Söksätt:
Svenskt uppslagsord
Fritext svenska
Fritext latin
Sökord:
Förbindelse:
I.
= sammanhang, förening:
1.
mellan saker:
a.
i yttre men.:
connexus
;
conjunctio
;
stå i f.
connexum
,
conjunctum
,
continuatum
,
colligatum
esse
alicui
rei
l.
inter
se
(husen stå i f. med hvarandra
domūs
inter
se
connexae
,
continentes
sunt
;
ab
altera
ad
alteram
transiri
potest
–;
jfr
Vg. Aen. II. 454:
tectorum
erat
inter
se
usus
;
– Mosel står i f. med Rhen
Mosella
in
Rhenum
influit
).
b.
ords f.:
conjunctio
(
convinctio
)
verborum
;
(i mera konkret men.)
conjuncta
verba
.
c.
f. i inre, kausal men.:
societas
[
mathematicorum
arti
dicendi
vis
(
nullā
)
societate
conjungitur
, C.
de
Or. I. § 44];
stå i f. med
conjunctum
esse
,
colligatum
esse
;
spectare
,
attingere
rem
;
pertinere
ad
rem
;
natum
esse
ex
re
;
(dygdens 4 moment stå i den innerligaste f. med hvarandra
quattuor
illae
partes
honestatis
inter
se
colligatae
atque
implicatae
sunt
, C.
de
Off. I. § 15);
våldet på Hermesstoderna stod i f. med revolutionsplaner
Hermarum
dejectio
(
latius
patebat
et
)
ad
rempublicam
evertendam
pertinebat
l.
non
sine
reipublicae
evertendae
consiliis
facta
erat
;
plågan stod i f. med ett hjertlidande
e
vitio
quodam
cordis
dolor
ille
oriebatur
.
2.
personers:
a.
i allm.:
societas
;
conjunctio
;
ratio
cum
alqo
contracta
(i synn. om affärsförbindelser);
communitas
(
vitae
;
victus
);
commercium
(se
b
);
stå i f. med ngn
societatem
,
rationem
habere
cum
alqo;
societate
junctum
,
conjunctum
esse
cum
alqo;
res
rationesque
contractas
habere
cum
alqo;
icke stå i ngn f. med ngn
nullam
societatem
,
nihil
commune
habere
cum
alqo (
nulla
nobis
cum
tyrannis
societas
,
sed
potius
summa
distractio
est
, C.;
nihil
mihi
vobiscum
est
, Ov.);
aversum
esse
ab
alqo;
nullum
commercium
habere
cum
alqo;
hafva vidsträckta f-r
cum
multis
multas
habere
res
rationesque
contractas
(C.
de
Off. I. § 53);
knyta f.
societatem
inire
,
jungere
,
contrahere
cum
alqo;
inlåta sig i f-r
rebus
contrahendis
implicari
,
negotium
contrahere
cum
alqo;
afbryta f-n med ngn
a
societate
alicujus
discedere
,
recedere
;
nihil
sibi
cum
alqo
commune
esse
velle
;
upplösa den diplomatiska f-n (underhandlingarna) med ngn
ab
alicujus
colloquiis
discedere
;
condicionem
renuntiare
alicui
;
uppsäga f-n
renuntiare
alicui
societatem
,
res
contractas
;
hafva gamla f-r med ngn
veteres
cum
alqo
rationes
habere
.
b.
= kommunikation:
commeatus
,
commercium
:
afskära alla f-r
commeatum
intercludere
;
der var obehindrad, liflig f.
libere
,
passim
commeabatur
.
c.
vänskapsförbindelse:
amicitia
;
familiaritas
,
usus
(umgänge); vår f. är gammal
vetus
,
inveterata
mihi
cum
illo
familiaritas
est
,
vetere
f-te
conjuncti
sumus
(C.
de
Off. I. § 55);
upplösa f-n med ngn
ab
alicujus
usu
ac
familiaritate
se
removere
,
recedere
;
amicitiam
deponere
,
dimittere
,
usum
remittere
;
alienari
ab
alqo (C.
