Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

rĕ-linquo, līqui, lictum, 3, v. a.

  1. I. (With the idea of the re predominating.) To leave behind (cf. desero, omitto).
    1. A. In gen., to leave behind by removing one’s self; to leave, move away from; to leave, abandon (a person or thing).
      1. 1. Lit.: puerum apud matrem domi, Plaut. Men. prol. 28: ipse abiit foras, me reliquit pro atriensi in sedibus, id. Poen. 5, 5, 4: me filiis Relinquont quasi magistrum, Ter. Phorm. 1, 2, 22: dicerent non me plane de provinciā decessisse, quoniam alterum me reliquissem, Cic. Fam. 2, 15, 4: C. Fabium legatum cum legionibus II. castris praesidio relinquit, Caes. B. G. 7, 40: cum me servum in servitute pro te hic reliqueris, Plaut. Capt. 2, 3, 75; cf. id. ib. 5, 1, 18: fratrem, sc. in provinciā, Cic. Fam. 2, 15, 4: post tergum hostem relinquere, Caes. B. G. 4, 22; cf. id. ib. 7, 11: ille omnibus precibus petere contendit, ut in Galliā relinqueretur, might be left behind, id. ib. 5, 6: greges pecorum . . . sub opacā valle reliquit, Ov. M. 11, 277 et saep.: ea causa miles hic reliquit symbolum, Plaut. Ps. 1, 1, 53: hic exemplum reliquit ejus, id. ib. 2, 2, 56: (Hecuba) Hectoris in tumulo canum de vertice crinem . . . relinquit, leaves behind, Ov. M. 13, 428: (cacumina silvae) limum tenent in fronde relictum, left behind, remaining, id. ib. 1, 347.
        To leave behind one’s self by moving away: longius delatus aestu, sub sinistrā Britanniam relictam conspexit, Caes. B. G. 5, 8: jamque hos, jamque illos, populo mirante, relinquit, Sil. 16, 503; cf. in pass., to remain or be left behind, Lucr. 5, 626.
      2. 2. Trop.: hanc eram ipsam excusationem relicturus ad Caesarem, was about to leave behind me just this excuse (for my departure), Cic. Att. 9, 6, 1: aculeos in animis, id. Brut. 9, 38: quod coeptum est dici, relinquitur in cogitatione audientium, Auct. Her. 4, 30, 41: aetate relictā, Ov. M. 7, 170: repetat relicta, Hor. Ep. 1, 7, 97.
        Of rank or merit: (Homerus) omnes sine dubio et in omni genere eloquentiae procul a se reliquit, Quint. 10, 1, 51.
    2. B. In partic.
      1. 1. To leave behind one by death; to leave, bequeath, etc.
        1. a. Lit.: ea mortua est: reliquit filiam adulescentulam, Ter. Heaut. 3, 3, 41: cum pauper cum duobus fratribus relictus essem, Varr. R. R. 3, 16, 2; cf.: pauper jam a majoribus relictus, Nep. Epam. 2, 1: agri reliquit ei non magnum modum, Plaut. Aul. prol. 13: heredem testamento reliquit hunc P. Quintium, Cic. Quint. 4, 15: cum ei testamento sestertiūm milies relinquatur, id. Off. 3, 24, 93: non, si qui argentum omne legavit, videri potest signatam quoque pecuniam reliquisse, Quint. 5, 11, 33: qui mihi reliquit haec quae habeo omnia, Ter. Eun. 1, 2, 40: cedo, quid reliquit Phania, id. Hec. 3, 5, 8 and 13: fundos decem et tres reliquit, Cic. Rosc. Am. 7, 20: aliquantum aeris alieni, id. Quint. 4, 15: servus aut donatus aut testamento relictus, Quint. 5, 10, 67: alicui arva, greges, armenta, Ov. M. 3, 585: se testamento liberum relictum, Dig. 21, 1, 17, § 16.
