Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

caedes, is (gen. plur. regularly caedium, Liv. 1, 13, 3; Just. 11, 13, 9; Flor. 3, 18, 14 al.; but caedum, Sil. 2, 665; 4, 353; 4, 423; 4, 796; 5, 220; 10, 233; Amm. 22, 12, 1; 29, 5, 27; cf. Prisc. p. 771 P), f. [caedo].

  1. I. Lit.
    1. A. In gen., a cutting or lopping off (post-class. and rare): ligni atque frondium caedes, Gell. 19, 12, 7: capilli, qui caede cultrorum desecti, App. M. 3.
    2. B. Esp. (acc. to caedo, I. B. 1.; cf. cado, I. B. 2.), a cutting down, slaughter, massacre, carnage; esp. in battle or by an assassin; murder (usu. class. signif. of the word in prose and poetry; esp. freq. in the histt. in Suet. alone more than twenty times): pugnam caedesque petessit, Lucr. 3, 648: caedem caede accumulantes, id. 3, 71: caedem (the deadly slaughter, conflict) in quā P. Clodius occisus est, Cic. Mil. 5, 12: caedes et occisio, id. Caecil. 14, 41: magistratuum privatorumque caedes, id. Mil. 32, 87: cum in silvā Silā facta caedes esset, id. Brut. 22, 85: notat (Catilina) et designat oculis ad caedem unumquemque nostrum, id. Cat. 1, 1, 2: jam non pugna sed caedes erat, Curt. 4, 15, 32: caedes inde, non jam pugna fuit, Liv. 23, 40, 11: ex mediā caede effugere, id. 23, 29, 15: cum caedibus et incendiis agrum perpopulari, id. 34, 56, 10: silvestres hominesCaedibus et victu foedo deterruit Orpheus, Hor. A. P. 392: magnā caede factā multisque occisis, Nep. Epam. 9, 1: caedes civium, id. ib. 10, 3: caedem in aliquem facere, Sall. J. 31, 13; Liv. 2, 64, 3: edere, id. 5, 45, 8; 40, 32, 6; Just. 2, 11: perpetrare, Liv. 45, 5, 5: committere, Ov. H. 14, 59; Quint. 5, 12, 3; 10, 1, 12; 7, 4, 43; Curt. 8, 2: admittere, Suet. Tib. 37: peragere, Luc. 3, 580: abnuere, Tac. A. 1, 23: festinare, id. ib. 1, 3: ab omni caede abhorrere, Suet. Dom. 9: portendere, Sall.J. 3, 2; Suet. Calig. 57 et saep.; cf. in the poets, Cat. 64, 77; Verg. A. 2, 500; 10, 119; Hor. C. 1, 8, 16; 2, 1, 35; 3, 2, 12; 3, 24, 26; 4, 4, 59; Ov. M. 1, 161; 4, 503; 3, 625; 4, 160; 5, 69; 6, 669.
      1. 2. The slaughter of animals, esp. of victims: studiosus caedis ferinae, i. e. ferarum, Ov. M. 7, 675; so id. ib. 7, 809; cf. ferarum, id. ib. 2, 442; 15, 106: armenti, id. ib. 10, 541: boum, id. ib. 11, 371: juvenci, id. ib. 15, 129: bidentium, Hor. C. 3, 23, 14: juvencorum, Mart. 14, 4, 1.
  2. II. Meton.
    1. A. (Abstr. pro concreto.) The persons slain or murdered, the slain: caedis acervi, Verg. A. 10, 245: plenae caedibus viae, Tac. H. 4, 1.
    2. B. Also meton. as in Gr. φόνος, the blood shed by murder, gore, Lucr. 3, 643; 5, 1312: permixta flumina caede, Cat. 64, 360: respersus fraternā caede, id. 64, 181: madefient caede sepulcra, id. 64, 368: tepidā recens Caede locus, Verg. A. 9, 456: sparsae caede comae, Prop. 2, 8, 34: caede madentes, Ov. M. 1, 149; 14, 199; 3, 143; 4, 97; 4, 125; 4, 163; 6, 657; 8, 444; 9, 73; 13, 389; 15, 174.
    3. C. An attempt to murder: nostrae injuria caedis, Verg. A. 3, 256.
    4. D. A striking with the fist, a beating (post-class.): contumeliosa, Don. Ter. Ad. 2, 1, 46: nimia, id. ib. 4, 2, 19; 2, 1, 18.

