rĕ-servo, āvi, ātum, 1, v. a., to keep back, save up, qs. for future use; to reserve (very freq. and class.; cf. repono); constr.: aliquid (aliquem) ad aliquid, in aliquid, alicui, with a terminal adv. or absol.
- (α) With ad: reliquas merces commeatusque ad obsidionem urbis, Caes. B. C. 1, 36: philosophorum libros sibi ad Tusculani requiem atque otium, Cic. de Or. 1, 52, 224; id. Sull. 28, 77: aliquid ad testes, id. Rosc. Am. 29, 82: vitam suam ad incertissimam spem, id. Sest. 22, 50: hoc consilium ad extremum, Caes. B. G. 3, 3 fin.: ad ejus periculum legiones, id. B. C. 1, 2: consulem non ad vitam suam sed ad salutem vestram, Cic. Cat. 4, 9, 18: te ad aliquod severius judicium, id. Or. in Tog. Cand. (tom. ii. 1, p. 523 Orell.): vos ad eam rem, id. Rosc. Am. 52, 151: testem ad extremum, id. Caecin. 10, 28: nonne et hominem ipsum ad dubia rei publicae tempora reservandum? id. Font. 19, 42(15, 32): utinam ad illa tempora me fortuna reservavisset! id. Off. 2, 21, 75: se ad majora, Verg. A. 4, 368.
- (β) With in: inimicitiasque in aliud tempus reservare, Cic. Prov. Cons. 20, 47: poenas praesentis fraudis in diem, id. Cael. 24, 59: partem (stercoris) in pratum, Cato, R. R. 29: aliquem in aliud tempus, Caes. B. G. 1, 53; id. B. C. 3, 60: aliquos in unum pugnae laborem, Liv. 7, 7.
- (γ) With dat.: natura reservans semina rebus, Lucr. 1, 614: illorum esse praedam atque illis reservari, Caes. B. G. 5, 34: causam a judicibus praetermissam ipsis (decemviris), Cic. Agr. 1, 4, 12: scientiam rei mihi, id. Or. 48, 160: tibi se peritura Pergama, Ov. M. 13, 168: cetera praesenti sermoni, Cic. Q. Fr. 2, 8, 1; id. Mur. 21, 45: ista judicia melioribus meis rebus, Liv. 3, 51: se temporibus aliis, Cic. Planc. 5, 13: me Minucio et Salvio, id. Q. Fr. 3, 1, 6, § 21: nos reipublicae, Liv. 25, 6: te non urbi sed carceri, Cic. Att. 1, 16, 9: cui te exitio, Verg. A. 5, 625: incolumem Pallanta mihi si fata reservant, id. ib. 8, 575: se judiciis posterorum, Quint. 11, 1, 10: supplicia alicui, Stat. Th. 8, 121.
- * (δ) With a terminal adv.: quid hoc homine facias? aut quo civem importunum reserves? Cic. Sest. 13, 29.
(ε) With a simple object, to keep from perishing, to save, preserve (very rare): vide ne, cum velis revocare tempus omnium reservandorum, cum qui servetur non erit, non possis, Cic. Fam. 5, 4, 2 Orell. N. cr.; cf.: partum reservare, Cels. 2, 8 med.: reservatis Haeduis atque Arvernis, Caes. B. G. 7, 89 fin.: hominem, Tac. H. 4, 42 fin.: gladiatores, Suet. Caes. 26: quaesitique tenax et qui quaesita reservent, Ov. M. 7, 657.