        2. b. Trop., to leave, leave behind one: consiliorum ac virtutum nostrarum effigiem, Cic. Arch. 12, 30: qui sic sunt, haud multum heredem juvant, Sibi vero hanc laudem relinquont: vixit, dum vixit, bene, Ter. Hec. 3, 5, 11: rem publicam nobis, Cic. Rep. 1, 46, 70; cf.: statum civitatis, id. ib. 1, 21, 34; id. Par. 1, 2, 10: opus alicui, id. Rep. 1, 22, 35: memoriam aut brevem aut nullam, id. Off. 2, 16, 55: monumentum audaciae suae aeternum, id. Verr. 2, 1, 49, § 129: quae scripta nobis summi ex Graeciā sapientissimique homines reliquerunt, id. Rep. 1, 22, 35: scriptum in Originibus, id. Brut. 19, 75: scripta posteris, Quint. 1, praef. 1: in scriptis relictum, Cic. de Or. 2, 46, 194: orationes reliquit et annales, id. Brut. 27, 106: duo tantum volumina, Suet. Gram. 7: librum de suis rebus imperfectum, id. ib. 12; cf.: si non omnia vates Ficta reliquerunt, Ov. M. 13, 734: pater, o relictum Filiae nomen, Hor. C. 3, 27, 34.
      2. 2. To leave a thing behind; to leave remaining; to allow or permit to remain, to let remain, leave; pass., to be left, to remain.
        1. a. Lit.: nihil relinquo in aedibus, Nec vas, nec vestimentum, Ter. Heaut. 1, 1, 88: multis autem non modo granum nullum, sed ne paleae quidem ex omni fructu atque ex annuo labore relinquerentur, Cic. Verr. 2, 3, 48, § 114: nihil de tanto patrimonio, id. Rosc. Am. 3, 10: equitatus partem illi adtribuit, partem sibi reliquit, Caes. B. G. 7, 34: angustioribus portis relictis, id. ib. 7, 70; 41: unam (filiam) minimamque relinque, leave to me, Ov. M. 6, 299: jam pauca aratro jugera regiae Moles relinquent, Hor. C. 2, 15, 2: dapis meliora relinquens, id. S. 2, 6, 89: magis apta tibi tua dona relinquam, id. Ep. 1, 7, 43: haec porcis hodie comedenda relinquis, id. ib. 1, 7, 19; cf.: habitanda fana Apris reliquit, id. Epod. 16, 20: relinquebatur una per Sequanos via, remained, Caes. B. G. 1, 9; cf.: unā ex parte leniter acclivis aditus relinquebatur, id. ib. 2, 29: se cum paucis relictum videt, Sall. C. 60, 7: nec aliud dicionis Atheniensium praeter ipsam urbem reliquit, Just. 5, 7, 3.
        2. b. Trop.: quasi corpori reliqueris Tuo potestatem coloris ulli capiendi mala, Plaut. Truc. 2, 2, 37: quam igitur relinquis populari rei publicae laudem? Cic. Rep. 3, 35, 48: ut vobis non modo dignitatis retinendae, sed ne libertatis quidem recuperandae spes relinquatur, id. Agr. 1, 6, 17: ceterorum sententiis semotis, relinquitur non mihi cum Torquato, sed virtuti cum voluptate certatio, id. Fin. 2, 14, 44; cf.: ne qua spes in fugā relinqueretur, Caes. B. G. 1, 51: nullā provocatione ad populum contra necem et verbera relicta, Cic. Rep. 2, 37, 62; Hor. S. 1, 10, 51: quis igitur relictus est objurgandi locus? Ter. And. 1, 1, 127; cf.: nihil est preci loci relictum, id. ib. 3, 4, 22; id. Phorm. 3, 3, 14; and, in another sense: plane nec precibus nostris nec admonitionibus relinquit locum, i. e. he leaves no occasion for them, renders them superfluous, Cic. Fam. 1, 1, 2: ne cui iniquo relinqueremus vituperandi locum, id. Q. Fr. 2, 4, 1: Aedui nullum sibi ad cognoscendum spatium relinquunt, Caes. B. G. 7, 42: spatium deliberandi, Nep. Eun, 12, 3: vita turpis ne morti quidem honestae locum relinquit, Cic. Quint. 15, 49; Plaut. Cas. 2, 3, 33; cf. Cic. Brut. 72, 253 (v. Bernhardy ad loc.): vita relicta est tantum modo, Ov. P. 4, 16, 49: quod munitioni castrorum tempus relinqui volebat, Caes. B. G. 5, 9 fin.: mihi consilium et virtutis vestrae regimen relinquite, Tac. H. 1, 84: suspicionem alicui relinquere, Suet. Caes. 86: aliquem veniae vel saevitiae alicujus, Tac. H. 1, 68 fin.: aliquem poenae, Plin. Ep. 2, 11, 20: aliquem poenae, Ov. M. 7, 41: leto, poenaeque, id. id. 14, 217; cf.: urbem direptioni et incendiis, to give up, surrender, abandon, Cic. Fam. 4, 1, 2: neu relinquas hominem innocentem ad alicujus tui dissimilis quaestum, do not leave, id. ib. 13, 64: aliquid in alicujus spe, id. Div. in Caecil. 8, 26; cf. id. ib. 4, 16.
