Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

1. in-sĕro, sēvi, sĭtum, 3, v. a. [in-, 1. sero], to sow or plant in; to ingraft (class.).

  1. I. Lit.: frumentum, Col. 5, 7, 3: pirum bonam in pirum silvaticam, to ingraft, graft, Varr. R. R. 1, 40, 5: vitem, Col. Arb. 8, 2: fissā modo cortice virgam Inserit, Ov. M. 14, 631; Hor. Epod. 2, 12: inseritur et nucis arbutus horrida fetu, Verg. G. 2, 69 Forbig. ad loc.; so, cum Vergilius insitam nucibus arbutum dicat, Plin. 15, 15, 17, § 57.
  2. II. Trop., to implant: num qua tibi vitiorum inseverit olim Natura, Hor. S. 1, 3, 35: remedia herbis invisis, Plin. 22, 6, 7, § 15: animos corporibus, to unite, Cic. Univ. 12, 38.
    Hence, insĭtus, a, um, P.a., ingrafted, grafted.
    1. A. Lit.: arbor, Col. Arb. 20, 2: mala, Verg. G. 2, 33.
      1. 2. Transf., of animals: discordantem utero suo generis alieni stirpem insitam recipere, a hybrid, Col. 6, 36, 2.
        Subst.: insĭtum, i, n., a graft, scion, Col. 5, 11, 8.
  3. III. Trop., implanted by nature, inborn, innate, natural: O generosam stirpem et tamquam in unam arborem plura genera, sic in istam domum multorum insitam atque illigatam sapientiam, Cic. Brut. 58, 213: reliqua est ea causa, quae non jam recepta, sed innata; neque delata ad me, sed in animo sensuque meo penitus affixa atque insita est, id. Verr. 2, 5, 53, § 139: Deorum cognitiones, id. N. D. 1, 17, 44: tam penitus insita opinio, id. Clu. 1, 4: notio quasi naturalis atque insita in animis nostris, id. Fin. 1, 9, 31: menti cognitionis amor, id. ib. 4, 7, 18: hoc naturā est insitum, ut, id. Sull. 30, 83: feritas, Liv. 34, 20, 2.
    In gen., taken in, incorporated, admitted, adopted: ex deserto Gavii horreo in Calatinos Atilios insitus, Cic. Sest. 33, 72: insitus et adoptivus, Tac. A. 13, 14.

2. in-sĕro, sĕrŭi, sertum, 3, v. a. [in-, 2. sero], to put, bring, or introduce into, to insert (class.); constr. with in and acc., or with dat.

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: collum in laqueum, Cic. Verr. 2, 4, 17, § 37; id. de Or. 2, 39, 162: oculos in pectora, Ov. M. 2, 94: caput in tentoria, Liv. 8, 36, 6: gemmas aureis soleis, Curt. 9, 1, 29: falces longuriis, Caes. B. G. 3, 14: subtegmen radiis, Ov. M. 6, 56: in avium nidis aliquid, Plin. 24, 19, 113, § 174.
    2. B. In partic., to ingraft: quidquid inserueris, vimine diligenter ligato, Col. Arb. 8, 2: surculus insertus, id. ib. 3.
  2. II. Trop., to bring into, introduce, to mix or mingle with: amputanda plura sunt illi aetati, quam inserenda, Cic. Cael. 31, 76: jus est, quod non opinio genuit, sed quaedam innata vis inseruit, id. Inv. 2, 53, 161: historiae jocos, Ov. Tr. 2, 444: querelas, Tac. H. 1, 23: adeo minimis etiam rebus prava religio inserit Deos, Liv. 27, 23, 2: contiones directas operi suo, Just. 38, 3: tantae rerum magnitudini hoc inserere, Vell. 2, 107, 1: haec libello, Suet. Dom. 18: manus, to set one’s hands to, Luc. 8, 552: liberos sceleri, to draw into, involve in crime, Sen. Thyest. 322: nomina alienae gentis Aeacidis, Ov. M. 13, 33; cf.: ignobilitatem suam magnis nominibus, Tac. A. 6, 2: se, to mingle with, join, engage in: inserentibus se centurionibus, id. H. 2, 19: se turbae, Ov. A. A. 1, 605: se bellis civilibus, id. M. 3, 117: civium numero, to reckon or enroll among, Suet. Aug. 42: Liviorum familiae, id. Tib. 3: stellis et concilio Jovis, Hor. C. 3, 25, 6: aliquem vitae, i. e. to preserve alive, Stat. S. 5, 5, 72: nomen famae, to attach to fame, i. e. to render celebrated, Tac. Or. 10.