Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

The word vit could not be parsed. Trying a normal dictionary lookup:

No entries found. Showing closest matches:

2. Utens or Utīs, entis, m., = Οὔτεις, εντος, a river in Cisalpine Gaul, now the Montone, Liv. 5, 35, 3; called Vitis, Plin. 3, 15, 20, § 115.

vīta, ae (gen. sing. vitaï, Lucr. 1, 415; 2, 79; 3, 396), f. [vivo; Sanscr. gīv, to live; Gr. βίος, life], life.

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: tribus rebus animantium vita tenetur, cibo, potione, spiritu, Cic. N. D. 2, 54, 134: dare, adimere vitam alicui, id. Phil. 2, 3, 5: necessaria praesidia vitae, id. Off. 1, 17, 58: in liberos vitae necisque potestatem habere, Caes. B. G. 6, 19: exiguum vitae curriculum, Cic. Rab. Perd. 10, 30: ego in vitā meā nullā umquam voluptate tantā sum adfectus, etc., id. Att. 5, 20, 6: vitam agere honestissime, id. Phil. 9, 7, 15; cf.: degere miserrimam, id. Sull. 27, 75: vitam in egestate degere, id. Rosc. Am. 49, 144: tutiorem vivere, id. Verr. 2, 2, 47, § 118: profundere pro aliquo, id. Phil. 14, 11, 30 fin.: amittere per summum dedecus, id. Rosc. Am. 11, 30: auferre alicui, id. Sen. 19, 71: in vitā manere, id. Fam. 5, 15, 3: in vitā diutius esse, id. Q. Fr. 1, 3, 5: e vitā discedere, id. Fam. 2, 2; cf. cedere, id. Brut. 1, 4: vitā cedere, id. Tusc. 1, 15, 35: de vitā decedere, id. Rab. Perd. 11: vitā se privare, id. de Or. 3, 3, 9: vitā aliquem expellere, id. Mur. 16, 34: si vita suppetet, id. Fin. 1, 4, 11: si mihi vita contigerit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 1: ne ego hodie tibi bonam vitam feci, a pleasant life, Plaut. Pers. 4, 8, 3: bonam vitam dare, id. Cas. 4, 4, 21; cf., on the other hand: malae taedia vitae, Ov. P. 1, 9, 31.
    2. B. In partic., life, as a period of time = aetas (post-Aug.): ii quadragensimum annum vitae non excedunt, Plin. 6, 30, 35, § 195; 7, 2, 2, § 30; 7, 49, 50, § 160: periit anno vitae septimo et quinquagesimo, Suet. Vit. 18: septem et triginta annos vitae explevit, Tac. A. 2, 88 fin.; Val. Max. 4, 1, 6; 8, 13, ext. 7; Gell. 15, 7, 1; Hier. in Dan. 6, 1.
      Plur.: nec vero, si geometrae et grammaticiomnem suam vitam in singulis artibus consumpserint, sequitur, ut plures quasdam vitas ad plura discenda desideremus, Quint. 12, 11, 20; cf. also in the foll.
  2. II. Transf.
    1. A. A living, support, subsistence (Plautinian; syn. victus): vitam sibi repperire, Plaut. Stich. 3, 2, 9; cf.: neque illi concedam quicquam de vitā meā, id. Trin. 2, 4, 76.
    2. B. A life, i. e. a way or mode of life (class.): vita hominis ex ante factis spectabitur, Auct. Her. 2, 3, 4: vita rustica honestissima atque suavissima, Cic. Rosc. Am. 17, 48: hanc usus, vita, mores respuit, id. Mur. 35, 74; cf.: inquirendo in utriusque vitam et mores, Liv. 40, 16, 2; so (with mores) Ov. H. 17, 172 Ruhnk.: neque ante philosophiam patefactam hac de re communis vita dubitavit, nor was it doubted in common life, Cic. Div. 1, 39, 86: vita, victusque communis, social life, id. Off. 1, 17, 58; cf.: omni vitā atque victu excultus, id. Brut. 25, 95.
      Plur.: inspicere, tamquam in speculum, in vitas omnium, Ter. Ad. 3, 3, 61; cf.: per omnium vitas amicitia serpit, Cic. Leal. 23, 87: (Minos) vitas et crimina discit, Verg. A. 6, 433.
    3. C. Life, real life (opp. fancy or fiction): ex quo est illud e vitā ductum ab Afranio, Cic. Tusc. 4, 20, 45: de vitā hominum mediā sumptum, Gell. 2, 23, 12: nil sine magno Vita labore dedit mortalibus, Hor. S. 1, 9, 60.
    4. D. Like our life, to denote a very dear object: certe tu vita es mihi, Plaut. As. 3, 3, 24; cf. Ter. Ad. 3, 2, 33.
      Hence, mea vita, or simply vita, my life, as a term of endearment, Plaut. Stich. 4, 2, 6; Cic. Fam. 14, 2, 3; 14, 4, 1; Prop. 1, 2, 1; 2, 20 (3, 13), 17.
    5. E. The living, i. e. mankind, the world; like Gr. βίος (poet. and in postAug. prose): rura cano, rurisque deos, his vita magistris Desuevit quernā pellere glande famem, Tib. 2, 1, 37: agnoscat mores vita legatque suos, Mart. 8, 3, 20: verum falsumne sit, vita non decrevit, Plin. 8, 16, 19, § 48: alias in tumultu vita erat, id. 13, 13, 27, § 89.
  3. F. A life, i. e. a course of life, career, as the subject of biography: in hoc exponemus libro de vitā (al. vitam) excellentium imperatorum, Nep. praef. § 8; id. Epam. 4 fin.: vitae memoriam prosā oratione composuit, Suet. Claud. 1 fin.: propositā vitae ejus velut summā, id. Aug. 9: referam nunc interiorem ac familiarem ejus vitam, id. ib. 61; cf. Serv. Verg. A. 1, 368: qui vitas resque gestas clarorum hominum memoriae mandaverunt, Gell. 1, 3, 1.
  4. G. The duration of life (in plants, etc.), duration: arborum immensa, Plin. 16, 44, 85, § 234; 16, 44, 90, § 241; Pall. 12, 7, 17.
  5. H. An existence, a being, of spirits in the infernal regions: tenues sine corpore vitae, Verg. A. 6, 292; cf. id. ib. 12, 952.