          Poet., with obj.-clause: (metus) Omnia suffundens mortis nigrore, neque ullam Esse voluptatem liquidam puramque relinquit, Lucr. 3, 40; 1, 703; Ov. M. 14, 100: dum ex parvo nobis tantundem haurire relinquas, Hor. S. 1, 1, 52; Sil. 3, 708: nihil relinquitur nisi fuga, there is nothing left, nothing remains, but, etc., Att. ap. Cic. Att. 9, 10, 6: relinquitur illud, quod vociferari non destitit, non debuisse, etc., Cic. Fl. 34, 85; cf.: mihi nihil relicti quicquam aliud jam esse intellego, Plaut. Merc. 3, 4, 81.
          Impers. relinquitur, with ut (Zumpt, Gram. § 621): relinquitur, ut, si vincimur in Hispaniā, quiescamus, it remains, that, Cic. Att. 10, 8, 2; cf.: relinquebatur, ut neque longius ab agmine legionum discedi Caesar pateretur, Caes. B. G. 5, 19 fin.
          In a logical conclusion: relinquitur ergo, ut omnia tria genera sint causarum, hence it follows that, etc., Cic. Inv. 1, 9, 12; id. Div. 2, 5, 14.
      3. 3. With double predicate, to leave a thing behind in a certain state; to leave, let remain, suffer to be, etc.: eum Plautus locum Reliquit integrum, has left untouched, Ter. Ad. prol. 10: praesertim cum integram rem et causam reliquerim, have left unaltered, Cic. Att. 5, 21, 13; cf.: Scaptius me rogat, ut rem sic relinquam, id. ib. 5, 21, 13, § 12: Morini, quos Caesar in Britanniam proficiscens pacatos reliquerat, Caes. B. G. 4, 37; cf.: amici, quos incorruptos Jugurtha reliquerat, Sall. J. 103, 2: reliquit (eam) Incertam et tristi turbatam volnere mentis, Verg. A. 12, 160: (naves) in litore deligatas ad ancoram relinquebat, Caes. B. G. 5, 9: erat aeger in praesidio relictus, id. ib. 6, 38: in mediis lacerā nave relinquor aquis, Ov. P. 2, 3, 28: quod insepultos reliquissent eos, quos, etc., Cic. Rep. 4, 8, 26; 2, 11, 21: aliquid incohatum, id. ib. 1, 35, 55; cf.: inceptam oppugnationem, to give up, abandon, quit, Caes. B. G. 7, 17: incoepta fila, Ov. M. 6, 34: infecta sacra, id. ib. 6, 202: opus incoeptum, id. A. A. 2, 78: verba imperfecta, id. H. 13, 13: pro effectis relinquunt, vixdum incohata, Quint. 5, 13, 34: aliquid injudicatum, id. 10, 1, 67: aliquid neglectum, id. 1, 1, 29: incertum, id. 2, 10, 14: tantas copias sine imperio, Caes. B. G. 7, 20 init.; cf.: sine ture aras, Ov. M. 8, 277: verbum in ambiguo, Lucr. 4, 1137: mulierem nullam nominabo: tantum in medio relinquam, Cic. Cael. 20, 48; cf.: correptio in dubio relicta, Quint. 7, 9, 13.
