Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

1. cĕler, ĕris, e (masc. cĕleris, Cato ap. Prisc. p. 760 P.; fem. celer, Liv. Andron. ap. Prisc. l. l.; cf. acer; sup. celerissimus, Enn. and Manlius ap. Prisc. l. l.) [cello; cf. Doed. Syn. 2, pp. 123 and 93, urging, pressing forward; cf. also 1. cello], swift, fleet, quick, speedy (with the access. idea of energy, struggling, and even power; v. Doed. above cited; syn.: expeditus, promptus, velox, citatus; opp. tardus, segnis, lentus).

  1. I. Of corporeal objects: face te propere celerem, Plaut. Trin. 4, 3, 1: hasta, Liv. Andron. ap. Prisc. l. l.: sagitta, Hor. C. 3, 20, 9; Ov. M. 5, 367: configebat tardus celeres (sc. aves), Att. ap. Cic. Fin. 5, 11, 32: pennae, Hor. C. 3, 29, 53: Mercurius, id. ib. 2, 7, 13: Cynthia, id. ib. 3, 28, 12: Diana, Ov. M. 4, 304: deae, id. ib. 2, 119: rivi, Hor. C. 3, 11, 14: curriculum, Plaut. Stich. 2, 2, 13: flamma, Lucr. 2, 192; cf. id. 5, 302: ignis, Hor. C. 3, 4, 76: motus, Lucr. 4, 177; cf.: celer atque instabilis motus, Caes. B. G. 4, 23, 5: receptus, id. B. C. 1, 59: lapsus, Lucr. 4, 324; Ov. M. 6, 216: ictus, Lucr. 3, 636: impete, id. 6, 334: turbo, Verg. A. 12, 855: venti, Hor. C. 1, 12, 10; 1, 15, 3; 1, 14, 5: cerva, Cat. 64, 341: canis, Tib. 4, 3, 14: equus, id. 1, 2, 70; 4, 1, 91: lupi, id. 2, 1, 20: classis, Cat. 64, 53: ratis, id. 63, 1: navis, id. 4, 2: carina, Ov. M. 9, 447: lintres, Prop. 1, 14, 3: pedes, id. 3 (4), 9, 18: remedia, quickly working, efficacious, Nep. Att. 21, 2.
    Poet. with gen. gerund: nandi, Sil. 4, 587.
    With inf.: excipere aprum, Hor. C. 3, 12, 11; so id. ib. 4, 6, 39; id. Ep. 1, 20, 25.
    Poet., celer for celeriter, Ov. M. 2, 119; 2, 838; 9, 765.
  2. II. Of mental and abstract objects: oderunt Sedatum celeres, lively, Hor. Ep. 1, 18, 90; cf. Vell. 2, 73: mens, quā nihil est celerius, Cic. Or. 59, 200; cf. Lucr. 3, 183: oratio celeris et concitata, rapid, hurried, Cic. de Or. 2, 21, 88; cf. Quint. 9, 4, 138; 9. 4, 83; 9, 4, 111; 9, 4, 135: consilium, Ter. Phorm. 1, 4, 1.
    1. B. Implying reproach, rash, hasty, precipitate: consilia, Liv. 9, 32, 3; so id. 22, 38, 13; cf. id. 2, 51, 7; and so iambi (of the fire of youth), rash, hasty, Hor. C. 1, 16, 24: victoria, Caes. B. G. 7, 47, 3: desperatio rerum, Liv. 21, 1, 5: ratione, Lucr. 4, 144; 4, 255; 4, 775: fata celerrima, Verg. A. 12, 507: mors, Tib. 4, 1, 205.
      Adv., quickly, speedily (syn.: velociter, cito, continuo, confestim, festinanter).
        1. a. cĕlĕrĕ, Enn. et Nov. ap. Non. p. 510, 9 sq.; Plaut. Curc. 2, 3, 4.
        2. b. cĕlĕrĭter, Plaut. Curc. 5, 2, 2; Cic. Att. 15, 27, 1; id. Fam. 3, 1, 2; 9, 11, 2; Caes. B. G. 1, 18; 1, 52 et saep.
          Comp. celerius, Cic. Verr 2, 3, 24, § 60; Caes. B. G. 1, 48; 2, 3; Nep. Cim. 3, 2 al.
          Sup. celerrime, Cic. Fin. 2, 14, 45; Caes. B. G. 1, 37 al.

cēlo, āvi, ātum, 1, v. a. (contract. form of the gen. plur. part. pass. celatum = celatorum, Plaut. Trin. 2, 1, 15 Ritschl N. cr.) [cf. caligo], to hide something from one, to keep secret, to conceal; constr.,