vītābĭlis, e, adj. [vito], that may or ought to be shunned: Ascra, Ov. P. 4, 14, 31; Arn. 5, 165.

vītābundus, a, um, adj. [vito], shunning, avoiding, evading (rare; not in Cic. or Cæs.).

        1. (α) With acc.: vitabundus classem hostium, Sall. Fragm. ap. Non. p. 186, 17 (id. H. 3, 19 Dietsch): Hanno vitabundus castra hostium consulesque, Liv. 25, 13, 4.
        2. (β) Absol.: vitabundus per saltuosa loca exercitum ductare, Sall. J. 38, 1: inter tela hostium vitabundus erumpit, id. ib. 101, 9; Tac. H. 3, 37.

vītālis, e, adj. [vita], of or belonging to life, vital.

  1. I. Adj.: caloris natura vim habet in se vitalem, vital power, Cic. N. D. 2, 9, 24: spiritus, id. ib. 2, 45, 117: totum corpus vitalis calor liquit, Curt. 3, 5, 3; 7, 3, 14; 8, 4, 8: recepto calore vitali, id. 8, 4, 17; Sen. Ben. 4, 6, 3; Lact. 2, 12, 6: viae, i. e. air-passages, Ov. M. 2, 828 aevum, lifetime, life, Plaut. Poen. 5, 4, 14: vita, i. e. true life, Enn. ap. Cic. Lael. 6, 22 (Enn. p. 180 Vahl.): motus, Lucr. 3, 560: lumen relinquere, i. e. to die, Ov. M. 14, 175 saecla, ages. generations, Lucr. 1, 202: lectus, upon which one is laid while alive and is laid out when dead, a death-bed, funeral-couch, Petr. 42: si esse salvum me vis aut vitalem tibi, i. e. remaining or keeping alive, long-lived, Plaut. Bacch. 4, 9, 75; Hor. S. 2, 1, 61; 2, 7, 4; Sen. Contr. 1, 1 fin.
  2. II. Substt.
    1. A. vī-tāle, is, the means of life, subsistence: mortiferum vitali admiscere, Liv. 6, 40, 12.
    2. B. vītālia, ĭum, n.
      1. 1. The vital parts, vitals, Sen. Ira, 2, 1, 2; Luc. 7, 620; 9, 743: capitis, Plin. 8, 7, 7, § 20: arborum, id. 17, 27, 42, § 251: rerum, Lucr. 2, 575.
      2. 2. Graveclothes (cf. supra, lectus vitalis), Sen. Ep. 99, 22; Petr. 77 fin.—* Adv.: vītālĭter, vitally: vitaliter esse animata, with life, vitally, Lucr. 5, 145.

vītālĭtas, ātis, f. [vita], vital force, life, vitality: durat in corde, Plin. 11, 37, 69, § 182; so id. 11, 38, 90, § 221; 11, 45, 103, § 250.

vītālĭter, adv., v. vitalis fin.

vītātĭo, ōnis, f. [vito], a shunning, avoiding, avoidance: doloris, Cic. Fin. 5, 7, 20: oculorum, lucis, urbis, fori, id. Phil. 3, 10, 24: periculi, Auct. Her. 3, 2, 3.

vītĕcŭla, v. viticula.

Vitellenses, ium, m., a people of Latium, Plin. 3, 5, 9, § 69.

Vitellĭa, ae, f., an ancient town of the Æqui, near the modern Valmontone, Liv. 2, 39; 5, 29; Suet. Vit. 1.

Vĭtellĭānus, a, um, v. Vitellius, B.

vĭtellīna, ae, f. (caro) [vitellus, I.], calf’s-flesh, veal, Apic. 8, 5.

Vĭtellĭus, i, m., the name of a Roman gens. So esp., A. Vitellius, a Roman emperor.
Hence,

  1. A. Vĭtellĭus, a, um, adj., of or belonging to the emperor Vitellius, Vitellian: via, so named after him, Suet. Vit. 1; Tac. H. 1, 1; 1, 57.
  2. B. Vĭtellĭānus, a, um, adj., of or belonging to Vitellius, Vitellian: milites, Tac. H. 1, 85: partes, id. ib. 1, 84: bellum, Suet. Dom. 1: vitia, Capitol. Ver. 4.
    1. 2. Plur. subst.: Vĭtellĭāni, ōrum, m.
      1. a. Soldiers of Vitellius, Vitellians, Tac. H. 3, 79; Suet. Vesp. 8.
      2. b. A kind of writing-tablets, perh. used by Vitellius, Mart. 2, 6, 6; 14, 8, 2; 14, 9 in lemm.

vĭtellum, i, v. vitellus, II.

vĭtellus, i, m. dim. [vitulus].