  2. II. (With the idea of the verb predominant.) To leave behind one, to leave, go away from; to forsake, abandon, desert a person or thing.
    1. A. In gen.
      1. 1. Lit.: ubi illaec obsecrost quae me hic reliquit, Plaut. Truc. 2, 6, 32: relinquamus nebulonem hunc, Scip. Afr. ap. Gell. 4, 18, 3; cf.: non ego te hic lubens relinquo neque abeo abs te, Plaut. Am. 1, 3, 33: domum propinquosque reliquisse, Caes. B. G. 1, 44; cf. id. ib. 1, 30: relictis locis superioribus, Hirt. B. G. 8, 36: loci relinquendi facultas, Caes. B. G. 3, 4 fin.: Ilio relicto, Hor. C. 1, 10, 14: urbes, id. ib. 2, 20, 5: moenia, id. Epod. 17, 13: litus relictum Respicit, Ov. M. 2, 873: Roma relinquenda est, id. Tr. 1, 3, 62: colles clamore relinqui (sc.: a bubus), were left behind, Verg. A. 8, 216 Wagn.: limen, id. ib. 5, 316: mensas, id. ib. 3, 213: dominos, Cat. 61, 51: volucres Ova relinquebant, Lucr. 5, 802 et saep.
      2. 2. Trop.: me somnu’ reliquit, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 52 Vahl.); cf.: quem vita reliquit, Lucr. 5, 63: reliquit aliquem vita, for to die, Ov. M. 11, 327: ubi vita tuos reliquerit artus, id. Ib. 339; for which, also, reversely: animam relinquam potius, quam illas deseram, Ter. Ad. 3, 4, 52; so, vitam, Verg. G. 3, 547; cf. Tac. A. 4, 34: lucem, Verg. A. 4, 452: lumen vitale, Ov. M. 14, 175: consitus sum senectute, vires Reliquere, Plaut. Men. 5, 2, 6: aliquem animus, id. Mil. 4, 8, 37; Caes. B. G. 6, 38: animus reliquit euntem, Ov. M. 10, 459: aliquem anima, Nep. Eum. 4, 2: ab omni honestate relictus, abandoned, destitute of, Cic. Rab. Perd. 8, 23: ab alterā (quartanā) relictum esse, id. Att. 8, 6, 3; cf. Hor. S. 2, 3, 290.
    2. B. In partic., pregn., to leave in the lurch; to forsake, abandon, desert, etc. (v. desero, destituo, prodo).
      1. 1. Lit.: qui … Reliquit deseruitque me, has forsaken me, has given me the slip, Plaut. Most. 1, 3, 45; cf.: reliquit me homo atque abiit, Ter. And. 4, 4, 5: succurrere relictae, Verg. A. 9, 290.
        Of the forsaking of a lover by his mistress, Plaut. Truc. 2, 4, 64; Tib. 3, 6, 40; Prop. 1, 6, 8; Ov. H. 10, 80; id. M. 8, 108: paucos, qui ex fugā evaserant, reliquerunt, i. e. let them escape, Caes. B. G. 3, 19.
        Of things, to leave, give up, abandon, etc.: argentum si relinquo ac non peto, etc., Plaut. Aul. 1, 2, 31: auctores signa relinquendi et deserendi castra, Liv. 5, 6; cf.: relictā non bene parmulā, Hor. C. 2, 7, 10.
