Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Perseus.
The word su�� could not be parsed. Trying a normal dictionary lookup:
No entries found. Showing closest matches:
scirpĭcŭlus (sirp- and surp-), a, um [scirpus].
- I. Adj., of or made of rushes. So with falces (their use is unknown), Cato, R. R. 11, 4; Varr. R. R. 1, 22, 5; id. L. L. 5, § 137 Müll.: fiscella, Vulg. Exod. 2, 3.
More freq.,
- II. Subst.: scirpĭcŭlus (sirp-, surp-), i, m., a basket made of rushes, a rush-basket: surpiculi olerorum, Lucil. ap. Non. 490, 24; Varr. R. R. 2, 2, 10; Col. poët. 10, 305; Prop. 4 (5), 2, 40: piscarii, wears, weels, Plaut. Capt. 4, 2, 36.
Sĭgambri (also Sĭcambri, Sy-gambri, and Sŭgambri), ōrum, m., = Σύγαμβροι, Ptol. Dio Cass.; Σούγαμβροι, Strabo, a powerful people of Germany, between the Sieg and the Ruhr, and as far as the Lippe (the mod. Cleve, Berg, and Recklingshausen), Caes. B. G. 4, 16; 4, 18 sq.; 6, 35; Hor. C. 4, 2, 36; 4, 14, 51; Tac. A. 2, 26; 12, 39; Suet. Aug. 21; Mart. Spect. 3, 9.
Hence,
- A. Sĭgamber, bra, brum, adj., of or belonging to the Sigambri, Sigambrian: cohors, Tac. A. 4, 47 fin.
Subst.: Sĭgambra, ae, f., a Sigambrian woman, Ov. Am. 1, 14, 49.
- B. Sĭgam-brĭa, ae, f., the country of the Sigambri, Sigambria, Claud. in Eutr. 1, 383.
Sogdĭāna rĕgĭo, a district in Asia between the Jaxartes and the Oxus, Curt. 7, 10, 1 sqq.
Hence, Sogdĭāni, ōrum, m., the inhabitants of Sogdiana, Curt. 7, 4, 5; 9, 2, 24; Plin. 6, 16, 18, § 49; called also Sugdĭāni, Mel. 1, 2, 5; 3, 5, 6.
‡ suad ted idem ait esse sic te, Fest. p. 351 Müll.
Suāda, ae, v. suadus.
suādēla (less correctly suādella), ae, f. [suadeo].
- I. Exhortation, suasion, persuasion (ante- and post-class.): jam perducebam illam ad me suadela mea, Plaut. Cist. 2, 3, 24: suadela depravata, App. Dogm. Plat. 2, p. 28, 15.
Plur.: his et hujusmodi suadelis, etc., App. M. 9, p. 225, 20.
- II. Suadela, personified, the goddess of Persuasion, the Gr. Πειθώ, Hor. Ep. 1, 6, 38.
suādenter, adv., v. suadeo fin.
suādĕo, si, sum, 2 (scanned as a trisyl., sŭādent, Lucr. 4, 1157: suavis, Key, § 972), v. n. and a. [Sanscr. svad-, to taste, please; Gr. ἁδ-, ἁνδάνω, to please; Lat. suavis, suadela, etc.; Germ. süsz; Engl. sweet], to advise, recommend, exhort, urge, persuade (freq. and class.; cf.: hortor, moneo).
- I. In gen., constr. absol., with dat. of pers., and with acc. rei, an obj.-clause, ut or ne, or the simple subj.; rarely with acc. pers.
- (α) Absol.: non jubeo, sed, si me consulis, suadeo, Cic. Cat. 1, 5, 13: instare, Suadere, orare, Ter. And. 4, 1, 37; Plaut. Rud. 3, 6, 37: recte suadere, Ter. Heaut. 5, 2, 43: pulchre, id. Phorm. 3, 3, 9: itane suades? id. Eun. 1, 1, 31: ita faciam, ut suades, Cic. Att. 11, 16, 1: male suadendo lacerant homines, Plaut. Curc. 4, 2, 22: bene suadere, Cic. Lael. 13, 44.
- (β) With dat. pers.: an C. Trebonio persuasi? cui ne suadere quidem ausus essem, Cic. Phil. 2, 11, 27: alicui sapientius suadere, id. Fam. 2, 7, 1.
- (γ) With acc. rei: modo quod suasit, dissuadet, Plaut. Cist. 2, 1, 10: pacem, Cic. Fam. 7, 3, 2: digito silentia, Ov. M. 9, 692: longe diversa, Vell. 2, 52, 2: asperiora, Suet. Caes. 14: quietem et concordiam, id. Oth. 8.
So with dat. pers.: quod tibi suadeam, suadeam meo patri, Plaut. Capt. 2, 1, 40: multa multis saepe suasit perperam, id. ib. 2, 2, 78: tu quod ipse tibi suaseris, idem mihi persuasum putato, Cic. Att. 13, 38, 2: quid mi igitur suades? Hor. S. 1, 1, 101.
Pass.: minus placet, magis quod suadetur: quod dissuadetur placet, Plaut. Trin. 3, 2, 44.
- (δ) With inf. or obj.-clause (mostly poet.): vide ne facinus facias, cum mori suadeas, Cic. Fin. 2, 29, 95: nemo suaserit studiosis dicendi adulescentibus in gestu discendo elaborare, id. de Or. 1, 59, 251: Juturnam misero fateor succurrere fratri Suasi, Verg. A. 12, 814; Aus. Idyll. 2, 53: ne hoc quidem suaserim, uni se alicui proprie addicere, Quint. 10, 2, 24: praesidibus onerandas tributo provincias suadentibus, Suet. Tib. 32.
With dat. pers.: nisi mihi ab adulescentiā suasissem, nihil esse in vitā magnopere expetendum nisi laudem, persuaded, convinced, Cic. Arch. 6, 14: suadebant amici nullam esse rationem, etc., id. Caecin. 5, 15; Quint. 2, 5, 23.
Cf. pass.: nec potest aliquid suaderi perdere, Arn. 2, n. 26: Megadorus a sorore suasus ducere uxorem, Plaut. Aul. Arg. 1, v. 6.
