Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.
vŏco, āvi, ātum (inf. vocarier, Plaut. Capt. 5, 4, 27), 1, v. a. and n. [Sanscr. vak-, to say; Gr. root ϝεπ:, in ἔπος, word; εἶπον, said], to call; to call upon, summon, invoke; to call together, convoke, etc. (cf.: appello, compello).
- I. Lit.
- A. In gen.: (patrem) blandā voce vocabam, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.): quis vocat? quis nominat me? Plaut. Curc. 2, 3, 25: He. Vin’ vocem huc ad te (patrem)? Ly. Voca, id. Capt. 2, 2, 110: Trebonius magnam jumentorum atque hominum multitudinem ex omni provinciā vocat, Caes. B. C. 2, 1: Dumnorigem ad se vocat, id. B. G. 1, 20: populum Romanum ad arma, id. B. C. 1, 7: milites ad concilium classico ad tribunos, Liv. 5, 47, 7: aliquem in contionem, Cic. Ac. 2, 47, 144; for which, contionem, Tac. A. 1, 29: concilium, Verg. A. 10, 2; 6, 433; Ov. M. 1, 167: patribus vocatis, Verg. A. 5, 758: ipse vocat pugnas, id. ib. 7, 614: fertur haec moriens pueris dixisse vocatis, Hor. S. 2, 3, 170.
With dat. (post-Aug. and rare): populumque ac senatum auxilio vocare, Tac. A. 4, 67 fin.; 12, 45.
Absol.: in senatum vocare (sc. patres), Liv. 23, 32, 3; 36, 21, 7.
Impers.: in contionem vocari placuit, Liv. 24, 28, 1: cum in senatum vocari jussissent, id. 2, 55, 10.
Poet.: tum cornix plenā pluviam vocat improba voce, i. e. announces, Verg. G. 1, 388; so, ventos aurasque, Lucr. 5, 1086: voce vocans Hecaten caeloque Ereboque potentem, invoking, Verg. A. 6, 247: patrios Voce deos, id. A. 4, 680; 12, 638; Tib. 2, 1, 83; Just. 38, 7, 8: ventis vocatis, Verg. A. 3, 253: numina magna, id. ib. 3, 264; 12, 181: auxilio deos, id. ib. 5, 686: divos in vota, id. ib. 5, 234; 7, 471: vos (deos) in verba, as witnesses, Ov. F. 5, 527: quem vocet divum populus, Hor. C. 1, 2, 25; cf. id. ib. 1, 14, 10; 1, 30, 2; 3, 22, 3; id. Epod. 5, 5: votis imbrem, to call down, Verg. G. 1, 157.
Poet. with inf.: hic (Charon) levare functum Pauperem laboribus Vocatus atque non vocatus audit, Hor. C. 2, 18, 40.
- B. In partic.
- 1. To cite, summon into court, before a magistrate (syn. cito): in jus vocas: sequitur, Cic. Quint. 19, 61: tribuni etiam consulem in rostra vocari jusserunt, Varr. ap. Gell. 13, 12, 6.
- 2. To bid, invite one as a guest, to dinner, etc. (syn. invito): Pa. Solus cenabo domi? Ge. Non enim solus: me vocato, Plaut. Stich. 4, 2, 20: si quis esum me vocat, id. ib. 1, 3, 28: aliquem ad cenam, Ter. And. 2, 6, 22; Cic. Att. 6, 3, 9: vulgo ad prandium, id. Mur. 34, 72: domum suam istum non fere quisquam vocabat, id. Rosc. Am. 18, 52: nos parasiti, quos numquam quisquam neque vocat neque invocat, Plaut. Capt. 1, 1, 7: convivam, id. As. 4, 1, 23: spatium apparandis nuptiis, vocandi, sacrificandi dabitur paululum, Ter. Phorm. 4, 4, 21: Ge. Cenabis apud me. Ep. Vocata est opera nunc quidem, i. e. I have been already invited, I have an engagement, Plaut. Stich. 3, 2, 18; so, too, bene vocas! verum vocata res est, id. Curc. 4, 4, 7: bene vocas; tum gratia’st, id. Men. 2, 3, 36 Brix ad loc.
- 3. In gen., to call, invite, exhort, summon, urge, stimulate, etc.: quod me ad vitam vocas, Cic. Att. 3, 7, 2: haec nisi vides expediri, quam in spem me vocas? id. ib. 3, 15, 6: quarum rerum spe ad laudem me vocasti, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2.
- b. Of inanimate or abstract subjects, to invite, call, summon, incite, arouse: quo cujusque cibus vocat atque invitat aventes, Lucr. 5, 524: lenis crepitans vocat Auster in altum, Verg. A. 3, 70; cf.: quāque vo. cant fluctus, Ov. R. Am. 532: Carthaginienses fessos nox imberque ad necessariam quietem vocabat, Liv. 28, 15, 12: me ad studium (feriae), Phaedr. 3, prol. 9: quocumque vocasset defectionis ab Romanis spes, Liv. 24, 36, 9; cf.: arrogantiā offensas vo care, to provoke or excite hostility, Tac. H. 4, 80.