      2. 2. Trop., to leave, let alone, give up, resign, neglect, forsake, abandon, relinquish: rem et causam et utilitatem communem non relinquere solum, sed etiam prodere, Cic. Caecin. 18, 50 (for which: derelinquo jam communem causam, id. ib. 35, 103): jus suum dissolute, id. ib. 36, 103: affectum, cum ad summum perduxerimus, Quint. 6, 1, 29: (puella) Quod cupide petiit, mature plena reliquit, Hor. Ep. 2, 1, 100: eum rogato, ut relinquat alias res et huc veniat, to leave or lay aside every thing else, Plaut. Rud. 4, 6, 8; cf.: omnibus relictis rebus, id. Cist. 1, 1, 6; so, relictis rebus (omnibus), id. Ep. 4, 2, 35; id. Truc. 2, 1, 25; Ter. And. 2, 5, 1; id. Eun. 1, 2, 86; id. Heaut. 4, 7, 12; Lucr. 3, 1071; Cic. de Or. 3, 14, 51; Caes. B. C. 3, 102; cf. also: res omnes relictas habeo prae quod tu velis, Plaut. Stich. 2, 2, 38: omnia relinques, si me amabis, cum, etc., Cic. Fam. 2, 14: et agrorum et armorum cultum, to give up, abandon, neglect, id. Rep. 2, 4, 7: si tu ea relinquis et deseris, id. Verr. 2, 4, 36, § 80: studium exquirendi, id. Ac. 1, 3, 7: agrum alternis annis, to suffer to lie fallow, Varr. R. R. 1, 44, 3: loca relicta, uncultivated, wild lands, Front. Limit. p. 42 Goes.; so, relictae possessiones, Cic. Agr. 1, 1, 3: milites bellum illud, quod erat in manibus, reliquisse, abandoned, relinquished, id. Rep. 2, 37, 63; cf. possessionem, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 4: obsidionem, to raise the siege, Liv. 5, 48: caedes relinquo, libidines praetereo, leave unmentioned, Cic. Prov. Cons. 3, 6: consulto relinquere (locum), opp. praetermittere, id. Off. 3, 2, 9; cf.: hoc certe neque praetermittendum neque relinquendum est, id. Cat. 3, 8, 18; and: audistis haec, judices, quae nunc ego omnia praetereo et relinquo, id. Verr. 2, 3, 44, § 106; in this sense also, id. Brut. 45, 165; cf. id. ib. 19, 76; Hor. A. P. 150: cur injurias tuas conjunctas cum publicis reliquisti? left unnoticed, uncensured, Cic. Verr. 2, 1, 33, § 84; cf.: vim et causam efficiendi reliquerunt, id. Fin. 1, 6, 18: vos legatum omni supplicio interfectum relinquetis? id. Imp. Pomp. 5, 11: quis est, qui vim hominibus armatis factam relinqui putet oportere, id. Caecin. 3, 9.
        Poet., with obj.clause: quod si plane contueare, mirari multa relinquas, leave off, cease, Lucr. 6, 654.

rĕlĭquus (sometimes written rĕlĭcuus, rell-, -qus, v. Lachm. ad Lucr. p. 305; Freund ad Cic. Mil. p. 31-34. Rēlĭcŭus as a quadrisyl., Lucr. 1, 560 Munro ad loc.; 4, 976), a, um, adj. [relinquo, I.],

  1. I. that is left or remains, that is left behind, remaining, = relictus (freq. and a good prose word; not found in Cat., Tib., Verg., or Hor.).
          1. (α) With dat.: hoc mihi unum ex plurimis miseriis reliquom fuerat malum, Ter. Hec. 4, 1, 55: ut spes nulla reliqua in te siet tibi, id. Eun. 2, 2, 9: potes mulo isto, quem tibi reliquum dicis esse, Romam pervehi, Cic. Fam. 9, 18, 4: quod erant oppida mihi etiam complura reliqua, id. Verr. 2, 2, 27, § 65: quae deprecatio est igitur ei reliqua, qui, etc., id. ib. 2, 4, 50, § 120: quibus lubido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerat, Sall. C. 28, 4: reliqua alia optio, Quint. 7, 7, 8.
          2. (β) Without a dat., Cato ap. Prisc. p. 696 P.: ne a stirpe genus nostrum interiret et uti aliqua propago generis nostri reliqua esset (just before, restare), C. Gracch. ap. Schol. Cic. Sull. 9, p. 365 Orell.; cf.: neu causa ulla restet reliqua, Quin, etc., Ter. Hec. 4, 2, 11: ex quā (familiā) reliquus est M. Titurnius Rufus, Cic. Fam. 13, 39; cf. id. Clu. 7, 22: reliquos hos esse non ex bello … sed ex tuo scelere, id. Verr. 2, 3, 54, § 124; and: moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo, etc., id. Fam. 9, 15, 2; and with this cf. Sall. H. Fragm. 1, 15 (p. 216 Gerl.): qui lucus in Graeciā totā tam sanctus fuit, in quo ullum simulacrum, ullum ornamentum reliquum sit? Cic. Prov. Cons. 4, 7: si qua reliqua spes est, quae sociorum animos consolari possit, id. Div. in Caecil. 5, 18.