(ε) With ut or ne: interea, ut decumbamus, suadebo, Plaut. As. 5, 2, 64; Cic. Att. 11, 16, 4: suadebimus, ut laudem humanitatis potius concupiscat, Quint. 5, 13, 6: orat, ut suadeam Philolacheti, Ut istas remittat sibi, Plaut. Most. 3, 2, 110; id. Ep. 3, 2, 19: postea me, ut sibi essem legatus non solum suasit, verum etiam rogavit, Cic. Prov. Cons. 17, 42; cf. in the foll. ζ: qui suadet, ne praecipitetur editio, Quint. Ep. ad Tryph. 1: cum acerrime suasisset Lepido, ne se cum Antonio jungeret, Vell. 2, 63, 2: suadere Prisco, ne supra principem scanderet, Tac. H. 4, 8 fin.
(ζ) With simple subj.: proinde istud facias ipse, quod faciamus, nobis suades, Plaut. As. 3, 3, 54: suadeo cenemus, Petr. 35 fin.: se suadere, Pharnabazo id negotii daret, Nep. Con. 4, 1.
(η) With acc. pers. (very rare): ego neque te jubeo, neque veto neque suadeo, Plaut. Bacch. 4, 9, 120: uxorem ejus tacite suasi ac denique persuasi, secederet paululum, App. M. 9, p. 228, 37; so, aliquem, Tert. Hab. Mul. 1; cf. also supra. ε, the pass. Cic. Prov. Cons. 17, 42.
Hence, part. pass.: paucorum asseverationibus suasi, Arn. 1, 64.
(θ) With de and abl.: suasuri de pace, Quint. 3, 8, 14.
- B. Transf., of things (mostly poet.), to urge, induce, impel: autumno suadente, Lucr. 1, 175: fames, Verg. A. 9, 340; 10, 724: suadente pavore, Sil. 7, 668; 12, 12: ita suadentibus annis, Plin. Ep. 3, 7, 6: verba suadentia, Stat. Th. 11, 435: tantum religio potuit suadere malorum! Lucr. 1, 101: suadent cadentia sidera somnos, Verg. A. 2, 9: cui nulla malum sententia suadet, Ut faceret facinus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 248 Vahl.): me pietas matris potius commodum suadet sequi, Ter. Hec. 3, 5, 31: tua me virtus quemvis sufferre laborem Suadet, Lucr. 1, 142; 1, 175: saepe levi somnum suadebit inire susurro, Verg. E. 1, 56.
- II. In partic., in publicists’ lang.: suadere legem, rogationem, etc., to recommend, advocate, speak in favor of a proposed law or bill: legem Voconiam magnā voce et bonis lateribus suasi, Cic. Sen. 5, 14; so, legem, id. Brut. 23, 89; Liv. 45, 21 (opp. dissuadere): rogationem, Cic. Rep. 3, 18, 28; id. Off. 3, 30, 109; cf.: in hac rogatione suadendā, id. Mil. 18, 47: suadere de pace, bello, etc., Quint. 3, 8, 14.
Absol.: in suadendo et dissuadendo tria primum spectanda, Quint. 3, 8, 15.
Hence, P. a. as subst.: suāsum, i, n., a persuasion, persuasive saying (late Lat.): serpentis suasa loquentis accepi, Tert. Gen. 103; cf. id. ad Uxor. 2, 1.—suādenter, adv., persuasively: loqui in litibus, Arn. 2, p. 71.
suādĭbĭlis, e, adj. [suadeo],
- I. that may be persuaded (late Lat.), Vulg. Jacob. 3, 17.
- II. Persuasive: doctrina, Aug. Civ. Dei, 18, 51.
suādus, a, um, adj. [suadeo], persuading, persuasive (poet.): delenifica et suada facundia, Symm. Ep. 3, 6: cruor, Stat. Th. 4, 453: majestas, App. M. 11, 272, 26: conjux, Mart. Cap. 1, § 3.
Hence, Suāda, ae, f., personified, the goddess of Persuasion, the Greek Πειθώ: Suadae medulla (Cethegus), Enn. ap. Cic. Brut. 15, 59; id. Sen. 14, 50; Gell. 12, 2, 3; cf. Quint. 2, 15, 4 (Ann. v. 309 Vahl.).
sualiternĭcum, i, n., a kind of reddish amber, Plin. 37, 2, 11, § 33.
suămet, v. suus and met.
Suanenses, ium, m., the inhabitants of Suana, in Etruria, Plin. 3, 5, 8, § 52.
Suanetes, ium, m., an Alpine people, Plin. 3, 20, 24, § 137.
Suani, ōrum, m., a people of Pontus, Plin. 6, 4, 4, § 13; 33, 3, 15, § 52.
Suardōnes, um, m., a German tribe between the Oder and the Elbe, Tac. G. 40.
Suāri, ōrum, m., a people of India, north of the Ganges, Plin. 6, 19, 22, § 69; 6, 23, 25, § 94.
sŭārĭus, a, um, adj. [sus], of or belonging to swine, swine-.
- I. Adj.: negotiator, Plin. 21, 3, 7, § 10: forum, Dig. 1, 12, 1.
- II. Substt.
- A. sŭārĭus, ii, m.
- 1. A swine-herd, Plin. 8, 51, 77, § 208.
- 2. A swine-dealer, Cod. Th. 14, 4, 3; Symm. Ep. 10, 27; Inscr. Orell. 3672.
- B. sŭārĭa, ae, f., traffic in swine, Edict. ap. Inscr. Grut. 647, 7.
Suasani, ōrum, m., a people of Umbria, Plin. 3, 14, 19, § 114.
suāsĭo, ōnis, f. [suadeo], a counselling, advice, exhortation, suasion, persuasion.
- I. In gen., Sen. Ep. 95, 65.
Plur.: omni suasionum admonitionumque genere utens, Gell. 10, 19, 4.
- II. In partic.
- A. In publicists’ lang., a recommending, advocacy of a proposed law: suasio legis Serviliae, Cic. Clu. 51, 140.