Pass.: cum ipso anni tempore ad gerendum bellum vocaretur, Caes. B. G. 7, 32.
Poet., with inf.: sedare sitim fluvii fontesque vocabant, Lucr. 5, 945.
- 4. To challenge: centuriones … nutu vocibusque hostes, si introire vellent, vocare coeperunt, Caes. B. G. 5, 43: cum hinc Aetoli, haud dubie hostes, vocarent ad bellum, Liv. 34, 43, 5: vocare hostem et vulnera mereri, Tac. G. 14; Verg. G. 3, 194; 4, 76; id. A. 11, 375; 11, 442; Sil. 14, 199; Stat. Th. 6, 747; cf. Verg. A. 6, 172; 4, 223 Heyne ad loc.
- 5. To call by name, to name, denominate (freq. and class.; syn. nomino): certabant urbem Romam Remoramne vocarent, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48. 107 (Ann. v. 85 Vahl.): quem Graeci vocant Aërem, id. ap. Varr. L. L. 5, § 65 Müll. (Epicharm. v. 8 Vahl.): cum penes unum est omnium summa rerum, regen illum unum vocamus, Cic. Rep. 1, 26, 42: comprehensio, quam κατάληψιν illi vocant, id. Ac. 2, 6, 17: urbem ex Antiochi patris nomine Antiochiam vocavit, Just. 15, 4, 8: ad Spelaeum, quod vocant, biduum moratus, Liv. 45, 33, 8: me miserum vocares, Hor. Ep. 1, 7, 92: non possidentem multa vocaveris Recte beatum, id. C. 4, 9, 45.
With de, to call after, to name after: lapis, quem Magneta vocant patrio de nomine Graeci, Lucr. 6, 908: patrioque vocant de nomine mensem, Ov. F. 3, 77.
Pass.: ego vocor Lyconides, Plaut. Aul. 4, 10, 49: De. Quī vocare? Ge. Geta, Ter. Ad. 5, 6, 3: jam lepidus vocor, id. ib. 5, 7, 13; id. Eun. 2, 2, 33: a se visum esse in eo colle Romulum, qui nunc Quirinalis vocatur … se deum esse et Quirinum vocari, Cic. Rep. 2, 10, 20: syllaba longa brevi subjecta vocatur iambus, Hor. A. P. 251: patiens vocari Caesaris ultor, id. C. 1, 2, 43: sive tu Lucina probas vocari, id. C. S. 15.
With de, to be named for, etc.: Taurini vocantur de fluvio qui propter fuit, Cat. Orig. 3, fr. 1: ludi, qui de nomine Augusti fastis additi, Augustales vocarentur, Tac. A. 1, 15.
- 6. In eccl. Lat., to call to a knowledge of the gospel, Vulg. 1 Cor. 1, 2; id. Gal. 1, 6; id. 1 Thess. 2, 12.
- II. Transf., to call, i. e. to bring, draw, put, set, place in some position or condition: ne me apud milites in invidiam voces, Cic. Phil. 2, 24, 59: aliquem in odium aut invidiam, id. Off. 1, 25, 86: cujusdam familia in suspitionem est vocata conjurationis, id. Verr. 2, 5, 4, § 10: aliquem in luctum, id. Att. 3, 7, 2: in partem (hereditatis) mulieres vocatae sunt, succeeded to a share, id. Caecin. 4, 12; so, aliquem in partem curarum, Tac. A. 1, 11: in portionem muneris, Just. 5, 2, 9: me ad Democritum vocas, to refer, Cic. Ac. 2, 18, 56.
With inanimate or abstract objects: ex eā die ad hanc diem quae fecisti, in judicium voco, I call to account, Cic. Verr. 2, 1, 12, § 34; so, aliquid in judicium, id. de Or. 1, 57, 241; id. Balb. 28, 64 al.: singula verba sub judicium, Ov. P. 1, 5, 20: ad calculos vocare amicitiam, Cic. Lael. 16, 58; Liv. 5, 4, 7; Plin. Pan. 38, 3: nulla fere potest res in dicendi disceptationem aut controversium vocari, quae, etc., Cic. de Or. 2, 72, 291: aliquid in dubium, id. Inv. 2, 28, 84: templa deorum immortalium, tecta urbis, vitam omnium civium, Italiam denique totam ad exitium et vastitatem vocas, bring to destruction, reduce to ruin, destroy, id. Cat. 1, 5, 12.
vox, vōcis, f. [voco], a voice, sound, tone, cry, call.