            Esp., subst.: rĕlĭquum (-quom), i, n., that is left, a remainder, residue, rest: numquam ab amatore suo postulat id, quod datum est, Sed reliquom dat operam, ne sit reliquum, Plaut. Truc. prol. 15: quod ad vos, spectatores, reliquum relinquitur, More majorum date plausum, id. Cist. grex 5: ut pernoscatis, ecquid spei sit relicuom, Ter. And. prol. 25; cf. id. Eun. 5, 5 (6), 26: addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fuit, Cic. Off. 1, 18, 59: quid reliqui’st, quin habeat quae quidem in homine dicuntur bona, Ter. Heaut. 1, 2, 19: quid enim est huic reliqui, quod, etc., Cic. Sull. 31, 89: cum reliqui nihil sit omnino, quod pertinet ad nos, id. Fin. 2, 31, 101: quid reliqui habemus praeter, Sall. C. 20, 13: nec, quod ab hoste crudelius pati possent, reliqui quicquam fuit, Liv. 32, 13.
            With gen. (syn. reliquiae): illud breve vitae reliquum nec avide adpetendum senibus sit, Cic. Sen. 20, 72: Agrigentum, quod belli reliquum erat, i. e. where alone the war was afterwards carried on, Liv. 26, 40; cf., in plur.: reliqua belli perfecta, id. 9, 16; and Tac. H. 4, 2: ubi reliquum vitae degere tuto posset, Liv. 39, 13: reliquum dici, id. 2, 25, 2; 3, 15, 8; 3, 52, 5: corporis reliqua, Aur. Vict. Caes. 21 fin. (but in Plaut. Merc. 3, 2, 4, the correct read. is: reliquom vitae spatium, v. Ritschl ad h. l.).
            So in late Lat. persaep.: reliqua verborum, Vulg. 3 Reg. 11, 41: urbis, id. 1 Par. 11, 8.
      1. 2. Partic. constructions.
        1. a. Reliquum est, ut, or with inf., it remains, that (syn.: relinquitur, restat, superest): reliquum est, ut officiis certemus inter nos, Cic. Fam. 7, 31, 1; id. Att. 7, 13, 4; id. Fl. 14, 32; Nep. Att. 21, 5; Quint. 5, 7, 19; cf.: reliquum est, ubi nunc est res publica, ibi simus, Cic. Fam. 9, 9, 3 (where B. and K. supply ut, ex conj.); so, reliquum est, tuam profectionem amore prosequar, id. ib. 15, 21, 5.
          With inf.: nunc hortari modo reliquum est et ire, Sall. H. Fragm. 3,22 (p. 232 Gerl.).
        2. b. Reliquum (aliquem, aliquid) or aliquid reliqui facere, a periphrase for relinquere, and in the twofold signification of that word.
          1. (α) To leave behind, leave remaining: ut arent, quibus aratrum saltem aliquod satelles istius Apronius relicum fecit, Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128: quos belli calamitas reliquos fecerat, id. ib. 2, 3, 53, § 126: haec addita cura vix mihi vitam reliquam fecit, id. Att. 3, 8, 2: si quos fortuna fecisset reliquos, Hirt. B. G. 8, 24 fin.; cf.: quos reliquos fortuna ex nocturnā caede ac fugā fecerat, Liv. 9, 24; Curt. 6, 9, 27: duarum mihi civitatum reliquos feci agros, i. e. have left to be considered, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 104.
            Subst.: rĕlĭquum, i, n., a remnant, remainder (cf. 1, β fin. supra): quod reliquum vitae viriumque fames fecerat, id, etc., Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89: quod fortuna in malis reliqui fecit, id, etc., id. Sull. 32, 89.