  1. I. With a double acc., as in Gr κρύπτω τινά τι; cf. Zumpt, Gram. § 391 (class. in prose and poetry): neque enim id est celare, quicquid reticeas; sed cum, quod tu scias, id ignorare emolumenti tui causā velis eos, quorum intersit id scire, etc., Cic. Off. 3, 13, 57: te atque alios partum ut celaret suum, Ter. Hec. 3, 3, 24: ea ne me celet, consuefeci filium, id. Ad. 1, 1, 29; id. Hec. 3, 1, 40: non te celavi sermonem T. Ampii, Cic. Fam. 2, 16, 3: iter omnis celat, Nep. Eum. 8, 7: ut tegat hoc celetque viros, Ov. F. 4, 149.
    Rare, aliquem de aliquā re: de armis, de ferro, de insidiis celare te noluit? Cic. Deiot. 6, 18; id. Fam. 7, 20, 3 (more freq. in pass.: v. the foll.).
    Pass.: celor rem, but more freq. celor hoc, illud, etc., something is concealed from me: nosne hoc celatos tam diu, Ter. Hec. 4, 4, 23: sed tamen indicabo tibi quod mehercule inprimis celatum volebam, Cic. Q. Fr. 3, 5, 4.
    More freq. celor de re: non est profecto de illo veneno celata mater, Cic. Clu. 66, 189: credo celatum esse Cassium de Sullā uno, id. Sull. 13, 39: debes existimare te maximis de rebus a fratre esse celatum, id. Fam. 5, 2, 9: quod neque celari Alexandrini possent in apparanda fugā, Auct. B. Alex. 7.
    More rare, mihi res celatur: id Alcibiadi diutius celari non potuit, Nep. Alcib. 5, 2 (al. Alcibiades).
  2. II. With one acc.
    1. A. With acc. of the direct object: aliquid, to conceal, hide, cover; and of persons: aliquem, to hide, conceal one.
      1. 1. Aliquid (so most freq.): celem tam insperatum gaudium? Ter. Heaut. 3, 1, 5: iras, id. Hec. 2, 2, 11: sententiam, Cic. Ac. 2, 18, 60: crudelia consilia dulci formā, * Cat. 64, 175: perjuria, Tib. 1, 9, 3: factum, Verg. A. 1, 351: aurum, Hor. C. 3, 3, 42: fontium origines, id. ib. 4, 14, 45: sol diem qui Promis et celas, id. C. S. 10: manibus uterum, to conceal by covering, Ov. M. 2, 463: vultus manibus, id. ib. 4, 683.
        With dat. (locat.) of place: sacra alia terrae celavimus, Liv. 5. 5, 1, § 9 Weissenb. ad loc. (al. terrā).
        Pass.: quod celatum est atque occultatum usque adhuc, Plaut. Aul. 2, 3, 10; cf. id. Trin. 1, 2, 127: quod turpiter factum celari poterat, Caes. B. G. 7, 80, 5: armorum tertia pars celata, id. ib. 2, 32 fin.: amor celatus, Ter. And. 1, 1, 105: ut celetur consuetio, Plaut. Am. 1, 2, 28; so Lucr. 1, 904; 5, 1159; Tib. 1, 2, 34; Prop. 3 (4), 25, 11; Hor. C. 4, 9, 30; Ov. M. 9, 516 et saep.
      2. 2. Aliquem, to hide, conceal one: plerosque hi qui receperant, celant, Caes. B. C. 1, 76: aliquem silvis, Verg. A. 10, 417; cf. id. ib. 6, 443: fugitivum, Dig. 11, 4, 1: se tenebris, Verg. A. 9, 425: a domino, Dig. 21, 1, 17 pr.
        Pass.: diu celari (virgo) non potest, Ter. Eun. 2, 3, 4; id. Heaut. 4, 3, 20: celabitur auctor, Hor. S. 2, 4, 11: capillamento celatus, Suet. Calig. 11; cf. id. Dom. 1.
    2. B. With acc. of the remote object: celare aliquem (diff. from the preced.), to conceal, hide from one: Jovis hospitalis numen numquam celare potuisset, homines fortasse celavisset, Cic. Deiot. 6, 18; so id. Off. 3, 13, 57; Ov. H. 18, 13 al.
      Pass.: celabar, excludebar, Cic. Agr. 2, 5, 12; id. Fam. 5, 19, 2; id. Q. Fr. 2, 15 (16), 5: non ego celari possum, quid, etc., Tib. 1, 8, 1.
    3. C. Absol.: non est celandum, Nep. Att. 12, 2: celatum indagator, Plaut. Trin. 2, 1, 15.
      P. a. as subst.: cēlāta, ōrum, n., secrets: et celata omnia Paene pessum dedit, Plaut. Trin. 1, 2, 127.