Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.
ex-sisto or existo, stĭti, stĭtum, 3, v. n. (act. August. Civ. D. 14, 13), to step out or forth, to come forth, emerge, appear (very freq. and class.).
- I. Prop.
- A. In gen.: e latebris, Liv. 25, 21, 3: ab inferis, Cic. Verr. 2, 1, 37, § 94; Liv. 39, 37, 3: anguem ab ara exstitisse, Cic. Div. 2, 80 fin.; cf.: vocem ab aede Junonis ex arce exstitisse (shortly before: voces ex occulto missae; and: exaudita vox est a luco Vestae), id. ib. 1, 45, 101: est bos cervi figura, cujus a media fronte inter aures unum cornu exsistit excelsius, Caes. B. G. 6, 26, 1: submersus equus voraginibus non exstitit, Cic. Div. 1, 33, 73; cf. id. Verr. 2, 4, 48, § 107: nympha gurgite medio, Ov. M. 5, 413: hoc vero occultum, intestinum ac domesticum malum, non modo non exsistit, verum, etc., does not come to light, Cic. Verr. 2, 1, 15, § 39.
- B. In partic., with the accessory notion of originating, to spring, proceed, arise, become: vermes de stercore, Lucr. 2, 871: quae a bruma sata sunt, quadragesimo die vix exsistunt, Varr. R. R. 1, 34, 1: ut si qui dentes et pubertatem natura dicat exsistere, ipsum autem hominem, cui ea exsistant, non constare natura, non intelligat, etc., Cic. N. D. 2, 33 fin.: ex hac nimia licentia ait ille, ut ex stirpe quadam, exsistere et quasi nasci tyrannum, id. Rep. 1, 44; id. Off. 2, 23, 80; cf.: ex luxuria exsistat avaritia necesse est, id. Rosc. Am. 27, 75; ut exsistat ex rege dominus, ex optimatibus factio, ex populo turba et confusio, id. Rep. 1, 45: ut plerumque in calamitate ex amicis inimici exsistunt, Caes. B. C. 3, 104, 1; for which: videtisne igitur, ut de rege dominus exstiterit? etc., Cic. Rep. 2, 26: ex quo exsistit id civitatis genus, id. ib. 3, 14: hujus ex uberrimis sermonibus exstiterunt doctissimi viri, id. Brut. 8, 31; cf. id. Or. 3, 12: ex qua (disserendi ratione) summa utilitas exsistit, id. Tusc. 5, 25, 72: sermo admirantium, unde hoc philosophandi nobis subito studium exstitisset, id. N. D. 1, 3, 6: exsistit hoc loco quaestio subdifficilis, id. Lael. 19, 67: magna inter eos exsistit controversia, Caes. B. G. 5, 28, 2: poëtam bonum neminem sine inflammatione animorum exsistere posse, Cic. de Or. 2, 46 fin.: exsistit illud, ut, etc., it ensues, follows, that, etc., id. Fin. 5, 23, 67; cf.: ex quo exsistet, ut de nihilo quippiam fiat, id. Fat. 9, 18.
- II. Transf., to be visible or manifest in any manner, to exist, to be: ut in corporibus magnae dissimilitudines sunt, sic in animis exsistunt majores etiam varietates, Cic. Off. 1, 30, 107: idque in maximis ingeniis exstitit maxime et apparet facillime, id. Tusc. 1, 15, 33: si exstitisset in rege fides, id. Rab. Post. 1, 1: cujus magnae exstiterunt res bellicae, id. Rep. 2, 17: illa pars animi, in qua irarum exsistit ardor, id. Div. 1, 29, 61: si quando aliquod officium exstitit amici in periculis adeundis, id. Lael. 7, 24 et saep.: neque ullum ingenium tantum exstitisse dicebat, ut, etc., Cic. Rep. 2, 1; cf.: talem vero exsistere eloquentiam, qualis fuit in Crasso, etc., id. de Or. 2, 2, 6; nisi Ilias illa exstitisset, id. Arch. 10, 24: cujus ego dignitatis ab adolescentia fautor, in praetura autem et in consulatu adjutor etiam exstitissem, id. Fam. 1, 9, 11; cf.: his de causis ego huic causae patronus exstiti, id. Rosc. Am. 2, 5: timeo, ne in eum exsistam crudelior, id. Att. 10, 11, 3: sic insulsi exstiterunt, ut, etc., id. de Or. 2, 54, 217.
ex-sto (ext-), āre, v. n. (part. fut. exstaturus, Plin. 17, 22, 35, § 7; Pand. 47, 2, 78 al.), to stand out or forth, to project, to stand above.
- I. Prop.: (milites) cum capite solo ex aqua exstarent, Caes. B. G. 5, 18, 5; for which: super aequora celso collo, Ov. M. 11, 358: aquis (navis), id. Tr. 5, 11, 14; cf. absol., Caes. B. C. 1, 62, 2: ferrum de pectore, Ov. M. 9 128: de arbore (surculus), Col. 5, 11, 5: ossa sub incurvis lumbis, Ov. M. 8, 807: aedificia modice ab humo exstantia, Plin. 6, 22, 24, § 89: paulum supra terram, Gell. 19, 13, 3.
Poet. with acc.: aliquem, to overtop, Stat. S. 1, 2, 116.
- B. Trop. (syn.: emineo, eniteo), to be prominent, stand forth, be conspicuous: quo magis id, quod erit illuminatum. exstare atque eminere videatur, Cic. de Or. 3, 26, 101: haec enitere et exstare aliquatenus, Quint. 8, 5, 29: arma tubaeque sonent, vox et tua noctibus exstet, predominate, be heard above, Val. Fl. 5, 252.
- II. Meton. (causa pro effectu), to be visible, show itself, appear; to be extant, to exist, to be (most freq., esp. of inanim. and abstr. subjects): hominum nemo exstat, qui, etc., Plaut. Trin. 2, 4, 142: auctor doctrinae ejus non exstat, Liv. 1, 18, 2. pecunia, cujus auctor non exstat, Quint. 7, 2, 57: Sarmenti domina exstat, still lives, Hor. S. 1, 5, 55: exstant hujus fortitudinis impressa vestigia, Cic. Balb. 5, 13: exstant epistolae Philippi ad Alexandrum, id. Off. 2, 14, 48: litterae, id. Inv. 1, 39, 70: leges, id. Rep. 5, 2 fin.: orationes, Quint. 10, 7, 30: clarorum virorum non minus otii quam negotii rationem exstare oportere, Cato ap. Cic. Planc. 27, 66: sine oculis non potest exstare officium et munus oculorum, Cic. Div. 1, 32, 71; 2, 52, 107: video hoc in numero neminem, cujus non exstet in me suum meritum, id. Planc. 1, 2: studium nostrum, id. Fam. 1, 8, 7.
- (β) Impers., with a subject or rel.-clause (very rare): quem vero exstet et de quo sit memoriae proditum eloquentem fuisse, etc., Cic. Brut. 15, 57: apparet atque exstat, utrum simus earum (artium) rudes an didicerimus, id. de Or. 1, 16, 72
Hence, ex-stans, ntis, P. a., projecting, prominent; comp. partes exstantiores, Cael. Aur. Tard. 5, 1, 3.