  1. * I. A little calf, as a term of endearment, Plaut. As. 3, 3, 77.
  2. II. Transf., the yolk of an egg, Cels. 6, 6, 1; Cic. Div. 2, 65, 134; Petr. 33 fin.; Plin. 10, 53, 74, § 148; Hor. S. 2, 4, 14; 2, 4, 57; Mart. 13, 40, 1.
    Called also vĭtellum, i, n., Apic. 4, 1; Varr. ap. Prob. ad Verg. E. 6, 31.

vītĕus, a, um, adj. [vitis], of or belonging to the vine: coliculus, Varr. R. R. 1, 31, 4: pocula, i. e. wine, Verg. G. 3, 380: rura, planted with vines, Prud. Ham. 228.

vītex, ĭcis, f. [Sanscr. vaja, twig; Gr. ἴτυς, rim; cf. Curt. Gr. Etym. p. 392], the chaste-tree, Abraham’s balm: Vitex agnus castus, Linn.; Plin. 24, 9, 38, § 59.

vĭtĭābĭlis, e, adj. [vitium], that may be harmed, violable, corruptible: ne jam vitiabilis esset, Prud. Apoth. 1113; id. Ham. 216.

vītĭārĭum, ii, n. [vitis], a nursery for vines, Cato, R. R. 40; 47; Varr. R. R. 1, 31, 2; Col. 3, 4, 1; 3, 5, 1.

vĭtĭātĭo, ōnis, f. [vitio], an injuring, violation, corruption (post-Aug. and very rare): feminae, Sen. Contr. 3, 23, 6.

vĭtĭātor, ōris, m. [vitio], an injurer, violator, corrupter (post-Aug. and very rare): feminae, Sen. Contr. 2, 11, 1; 3, 23, 1; 3, 23, 4: pupillae, Quint. Decl. 284; 309.

* vītĭcarpĭfer, fĕra, fĕrum, adj. [vitiscarpo-fero], that serves for pruning vines: forcipes, Varr. ap. Prisc. p. 868 P.

vītĭcella, ae, f., a plant, otherwise unknown, Isid. Orig. 17, 9, 92.

Viticīni, ōrum, m., a people in the territory of Picenum, Plin. 3, 12, 17, § 108.

* vītĭcŏla, ae, m. [vitis-colo], a cultivator of vines, a vine-planter, Sil. 7, 193.

vītĭcŏmus, a, um, adj. [vitis-coma], adorned or crowned with vine-leaves: ulmus, Sid. Carm. 2, 328: Lyaeus, Avien. Arat. 70.

vītĭcŭla (vītĕc-, Plin. Ep. 1, 24, 4), ae, f. dim. [vitis].

  1. I. A little vine, Cic. N. D. 3, 35, 86; Tert. Carm. adv. Marc. 2, 230; Val. Cat. Dir. 11, 5.
  2. II. A tendril, in gen.: fruticis, Plin. 24, 11, 58, § 98: cucumeris, Pall. 4, 9, 8.

vītĭfer, ĕra, ĕrum, adj. [vitis-fero], vinebearing, i. e. supporting or producing vines: arbores, Pall. 3, 13, 2: colles, Plin. 3, 5, 9, § 60; cf. mons, Sil. 4, 349: Vienna, Mart. 13, 107, 1.

vītĭgĕnus, a, um, adj. [vitis-gigno], vine-born, produced from the vine: liquor, Lucr. 5, 15: latices, id. 6, 1072; cf. vitigineus.

vītĭgĭnĕus, a, um, adj. [vitis-gigno], produced by the vine, vine-: surculi, Cato, R. R. 41, 3: folia, Col. 12, 16, 3: ligna, Plin. 30, 6, 16, § 50: columnae, id. 14, 1, 2, § 9; cf. vitigenus.

* vĭtĭlēna, ae, f. [vitium-lena; cf. vitilitigator], a bawd, procuress: malesuada, Plaut. Most. 1, 3, 56 MSS. (Ritschl, invitam lena; Lorenz, viti malesuada plena, ex conj. Speng.).

vĭtĭlīgo, ĭnis, f. [vitium], a kind of cutaneous eruption, tetter, Cels. 5, 28, 19; Lucil. ap. Fest. p. 369 Müll.; Plin. 20, 15, 59, § 165; 21, 19, 75, § 129; 22, 25, 74, § 156; Just. 36, 2, 12; App. Mag. p. 306, 14.

vītĭlis, e, adj. [vieo], platted, interwoven.

  1. I. Adj.: cola, Cato, R. R. 11, 2: alvi apum, Varr. R. R. 3, 16, 16: cistae, Plin. 15, 17, 18, § 60: naves corio circumsutae, id. 7, 56, 57, § 206 et saep.
  2. II. Subst.: vītĭlia, ĭum, n., things platted, wicker-work, Plin. 13, 4, 9, § 38; 21, 18, 69, § 114; 24, 9, 38, § 59.

