rĕmĕdĭum, ii, n. [re-medeor], that which heals again; a cure, remedy (class. and freq.).
- I. Lit., a remedy, medicine: ratio remedi certa, Lucr. 6, 1226: pantheras, quae in barbariā venenatā carne caperentur, remedium quoddam habere, quo cum essent usae, non morerentur, Cic. N. D. 2, 50, 126: contrariis remediis sanant, Cels. 3, 9.
With gen.: remedium est magni et recentis doloris sanguis missus, Cels. 4, 6.
With contra: contra omnium morsus remedio est gallinaceum cerebrum, Plin. 29, 4, 27, § 88: fumum ejus contra alia ligna, id. 12, 17, 39, § 78; Aug. Pecc. Merit. 2, 3.
Absol.: abstinere cibo omni, aut potu, etc. … in praesentissimis remediis habetur, Plin. 28, 4, 14, § 53: in remedio est, id. 29, 4, 27, § 88: remedium ad fauces pollicitus, Suet. Ner. 35 fin. et saep.
- B. Esp., a charm, amulet, magic preventive: si qui remedia quartanae vel doloris alterius collo gestaret, Amm. 19, 12, 14.
- II. Trop., a means of aid, assistance, or relief; a remedy: ad magnitudinem frigorum remedium comparare, Cic. Verr. 2, 5, 10, § 26; so, remedia sibi comparare ad tolerandum dolorem, id. Tusc. 5, 26, 74: remedium quaerere ad moram, id. Clu. 9, 27; cf.: adversus consulta senatūs et decreta principum vel magistratuum remedium nullum est, nisi, etc., Quint. 5, 2, 5: adversus reliqua uti remediis, id. 4, 2, 101: remedium in ceteros, Tac. H. 1, 20 fin.: illius tanti vulneris, Cic. Fam. 5, 15, 1: aegritudinum, Ter. Heaut. 3, 2, 28: miseriarum, id. Ad. 3, 1, 7: iracundiae, id. Phorm. 1, 4, 8: infirmae memoriae, Quint. 11, 2, 49: hujus metūs, id. 1, 2, 6: ubertatis, id. 2, 4, 6: cum hoc unum his tot in commodis remedium esse arbitrarer, Cic. Div. in Caecil. 3, 9: quibus rebus nostri haec reperiebant remedia, ut, etc., Caes B. C. 3, 50; cf.: veneficiis remedia invenire, Cic. Phil. 13, 11, 25: quod remedium huic malo inveniam? Ter. And. 3, 1, 10; id. Phorm, 1, 4, 23; 4, 3, 11: acrioribus saluti suae remediis subvenire, Cic. Clu. 24, 67: id remedium timori fuit, Liv. 3, 3, 5: cum utrumque ipsi pro remedio aegris rebus discordiā intestinā petissent, id. 9, 20, 5: hinc ira et questus, et postquam non subinveniebat (Olennius) remedium ex bello, Tac. A. 4, 72.