Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

immānis (inm-), e, adj. [i. e. in- and old Lat. mānus = bonus; kindr. with Sanscr. ma = metior, to measure; Lat. mānes, good spirits], monstrous in size, enormous, immense, huge, vast (class.).

  1. I. Lit. (usually of inanim. and abstr. things): corporum magnitudo, Caes. B. G. 4, 1, 9; cf.: simulacra immani magnitudine, id. ib. 6, 16, 4: immani corpore serpens, Lucr. 5, 33; 3, 987: ingens immanisque praeda, Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110: pecunia, id. Rosc. Com. 8, 23: pocula, id. Phil. 2, 25, 63: immania ponti Aequora, Lucr. 4, 410: templa caeli, id. 5, 521: antrum, Verg. A. 6, 11; cf.: spelunca vasto hiatu, id. ib. 6, 237: barathrum, id. ib. 8, 245: tegumen leonis, id. ib. 7, 666: telum, id. ib. 11, 552 al.: magna atque immanis, Lucr. 4, 1163: cete, Verg. A. 5, 822: numerus annorum, Varr. R. R. 3, 1, 3; cf.: exercitus, Vell. 2, 51, 1: frequentia amicorum, id. 2, 59 fin.: geminos immani pondere caestus, Verg. A. 5, 401: vox, Quint. 11, 3, 32: ambitus redit immanis: numquam fuit par, Cic. Q. Fr. 2, 15, b, 4: dissensio civitatis, Vell. 2, 2, 1: studium loquendi, Ov. M. 5, 678: avaritia, Sall. J. 31, 12: vitium, Hor. S. 2, 4, 76: soloecismus, Gell. 15, 9, 3: impulsae praeceps inmane ruinae, the vast crash, Juv. 10, 107.
    Neutr. absol.: Immane quantum animi exarsere, Sall. H. Fragm. ap. Non. 127, 27 (2, 79 Dietsch); so, vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat, how exceedingly, wonderfully, Hor. C. 1, 27, 6: civilis lapsu equi prostratus immane quantum suis pavoris et hostibus alacritatis indidit, Tac. H. 4, 34: quod matrimonium Aemiliano huic immane quanto fuit, App. Mag.; and in full: immane dictu est, quanti et quam multi ad Pompeium discesserint, Sall. Orat. ad Caes. 1.
  2. II. Trop., monstrous in character, frightful, inhuman, fierce, savage, wild (class.; syn.: ferus, immitis, barbarus, durus, saevus; opp. mansuetus, mitis): hostis in ceteris rebus nimis ferus et immanis, Cic. Verr. 2, 2, 21, § 51; cf.: nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc., id. Tusc. 1, 13, 30: ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos, id. Inv. 1, 2, 2: ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros, id. Rep. 2, 14: belua (with fera), id. Ac. 2, 34, 108; id. N. D. 2, 64, 161; (with taetra), id. Tusc. 4, 20, 45; cf.: immanis et vasta belua, id. Rep. 2, 40: nihil ista immanius belua est, id. ib. 3, 33: janitor aulae, Cerberus, Hor. C. 3, 11, 15: ex hoc populo indomito, vel potius immani, etc., Cic. Rep. 1, 44: istius immanis atque importuna natura, id. Verr. 2, 1, 3, § 8: immanis, intolerandus, vesanus, Plaut. Trin. 4, 1, 7: immanis ac barbara consuetudo hominum immolandorum, Cic. Font. 10, 21: tantum facinus, tam immane (patris occidendi), id. Rosc. Am. 24, 68: coeptis effera Dido, Verg. A. 4, 642: orae, id. ib. 1, 616: Raeti, Hor. C. 4, 14, 15: Agathyrsi, Juv. 15, 125: Pyrrhus, id. 14, 162.
    Subst.: immānĭa, ium, n., frightful deeds or sayings: quamvis fabulosa et immania credebantur, stories however fabulous and frightful, Tac. A. 4, 11: dira atque inmania pati, Juv. 15, 104.
    Comp.: scelere ante alios immanior omnes, Verg. A. 1, 347.
    Sup.: voluptatem immanissimus quisque acerrime sequitur, Cic. Part. Or. 25, 90.
    Hence, adv. in two forms, im-māne and immānĭter (not ante-Aug.).
      1. 1. (Acc. to I.) Monstrously, immoderately, excessively: immaniter clamare, Gell. 1, 26, 8.
        More freq.,
      2. 2. (Acc. to II.) Frightfully, dreadfully, fiercely, savagely, wildly.
          1. (α) Form immane: leo hians immane, Verg. A. 10, 726: sonat fluctus per saxa, id. G. 3, 239; cf.: fremant torrentes, Claud. Cons. Mall. Theod. 237: spirans rapta securi, Verg. A. 7, 510.
          2. (β) Form immaniter: leones per ea loca saevientes immaniter, Amm. 18, 7: perdite et immaniter vivere, Aug. Conf. 10, 37.
        1. b. Comp.: immanius efferascunt, Amm. 18, 7.