caedo, cĕcīdi (in MSS. freq. caecīdi, v. Neue, Formenl. 2, 460), caesum, 3, v. a. [root cīd- for scid-; cf. scindo; Gr. σχίζω].

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.
      1. 1. To cut, hew, lop, cut down, fell, cut off, cut to pieces: caesa abiegna trabes, Enn. ap. Cic. N. D. 3, 30, 75 (Trag. v. 281 Vahl.): frondem querneam caedito, Cato, R. R. 5, 8: arbores, Cic. Div. 2, 14, 33; Ov. M. 9, 230: robur, Cic. Div. 2, 41, 86; Ov. M. 8, 769: lignum, Plaut. Merc. 2, 3. 63: silvam, Varr ap. Non. p. 272, 5; Lucr. 5, 1265; Caes. B. G. 3, 29; Ov. M. 8, 329; Suet. Aug. 94 fin.; Pall. Mai, 4, 1: nemus, Ov. M. 2, 418; cf. id. ib. 1, 94; 9, 230; 9, 374; 14, 535: harundinem, Dig. 7, 1, 59, § 2: arboris auctum, Lucr. 6, 167: comam vitis, Tib. 1, 7, 34: faenum, Col. 2, 18, 1: murus latius quam caederetur ruebat, Liv. 21, 11, 9: caesis montis fodisse medullis, Cat. 68, 111; so, caedi montis in marmora, Plin. 12, prooem. § 2: lapis caedendus, Cic. Verr. 2, 1, 56, § 147: silicem, id. Div. 2, 41, 85: marmor, Dig. 24, 3, 7, § 13: toga rotunda et apte caesa, cut out, Quint. 11, 3, 139: caedunt securibus umida vina, with axes they cut out the wine (formerly liquid, now frozen), Verg. G. 3, 364: volutas, to carve or hollow out volutes, Vitr. 3, 3: tineae omnia caedunt, Lucil. ap. Non. p. 272, 14.
        1. b. Prov.: ut vineta egomet caedam mea, i. e. carry my own hide to market, Hor. Ep. 2, 1, 220 (proverbium in eos dicitur, qui sibi volentes nocent, Schol. Crucq.; cf. Tib. 1, 2, 98; Verg. A. 5, 672).
        2. c. Ruta caesa; v ruo, P. a.
      2. 2. In gen., to strike upon something, to knock at, to beat, strike, cudgel, etc.: ut lapidem ferro quom caedimus evolat ignis, strike upon with iron, Lucr. 6, 314: caedere januam saxis, Cic. Verr 2, 1, 27, § 69: silicem rostro, Liv. 41, 13, 1: vasa dolabris, Curt. 5, 6, 5: femur, pectus, frontem, Quint. 2, 12, 10; cf. id. 11, 3, 123 al.: verberibus, Plaut. Most. 5, 2, 45; so Ter. And. 1, 2, 28: pugnis, Plaut. Curc. 1, 3, 43: aliquem ex occulto, Ter. Eun. 4, 7, 17: at validis socios caedebant dentibus apri, they fell with their strong tusks upon their own party, Lucr. 5, 1325; cf. Plaut. Poen. 3, 3, 71: virgis ad necem caedi, Cic. Verr. 2, 3, 28, § 69; Hor. S. 1, 2, 42: populum saxis, id. ib. 2, 3, 128: ferulā aliquem, id. ib. 1, 3, 120: flagris, Quint. 6, 3, 25: aliquem loris, Cic. Phil. 8, 8, 24; Suet. Ner. 26; 49; id. Dom. 8: caeduntur (agrestes) inter potentium inimicitias, Sall. H. Fragm. 3, 61, 27 Dietsch: nudatos virgis, Liv. 2, 5, 8: hastilibus caedentes terga trepidantium, id. 35, 5, 10: servum sub furcā caesum medio egerat circo, i.e. ita ut simul caederet, id. 2, 36, 1.
        1. b. Prov.: stimulos pugnis caedere, to kick against the pricks, to aggravate a danger by foolish resistance, Plaut. Truc. 4, 2, 55.
        2. c. Trop.: in judicio testibus caeditur, is pressed, hard pushed, Cic. Q. Fr. 3, 3, 3.
