Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

nūdus, a, um, adj. [for nugdus; root nag-, nig-, to make bare; Sanscr. nagna, naked; cf. Germ. nackt; Eng. naked], naked, bare, unclothed, uncovered, exposed.

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: membra nuda dabant terrae, Lucr. 5, 970 Lachm. N. cr. (not nudabant): tamquam nudus nuces legeret, in ventrem abstulisse, Cic. de Or. 2, 66, 265: nudus membra Pyracmon, Verg. A. 8, 425: nuda pedem, Ov. M. 7, 183: capite nudo, bareheaded, Sall. J. 94, 1: pedibus nudis, Hor. S. 1, 8, 24: costae nudae tegmine, Sil. 5, 449.
      Esp., without the toga, in one’s tunic: nudus ara, sere nudus, Verg. G. 1, 299; Petr. 92; Aur. Vict. Vir. Illustr. 17; cf. Drak. ad Liv. 3, 26, 9.
      Unarmed, unprotected: in maximo metu nudum et caecum corpus ad hostes vortere, his defenceless back, Sall. J. 107, 1; Liv. 5, 45, 3.
      Prov.: vestimenta detrahere nudo, i. e. to get something out of one who has nothing, or to draw blood from a stone, Plaut. As. 1, 1, 79.
      Of things: silex nuda, not covered with turf, Verg. E. 1, 15: ensis, id. A. 12, 306: sedit humo nudā, Ov. M. 4, 261: et quodcumque jacet nudā tellure cadaver, on the bare ground, unburied, Luc. 6, 550; so of unburied bodies, id. 8, 434; Stat. Th. 8, 73: nudum nemus, leafless, Sen. Herc. Oet. 281.
          1. (β) With gen.: loca nuda gignentium, bare of vegetation, Sall. J. 79, 6: nudus Arboris Othrys, Ov. M. 12, 512.
    2. B. In partic.
      1. 1. Stripped, spoiled, vacant, void, deprived, or destitute of, without.
          1. (α) With abl.: urbs nuda praesidio, Cic. Att. 7, 13, 1: praesidiis, Liv. 29, 4, 7: nudus agris, nudus nummis, Hor. S. 2, 3, 184: nudum remigio latus, id. C. 1, 14, 4; Sil. 16, 46.
          2. (β) With ab: Messana ab his rebus sane vacua atque nuda est, Cic. Verr. 2, 4, 2, § 3.
          3. (γ) With gen.: mors famae nuda, Sil. 4, 608.
          4. (δ) Absol.: heri quod homines quattuor In soporem conlocāstis nudos, Plaut. Am. 1, 1, 147: partem istam subselliorum nudam atque inanem reliquerunt, Cic. Cat. 1, 7, 16.
      2. 2. Poor, needy, destitute, forlorn: quem tu semper nudum esse voluisti, Cic. Fl. 21, 51: senecta, Ov. H. 9, 154: senectus, Juv. 7, 35: quis tam nudus, ut, etc., id. 5, 163: sine amicis, sine hospitibus, plane nudum esse ac desertum, Cic. Verr. 2, 4, 66, § 148.
  2. II. Transf.
    1. A.
      1. 1. In gen., bare, mere, pure, simple, sole, alone, only: nuda ista si ponas, judicari qualia sint non facile possim, Cic. Par. 3, 2, 24: ira Caesaris, Ov. Tr. 3, 11, 17: locorum nuda nomina, Plin. 3, praef. § 2: virtus nudo homine contenta est, Sen. Ben. 3, 18, 2: nuda rerum cognitio, Plin. Ep. 5, 8, 4: nuda virtus, Petr. 88: nudā manu captare fontem, i. e. without a cup, Sen. Hippol. alt. 519.
        So freq. in jurid. Lat.: nudo animo adipisci quidem possessionem non possumus: retinere tamen nudo animo possumus, Paul. Sent. 5, tit. 2: etiam nudus consensus sufficit obligationi, Dig. 44, 7, 51; Gai. Inst. 3, 154.
      2. 2. Esp., in phrases.
          1. (α) Nudum pactum, a bare agreement, i. e. a contract without consideration: ex nudo enim pacto inter cives Romanos actio non nascitur, Paul. Sent. 2, 14, 1.
          2. (β) Nudum jus, an unexecuted right: qui nudum jus Quiritium in servo habet, is potestatem habere non intellegitur, Gai. Inst. 1, 54; 3, 166.
    2. B. In partic.
      1. 1. Simple, unadorned: Commentarii (Caesaris) nudi sunt, recti et venusti, omni ornatu orationis tamquam veste detractā, Cic. Brut. 75, 262: brevitas nuda atque inornata, id. de Or. 2, 84, 341: quoniam dicendi facultas non debeat esse jejuna atque nuda, id. ib. 1, 50, 218: nuda et velut incompta oratio, Quint. 8, 6, 41; cf. id. 2, 4, 3; Ov. A. A. 3, 747: sedit humo nudā, nudis incompta capillis, Ov. M. 4, 261.
      2. 2. Undisguised, unadorned, not veiled or obscured: veritas, Hor. C. 1, 24, 7: nudissima veritas, Cael. Aur. Chron. 1, 5, 176: simplex ac nuda veritas, Lact. 3, 1, 3: nuda verba, unveiled, i. e. obscene words, Plin. Ep. 4, 14, 4.
        Hence, adv.: nūdē, nakedly, simply (post-class.): aliquid tradere breviter ac nude, Lact. 3, 1, 11.