Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

ŭtĭ-nam, adv. [ut, II. A.], a particle or wishing, oh that! I wish that! if only! would to heaven! would that! etc.

  1. I. Affirm atively.
    1. A. Alone.
      1. 1. With primary tenses: Ar. Hem! aspecta: rideo. De. Utinam, male qui mihi volunt, sic ri deant! Plaut. As. 5, 1, 13: utinam quae dicis, dictis facta suppetant! id. Ps. 1, 1, 106: utinam mea mihi modo auferam quae huc adtuli salva, id. Aul. 3, 2, 19: utinam id sit, quod spero, Ter. And. 5, 4, 28: utinam sciam ita esse istuc, id. Hec. 4, 1, 21: atque utinam ipse Varro incumbat in causam! Cic. Att. 3, 15, 3: (Tibur) Sit meae sedes utinam senectae! Hor. C. 2, 6, 6: utinam hinc abierit in malam crucem! Plaut. Poen. 3, 6, 4: cui quidem utinam vere fideliter abundiente auguraverim, Cic. Rep. 4, 8, 8 (from Non. p. 469, 15).
      2. 2. With secondary tenses: Am. Homo hic ebrius est. So. Utinam ita essem! Plaut. Am. 2, 1, 24: utinam lex esset eadem, quae uxori est, viro! id. Capt. 4, 6, 7: utinam esset mihi Pars aequa amoris tecum, Ter. Eun. 1, 2, 11: utinam, Quirites, virorum fortium atque innocentium copiam tantam haberetis, Cic. Imp. Pomp. 10, 27: utinam promissa liceret Non dare! Ov. M. 2, 51: Me. Fugit te ratio. So. O utinam istuc pugni fecissent tui! Plaut. Am. 1, 1, 230: quod utinam ipse fecisset, Quint. 10, 1, 131: o utinam primis arsisses ignibus infans Idque ego passa forem! Ov. M. 8, 501: atque utinam aut verus furor ille aut creditus esset Nec comes hic Phrygias umquam venisset ad arces! id. ib. 13, 43.
      3. 3. Elliptically, without a verb: habetis sermonem bene longum hominis, utinam non impudentis! not, I trust, Cic. de Or. 2, 88, 361: Caesaris … cursus quid efficiat, exspecto: utinam aliquid simile Parthicis rebus (sc. efficiat), id. Att. 7, 11, 7: ego adero, atque utinam tu quoque eodem die, id. ib. 13, 22, 4; cf. id. N. D. 3, 31, 78.
    2. B. Esp. after quod: Quod utinam me suis arquitenes telis mactasset dea! Att. ap. Non. p. 341, 25 (Trag. Rel. v. 52 Rib.): quod utinam inspectare possis timorem de illo meum, id. Ep. ad Brut. 1, 4, 7: quod utinam minus vitae cupidi fuissemus! Cic. Fam. 14, 4, 1; Sall. J. 14, 21; cf. App. Flor. 4, p. 359, 22; cf. elliptically: quod utinam, iterum utinam, tuo tamen commodo! Cic. Att. 13, 48, 1.
  2. II. Negatively: utinam ne and utinam non (equally in use), oh that … not; would that … not: utinam ne in nemore Pelio securibus Caesa accidisset abiegna ad terram trabes, Enn. ap. Cic. Top. 16, 61: quod utinam ne Phormioni id suadere in mentem incidisset! Ter. Phorm. 1, 3, 5: illud utinam ne vere scriberem! Cic. Fam. 5, 17, 3: haec ad te die natali meo scripsi, quo utinam susceptus non essem, aut ne quid ex eādem matre postea natum esset! id. Att. 11, 9, 3: Clitus utinam non coëgisset me sibi irasci, Curt. 8, 8, 7: utinam liberorum nostrorum mores non ipsi perderemus? Quint. 1, 2, 6: utinamque non pejora vincant, id. 9, 3, 1; cf.: utinam non inquinasset (Afranius) argumenta puerorum foedis amoribus, id. 10, 1, 100: utinam nec … nec, would that neither … nor, Phaedr. 4, 6, 6 sq.