv. 1, 19, 12: longe melior, Verg. A. 9, 556: minor, Liv. 24, 28, 5: longe acrius, Tac. A. 4, 40: praestantior, Curt. 10, 3, 10; Suet. Calig. 5; Quint. 10, 1, 67: tumultuosior, Vell. 2, 74: proelium longe magis prosperum, id. 2, 51: longe omnium longissima est, Plaut. Most. 8, 3, 8: longe nobilissimus, Caes. B. G. 1, 2: longe doctissimus, Hor. S. 1, 5, 3: longe plurimum ingenio valuisse videtur, Cic. Brut. 14, 35: longe princeps, id. Fam. 13, 13: longe praestare, id. Brut. 64, 230: ceteris antecellere, id. Verr. 2, 4, 53, § 118: anteponere alicui rei aliquid, id. de Or. 1, 21, 98: dissentire, id. Lael. 9, 32 init.: quod longe secus est, id. ib. 9, 29 fin.: longe aliter se habet ac, id. Ac. 2, 31, 101: longe dissimilis contentio, id. Sull. 17, 49: longe ante alias specie insignis, Liv. 1, 9: sciunt longe aliud esse virgines rapere, aliud pugnare cum viris, id. 1, 12, 8: longe mihi alia mens est, Sall. C. 52, 2: a quo mea longissime ratioabhorrebat, Cic. Verr. 2, 2, 4, § 10: longissime diversa ratio est, id. Phil. 5, 18, 49: (istae facultates) longe sunt diversae, id. de Or. 1, 49, 215: longe omnes multumque superare, id. Verr. 2, 5, 44, § 115: longe et multum antecellere, id. Mur. 13, 29.
          Repeated: plurimum et longe longeque plurimum tribuere honestati, Cic. Fin. 2, 21, 68: sed longe cunctis longeque potentior illa, Ov. M. 4, 325; so Gell. 14, 1.
        5. e. In post-class. Lat. = valde: longe gravis, Stat. Th. 10, 140: longe opulentus, App. M. 1, p. 112, 1: par studiis aevique modis sed robore longe (sc. impar), far from equal, Stat. Achill. 1, 176.
    2. * B. Form longĭter, far: non, ut opinor, id a leto jam longiter errat, Lucr. 3, 676.
    3. C. Form longum, long, a long while (poet.): nimis longum loquor, Plaut. Ep. 3, 2, 40: nimis diu et longam loquor, id. Ps. 2, 3, 21: nec longum laetabere, Verg. A. 10, 740; Ov. M. 5, 65: clamare, Hor. A. P. 459; Juv. 6, 65; Stat. Th. 7, 300; 10, 467.