de
Am. § 76
ff.).
d.
slägtskapsförbindelse, skyldskap, kamratskap, förmanskap o. d.:
cognatio
(blodsfrändskap);
affinitas
(svågerlag);
necessitudo
, (
necessitas
);
stå i f. med ngn
necessitudine
junctum
esse
,
contineri
cum
alqo,
attingere
,
contingere
alqm; n-nem
habere
cum
alqo;
en qvestors f. med sin konsul var af närmaste art
summa
cum
consule
quaestori
necessitudo
erat
.
e.
giftermålsförbindelse:
conjugium
(
prima
societas
in
ipso
conjugio
est
, C.
de
Off. I. § 54;
ordet är eljes i den äldre prosan ej just vanligt);
matrimonium
;
knyta, ingå f.
jungi
(
matrimonio
, L. I. 46. 5);
in
matrimonium
,
uxorem
ducere
aliquam
;
nubere
alicui
(om qvinna); upplösa sin f.
facere
divortium
cum
uxore
,
cum
marito
;
a
matrimonio
alicujus
abire
,
discedere
;
renuntiare
alicui
repudium
.
f.
älskogs-, kärleksförbindelse:
amor
,
amores
;
lättsinnig, olaglig f.
amor
illicitus
,
turpis
;
hafva köttslig f. med ngn
complexu
venereo
jungi
cum
alqo
l.
alqa;
coire
cum
alqo, alqa; (
amare
alqm).
II.
f. till ngt, till l. mot ngn:
1.
ss. ett förhållande:
officium
;
dyrbar, helig f.
summum
,
sanctum
officium
;
uppfylla sina f-r
officia
,
fidem
praestare
,
solvere
;
officiis
fungi
;
svika sina f-r
officia
deserere
,
officiis
deesse
;
svika sina f-r till l. mot ngn
deserere
alqm,
deesse
alicui
;
åtaga sig en f.
fidem
dare
,
fidem
suam
obligare
l.
astringere
,
polliceri
;
jurare
,
jurejurando
se
obstringere
l.
obligare
se
facturum
alqd;
hafva en f. att göra ngt
debere
(
facere
alqd);
äfven:
tuum
est
,
officium
est
hoc
facere
(l.
ut
hoc
facias
).
2.
ss. handling (= åtagande af förbindelse):
a.
i allm.:
promissum
;
fides
;
afgifva en f.
promittere
,
fidem
dare
(se åtaga sig f., under 1); afgifva edlig f.
jurare
;
jurejurando
se
obstringere
l.
obligare
se
facturum
alqd;
afgifva skriftlig f.
scripto
,
literis
scriptis
,
tabulis
confectis
se
obstringere
et
cet.
b.
= skuldförbindelse, revers:
tabulae
;
honorera sina f-r
debitum
solvere
,
reddere
.
III.
f. = tacksamhetsskuld till ngn:
gratia
l. oftare medels omskrifning: jag har till honom de största f-r:
plurimum
illi
debeo
;
summis
illius
officiis
obligatus
,
obstrictus
sum
;
jag har till honom inga f-r
nullo
ejus
beneficio
obstrictus
sum
;
nihil
ei
a
me
(
gratiae
)
debetur
;
non
est
,
cur
illi
gratiam
referre
debeam
;
erkänna sin f.
quantum
debeat
alicui
,
quantum
habeat
ab
alqo,
quanto
obligatus
sit
beneficio
,
grato
animo
fateri
,
agnoscere
.
Kommentera
Bitcoin-adress: bc1qrjh4udzaukdh3r844d7chp7pxy0kd2znl2ua9f
...
förbida
förbidan
förbifart
förbigå
förbigående
förbigående
förbinda
förbinda sig
förbindande
förbindelse
förbindlig
förbindlighet
förbindligt
förbindning
förbindningsord
förbindningspa…
förbise
förbistring
förbittra
förbittrad
...