Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

imprōvĭdē (inpr-), adv., v. improvidus fin.

imprōvĭdus (inpr-), a, um, adj. [2. in-providus], not foreseeing, not anticipating, improvident (class.; syn.: incautus, imprudens, inconsultus).

        1. (α) Absol.: duces, Cic. Att. 7, 20, 2: senes, id. Lael. 26, 100: improvidos incautosque hostes opprimere, Liv. 22, 19, 6; Cic. Fam. 2, 16, 1: hominum mentes occupare, id. Lig. 6, 17: pectora, Verg. A. 2, 200: adulescens improvida aetate, Cic. Tusc. 5, 21, 62 fin.: aetas puerorum, Lucr. 1, 939; 4, 14: tela, quae et ipsa caeca et improvida feruntur, aimless, Plin. Ep. 4, 22, 5: festinatio inprovida est et caeca, Liv. 22, 39, 22.
        2. (β) With gen.: futuri certaminis Romanus veniebat, Liv. 26, 39, 7: rudis et improvida hujus mali civitas, Plin. 36, 3, 3, § 7: (Vitellius) ignarus militiae, improvidus consilii, Tac. H. 3, 56.
        3. * (γ) With inf.: hasta improvida servasse spatium campi distantis, Sil. 4, 286.
          Adv.: imprōvĭdē, improvidently: se in praeceps dare, Liv. 27, 27, 11; Col. 6, 17, 35.

imprōvīsus (inpr-), a, um, adj. [2. in-provisus],

  1. I. not foreseen, unforeseen, unexpected (class.): sapienti nihil improvisum accidere potest, nihil inopinatum, nihil omnino novum, Cic. Tusc. 4, 15, 37; id. Verr. 2, 2, 28, § 69; id. de Or. 1, 22, 103: unde iste amor tam improvisus ac tam repentinus? id. Agr. 2, 22, 60: cum tot bella subito atque improvisa nascantur, id. Font. 15, 32: mala, id. Tusc. 3, 14, 30: improvisior pestis, Tac. A. 2, 47: castella munita improviso adventu capta, Cic. Fam. 2, 10, 3: pericula, id. Mur. 27, 55: vis leti, Hor. C. 2, 13, 19: species, id. Ep. 1, 6, 11: pelagoque remenso Improvisi aderunt, Verg. A. 2, 182: cunctisque repente Improvisus ait, id. ib. 1, 595.
  2. II. As subst.: imprōvīsum, i, n., that which is unforeseen, an emergency: dux sibi delectos retinuerat ad improvisa, Tac. H. 5, 16.
    Mostly in abl., with de, adverbially, unexpectedly, suddenly: quasi de improviso respice ad eum, Ter. And. 2, 5, 6; cf. Trabea ap. Cic. Tusc. 4, 31, 67; Cic. Rosc. Am. 52, 151; cf. also Caes. B. C. 2, 6, 3: de improviso, Ter. And. 2, 2, 23; id. Heaut. 2, 3, 40; id. Ad. 3, 3, 53; 4, 4, 1; id. Phorm. 5, 6, 44; Caes. B. G. 2, 3, 1; 5, 22, 1; 5, 39, 1; 6, 3, 1 et saep.
    Less freq. with ex: ex improviso filiam inveni meam, Plaut. Rud. 4, 5, 2; Cic. Verr. 2, 1, 43, § 112.
    Hence, adv., in two forms, imprōvīso (class.) and imprōvīsē (post-class.), on a sudden, unexpectedly: improviso filiam inveni (for which, shortly before: ex improviso filiam inveni), Plaut. Rud. 4, 5, 6: sane homini praeter opinionem improviso incidi, Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182: improviso eos in castra irrupisse, id. Div. 1, 24, 50: tantum adest boni improviso, Plaut. As. 2, 2, 44: cum mihi nihil improviso evenisset, Cic. Rep. 1, 4; id. Att. 15, 1, A, 1: scalae improviso, subitusque apparuit ignis, Verg. A. 12, 576; 8, 524: improvise necans incautos morte suprema, Tert. poët. adv. Marc. 2, 12.