            Esp. negatively: te nullum munus officii cuiquam reliquum fecisse, have left behind you, Cic. Fam. 3, 13, 1: quibus nihil non modo de fructu, sed ne de bonis quidem suis reliqui fecit, id. Verr. 2, 3, 48, § 115: hi milites nihil reliqui victis fecere, Sall. C. 11, 7 Kritz; cf.: captā urbe nihil fit reliqui victis, id ib. 52, 4: quibus libido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerant, id. ib. 28, 4; cf. Liv. 7, 35: ne hoc quidem sibi reliqui facit, ut, etc., Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2.
          2. (β) To leave undone, to omit, neglect (rare and perh. only in the historians; also only negatively): nihil ad celeritatem sibi reliqui fecerunt, omitted nothing, made every exertion, Caes. B. G. 2, 26 fin.: prorsus ab utrisque nihil reliquum fieri, Sall. J. 76, 4: me nihil reliqui fecisse, quod, etc., Nep. Att. 21, 5: nihil reliqui faciunt, quominus, etc., Tac. A. 1, 21 fin.
    1. B. In partic.
      1. 1. Of time, that is left or remains, future, subsequent: spe reliquae tranquillitatis, Cic. Sest. 34, 73: reliquae vitae dignitas, id. Fam. 10, 3, 2: reliqua et sperata gloria, id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: in reliquum tempus vectigalibus prospexi, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128: reliquum in tempus, id. Agr. 1, 4, 13; Caes. B. G. 1, 20 fin.; 3, 16 fin.; cf. so, reliquum tempus (opp. praesenti bello), Nep. Them, 2, 1.
        In the neutr. absol.: numquam ecastor ullo die risi adaeque, neque hoc, quod reliquom est (sc. vitae), plus risuram opinor, in all my life, to the end of my days, Plaut. Cas. 5, 1, 4.
        Hence, in reliquum, adverb., for the future, in future, henceforward, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2; Sall. J. 42, 4; Liv. 23, 20; 25, 32; 36, 10 fin. al.
      2. 2. In mercantile lang., of debts, remaining, outstanding, in arrear: reliquom, quod ex eo quod debitum reliquom, Varr. L. L. 5, § 175 Müll.: nunc quod reliquom restat, volo persolvere, Plaut. Cist. 1, 3, 40: quod dedi datum non vellem, quod reliquom est non dabo, id. ib. 2, 1, 30: rationes putare argentariam … quid venierit, quid exactum siet, quid reliquum siet, Cato, R. R. 2, 5: erat ei de ratiunculā Jampridem apud me reliquom pauxillulum Nummorum, Ter. Phorm. 1, 1, 3: ut pecuniam reliquam Buthrotii ad diem solverent, Cic. Att. 16, 16, A, § 4 (Cod. Faerni: pecuniae reliquum).
        As subst.: rĕlĭqua, ōrum, n. (less freq. rĕlĭquum, i, n.), the remainder of a debt, balance, arrears: reliqua mea Camillus scribit se accepisse, Cic. Att. 6, 1, 19; cf.: maxime me angit ratio reliquorum meorum, id. ib. 16, 3, 5: cum tanta reliqua sint, id. ib. 16, 15, 4; 15, 15, 3: dum reliqua colonorum minuit ad tempus, vires in posterum exhausit, quarum defectione rursus reliqua creverunt, Plin. Ep. 3, 19, 6; 9, 37, 2: Sticho reliqua habente, holding a balance, i. e. being in arrears, Dig. 35, 1, 81; so, reliqua trahere, ib. 26, 7, 46: computare, ib. 40, 7, 34: in adaerandis reliquorum debitis (= reliquiis debitorum), Amm. 31, 14, 2; 16, 5, 15.
        In sing.: nisi forte fidejussores minus idonei sunt et in reliquum non exsolutae quantitatis accesserint, Dig. 49, 14, 45 fin.; Symm. Ep. 10, 47.
        Hence, by a lusus verbb., of a narration in arrears, the rest, remainder: accipite reliquom, alieno uti nil moror, Plaut. Capt. prol. 16; cf. also the passage cited above, id. Cist. 1, 3, 40.