* vĭtĭlītĭgātor, ōris, m. [vitium-litigator; cf. vitilena], a brawler, wrangler, Cato ap. Plin. praef. § 32; cf. vitilitigo.

* vĭtĭlītĭgo, āre, v. n. [vitium-litigo], to quarrel disgracefully, to brawl, wrangle to abuse, calumniate: scio ego, quae scripta sunt, si palam proferantur, multos fore qui vitilitigent, Cato ap. Plin. praef. § 30; cf. vitilitigator.

* vītīnĕus, a, um, adj. [perh. contr. from vitigineus], of the vine, vine-: vincula, Flor. 3, 20, 4.

vĭtĭo, āvi, ātum, 1, v. a. [vitium], to make faulty, to injure, spoil, mar, taint, corrupt, infect, vitiate (class., esp. in the trop. sense; syn.: corrumpo, noceo).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: dira lues quondam Latias vitiaverat auras, Ov. M. 15, 626; cf.: amnem salibus amaris, id. ib. 15, 286: ossa, Cels. 8, 2: corpora, Ov. F. 6, 136: oculos, id. F. 1, 691: facies longis vitiabitur annis, id. Tr. 3, 7, 33: ferramentum in opere, Col. 11, 1, 20: ova, id. 8, 11, 5: vina, Hor. S. 2, 4, 54: boves aliqua offensa, Pall. 4, 12, 1.
    2. B. In partic., to violate a woman (cf.: violo, polluo): aliquam in occulto, Cato ap. Gell. 17, 13, 4: virginem, Ter. Eun. 4, 4, 37; id. Ad. 4, 5, 52; Suet. Aug. 71; Quint. 9, 2, 70 al.; cf.: vitiati pondera ventris (sc. stupro), Ov. H. 11, 37.
  2. II. Trop.: comitiorum et contionum significationes sunt nonnumquam vitiatae atque corruptae, falsified, Cic. Sest. 54, 115 Halm N. cr.: dies, to make void the nomination of a day for the census, id. Att. 4, 9, 1; cf.: senatusconsulta arbitrio consulum supprimebantur vitiabanturque, Liv. 3, 55, 13: scripturas, Dig. 50, 17, 94: auspicia, Messala ap. Gell. 13, 15, 4: pectora limo malorum, Ov. P. 4, 2, 18; cf.: curis vitiatum corpus amaris, id. ib. 1, 10, 3.

vĭtĭōsē, adv., v. vitiosus fin.

vĭtĭōsĭtas, ātis, f. [vitiosus], faultiness, corruption, viciousness, vice.

  1. * I. Lit.: umoris, Macr. S. 7, 10, 10.
  2. II. Trop. (Ciceron.): hujus virtutis contraria est vitiositas. Sic enim malo quam malitiam appellare eam, quam Graeci κακίαν appellant. Nam malitia certi cujusdam vitii nomen est, vitiositas omnium, Cic. Tusc. 4, 15, 34: vitiositas autem est habitus aut affectio in totā vitā inconstans et a se ipsa dissentiens, id. ib. 4, 13, 29.

vĭtĭōsus, a, um, adj. [vitium], full of faults or defects, faulty, defective, bad, corrupt, etc.

  1. I. Lit. (very rare): pecus (with morbosum), Varr. R. R. 2, 1, 21: locus (corporis pecudum), i. e. diseased, Col. 7, 5, 6: nux, Plaut. Mil. 2, 3, 45.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen.: exemplum, Auct. Her. 2, 29, 46: suffragium, Cic. Leg. 3, 15, 34: vitiosissimus orator, id. de Or. 3, 26, 103: antiquarii, Suet. Aug. 86: consul, chosen contrary to the auspices, Cic. Phil. 2, 33, 84; cf.: quaeque augur injusta nefasta vitiosa dira deixerit, inrita infectaque sunto, XII. Tab ap. Cic. Leg. 2, 8, 21.
      Subst.: vĭtĭōsa, ōrum, n., misfortune, ruin: sinistra dum non exquirimus, in dira et in vitiosa incurrimus, Cic. Div. 1, 16, 29.
    2. B. In partic., morally faulty, wicked, depraved, vicious, Cato ap. Gell. 11, 2, 2: si quem conventum velit, Vel vitiosum, vel sine vitio; vel probum vel improbum, Plaut. Curc. 4, 1, 8: si qui audierunt philosophos, vitiosi essent discessuri, Cic. N. D. 3, 31, 77: vitiosa et flagitiosa vita, id. Fin. 2, 28, 93: vitiosas partes rei publicae exsecare, id. Att. 2, 1, 7.
      Comp.: progenies vitiosior, Hor. C. 3, 6, 48.
      Sup.: inter summam vitiorum dissimulationem vitiosissimus, Vell. 2, 97, 1.
      Hence, adv.: vĭtĭōsē, faultily, defectivelay, badly, corruptly.
      1. 1. Prop.: vitiose se habet membrum tumidum, Cic. Tusc. 3, 9, 19.
      2. 2. Trop.: ferre res bonas (sc. leges), Cic. Phil. 5, 4, 10: concludere (opp. recte), id. Ac. 2, 30, 98.
        Sup.: usurpare, Col. 4, 24, 15.

vitiparra, ae, f., a small bird, otherwise unknown, perh. the titmouse, Plin. 10, 33, 50, § 96.

vītis, is, f. [root in Sanscr. vjā, to cover; cf. Goth. vindan; Germ. winden, to bind; Lat. vieo; cf.: vitta, vitex], a vine, grapevine.

