Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

ex-curro, cŭcurri (Plaut. Most. 2, 1, 12; Liv. 1, 15 et saep.; less freq. curri, Liv. 25, 30), cursum, 3, v. n. and a.

  1. I. Neut., to run out or forth, to hasten forwards.
    1. A. Lit.: cum se excucurrisse illuc frustra sciverit, Plaut. Bacch. 2, 3, 125: excurrat aliquis, qui hoc tantum mali filio suo nuntiet, Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67: mandavi utrique eorum, ut ante ad me excurrerent, ut tibi obviam prodire possem, id. Fam. 3, 7, 4: excurristi a Neapoli, Caes. ap. Prisc. p. 901 P.: dum panes et cetera in navem parantur, excurro in Pompeianum, make an excursion, Cic. Att. 10, 15, 4; so of a long journey: in Graeciam, id. ib. 14, 16, 3; of eagerness in applauding a speaker: proni atque succincti ad omnem clausulam non exsurgunt modo, verum etiam excurrunt, Quint. 2, 2, 12: in crucem, to go to destruction, go to the devil, Plaut. Most. 2, 1, 12: ad hominem Dei, Vulg. 4 Reg. 4, 22.
        1. b. In partic., milit. t. t., to sally forth, to make an excursion or irruption: sine signis omnibus portis, Liv. 29, 34, 11: in fines Romanos excucurrerunt populandi magis quam justi more belli, id. 1, 15, 1 Drak. N. cr.: Carthago excurrere ex Africa videbatur, Cic. Agr. 2, 32, 87: excursurus cum valida manu fuerat, Just. 13, 5.
      1. 2. Transf., of inanim. or abstr. things.
        1. a. In gen., to go forth, issue forth: fons ex summo montis cacumine excurrens, Curt. 3, 1, 3; Pall. Nov. 15, 1: nec recisis qui a lateribus excurrant pampinis, shoot forth, Plin. 17, 23, 35, § 212: quorum animi spretis corporibus evolant atque excurrunt foras, Cic. Div. 1, 50, 114.
        2. b. In partic.
          1. (α) Of localities, to run out, project, extend: ab intimo sinu paeninsula excurrit, Liv. 26, 42, 8: Sicania tribus excurrit in aequora linguis, Ov. M. 13, 724: promontorium in altum, Liv. 32, 23, 10 Drak.: dorsum montis in Persidem, Curt. 5, 3: promontorium per Creticum mare, Plin. 5, 5, 5, § 32.
          2. (β) In specifications of measure, to be over and above, to exceed (late Lat.; cf. Krebs, Antibarb. p. 435): decem (auri pondo) et quod excurrit, and something over, Dig. 16, 3, 26: viginti et quod excurrit annorum pax, of twenty years and upwards, Veg. Mil. 1, 28.
    2. B. Trop., to run or spread out, to extend, display itself: campus, in quo excurrere virtus posset, Cic. Mur. 8, 18: quid est, cur insistere orationem malint quam cum sententia pariter excurrere? qs. to keep pace with, id. Or. 51, 170: ne oratio excurrat longius, to run out to too great length, be prolix, id. de Or. 3, 49, 190: extra ordinem excurrens tractatio, Quint. 4, 3, 14: paeone dochmioque, quorum prior in quatuor, secundus in quinque (syllabas) excurrit, id. 9, 4, 79: praecoces germinationes, Plin. 17, 2, 2, § 16: in hos quoque studiorum secessus excurrit, qs. makes excursions, Quint. 10, 5, 16: in pericula, Sen. Ben. 2, 34 fin.: quia in hoc tempus excurrit donationis eventus, quo, extends, Dig. 24, 1, 10: quaedam (in periodo) quasi decurtataproductiora alia et quasi immoderatius excurrentia, running out, stretched out (the figure being taken from places which run out or project, v. above), Cic. Or. 53, 178.
          1. (β) To run out, end, terminate, of verses: in quatuor syllabas, Quint. 9, 4, 79.
  2. II. Act. (very rare).
    1. A. To run through a place; trop.: prope jam excurso spatio, Ter. Ad. 5, 4, 6; cf. Lachm. ad Lucr. p. 210.
    2. B. To pass over, omit something in speaking: a quo multa improbe sed venuste dicta, ne modum excedam, excurro, Sen. Contr. 5, 34 med., p. 374 Bip.