- B. In rhetoric, the suasory species of eloquence, Cic. Or. 11, 37: praecepta dare de suasionibus, id. de Or. 2, 81, 333.
suāsor, ōris, m. [suadeo].
- I. In gen., one who exhorts, advises, or persuades, an adviser, counsellor, persuader (class.): esse suasorem summum et studiosum robore belli, Enn. ap. Gell. 7, 2 (Ann. v. 375 Vahl.): me suasore et impulsore id factum, Plaut. Most. 3, 3, 13: suasor et impulsor profectionis, Cic. Att. 16, 7, 2: quid interest inter suasorem facti et probatorem? id. Phil. 2, 12, 29: suasoris finis est utilitas, Quint. 3, 8, 42: pacis, Ov. F. 4, 75.
- II. In partic., in publicists’ lang., one who recommends or advocates a proposed law: Caesar legem tulit ut, etc. … suasore legis Pompeio, Vell. 2, 44, 4: epistola non suasoris sed rogatoris, Cic. Att. 16, 16, B, § 9.
suāsōrĭus, a, um, adj. [suadeo], of or belonging to counselling or persuading, suasory, persuasive (post-Aug.).
- * I. In gen.: oscula, App. M. 5, p. 161, 29.
- II. In partic., in rhet., of or belonging to the suasory species of discourse, hortatory, suasory.
- A. Adj.: pars deliberativa, quae eadem suasoria dicitur, Quint. 3, 8, 6: materiae, id. 2, 10, 1; 11, 1, 48.
- B. Subst.: suāsōrĭa, ae, f. (sc. oratio), a hortatory or suasory speech, Quint. 2, 4, 25; 3, 5, 8; 3, 8, 10; 3, 8, 20; 3, 8, 34; Petr. 6.
Hence, adv.: suā-sōrĭē, advisorily, Prisc. 1150 P.
1. suāsum, i, v. suadeo fin.
‡ 2. suasum colos appellatur, qui fit ex stillicidio fumoso in vestimento albo. Plautus (Truc. 2, 2, 16): quia tibi suaso infecisti, propudiosa, pallulam: quidam autem legunt in suaso (or insuaso). Nec desunt, qui dicant, omnem colorem, qui fiat inficiendo, suasum vocari, etc., Fest. p. 302 Müll.; cf. Paul. ex Fest. s. v. insuasum, p. 111; cf. Salmas. Exerc. Plin. p. 245, 2 c.
1. suāsus, a, um, Part. of suadeo.
2. suāsus, ūs, m. [suadeo], an advising, persuading (ante- and post-class.): ob meum suasum, Ter. Phorm. 5, 1, 3: per vim, vel per suasum, Dig. 9, 2, 9: jussu et increpitu ea expellens, non suasu, Tert. adv. Marc. 4, 8 (but not Plaut. Pers. 4, 4, 48; v. Ritschl ad loc.).
‡ sŭātim, adv. [sus], after the manner of swine, swinishly, Nigid. ap. Non. 40, 26.
suāve, adverb., v. suavis, I. fin.
suāvĕ-ŏlens (also written separately), entis, adj. [suavis-oleo], sweet-smelling, fragrant: amaracus, Cat. 61, 7: mala, id. 19, 13.
suāvĕŏlentĭa, ae, f. [suave-olens], a sweet odor, fragrance (late Lat.), Sid. Ep. 8, 14; Aug. Conf. 8, 6.
suāvĭātĭo (sāv-), ōnis, f. [suavior], a kissing (ante- and post-class.): suavis, Plaut. Bacch. 1, 2, 8; 1, 2, 12; id. Ps. 1, 1, 63.
Plur., Gell. 18, 2, 8.
* suāvĭdĭcus, a, um, adj. [suavis-dico], sweet-spoken, pleasant: versus, Lucr. 4, 180.
suāvĭfĭco, ātus, sum, 1, v. sem. dep. [suavis-facio], to make acceptable or dear, Isid. 17, 8, 11; Arn. in Psa. 103.
suāvĭfrāgrantĭa, ae, f., fragrance (late Lat.), Aug. Serm. ad Neoph. fin.
suāvillum (sāv-), i, n. [suavis], a kind of sweet cake, Cato, R. R. 84, 1.
suāvĭlŏquens, entis, adj. [suavisloquor], sweet-spoken, pleasant-speaking (poet.): suaviloquenti ore Cetegus, Enn. ap. Cic. Brut. 15, 58 (Ann. v. 304 Vahl.); cf. Quint. 11, 3, 31; and v. suaviloquentia; so perh. in imitation of Ennius: jucunditas, Cic. Fragm. ap. Gell. 12, 2, 7 (hence, expressly censured by Seneca as Ennian): carmen, Lucr. 1, 945.
* suāvĭlŏquentĭa, ae, f. [suaviloquens], sweetness of speech, suaviloquence: et oratorem appellat (Ennius Cethegum) et suaviloquentiam tribuit, Cic. Brut. 15, 58; cf. suaviloquens.
suāvĭlŏquĭum, i, n., the speaking pleasant things (eccl. Lat.), Aug. Mendac. 11.
‡ suāvĭlŏquus, a, um, adj. [suavis-loquor], sweet-spoken, pleasant, Inscr. Fratr. Arval. ap. Marin. p. 560: senectus, Mart. Cap. 1, § 3.
suāvĭlūdĭus, ii, m. [suavis-ludus], one that delights in plays, a lover of plays (Tertullian): defensio suaviludii, propter suaviludios nostros, Tert. Spect. 20; Cor. Mil. 6.
suāvĭo (sāvĭo), āre, v. suavior.
suāvĭŏlum (sāv-), i, n. dim. [suavium], a little kiss, perh. only in Cat. 99, 2 and 14.
suāvĭor (sāvĭor), ātus, 1, v. dep. a. [id.], to kiss (class.): Atticam nostram cupio absentem suaviari, etc., Cic. Att. 16, 3, 6: aliquem, id. Brut. 14, 53; Gell. 3, 15, 3: os oculosque, Cat. 9, 9.
Note:
- a. Act. collat. form suāvĭo, āre, Pompon. and Novat. ap. Non. 474, 13.