  1. I. Lit., Plin. 14, 1, 2, § 9; Cic. Sen. 15, 52 sq.; Col. 3, 1 sq.; Cic. N. D. 2, 47, 120; Verg. E. 1, 74; 5, 32; id. G. 1, 2; Hor. Ep. 1, 16, 3; Ov. M. 8, 676.
  2. II. Transf.
    1. A. A vine-branch, Cato, R. R. 41; Varr. R. R. 1, 31, 3; 1, 8, 2; Ov. M. 6, 592 al.
      1. 2. A centurion’s staff, made of a vine-branch, Plin. 14, 1, 3, § 19; Liv. Epit. 57; Tac. A. 1, 23; Ov. A. A. 3, 527; Luc. 6, 146; Juv. 8, 247.
        Hence,
        1. b. By a second transf., the office of a centurion, centurionship, Juv 14, 193; Sil. 12, 395; 12, 465; 6, 43; Spart. Hadr. 10 med.
    2. B. For vinea, a military penthouse, mantlet, Lucil. ap. Fest. s. v. sub, p. 311 Müll.
    3. C. A vine in gen., of the pumpkin, cucumber, Pall. 4, 9, 9; 4, 10, 15; Mart. 8, 51, 12.
    4. D. Vitis nigra, black bryony, Plin. 23, 1, 17, § 27.
    5. E. Vitis alba, the plant called also ampeloleuce, Plin. 23, 1, 16, § 21; Col. 10, 347.

vītĭ-sător, ōris, m. [vitis-sero], a vineplanter: Sabinus, Verg. A. 7, 179.
Of Bacchus, Att. ap. Macr. S. 6, 5.
Of Saturn, Arn. 3, 117.

vĭtĭum, ii (gen. plur. vitiūm, Titin. ap. Non. p. 495, 13), n. [from the same root with vieo, vitis, vitta; prop. a twist; hence], a fault, defect, blemish, imperfection, vice (syn. menda).

  1. I. Lit.: quomodo autem in corpore est morbus, est aegrotatio, est vitium: sic in animo. Morbum appellant totius corporis corruptionem: aegrotationem morbum cum imbecillitate: vitium, cum partes corporis inter se dissident; ex quo pravitas membrorum, distortio, deformitas. Itaque illa duo, morbus et aegrotatio, ex totius valetudinis corporis conquassatione et perturbatione gignuntur: vitium autem integrā valetudine ipsum ex se cernitur, Cic. Tusc. 4, 13, 29: corporis, Plaut. Most. 1, 3, 118; Ov. F. 4, 148: mancipii, Dig. 21, 1, 1, § 6: jumenti, ib. 21, 1, 38 init.
    In buildings, a breach, defect: si nihil est in parietibus aut in tecto vitii, Cic. Fam. 9, 15, 5; cf.: si aedes corruerunt vitiumve fecerunt, have received damage, become damaged, id. Top. 3, 15.
    In plants, a blemish, vice: sive illis (agris) omne per ignem Excoquitur vitium atque exsudat inutilis umor, Verg. G. 1, 88: vitio moriens sitit aëris herba, id. E. 7, 57.
    In fruits, the useless part, the core: vitiumque cinctum fructu, Plin. 15, 28, 34, § 112.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen., a fault, defect, blemish: acutius atque acrius vitia in dicente quam recta videre, Cic. de Or. 1, 25, 116; cf. orationis, Quint. 1, 5, 1; 12, 1, 22: sermonis, id. 1, 1, 13: soloecismi, id. 1, 5, 53: ingenii, id. 10, 1, 60: mentis, id. 12, 1, 32: Stoicae sectae, id. 11, 1, 70: et illud mihi vitium’st maximum, my greatest fault, Ter. Hec. 1, 2, 37: huc si perveneris, meum vitium fuerit, my fault, Cic. Ac. 2, 16, 49: quamvis quis fortunae vitio, non suo decexisset, id. Phil. 2, 18, 44: honorem vitio civitatis, non suo, non sunt adsecuti, id. Har. Resp. 26, 56: male conjecta falsa sunt, non rerum vitio, sed interpretum inscientiā, id. Div. 1, 52, 118: animadverso vitio castrorum totā nocte munitiones proferunt, i. e. the faulty, unfavorable position (just before: natura iniquo loco castra ponunt), Caes. B. C. 1, 81: milites item conflictati et tempestatis et sentinae vitiis, the injurious effects, id. ib. 3, 28: sese nihil adhuc arbitrari vitio factum eorum, id. ib. 3, 57: vini vitio atque amoris feci, through the fault of, Plaut. Aul. 4, 10, 15.
    2. B. In partic.
      1. 1. A moral fault, failing, error, offence, crime, vice (the predom. signif. of the word in prose and poetry; cf.: scelus, delictum): nullam quidem ob turpitudinem, nullum ob totius vitae non dicam vitium, sed erratum, Cic. Clu. 48, 133: legibus et praemia proposita sunt virtutibus et supplicia vitiis, id. de Or. 1, 58. 247: virtus est vitium fugere, Hor. ep. 1, 1, 41: senectus est naturā loquacior, ne ab omnibus eam vitiis videar vindicare, Cic. Sen. 16, 55: in vitio esse, id. Off. 1, 19, 62: ne sibi vitio verterent, quod abesset a patriā, reckon it a fault, id. Fam. 7, 6, 1: te laudem Sex. Roscio vitio et culpae dedisse, id. Rosc. Am. 16, 48; Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 2.
        1. b. In respect of female chastity (whether of maidens or wives), a violation: quia pudicitiae hujus (Alcumenae) vitium me hic absente est additum, Plaut. Am. 2, 2, 179: pudicitiae ejus nunquam nec vim nec vitium attuli, id. Ep. 1, 2, 7: quoi misere per vim vitium obtulerat, Ter. Ad. 3, 2, 10; so, offerre, id. ib. 3, 1, 9: virginis, id. Eun. 4, 4, 55; cf.: vitium auctore redemit, Ov. H. 16 (17), 49.
      2. 2. In relig. lang., a defect in the auspices or auguries: si cui servo aut ancillae dormienti evenit, quod comitia prohibere solet, ne id quidem mihi vitium facit, Cato ap. Fest. s. v. prohibere, p. 234 fin. Müll.; Ter. Hec. prol. 2; Liv. 8, 23, 16; 4, 7, 3: id igitur obvenit vitium, quod tu jam Cal. Jan. futurum esse provideras, Cic. Phil. 2, 33, 83: tabernaculum vitio captum, id. N. D. 2, 4, 11; cf.: vitio navigare, id. Div. 1, 16, 29: comitiorum solum vitium est fulmen, id. ib. 2, 18, 43.
      3. 3. A fault of language: barbarismi ac soloecismi foeditas absithaec vitia, etc., Quint. 1, 5, 5.
      4. 4. In coinage, t. t., base metal, alloy: in aurum vitii aliquid addere, Dig. 48, 10, 9 praef.; cf.: ignis vitium metallis Excoquit, Ov. F. 4, 785.