    2. B. Pregn.
      1. 1. (Cf. cado, I. B. 2.) To strike mortally, to kill, murder: ille dies, quo Ti. Gracchus est caesus, Cic. Mil. 5, 14: P. Africanus de Tiberio Graccho responderat jure caesum videri, id. de Or. 2, 25, 106; id. Off. 2, 12, 43: caeso Argo, Ov. M. 2, 533; 5, 148; 12, 113; 12, 590; 12, 603; Suet. Caes. 76 al.
        Poet., transf. to the blood shed in slaying: caeso sparsuros sanguine flammam, Verg. A. 11, 82.
        Esp. freq.,
        1. b. In milit. lang., to slay a single enemy; or, when a hostile army as a whole is spoken of, to conquer with great slaughter, to cut to pieces, vanquish, destroy (cf. Oud., Wolf, and Baumg.Crus. upon Suet. Vesp. 4): exercitus caesus fususque, Cic. Phil. 14, 1, 1: Romani insecuti (hostem), caedentes spoliantesque caesos, castra regia diripiunt, Liv. 32, 12, 10; 2, 47, 9: infra arcem caesi captique multi mortales, id. 4, 61, 6; 22, 7, 2 and 9; Quint. 12, 10, 24; Suet. Aug. 21; 23; id. Vesp. 4: Indos, Curt. 9, 5, 19: passim obvios, id. 5, 6, 6: praesidium, id. 4, 5, 17: propugnatores reipublicae, Quint. 12, 10, 24: caesus (hostis) per calles saltusque vagando circumagatur, Liv. 44, 36, 10 Kreyss.: consulem exercitumque caesum, id. 22, 56, 2: legio-nes nostras cecidere, id. 7, 30, 14; so Nep. Dat. 6, 4; Tac. Agr. 18; Suet. Claud. 1.
          And poet., the leader is put for the army: Pyrrhum et ingentem cecidit Antiochum Hannibalemque dirum, Hor. C. 3, 6, 36.
          In poet. hypallage: caesi corporum acervi (for caesorum), Cat. 64, 359.
        2. c. To slaughter animals, esp. for offerings, to kill, slay, sacrifice: caedit greges armentorum, Cic. Phil. 3, 12, 31: boves, Ov. M. 15, 141: deorum mentes caesis hostiis placare, Cic. Clu. 68, 194: caesis victimis, id. Att. 1, 13, 1; Liv. 8, 6, 11; 10, 7, 10; 45, 7, 1; Tac. A. 2, 75; Suet. Caes. 81; id. Calig. 14; id. Ner. 25; id. Oth. 8; id. Galb. 18; id. Claud. 25; Just. 11, 5, 6 al.; Verg. A. 5, 96; Hor. Epod. 2, 59; Ov.M.13, 637; Juv. 6, 48; 6, 447; 8, 156; 12, 3 al.: inter caesa et porrecta; v. porricio.
        3. d. Hence, since security for a person was anciently given by the deposit of sheep belonging to him, which were slaughtered in case of forfeiture, leg. t. t.: pignus caedere (or concidere), to declare the for feiture of a security, to confiscate a pledge: non tibi illa sunt caedenda, si L. Crassum vis coërcere, Crass. ap. Cic. de Or. 3, 1, 4.
      2. 2. In mal. part. ( = concido; cf.: jam hoc, caede, concide: nonne vobis verba depromere videtur ad omne genus nequitiae accommodata? Cic. Verr. 2, 3, 66, § 155); Cat. 56, 7; Auct. Priap. 25, 10; Tert. Pall. 4.
  2. II. Trop.: caedere sermones, a Grecism, acc. to Prisc. 18, p. 1118 P., = κόπτειν τὰ ῤήματα, to chop words, chat, talk, converse, Ter. Heaut. 2, 3, 1; cf. Non. p. 272, 13, and Prisc. p. 1188 P.: oratio caesa, i. e. asyndeton, Auct. Her. 4, 19, 26; Aquil. Rom. §§ 18 and 19; Mart. Cap. 5; § 528.
    Hence, caesum, i, n.; subst. in gram. synon. with comma, a stop, pause, comma, Mart. Cap. 5, § 527; Aquil. Rom. § 19; Fortun. Art. Rhet. 3, 10.