  2. II. Transf., of that which remains after a part just mentioned, the remaining, the other; and, in the sing., the remainder, the rest of a thing (diff. from ceteri, q. v.).
          1. (α) Plur.: murus cum Romuli tum etiam reliquorum regum sapientiā definitus, Cic. Rep. 2, 6, 11; cf. id. ib. 2, 11, 22: decemviros … reliquos magistratus, id. ib. 2, 31, 54; cf.: Servilius consul reliquique magistratus, Caes. B. C. 3, 21: sol dux et princeps et moderator luminum reliquorum, Cic. Rep. 6, 17, 17; cf. id. ib. 6, 9, 9; 6, 20, 22; id. Planc. 1, 3: ipsum regale genus civitatis haud scio an reliquis simplicibus longe anteponendum, id. Rep. 2, 23, 43: res capitales et reliquas omnes judicabant iidem, id. ib. 3, 35, 48; cf. id. ib. 6, 17, 17; id. Leg. 3, 7, 16: ad eam sententiam, cum reliquis causis, haec quoque ratio eos deduxit, Caes. B. G. 2, 10: oppida, vicos, reliqua privata aedificia incendunt, id. ib. 1, 5: octo cohortes in fronte constituit, reliquarum signa in subsidio collocat, Sall. C. 59, 2.
            As subst.: princeps ille (Plato) aream sibi sumpsit, in quā, etc. … Reliqui disseruerunt, etc., the others, the rest, Cic. Rep. 2, 11, 21; 1, 4, 7: in quā (causā) et ipse sentiat et reliqui omnes me, etc., id. Att. 16, 15, 1: aurum perinde aspernantur (Scythae) ac reliqui mortales appetunt, Just. 2, 2, 7: deinceps Jovem atque Junonem, reliquos, quos, etc., Cic. Univ. 11; cf. thus, without a copula, Brutorum, C. Cassii, Cn. Domitii, C. Trebonii, reliquorum, and so forth, id. Phil. 2, 12, 30; cf.: Africanus, cum patria illo modo loquens. reliquaque praeclare, id. Fin. 2, 32, 106, Quint. 9, 4, 124: si placet, in hunc diem hactenus. Reliqua (satis enim multa restant) differamus in crastinum, Cic. Rep. 2, 44, 71: audi reliqua, Plaut. As. 4, 1, 46: age, ambula, ibique reliqua alia fabulabimur, id. Poen. 3, 4, 8: reliqua vaticinationis brevi esse confecta, Cic. Div. 1, 32, 68: aderat janitor carceris et carnifex praetoris, reliqua, and the like, and so forth, and so on, Quint. 9, 4, 124; but post-class.: et reliqua, Vop. Firm. 5 fin.
          2. (β) Sing.: corpore relicuo pugnam caedesque petessit, Lucr. 3, 648 Lachm.: equitum magno numero ex omni populi summa separato, reliquum populum distribuit in quinque classes, etc., Cic. Rep. 2, 22, 39: scribit Labieno … cum legione ad fines Nerviorum veniat, reliquam partem exercitūs non putat exspectandam, Caes. B. G. 5, 46 fin.; 1, 18: neque de frumento reliquoque commeatu satis esse provisum, id. ib. 3, 3: militibus quoque equis exceptis reliquam praedam concessimus, Cic. Att. 5, 20, 5: jampridem cupio Alexandream reliquamque Aegyptum visere, id. ib. 2, 5, 1; cf. id. Lael. 2, 6; id. Rep. 2, 38, 64.
            As subst.: paene oblitus sum, reliquom dicere, Plaut. Poen. prol. 118; Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103: reliquum temporis cum magnā trepidatione vigilavit, Suet. Ner. 34: haec quidem hactenus: quod reliquum est, cottidie tabellarios habebis, as for the rest, as for what remains, Cic. Att. 16, 15, 3; so, quod reliquum est, id. Fam. 13, 72, 2; id. Planc. 10, 11; Ter. Ad. 3, 2, 48; cf.: de reliquo quid tibi ego dicam? Cic. Att. 16, 13, c, 2; id. Fam. 6, 20, 3; id. de Or. 1, 22, 100.