vīto, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [for vicito; root vic-; Gr. ϝικ in εἴκω, to yield; cf. ἴχνος, trace], to shun, seek to escape, avoid, evade (class.; syn.: fugio, effugio).

  1. I. Lit.: tela, Caes. B. G. 2, 25: hastas, spicula, Hor. C. 1, 15, 18: lacum, Caes. B. C. 2, 24 fin.: rupem et puteum, Hor. Ep. 2, 2, 135: aequora, id. C. 1, 14, 20: forum, id. Epod. 2, 7: balnea, id. A. P. 298: sapiens, vitatu quidque petitu Sit melius, causas reddet tibi, id. S. 1, 4, 115: insidias, Phaedr. 1, 19, 2: periculosum lucrum, id. 5, 4, 8: vitataque traxit in arma, Ov. M. 13, 39.
  2. II. Trop.
          1. (α) With acc.: vitia, Cic. Rep. 2, 5, 10; Hor. S. 1, 2, 24: vituperationem, Cic. Prov. Cons. 18, 44: omnes suspitiones, Caes. B. G. 1, 20 fin.: periculum, id. B. C. 1, 70: mortem fugā, id. B. G. 5, 20: proditionem celeritate, Sall. J. 76, 1: culpam, Hor. A. P. 267: se ipsum, to shun one’s self, be tired of one’s own company, id. S. 2, 7, 113: impatientiam nauseae, Suet. Calig. 23.
          2. (β) With dat. (Plautin.): infortunio, Plaut. Curc. 2, 3, 19; id. Poen. prol. 25: huic verbo, id. Cas. 2, 2, 35: malo, Petr. 82.
          3. (γ) With ne: erit in enumeratione vitandum, ne, etc., Cic. Part. Or. 17, 60: ne experiatur, Cels. 2, 17.
          4. (δ) With inf.: tangere vitet Scripta, Hor. Ep. 1, 3, 16.

vītor (less correctly, vĭētor), ōris, m. [vieo], a basket-maker, trunk-maker, cooper, Plaut. Rud. 4, 3, 51; Inscr. Grut. 1178, 4; Don. ad Ter. Eun. 4, 4, 21: Vannorum sirpiarumque vitores, Arn. 2, 38; Dig. 9, 2, 27 fin.

vĭtrĕāmen, ĭnis, n. [vitrum]; only in plur., glassware, Dig. 33, 7, 18, § 13.

* vī̆trĕārĭus (vī̆trār-, Lampr. Alex. Sev. 24, 5), ii, m. [vitrum], a glass-worker, glassblower, Sen. Ep. 90, 31.

* vī̆trĕŏlus, a, um, adj. dim. [vitreus], of glass, Paul. Nol. Carm. 26, 413.

vī̆trĕus, a, um, adj. [vitrum], of glass, glass-, vitreous.