- b. suāvĭātus, a, um, in a pass. signif., Fronto Ep. ad M. Caes. 5.
suāvis, e (sŭāves, trisyl., Sedul. 1, 274), adj. [Gr. root ἁδ-, ἁνδάνω, to please; ἡδύς, sweet; Sanscr. svad-, taste; cf. suadeo], sweet, pleasant, agreeable, grateful, delightful (freq. and class.; cf.: dulcis, jucundus).
- I. As affecting the senses: quod suave est aliis, aliis fit amarum, Lucr. 4, 658: odor suavis et jucundus, Cic. Verr. 2, 3, 9, § 23: elixus esse quam assus soleo suavior, Plaut. Most. 5, 1, 66: vidimus et merulas poni et sine clune palumbes, Suaves res, si, etc., Hor. S. 2, 8, 92: suaviores aquae, Plin. 20, 11, 44, § 114: radix suavissimi gustūs et odoris, id. 25, 9, 64, § 110: spiritus unguenti, Lucr. 3, 223: tibi suavis daedala tellus Summittit flores, id. 1, 7: anima, Phaedr, 3, 1, 5: suavior et lenior color, Plin. 9, 41, 65, § 140: sonus Egeriai, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 42 Müll.: cantus, Plaut. Cas. 4, 3, 2: cantatio, id. Stich. 5, 5, 19: sermo, id. As. 5, 1, 8: accentus, Quint. 12, 10, 33: appellatio litterarum, id. 11, 3, 35: vox, Gell. 19, 9, 10: sopor, Lucr. 4, 453.
Poet., suave, adv., sweetly, agreeably, pleasantly: suave locus voci resonat conclusus, Hor. S. 1, 4, 76: suave rubens hyacinthus, Verg. E. 3, 63: rubenti Murice, id. ib. 4, 43.
- II. As affecting the mind or feelings (cf.: gratus, jucundus): doctus, fidelis, Suavis homo, facundus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 250 Vahl.); so, homo, Ter. Phorm. 2, 3, 64: mea suavis, amabilis, amoena Stephanium, Plaut. Stich. 5, 4, 54: comes, benigni, faciles, suaves homines esse dicuntur, qui erranti comiter monstrant viam, benigne, non gravate, Cic. Balb. 16, 36; cf.: suavis, sicut fuit, videri maluit quam gravis, id. Brut. 9, 38: amor suavissimus, Plaut. Cist. 1, 3, 45: amicitia, Lucr. 1, 141: inter nos conjunctio, Cic. Fam. 13, 26, 1: suavis suaviatio, Plaut. Bacch. 1, 2, 12; id. Ps. 1, 1, 63: hunc diem suavem Meum natalem agitemus amoenum, id. Pers. 5, 1, 16: modus, id. Cist. 1, 1, 17.
Suave est with subj.-clause: ut rei servire suave est! Plaut. Truc. 2, 3, 21: tibi porro ut non sit suave vivere, Ter. Heaut. 3, 1, 73: suave, mari magno … E terrā magnum alterius spectare laborem, Lucr. 2, 1: non quin mihi suavissimum sit … tuae memoriae dare operam, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1, 1.
Hence, adv.: suāvĭ-ter, sweetly, agreeably, pleasantly, delightfully (class.).
- 1. To the senses: video quam suaviter voluptas sensibus nostris blandiatur, Cic. Ac. 2, 45, 139: nec tam bene quam suaviter loquendo, id. de Or. 3, 11, 43; cf. dicere, id. Brut. 29, 110.
Sup.: suavissime legere, Plin. Ep. 3, 15, 3: peucedanum odore suaviter gravi, Plin. 25, 9, 70, § 118.
- 2. To the mind, etc.: secunda jucunde ac suaviter meminerimus, Cic. Fin. 1, 17, 57: epistula copiose et suaviter scripta, id. Fam. 15, 21, 4; cf. sup.: litterae suavissime scriptae, id. ib. 13, 18, 1: quid agis, dulcissime rerum? Suaviter, ut nunc est, inquam, Hor. S. 1, 9, 5; Petr. 71, 10; 75, 8: sicut tu amicissime et suavissime optas, Cic. Fam. 3, 12.
suāvĭsŏnus, a, um, adj. [suavis-sono], sweet-sounding: echo, Att. Fragm. Tr. v. 572: Melos, Naev. Fragm. Trag. v. 25.
suāvĭtas, ātis, f. [suavis], sweetness, pleasantness, agreeableness (class. and freq.).
- I. To the senses: is (piscis) habet suavitatem, Plaut. As. 1, 3, 27: quid suavitatem piscium dicam? Cic. N. D. 2, 64, 160: (muriatica) Sine omni lepore et sine suavitate, Plaut. Poen. 1, 2, 33: cibi, Cic. Phil. 2, 45, 115: odorum, id. Sen. 17, 59: coloris, id. Opt. Gen. 3, 8: me tuus sonus et suavitas ista delectat: omitto verborum … sed hanc dico suavitatem, quae erit ex ore, id. de Or. 3, 11, 42: villa mirificā suavitate, id. Q. Fr. 3, 1, 2, § 3 et saep.
Plur.: ut conquirat undique suavitates, Cic. Off. 3, 33, 117; Lact. 7, 5, 23 al.
- II. To the mind or feelings: mira quaedam in cognoscendo suavitas et delectatio, Cic. de Or. 1, 43, 193: humanitatis, id. Cael. 11, 25: quem omnes amare meritissimo pro ejus eximiā suavitate debemus, id. de Or. 1, 55, 234: sermonum atque morum, id. Lael. 18, 66: studiorum, id. Rep. 1, 4, 7: mira carminibus dulcedo, mira suavitas, mira hilaritas, Plin. Ep. 3, 1, 7.
Plur.: propter multas suavitates ingenii, officii, humanitatis tuae, Cic. Fam. 3, 1, 1.
suāvĭter, adv., v. suavis fin.
suāvĭtūdo, ĭnis, f. [suavis], sweetness, pleasantness, agreeableness, delight (very rare for the class. suavitas): cor meum, spes mea, mel meum, suavitudo, cibus, gaudium, my sweet, Plaut. Fragm. ap. Non. 173, 3; id. Stich. 5, 5, 14; Turp. ap. Non. 173, 5 (Com. Fragm. v. 110): pronuntiationis, Auct. Her. 3, 12, 22.