- I. Lit.: omnes voces hominis, ut nervi in fidibus, ita sonant, ut a motu animi quoque sunt pulsae, etc., Cic. de Or. 3, 57, 216: exsurge praeco … Exerce vocem, Plaut. Poen. prol. 13: set comprimunda vox mihi atque oratio’st, i. e. I must hold my peace, id. Ps. 1, 4, 16: humana, id. Bacch. 5, 2, 22: ulceribus vocis via saepta coïbat, Lucr. 6, 1148; cf.: quarum (faucium) vitio et frangitur et obscuratur et exasperatur et scinditur vox, Quint. 11, 3, 20: mira est quaedam natura vocis, Cic. Or. 17, 57: cum (eloquentia) constet e voce atque motu, id. ib. 17, 55: vox inflexa ad miserabilem sonum, id. de Or. 2, 46, 193: inclinata ululantique voce canere, id. ib. 8, 27: legem Voconiam magnā voce et bonis lateribus suasi, id. Sen. 5, 14; so, magnā, Hor. S. 1, 7, 31: 1, 9, 76: summa id. ib. 1, 3, 8: sedata et depressa. Auct. Her. S, 12, 21: tremebunda, id. ib. 3, 14, 25: theatrum ita resonans, ut usque Romam significationes vocesque referantur, Cic. Q. Fr. 1, 1, 14, § 42: vocem late nemora alta remittunt, echo, Verg. A. 12, 929: ut nostrorum militum vocibus nonnihil carperetur, cries, shouts, Caes. B. G. 3, 17; cf.: enimvero voce’st opus: Nausistrata, exi, I must exert my voice, must call out, Ter. Phorm. 5, 7, 92.
Of inanimate things (poet.): ad sonitum vocis (i. e. remorum) vestigia torsit, Verg. A. 3, 669: fractae voces (maris), id. ib. 3, 556; cf. Serv. ad Verg. A. 7, 519; Lucr. 4, 524 sqq.
- II. Transf.
- A. That which is uttered by the voice, i. e. a word, saying, speech, sentence, proverb, maxim (syn.: vocabulum, verbum); sing.: dico, Epicurum non intellegere, quid sonet haec vox voluptatis, id est, quae res huic voci subiciatur, Cic. Fin. 2, 2, 6: illa Platonis vera et tibi certe non inaudita vox, id. de Or. 3, 6, 21: hanc sententiam significare videtur Laconis illa vox, id. Tusc. 1, 46, 111; so, νόημα, quā voce omnis intellectus accipi potest, Quint. 8, 5, 12: is verbi sensus, vis ea vocis erat, Ov. F. 5, 484: vocem pro aliquo mittere, Cic. Sest. 19, 42; id. Fl. 3, 6: vocem exprimere, id. Att. 2, 21, 5; Caes. B. G. 1, 32; cf.: vox populi Romani majestate indigna, id. ib. 7, 17, 3: quod est positum in voce simplice, Quint. 1, 9, 4: nescit vox missa reverti, Hor. A. P. 390: constitue, nihil esse opis in hac voce: civis Romanus sum, Cic. Verr. 2, 5, 65, § 168; id. Lael. 15, 59; Caes. B. C. 1, 7; Plin. Ep. 4, 17, 9: ego cum Graecos facerem … Versiculos, vetuit tali me voce Quirinus: In silvam non ligna feras, etc., Hor. S. 1, 10, 32: siderā excantata voce Thessalā, incantation, id. Epod. 5, 45: consulum voci atque imperio non oboedire, command, Cic. Rab. Perd. 8, 23; Val. Max. 2, 2, 4: unā voce, unanimously, Cic. de Or. 1, 11, 46.
Plur.: cum illius nefarii gladiatoris voces percrebuissent, Cic. Mur. 25, 50: non igitur ex singulis vocibus philosophi spectandi sunt, sayings, id. Tusc. 5, 10, 31: ex percunctatione nostrorum vocibusque Gallorum ac mercatorum, etc., Caes. B. G. 1, 39: voces per vinum, somnum. etc. … emissae, Quint. 5, 7, 36: victus Veneris Vocibus, Hor. C. 4, 6, 22: contumeliosae, abusive expressions, abuse, Caes. B. C. 1, 69: sunt verba et voces, quibus hunc lenire dolorem Possis, sayings, maxims, doctrines, Hor. Ep. 1, 1, 34; cf.: populum falsis Dedocet uti Vocibus, id. C. 2, 2, 21: deripere lunam vocibus, with charms, incantations, id. Epod. 17, 78; so, sacrae, id. ib. 17, 6: Marsae, id. ib. 5, 76.
- B. Speech, language, in gen., = sermo (poet. and in post-Aug. prose): cultus hominum recentum Voce formasti catus (Mercurius), Hor. C. 1, 10, 3: Graiā scierit sive Latinā Voce loqui, Ov. Tr. 3, 12, 40: cum civem ex voce cognovisset, Just. 11, 15.
- C. Accent, tone: ipsa natura … in omni verbo posuit acutam vocem, Cic. Or. 18, 58; cf.: rustica vox et agrestis quosdam delectat, pronunciation, accent, id. de Or. 3, 11, 42.