  1. I. Lit.
    1. A. Adj.: vasa, Col. 12, 4, 4: Priapus, a glass in the form of a Priapus, Juv. 2, 95: hostis, i. e. a glass chessman, Ov. A. A. 2, 208: latro, Mart. 7, 72, 8: faba, Petr. 76.
    2. B. Subst.: vī̆trĕa, ōrum, n., glass vessels, glassware, Mart. 1, 42, 5; Stat. S. 1, 6, 73: vitrea fracta, broken glass, as a designation for trifles, trumpery, Petr. 10.
  2. II. Transf., like glass, glassy, in color or transparency, clear, bright, shining, transparent: unda, Verg. A. 7, 759: antra, Ov. M. 5, 48: pontus, Hor. C. 4, 2, 3: sedilia, Verg. G. 4, 350: ros, Ov. Am. 1, 6, 55: color, i. e. sea-green, Plin. 9, 31, 51, § 100: Circe, brilliant, beautiful, Hor. C. 1, 17, 20: togae, Varr. ap. Non. p. 448, 28; 536, 32: turgescit vitrea bilis, i. e. transparent (transl. of Gr. ὑαλώδης χολή), Pers. 3, 8.
    1. B. Trop.: fama, brilliant, Hor. S. 2, 3, 222: fortuna, brittle, fragile, P. Syr. Mim. (Sent. v. 189 Rib.).

vī̆trĭārĭa, ae, f. [vitrum], a plant, called also parietaria, wall-pellitory, App. Herb. 81.

vī̆trĭcus, i, m., a step-father, Cic. Att. 15, 12, 2; id. Verr. 2, 1, 51, § 135; id. Mur. 35, 73; id. Brut. 68, 240; Plin. Ep. 9, 13, 16; Tac. A. 3, 29; Suet. Tib. 7.
Poet., of Vulcan, the husband of Venus, in relation to Cupid, the son of Jupiter and Venus: vitricus, Ov. Am. 1, 2, 24.

vī̆trum, i, n. [root in video, to see, as transparent; cf. Plin. 36, 26, 65, § 191], glass.

  1. I. Lit., Plin. 36, 26, 65, § 189; Cic. Rab. Post. 14, 40; Sen. Q. N. 1, 6, 5; Quint. 2, 21, 9; Prop. 4 (5), 8, 37: O fons Bandu siae, splendidior vitro, Hor. C. 3, 13, 1; 1, 18, 16: Bassa, bibis vitro, Mart. 1, 38, 2; Ov. H. 15, 157.
  2. II. Woad, a plant used for dyeing blue: Isatis tinctoria, Linn.; Vitr. 7, 14; Caes. B. G. 5, 14; Mel. 3, 6, 5; Plin. 35, 6, 27, § 46; 37, 8, 37, § 117.

Vitrūvĭus, ii, m. M.
Pollio, a contemporary of Cœsar and Augustus; author of a work on architecture; cf. Teuffel, Röm. Lit. Gesch. § 259.

vitta, ae, f. [vieo], a band, esp. a fillet or chaplet worn round the head; and, in relig. lang., a head-band, a sacrificial or sacerdotal fillet, Ov. M. 2, 413; 4, 6; 5, 110; Prop. 4 (5), 11, 34; Verg. A. 2, 133; 10, 538; Luc. 5, 142; Val. Fl. 1, 480; Ov. M. 13, 643; Juv. 12, 118.
Represented as worn by poets, a symbol of their sacred office, or, acc. to Serv., in token of divine honors, Verg. A. 6, 665.
Also by brides and Vestal virgins, regarded as a symbol of chastity: capite compto crinis vittasque habeat, adsimuletque se Tuam esse uxorem, Plaut. Mil. 3, 1, 197; Tib. 1, 6, 67; Ov. P. 3, 3, 51; Prop. 4 (5), 11, 34; cf. Ov. A. A. 1, 31; id. Tr. 2, 247; id. R. Am. 386.
Bound around the altar, Verg. E. 8, 64; id. A. 3, 64; or on sacred trees, Ov. M. 8, 744; borne by suppliants for protection or pardon, Verg. A. 7, 237; 8, 128; Hor. C. 3, 14, 8; Ov. A. A. 2, 401 al.

vittātus, a, um, adj. [vitta], bound with a fillet or chaplet: capilli, Ov. Am. 1, 7, 17: sacerdos, Luc. 1, 597: honos frontis, Stat. S. 5, 5, 28: navis, Plin. 7, 30, 31, § 110.

1. vĭtŭla, ae, v. vitulus.

2. Vītŭla, ae, f., the goddess of Victory, of Exultation, Macr. S. 3, 2.

vītŭlāmĕn, ĭnis, n. [vitulor], a shoot, sucker, sprig, Ambros. Ep. 37, 57.
Trop., Vulg. Sap. 4, 3.

Vĭtŭlārĭa via, a road near Arpinum, Cic. Q. Fr. 3, 1, 2, § 3.

vītŭlātĭo, ōnis, f. [vitulor], a public thanksgiving or other festival, Macr. S. 3, 2.

vĭtŭlīnus, a, um, adj. [vitulus], of a calf.

