Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

hortātus, ūs, m. [hortator], incitement, encouragement, exhortation (in class. prose only in abl. sing.): haec vox hujus hortatu praeceptisque conformata, nonnullis aliquando saluti fuit, Cic. Arch. 1, 1: aliorum consilio, hortatu, auctoritate, id. Fam. 13, 29, 7: suorum omnium hortatu, Caes. B. C. 3, 86, 1: hortatu suo, Ov. Tr. 5, 14, 46; Luc. 6, 317.
Dat.: hortatui, Macr. S. 7, 5.
With obj. gen.: hortatus laudum, Sil. 12, 67.
In plur., Ov. M. 3, 242; 7, 339; Val. Fl. 3, 550; 4, 81 al.

hortor, ātus, 1 (archaic inf. pres. hortarier, Plaut. Merc. 4, 2, 5), v. dep. [for horitor, v. horior], to urge one strongly to do a thing, to incite, instigate, encourage, cheer, exhort (freq. and class.; cf.: moneo, admoneo, suadeo).

  1. I. In gen., constr. aliquem, aliquem ad or in aliquid, ut, ne, with the simple subj., de aliqua re, aliquid, with the inf. or absol.
          1. (α) With acc. pers.: coquos, Plaut. Merc. 4, 2, 5 sq.: hacc, quae supra scripta sunt, eo spectant, ut te horter et suadeam, Cic. Fam. 13, 4, 3: neque nos hortari neque dehortari decet Hominem peregrinum, Plaut. Poen. 3, 3, 61: timentem, Ov. M. 10, 466: celeres canes, id. H. 4, 41; cf.: terribiles hortatus equos, spurring on, id. M. 5, 421: vitulos, Verg. G. 3, 164: pedes, to drive on, Plaut. Stich. 2, 1, 7: senex in culina clamat: hortatur cocos: Quin agitis hodie? Plaut. Cas. 4, 1, 6: hortari coepit eundem Verbis, quae timido quoque possent addere mentem, Hor. Ep. 2, 2, 35.
          2. (β) Ad or in aliquid: ad laudem milites, Cic. Prov. Cons. 4, 9: ad concordiam, Quint. 6, 1, 50: ad curam rei publicae, id. 5, 11, 24: ad diligentiam, id. 9, 4, 133: ad quaerendum, id. 5, 12, 1: ad reliqua fortius exsequenda, id. 4, 5, 23: paribus Messapum in proelia dictis Hortatur, Verg. A. 11, 521: in amicitiam jungendam, Liv. 43, 19, 14.
          3. (γ) De aliqua re: iisdem de rebus etiam atque etiam hortor, quibus superioribus litteris hortatus sum, Cic. Fam. 4, 9, 1: de Aufidiano nomine nihil te hortor, id. ib. 16, 19: aliquem de concilianda pace, Caes. B. C. 1, 26, 3.
          4. (δ) With ut, ne, or the simple subj.: Pompeium et hortari et orare … ut magnam infamiam fugiat, non desistemus, Cic. Fam. 1, 1, 2: petit atque hortatur, ut, etc., Caes. B. G. 1, 19 fin.: ipse equo circumiens unumquemque nominans appellat, hortatur, rogat, uti meminerint, etc., Sall. C. 59, 5: magno opere te hortor, ut, etc., Cic. Off. 1, 1, 3: ego vos hortari tantum possum, ut amicitiam omnibus rebus humanis anteponatis, id. Lael. 5, 17; 27, 104: juvenes ut illam ire viam pergant, Juv. 14, 121: te sedulo Et moneo et hortor, ne cujusquam misereat, Ter. Hec. 1, 1, 7; Plaut. Mil. 4, 4, 52: Ambiorix in Nervios pervenit hortaturque, ne sui in perpetuum liberandi occasionem dimittant, Caes. B. G. 5, 38, 2: hortatur eos, ne animo deficiant, id. B. C. 1, 19, 1.
            With the simple subj.: Labienum Treboniumque hortatur … ad eam diem revertantur, id. B. G. 6, 33 fin.; id. B. C. 1, 21, 4: quid ego vos, de vestro impendatis, hortor? Liv. 6, 15, 10: hortatur et monet, imitetur vicinum suum Octavium, Suet. Aug. 3 fin.
            (ε) Aliquem aliquid or simply aliquid: sin tu (quod te jamdudum hortor) exieris, Cic. Cat. 1, 5, 12: trepidus hortabar fugam, Poët. ap. Charis. 1, 4 fin.: equidem pacem hortari non desino, Cic. Att. 7, 14 fin.; so, pacem amicitiamque, Nep. Dat. 8, 5: vias, Stat. S. 3, 5, 22: me miseram! cupio non persuadere quod hortor, Ov. H. 19, 187.
            (ζ) With inf. or an object-clause (rare): cum legati hortarentur accipere, Nep. Phoc. 1, 3: (Daedalus) dedit oscula nato, Hortaturque sequi, Ov. M. 8, 215; Hor. Ep. 1, 1, 69: (Chariclem medicum) remanere ac recumbere hortatus est, Suet. Tib. 72 (cf. in the foll. b.).
            (η) With supine: neque ego vos ultum injurias hortor, Sall. H. Fragm. 3, 61, 17 Dietsch.
            (θ) Absol.: hortor, asto, admoneo, Plaut. Am. 3, 4, 10: Sigambri fuga comparata, hortantibus iis, quos, etc., Caes. B. G. 4, 18 fin.: hortante et jubente Vercingetorige, id. ib. 7, 26, 1; Nep. Att. 10, 4 al.
        1. b. Of inanim. or abstract things: pol benefacta tua me hortantur, tuo ut imperio paream, Plaut. Pers. 5, 2, 60: res, tempus, locus, simul otium hortabatur, ut, etc., Afran. ap. Non. 523, 14: multae res ad hoc consilium Gallos hortabantur, Caes. B. G. 3, 18, 6: secundum ea multae res eum hortabantur, quare sibi eam rem cogitandam et suscipiendam putaret, id. ib. 1, 33, 2.
          With inf.: (rei publicae dignitas) me ad sese rapit, haec minora relinquere hortatur, Cic. Sest. 3, 7.
      1. 2. Prov.: hortari currentem, i. e. to urge one who needs no urging, Cic. Fin. 5, 2, 6; id. Att. 13, 45, 2; v. curro.
  2. II. In partic., in milit. lang., to exhort soldiers before a battle: Sabinus suos hortatus cupientibus signum dat, Caes. B. G. 3, 19, 2: pauca pro tempore milites hortatus, Sall. J. 49, 6: suos hortando ad virtutem arrigere, id. ib. 23, 1; Ov. A. A. 1, 207.
    Note:
        1. a. Also in the act. form, horto, āre (Prisc. p. 797 P.), Enn. Ann. 554 Vahl.; perf. hortavi, Sen. Suas. 5, 8.
        2. b. hortor, āri, in pass. signif.: ab amicis hortaretur, Varr. ap. Prisc. p. 793 P.; cf. Gell. 15, 13, 1: hoste hortato, Auct. B. Hisp. 1 fin.