implĭco (inpl-), āvi, ātum, or (twice in Cic., and freq. since the Aug. per.) ŭi, ĭtum (v. Neue, Formenl. 2, 550 sq.), 1, v. a. [in-plico, to fold into; hence], to infold, involve, entangle, entwine, inwrap, envelop, encircle, embrace, clasp, grasp (freq. and class.; cf.: irretio, impedio).
- I. Lit.: involvulus in pampini folio se, Plaut. Cist. 4, 2, 64: ut tenax hedera huc et illuc Arborem implicat errans, Cat. 61, 35; cf. id. ib. 107 sq.: et nunc huc inde huc incertos implicat orbes, Verg. A. 12, 743: dextrae se parvus Iulus Implicuit, id. ib. 2, 724; cf.: implicuit materno bracchia collo, Ov. M. 1, 762: implicuitque suos circum mea colla lacertos, id. Am. 2, 18, 9: implicuitque comam laevā, grasped, Verg. A. 2, 552: sertis comas, Tib. 3, 6, 64: crinem auro, Verg. A. 4, 148: frondenti tempora ramo, id. ib. 7, 136; cf. Ov. F. 5, 220: in parte inferiore hic implicabatur caput, Afran. ap. Non. 123, 16 (implicare positum pro ornare, Non.): aquila implicuit pedes atque unguibus haesit, Verg. A. 11, 752: effusumque equitem super ipse (equus) secutus Implicat, id. ib. 10, 894: congressi in proelia totas Implicuere inter se acies, id. ib. 11, 632: implicare ac perturbare aciem, Sall. J. 59, 3: (lues) ossibus implicat ignem, Verg. A. 7, 355.
In part. perf.: quini erant ordines conjuncti inter se atque implicati, Caes. B. G. 7, 73, 4: Canidia brevibus implicata viperis Crines, Hor. Epod. 5, 15: folium implicatum, Plin. 21, 17, 65, § 105: intestinum implicatum, id. 11, 4, 3, § 9: impliciti laqueis, Ov. A. A. 2, 580: Cerberos implicitis angue minante comis, id. H. 9, 94: implicitamque sinu absstulit, id. A. A. 1, 561: impliciti Peleus rapit oscula nati, held in his arms, Val. Fl. 1, 264.
- II. Trop.
- A. In gen., to entangle, implicate, involve, envelop, engage: di immortales vim suam … tum terrae cavernis includunt, tum hominum naturis implicant, Cic. Div. 1, 36, 79: contrahendis negotiis implicari, id. Off. 2, 11, 40: alienis (rebus) nimis implicari molestum esse, id. Lael. 13, 45: implicari aliquo certo genere cursuque vivendi, id. Off. 1, 32, 117: implicari negotio, id. Leg. 1, 3: ipse te impedies, ipse tua defensione implicabere, id. Verr. 2, 2, 18, § 44; cf.: multis implicari erroribus, id. Tusc. 4, 27, 58: bello, Verg. A. 11, 109: eum primo incertis implicantes responsis, Liv. 27, 43, 3: nisi forte implacabiles irae vestrae implicaverint animos vestros, perplexed, confounded, id. 40, 46, 6: paucitas in partitione servatur, si genera ipsa rerum ponuntur, neque permixte cum partibus implicantur, are mingled, mixed up, Cic. Inv. 1, 22, 32: ut omnibus copiis conductis te implicet, ne ad me iter tibi expeditum sit, Pompei. ap. Cic. Att. 8, 12, D, 1: tanti errores implicant temporum, ut nec qui consules nec quid quoque anno actum sit digerere possis, Liv. 2, 21, 4.
In part. perf.: dum rei publicae quaedam procuratio multis officiis implicatum et constrictum tenebat, Cic. Ac. 1, 3, 11: Deus nullis occupationibus est implicatus, id. N. D. 1, 19, 51; cf.: implicatus molestis negotiis et operosis, id. ib. 1, 20, 52: animos dederit suis angoribus et molestiis implicatos, id. Tusc. 5, 1, 3: Agrippina morbo corporis implicata, Tac. A. 4, 53: inconstantia tua cum levitate, tum etiam perjurio implicata, Cic. Vatin. 1, 3; cf. id. Phil. 2, 32, 81: intervalla, quibus implicata atque permixta oratio est, id. Or. 56, 187: (voluptas) penitus in omni sensu implicata insidet, id. Leg. 1, 17, 47: quae quatuor inter se colligata atque implicata, id. Off. 1, 5, 15: natura non tam propensus ad misericordiam quam implicatus ad severitatem videbatur, id. Rosc. Am. 30, 85; and in the form implicitus, esp. with morbo (in morbum): quies necessaria morbo implicitum exercitum tenuit, Liv. 3, 2, 1; 7, 23, 2; 23, 40, 1: ubi se quisque videbat Implicitum morbo, Lucr. 6, 1232: graviore morbo implicitus, Caes. B. C. 3, 18, 1; cf.: implicitus in morbum, Nep. Ages. 8, 6; Liv. 23, 34, 11: implicitus suspicionibus, Plin. Ep. 3, 9, 19; cf.: implicitus terrore, Luc. 3, 432: litibus implicitus, Hor. A. P. 424: implicitam sinu abstulit, Ov. A. A. 1, 562: (vinum) jam sanos implicitos facit, Cael. Aur. Acut. 3, 8, 87.
- B. In partic., to attach closely, connect intimately, to unite, join; in pass., to be intimately connected, associated, or related: (homo) profectus a caritate domesticorum ac suorum serpat longius et se implicet primum civium, deinde mortalium omnium societate, Cic. Fin. 2, 14, 45: omnes qui nostris familiaritatibus implicantur, id. Balb. 27, 60: (L. Gellius) ita diu vixit, ut multarum aetatum oratoribus implicaretur, id. Brut. 47, 174: quibus applicari expediet, non implicari, Sen. Ep. 105, 5.
In part. perf.: aliquos habere implicatos consuetudine et benevolentia, Cic. Fam. 6, 12, 2: implicatus amicitiis, id. Att. 1, 19, 8: familiaritate, id. Pis. 29, 70: implicati ultro et citro vel usu diuturno vel etiam officiis, id. Lael. 22, 85.
Hence,
- 1. implĭcātus (inpl-), a, um, P. a., entangled, perplexed, confused, intricate: nec in Torquati sermone quicquam implicatum aut tortuosum fuit, Cic. Fin. 3, 1, 3: reliquae (partes orationis) sunt magnae, implicatae, variae, graves, etc., id. de Or. 3, 14, 52: vox rauca et implicata, Sen. Apocol. med.
Comp.: implicatior ad loquendum, Amm. 26, 6, 18.
Sup.: obscurissima et implicatissima quaestio, Gell. 6, 2, 15: ista tortuosissima et implicatissima nodositas, Aug. Conf. 2, 10 init.
- 2. im-plĭcĭtē (inpl-), adv., intricately (rare): non implicite et abscondite, sed patentius et expeditius, Cic. Inv. 2, 23, 69.