  1. I. Adj.: caruncula, a piece of veal, Cic. Div. 2, 24, 52: assum, roast veal, id. Fam. 9, 20, 1: medulla, Cels. 7, 26, 5; 5, 24, 3: jus, id. 5, 27, 3: sevum, id. 5, 19, 9 and 13.
  2. II. Subst.: vĭtŭlīna, ae, f. (caro), calf’s-flesh, veal, Plaut. Aul. 2, 8, 5; Nep. Ages. 8, 4 (where vitulina, acc. plur. as subst., is the read. of some edd.).

vītŭlor, āri, v. dep. n., to celebrate a festival, keep holiday, be joyful (ante-class. for exulto, gestio): is habet coronam vitulans victoriā, Enn. ap. Fest. p. 369 Müll. (Trag. v. 75 Vahl.): in venatu vitulantes, Naev. ap. Non. p. 14, 18 (Trag. Rel. p. 9 Rib.): pontifex in sacris quibusdam vitulari solet, Varr. ap. Macr. S. 3, 2; cf.: Jovi opulento, inclutolubens vitulor, i. e. bring a thank-offering, Plaut. Pers 2, 3, 2.

vĭtŭlus, i, m., and vitŭla, ae, f. [Gr. ἰταλός, bull; whence Italia; Sanscr. vatsas, calf], a calf.

  1. I. Lit.
          1. (α) Masc., a bullcalf, Varr. R. R. 2, 5, 6; Cic. Div. 2, 15, 36; Quint. 1, 9, 5; Ov. M. 2, 624; 4, 755; 10, 227; Mart. 3, 58, 11; Verg. G. 4, 299 al.
          2. (β) Fem., a cow-calf, Verg. E. 3, 29 and 77.
  2. II. Transf.
    1. A. In gen., a calf, foal; of the horse, Verg. G. 3, 164; of the elephant, Plin. 8, 1, 1, § 2; of the whale, id. 9, 6, 5, § 13.
    2. B. In partic.: vitulus marinus, a sea-calf, seal, Juv. 3, 238; Suet. Aug. 90.
      Called also simply vitulus, Plin. 2, 55, 56, § 146.

Vītumnus, i, m. [vita], the god that bestows life, the Life-god, Aug. Civ. Dei, 7, 2 fin.; Tert. adv. Nat. 2, 11.

vĭtŭpĕrābĭlis, e, adj. [1. vitupero], blameworthy, blamable, censurable (very rare, but class.): quod vituperabile est per se ipsum, id eo ipso vitium nominatum puto, Cic. Fin. 3, 12. 40: consulatus, id. Leg. 3, 10, 23 Moser N. cr.

vĭtŭpĕrābĭlĭter, adv. [vituperabilis], blamably: tractare aliquid, Cassiod. Var. 6, 11.

vĭtŭpĕrātĭo, ōnis, f. [1. vitupero],

  1. I. a blaming, censuring; blame, censure, vituperation (either given or received) (freq. and class.): communi vituperatione reprehendere, Cic. Verr. 2, 5, 18, § 46; so (opp. laus) Quint. 2, 4, 33; 3, 4, 12; 8, 6, 55 al.
    Plur., Quint. 3, 4, 5: in vituperationem venire, Cic. Verr. 2, 4, 7, § 13: adductus erat in sermonem, invidiam, vituperationem, id. ib. 2, 3, 61, § 140: in vituperationem cadere, id. Att. 14, 13, 4: vituperationem vitare, id. Prov. Cons. 18, 44: esse alicui laudi potius quam vituperationi, id. Fam. 13, 73, 2: quod effugissem duas maximas vituperationes, id. Att. 16, 7, 5: et laudes et vituperationes scribebantur, Quint. 3, 4, 5; Cic. Brut. 12, 47.
  2. II. Transf., blameworthiness, blameworthy conduct: vituperatio atque infamia, Cic. Verr. 2, 5, 39, § 101.

vĭtŭpĕrātor, ōris, m. [1. vitupero], a blamer, censurer, vituperator: invidos vituperatores confutare, Cic. N. D. 1, 3, 5: philosophiae, id. Fin. 1, 1, 2; id. Tusc. 2, 2, 4: vituperatores mei, id. Fam. 7, 3, 6.

1. vĭtŭpĕro, āvi, ātum (inf. vituperarier, Plaut. Most. 1, 3, 21), 1, v. a. [vitiumparo, qs. to find fault, accuse of a fault; hence, transf.], to inflict censure, to blame, censure, disparage, vituperate (class.; syn.: culpo, objurgo, damno).

  1. I. In gen.: deos, Plaut. Mil. 3, 1, 142: an mavis vituperarier falso quam vero extolli? id. Most. 1, 3, 21: notare ac vituperare, Cic. de Or. 2, 85, 349: multimodis cum istoc animo es vituperandus, Ter. Phorm. 3, 1, 1: Pompeius noster in amicitiā P. Lentuli vituperatur, Cic. Q. Fr. 2, 6, 5: artem aut scientiam aut studium quodpiam vituperare propter eorum vitia, qui in eo studio sunt, Auct. Her. 2, 27, 44: si quis universam (philosophiam) velit vituperare, Cic. Tusc. 2, 1, 4: mensae, quae a Platone graviter vituperantur, id. Fin. 2, 28, 92: tuum consilium, id. Mur. 29, 60: (Rhodiorum res publica) minime quidem vituperanda, id. Rep. 3, 35, 48.
    Prov.: qui caelum vituperant, who find fault with heaven itself, i. e. are satisfied with nothing, Phaedr. 4, 7, 26.
  2. * II. In relig. lang., to render defective, to spoil an omen: cur omen mihi vituperat? Plaut. Cas. 2, 6, 59 dub.

2. vĭtŭpĕro, ōnis, m. [1. vitupero], a blamer, censurer, vituperator (post-class.), Gell. 19, 7, 16; Sid. Ep. 4, 22; 8, 1.