Plur.: suavitudinum mollitie capti, Lact. 6, 22, 5.
suāvĭum (sāvĭum), ii, n. [suavis].
- I. A mouth puckered up to be kissed (anteclass. and very rare; syn. osculum): dum semihiulco savio meo puellum savior, Poët. ap. Gell. 19, 11, 4; Plaut. Mil. 2, 1, 16; cf. id. As. 4, 1, 53; App M. 3, p. 135, 35.
- II. Transf., a kiss, a love-kiss, φίλημα (mostly ante-class.; esp. freq. in Plaut.; syn.: osculum, basium; cf.: sciendum osculum religionis esse, savium voluptatis; quamvis quidam osculum filiis dari, uxori basium, scorto savium dicant, Serv. Verg. A. 1, 260): qui tuae non des amicae suavium, Plaut. Truc. 2, 4, 5; id. As. 5, 2, 41: da savium priusquam abis, id. ib. 5, 2, 91: savium posco, id. Cas. 5, 2, 14: saliendo sese exercebant magis quam scorto aut saviis, id. Bacch. 3, 3, 25: savia suavia, App. M. 6, p. 176, 15 et saep.: Atticae … quoniam hilarula est, meis verbis suavium des, Cic. Att. 16, 11, 8.
As a term of endearment: meus ocellus, meum labellum, mea salus, meum savium, Plaut. Poen. 1, 2, 153; 1, 2, 170; 1, 2, 175; 1, 2, 178: mea salus, meum savium, Ter. Eun. 3, 2, 3.
sŭb (on the form sus from subs v. infra, III.), prep. with acc. and abl. [perh. for es-ub, ens-ub, = ἐνς (εις) and ὑπό; Sanscr. upa; cf. Curt. Gr. Etym. p. 290], under.
- I. With abl., to point out the object under which a thing is situated or takes place (Gr. ὑπό, with dat. or gen.), under, below, beneath, underneath.
- A. Of space: si essent, qui sub terrā semper habitavissent … nec tamen exissent umquam supra terram, Cic. N. D. 2, 37, 95; Plaut. Capt. 3, 5, 72: sub aquā, id. Cas. 2, 6, 28: sub vestimentis, id. Ep. 2, 2, 32; Liv. 1, 58; cf.: saepe est sub palliolo sordido sapientia, Caecil. ap. Cic. Tusc. 3, 23, 56: ingenium ingens Inculto latet hoc sub corpore, Hor. S. 1, 3, 34: sub pellibus hiemare, Caes. B. C. 3, 13, 5; cf. Liv. 23, 18, 15: manet sub Jove frigido Venator, Hor. C. 1, 1, 25: sub divo moreris, id. ib. 2, 3, 23: vitam sub divo agat, id. ib. 3, 2, 5 (v. divus, II.): sub terrā vivi demissi sunt, Liv. 22, 57: sub hoc jugo dictator Aequos misit, id. 3, 28, 11: pone (me) sub curru nimium propinqui Solis, Hor. C. 1, 22, 21 et saep.
Trop.: non parvum sub hoc verbo furtum latet, Cic. Agr. 3, 3, 12.
- 2. Transf., of lofty objects, at the foot of which, or in whose immediate neighborhood, any thing is situated, under, below, beneath, at the foot of, at, by, near, before: sub monte consedit, Caes. B. G. 1, 48; so, sub monte considere, id. ib. 1, 21: sub colle constituere, id. ib. 7, 49: sub montis radicibus esse, id. ib. 7, 36 al.: sub ipsis Numantiae moenibus, Cic. Rep. 1, 11, 17: est ager sub urbe, Plaut. Trin. 2, 4, 107; so, sub urbe, Ter. Ad. 5, 8, 26; Varr. R. R. 1, 50, 2; Hor. C. 3, 19, 4: sub Veteribus, Plaut. Curc. 4, 1, 19: sub Novis, Cic. de Or. 2, 66, 266 Orell. N. cr.; id. Ac. 2, 22, 70 Goer. N. cr.; cf. Varr. L. L. 6, § 59 Müll.: sub basilicā, Plaut. Curc. 4, 1, 11 et saep.
Trop.: sub oculis domini suam probare operam studebant, Caes. B. C. 1, 57 fin.: omnia sub oculis erant, Liv. 4, 28; cf. Vell. 2, 21, 3: classem sub ipso ore urbis incendit, Flor. 2, 15.
- B. Of time, in, within, during, at, by: ne sub ipsā profectione milites oppidum irrumperent, Caes. B. C. 1, 27: sub decessu suo, Hirt. B. G. 8, 49: sub luce, Ov. M. 1, 494; Hor. A. P. 363; Liv. 25, 24: sub eodem tempore, Ov. F. 5, 491: sub somno, Cels. 3, 18 med. al.
- C. In other relations, where existence under or in the immediate vicinity of any thing may be conceived.
- 1. Under, in rank or order; hence, next to, immediately after: Euryalumque Helymus sequitur; quo deinde sub ipso Ecce volat calcemque terit jam calce Diores, Verg. A. 5, 322.
- 2. In gen., of subjection, domination, stipulation, influence, effect, reason, etc., under, beneath, with: omnes ordine sub signis ducam legiones meas, under my standards, Plaut. Ps. 2, 4, 71: sub armis vitam cernere, Enn. ap. Varr. L. L. 6, § 81 Müll. (Trag. v. 297 Vahl.); so, sub armis, Caes. B. C. 1, 41; 1, 42: sub sarcinis, id. B. G. 2, 17; 3, 24: sub onere, id. B. C. 1, 66 et saep.
