praesaepe (praesēpe), is, n., and praesaepes or praesaepis, is, f.; also, praesaepĭa, ae, f., and praesae-pĭum (each of these forms less correctly written praesēp-), ii, n. [praesaepio], prop. an enclosure of any kind; hence, a stable, stall, fold, pen (syn. stabulum).
- I. Lit.: praesaepis bubus hibernas, Cato, R. R. 14: si villa habebat praesaepias laxas, Varr. R. R. 1, 13, 6 (al. praesaepes, al. praesaepis): stabant ter centum (equi) nivei in praesaepibus altis, Verg. A. 7, 275: in praesaepibus ursi, id. ib. 7, 17: nocturna claudere praesaepia, folds, Calp. Ecl. 1, 38: qui bona donavit praesaepibus, has expended his estate on his stables, Juv. 1, 59.
A crib, manger: bonas praesaepis, Cato, R. R. 4: in praesaepiis, Varr. R. R. 2, 5: accedit ad praesaepe, Phaedr. 2, 8, 22: non altius edita esse praesaepia convenit, quam, etc., Col. 1, 6: praesaepium meum hordeo passim repleri jubet, App. M. 7, p. 194, 3.
- II. Transf.
- A. A hut, hovel; a dwelling, tavern: quin reciperet se ad praesaepem suam, Plaut. Curc. 2, 1, 13.
Mostly plur.: scit, si id impetret, futurum, quod amat, intra praesaepis suas, i. e. in his own house, in his power, Plaut. Cas. prol. 56: vocat me hic intra praesaepis meas, into my house, id. Rud. 4, 3, 99: fucos a praesaepibus arcent, i. e. from the hives, Verg. G. 4, 168; id. A. 1, 435: audis in praesaepibus, in drinking-shops, Cic. Pis. 18, 42.
- B. A crib, com. for a table: scurra vagus, non qui certum praesaepe teneret, Hor. Ep. 1, 15, 28.
- C. The space between the two stars called Aselli in the sign of the Crab, Plin. 18, 35, 80, § 353.