- 3. Trop., under, subject to, in the power of; during, in the time of, upon, etc.: sub Veneris regno vapulo, non sub Jovis, Plaut. Ps. 1, 1, 13: sub regno esse, Cic. Rep. 1, 38, 60: sub imperio alicujus esse, Ter. Heaut. 2, 2, 4: sub dicione atque imperio alicujus esse, Caes. B. G. 1, 31; Auct. B. Alex. 66, 6; Sall. J. 13, 1; Nep. Con. 4, 4; id. Eum. 7, 1; cf.: sub Corbulone Armenios pellere, Tac. H. 3, 24: sub manu alicujus esse, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23, 2; sub rege, Cic. Rep. 2, 23, 43; Hor. C. 3, 5, 9: sub Hannibale, Liv. 25, 40: sub dominā meretrice, Hor. Ep. 1, 2, 25: sub nutrice, id. ib. 2, 1, 99: sub judice lis est, id. A. P. 78: praecipua sub Domitiano miseriarum pars erat, during the reign of, Tac. Agr. 45: scripsit sub Nerone novissimis annis, Plin. Ep. 3, 5, 5: gnarus sub Nerone temporum, Tac. Agr. 6; Suet. Tit. 8 et saep.: sub vulnere, from the effects of the wound, Ov. M. 5, 62; cf.: sub judice, under, id. ib. 13, 190: nullo sub indice, forced by no betrayer, id. ib. 13, 34.
So in certain phrases where the simple abl. is more freq.: sub pacto abolitionis dominationem deponere, Quint. 9, 2, 97: sub condicione, Liv. 6, 40, 8 Weissenb. ad loc.: sub condicionibus, id. 21, 12, 4: sub eā condicione, ne cui fidem meam obstringam, Plin. Ep. 4, 13, 11: sub eā condicione, si esset, etc., id. ib. 8, 18, 4; so, sub condicione, ut (ne, si, etc.), Suet. Tib. 44; 13; id. Caes. 68; id. Claud. 24; id. Vit. 6: sub specie (= specie, or per speciem): sub specie infidae pacis quieti, Liv. 9, 45, 5; 36, 7, 12; 44, 24, 4: sub tutelae specie, Curt. 10, 6, 21; Sen. Ben. 1, 4, 2; cf.: sub nomine pacis bellum latet, Cic. Phil. 12, 7, 17: sub alienis auspiciis rem gerere, Val. Max. 3, 2, 6: sub lege, ne, Suet. Aug. 21: sub exceptione, si, id. Caes. 78: sub poenā mortis, id. Calig. 48: servitutis, id. Tib. 36 et saep.: sub frigido sudore mori, Cels. 5, 26, 31 fin.
- II. With acc., to point out the object under which a thing comes, goes, extends, etc. (Gr. ὑπό, with acc.), under, below, beneath.
- A. Of space, usually with verbs of motion: et datores et factores omnes subdam sub solum, Plaut. Curc. 2, 3, 18: manum sub vestimenta deferre, id. Bacch. 3, 3, 78: cum tota se luna sub orbem solis subjecisset, Cic. Rep. 1, 16, 25: exercitum sub jugum mittere, Caes. B. G. 1, 7; 1, 12; Sall. J. 38, 9 Dietsch ad loc.: sub furcam ire, Hor. S. 2, 7, 66: sub divum rapere, id. C. 1, 18, 13: sub terras ire, Verg. A. 4, 654.
Trop.: sub judicium sapientis et delectum cadunt, Cic. Fin. 3, 18, 61: quae sub sensus subjecta sunt, id. Ac. 2, 23, 74: quod sub aurium mensuram aliquam cadat, id. Or. 20, 67: columbae Ipsa sub ora viri venere, Verg. A. 6, 191: quod sub oculos venit, Sen. Ben. 1, 5, 6.
Rarely with verb of rest: quidquid sub Noton et Borean hominum sumus, Luc. 7, 364.
- 2. Transf. (cf. supra, I. A. 2.), of lofty objects, to the foot of which, or into whose immediate neighborhood, any thing comes, or near to which it extends, under, below, beneath, to, near to, close to, up to, towards, etc.: sub montem succedunt milites, Caes. B. C. 1, 45: sub ipsum murum fons aquae prorumpebat, Hirt. B. G. 8, 41: missi sunt sub muros, Liv. 44, 45: Judaei sub ipsos muros struxere aciem, Tac. H. 5, 11; 3, 21: aedes suas detulit sub Veliam, Cic. Rep. 2, 31, 54: arat finem sub utrumque colonus, Hor. S. 2, 1, 35: jactatus amnis Ostia sub Tusci, id. ib. 2, 2, 33: (hostem) mediam ferit ense sub alvum, Ov. M. 12, 389: sub orientem secutus Armenios, Flor. 3, 5.
- B. Of time, denoting a close approximation.
- 1. Before, towards, about, shortly before, up to, until: Pompeius sub noctem naves solvit, Caes. B. C. 1, 28; so, sub noctem, Verg. A. 1, 662; Hor. C. 1, 9, 19; id. S. 2, 1, 9; 2, 7, 109; id. Ep. 2, 2, 169: sub vesperum, Caes. B. G. 2, 33; id. B. C. 1, 42: sub lucem, id. B. G. 7, 83; Verg. G. 1, 445: sub lumina prima, Hor. S. 2, 7, 33: sub tempus edendi, id. Ep. 1, 16, 22: sub dies festos, Cic. Q. Fr. 2, 1, 1: sub galli cantum, Hor. S. 1, 1, 10: usque sub extremum brumae intractabilis imbrem, Verg. G. 1, 211: simulacra Visa sub obscurum noctis, id. ib. 1, 478: prima vel autumni sub frigora, id. ib. 2, 321: quod (bellum) fuit sub recentem pacem, Liv. 21, 2, 1.
- 2. After, immediately after, just after, immediately upon: sub eas (litteras) statim recitatae sunt tuae, Cic. Fam. 10, 16, 1; cf. Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4: sub haec dicta omnes procubuerunt, Liv. 7, 31: sub adventum praetoris, id. 23, 15, 1; 23, 16, 3; 45, 10, 10: sub hanc vocem fremitus variantis multitudinis fuit, id. 35, 31: sub hoc erus inquit, hereupon, Hor. S. 2, 8, 43.
- C. In other relations, in which a coming under any thing may be conceived: lepide hoc succedit sub manus negotium, comes to hand, convenient, Plaut. Mil. 3, 2, 59: sub manus succedere, id. ib. 4, 4, 7; id. Pers. 4, 1, 2: sub manum submittere, at hand, convenient, Auct. B. Afr. 36, 1: sub ictum venire, Liv. 27, 18: sub manum annuntiari, Suet. Aug. 49 (al. sub manu; cf. supra, I. C.): sub legum et judiciorum potestatem cadere, Cic. Verr. 2, 5, 55, § 144: sub populi Romani imperium dicionemque cadere, id. Font. 5, 12 (1, 2): incolas sub potestatem Atheniensium redigere, Nep. Milt. 1: matrimonium vos sub legis superbissimae vincula conicitis, Liv. 4, 4: sub unum fortunae ictum totas vires regni cadere pati, Curt. 3, 8, 2.
- III. In composition, the b remains unchanged before vowels and before b, d, j, l, n, s, t, v. Before m and r it is frequently, and before the remaining consonants, c, f, g, p, it is regularly assimilated. Yet here the MSS. vary, as in ob, ad, in, etc. Before some words commencing with c. p, t, it assumes the form sus, by the rejection of the b from a collateral form subs (analog. to abs); e. g. suscipio, suscito, suspendo, sustineo, sustuli, sustollo. Before s, with a following consonant, there remains merely su in the words suspicio, suspicor, suspiro; cf., however: substerno, substituo, substo, substruo al.; v. esp. Neue, Formenl. 2, 775 sqq.
- B. In composition, sub denotes,
- 1. Lit., a being situated or contained under, a putting or bringing under, or a going in under any thing: subaeratus, subcavus; subdo, subigo, subicio; subhaereo, subaperio; subedo.
- 2. Hence, also, a concealing or being concealed behind something; a secret action: subnoto, surripio, suffuror, subausculto, suborno.
- 3. Transf., a being placed or ranked under: subcenturio, subcurator, subcustos, etc.; or a being or doing any thing in a lower or inferior degree, a little, somewhat, rather, slightly: subabsurdus, subagrestis, subalbus, etc.; subaccusare, subirascor, etc.
sŭbabsurdē, adv., v. subabsurdus fin.
sŭb-absurdus, a, um, adj., somewhat or rather absurd (Ciceronian): sunt illa subabsurda, Cic. de Or. 2, 67, 274: subabsurda dicere, id. ib. 2, 71, 289: tempus discessūs, id. Att. 16, 3, 4: incompositus, reconditus et, quo Cicero utitur, subabsurdus, Quint. 1, 5, 65; cf. id. 6, 3, 23; 6, 3, 99.
Adv.: sŭbabsurdē, somewhat absurdly: aliquid subabsurde dicere, Cic. de Or. 2, 68, 275.
sŭb-accūso, āre, v. a., to blame or accuse somewhat (Ciceronian): alicujus discessum, Cic. Planc. 35, 86; id. Att. 16, 7, 1: subaccusa quaeso Vestorium, id. ib. 13, 46, 2.
sub-ăcĕr, acris, acre, adj., somewhat sharp (late Lat.): gustus, Isid. 17, 10, 8.
sŭb-ăcĭdus, a, um, adj., somewhat sour, sourish: vinum, Cato, R. R. 108, 2: sucus, Plin. 12, 25, 54, § 120.
sŭbactĭo, ōnis, f. [subigo].
- I. Lit., a working through, working up, preparing (rare): harena fluviatica bacillorum subactionibus in tectorio recipit soliditatem, Vitr. 2, 4 fin.: subactiones ciborum, Arn. 3, 107.
- * II. Trop., preparation, discipline: subacto mihi ingenio opus est … subactio autem est usus, auditio, lectio, litterae, Cic. de Or. 2, 30, 131.
sŭbactor, ōris, m. [subigo], a debaucher, polluter (syn. paedico; post-class.), Lampr. Heliog. 31; 5; id. Commod. 3.
1. sŭbactus, a, um, Part. of subigo.
* 2. sŭbactus, ūs, m. [subigo], a working up, kneading, Plin. 18, 7, 12, § 67.
sŭb-adjŭva, ae, m. [adjuvo], an assistant (post-class.), Cod. Th. 6, 27, 3 fin.; Cod. Just. 12, 20, 4.
sŭb-admīrātio, ōnis, f., admiration (late Lat.), Dion. Exeg. Greg. Nyss. Creat. Hom. 10.
sŭb-admŏvĕo, ēre, 2, v. a., to bring close, Col. 6, 36, 4 (dub.).
sŭb-ădūno, are, 1, v. a., to unite (late Lat.), Cassiod. in Psa. 134, 4.
sŭb-aemŭlātio, ōnis, f. [subaemulor], secret rivalry, Ambros. in Psa. 36, § 10.
sŭb-aemŭlor, āri, 1, v. dep., to accumulate secretly, Ambros. in. Psa. 36, § 10.
* sŭb-aerātus, a, um, adj., that has copper underneath, i. e. inside: aurum, Pers. 5, 106.
sŭbăgĭtātĭo, sŭbăgĭtātrix, sŭb-ăgĭto, v. subigitatio, etc.
sŭb-ăgrestis, e, adj., somewhat rustic, rather boorish (Ciceronian): subagreste quiddam planeque subrusticum, Cic. Brut. 74, 259: consilium, id. Rep. 2, 7, 12: ingenium, Amm. 14, 11, 11.
sŭb-ālāris, e, adj., that is under the arms, placed or carried under the arms: telum, Nep. Alcib. 10, 5: culcitae, Lampr. Heliog. 19 fin.
As substt.
- 1. sŭbālāres, ĭum, f. plur., the feathers under the wing, Vulg. 4 Esd. 11, 25.
- 2. sŭbālāre, is, n., an under-girdle, Edict. Diocl. p. 25; cf. Isid. Orig. 19, 33.
* sŭb-albens, entis, adj., somewhat white, whitish: prasinus, Cassiod. Var. 5, 34.
* sŭb-albĭcans, antis, adj., somewhat white, whitish: palea rubra, Varr. R. R. 3, 9, 5.
sŭb-albĭdus, a, um, adj., rather whitish: pars corrupta, Cels. 5, 28, 8: folia, Plin. 21, 25, 96, § 168; Isid. 12, 1, 50.
* sŭb-albus, a, um, adj., rather white, whitish: sabulo, Varr. R. R. 1, 9, 5.
sŭb-alpīnus, a, um, adj., lying near the Alps, sub-Alpine: montes, Plin. 25, 7, 34, § 71: Italia, Plin. 16, 11, 22, § 55.
* sŭbalternĭcum, i, n., a kind of reddish amber, Plin. 37, 2, 11, § 33.
sŭb-ămārus, a, um, adj., somewhat bitter, bitterish (Ciceronian), Cic. Fat. 4, 8.
Adverb.: subamarum arridens, somewhat bitterly, Amm. 27, 11, 5.
sŭb-ăpĕrĭo, īre, v. a., to open from within (post-class.): nivem, Arn. 2, 84: auriculam sub cutem, Apic. 8, 7, § 372.
* sŭb-ăquānĕus, a, um, adj. [aqua], that is or belongs under water, sub-aqueous: subterraneum et subaquaneum viventia carent haustu aëris, Tert. Anim. 32.
sŭb-ăquĭlus, a, um, adj., somewhat dusky, brownish, tawny (ante- and postclass.): corpus. Plaut. Rud. 2, 4, 9: vultus, Trebell. XXX. Tyr. 30.
* sŭb-ărātor, ōris, m., one who ploughs close to any thing, Plin. 17, 24, 37, § 227.
* sŭb-ārescens, entis, adj. [aresco], growing somewhat dry: trullissatio, Vitr. 7, 3 med.
* sŭb-argūtŭlus, a, um, adj., somewhat subtle, tolerably keen, Gell. 15, 30, 1.
sŭb-armālis, e, adj. [armus], passing under the arms (post-class.): vestis (perh. thrown back under the arm), Mart. Cap. 5, § 426.
As subst.: sŭbarmāle, is n., = subarmalis vestis, Valer. ap. Treb. Claud. 14; Spart. Sever. 6 fin.; Vop. Aur. 13; cf. subalaris.
sŭb-ăro, no perf., ātum, 1, v. a., to plough close to any thing (Plinian), Plin. 16, 27, 50, § 116: subarata ocius senescunt, id. 16, 29, 51, § 119.
* sŭb-arrŏganter, adv., somewhat proudly or arrogantly: facere, Cic. Ac. 2, 36, 114.
* sŭb-asper, ĕra, ĕrum, adj., rather rough, roughish: ἀλφός, Cels. 5, 28, 19.
* sŭb-assentĭens, a, um, P. a. [assentio], assenting or yielding a little: manus subassentientibus umeris movetur, Quint. 11, 3, 100.
sŭb-asso, no perf., ātum, 1, v. a., to roast a little, Apic. 4, 2; 7, 2; 7, 5; 8, 8: squilla, Cael. Aur. Tard. 4, 3, 6.
sŭbātĭo, ōnis, f. [subo], the heat, brimming of swine, Plin. 8, 51, 77, § 205; Fulg. Prisc. Serm. 46.
sŭb-audĭo, ii, ītum, 4, v. n. (postclass.).
- I. To understand, supply a word omitted: subaudito jubeo, Dig. 28, 5, 1; Aug. Civ. Dei, 15, 7; 17, 11; Greg. M. in Job, 33, 17.
- II. To hear a little: nocturnis subaudiens vocibus, App. M. 5, p. 167, 4.
sŭbaudītĭo, ōnis, f. [subaudio], an understanding, supplying a word omitted (post-class.), Serv. Verg. A. 10, 80; Hier. Quaest. Hebr. in Reg. 2, 3, 13.
sŭb-aurātus, a, um, adj., slightly gilt: anulus, Petr. 32, 3: tabellae, Schol. Juv. 7, 23: STATVA, Inscr. Orell. 1126.
sŭb-ausculto, āvi, ātum, 1, v. a., to listen secretly, to eavesdrop (rare but class.): subauscultando excipere voces, Cic. de Or. 2, 36, 153: opprime os: is est, etiam subauscultemus, Plaut. As. 3, 2, 40: tace, subauscultemus, ecquid de me fiat mentio, id. Mil. 4, 2, 3: videntur subauscultare quae loquor, Cic. Att. 10, 18, 1: viris subauscultantibus pariete interposito, id. Top. 20, 75.
sŭb-austērus, a, um, adj., rather harsh: vinum austerum vel certe subausterum, Cels. 3, 6, § 61; 6, 6. 8, § 68.
* sub-balbē, adv. [balbus], somewhat stammeringly: canorus, Spart. Get. 5, § 1.
Sub -ballĭo, ōnis, m., Under-Ballio, Sub-Ballio; a comically-formed name: Ha. Tune es Ballio? Ps. Immo vero ego ejus sum Subballio, Plaut. Ps. 2, 2, 13.
* sub -băsĭlĭcānus, i, m. [basilica], one who lounges around the basilicas, a lounger: quorum odos subbasilicanos omnes abigit, Plaut. Capt. 4, 2, 35 Brix ad loc.
sub-bĭbo, bĭbi, 3, v. a., to drink a little, to tipple (very rare), * Plaut. Truc. 4, 3, 58 (dub.; Speng. si urnas bibit): si paulum subbibisset, * Suet. Ner. 20.
sub-blandĭor, īri (fut. subblandibitur, Plaut. Bacch. 3, 4, 19; inf. subblandirier, id. Cas. 3, 3, 22), v. dep. n., to caress or fondle a little (ante-class.): subblanditur, palpatur, Lucil. ap. Non. 472, 6; Plaut. As. 1, 3, 33: viris alienis, id. Cas. 3, 3, 22: mihi inani atque inopi, id. Bacch. 3, 4, 19; 4, 8, 35; id. Most. 1, 3, 64.
* sub-brĕvis, e, adj., rather short: folium (saliuncae), Plin. 21, 7, 20, § 43.
A maximum of 100 entries are shown.