Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

sălūtāris, e, adj. [salus], of or belonging to well-being, healthful, wholesome, salutary, serviceable, beneficial, advantageous (in the most general sense, while the predominant meaning of salubris, in class. lang., is healthy in a medical sense; very freq. and class.).

  1. I. In gen.
          1. (α) Absol.: ut quae mala perniciosaque sunt, habeantur pro bonis ac salutaribus, Cic. Leg. 1, 16, 44: pro salutaribus mortifera conscribere, id. ib. 2, 5, 13: res salutares (opp. pestiferae), id. N. D. 2, 12, 34: res utiles et salutares, id. ib. 1, 15, 38: salutaris et vitalis calor, id. ib. 2, 10, 27: sine quo nihil nec laudabile nec salutare est, Quint. 12, 10, 79: tuta et salutaria capessere (opp. praecipitia), Tac. A. 15, 29: salutares litterae, Cic. Att. 9, 7, 2; cf.: Apollonides orationem salutarem habuit, Liv. 24, 28: portus eloquentiae, Quint. 12, 7, 4; cf. Plin. Ep. 6, 31, 17: salutaris ars, of healing, Hor. C. S. 63: herbae, Ov. R. Am. 45: amurca, Col. 6, 4, 4.
            Rarely of persons: civis, Cic. Mil. 8, 20: bonus et salutaris Princeps, Tiber. ap. Suet. Tib. 29.
          2. (β) With dat., ad, contra aliquid, etc. (the first very freq. in Cic.): ratio quoniam pestifera sit multis, admodum paucis salutaris, Cic. N. D. 3, 27, 69; Plaut. Aul. 2, 1, 26: hominum generi universo cultura agrorum est salutaris, Cic. Sen. 16, 56; id. Fam. 6, 6, 4; id. Brut. 4, 15: corporibus tot res, animis nulla, id. Tusc. 4, 27, 58: vox petentibus, Quint. 10, 7, 2; cf.: radicem decoctam bibere, spasticis, etc. … salutare ost, Plin. 21, 19, 77, § 132.
            Once also in the comp.: nihil est nobis salutarius, Cic. N. D. 3, 9, 23: stella Jovis aut Veneris conjuncta cum Lunā ad ortus puerorum salutaris sit, id. Div. 1, 39, 85: decoctum ad dentium dolorem, Plin. 24, 9, 42, § 71: herba Britannica non nervis modo salutaris sed contra anginas quoque et contra serpentes, id. 25, 3, 6, § 20: dicunt radicem et in pestilentiā salutarem esse in cibis, id. 24, 16, 92, § 148.
          3. (γ) As subst.: sălūtāre, is, n., salvation, deliverance, health (late Lat.), Vulg. Gen. 49, 18; id. Psa. 41, 5 et saep.
            Plur.: bibere salutaria alicui, to drink one’s health, App. M. 2, p. 128, 25.
  2. II. In partic.
    1. A. As an appellative: salutaris littera, i. e. the letter A, written on the voting tablets as an abbreviation for absolvo, Cic. Mil. 6, 15 (opp. littera tristis, i. e. C, for condemno): digitus, i. e. the index-finger (perh. as used in greeting), Suet. Aug. 80; Mart. Cap. 1, § 90.
      1. 2. Subst.: sălūtāre, is, n., i. q. salus, welfare, prosperity, Vulg. Psa. 115, 13 (4) (for the Heb. [??]).
        Adj. prop.: Collis Salutaris, one of the four summits of the Quirinal (so called from the temple of Salus, which stood on it), Varr. L. L. 5, § 52 Müll.; cf. Salus, II.; and v. Becker, Antiq. 1, pp. 568 and 578 sq.: Salutaris porta appellata est ab aede Salutis, quae ei proxima fuit, Fest. p. 326 Müll.: Jovem cum Optimum et Maximum dicimus, cumque eundem Salutarem Hospitalem. Statorem: hoc intellegi volumus, salutem hominum in ejus esse tutelā (corresp. to the Gr. Ζεὺς Σωτήρ), Cic. Fin. 3, 20, 66: qui (Jesus) Latine dicitur salutaris sive salvator, Lact. 4, 12, 6.
        Hence, adv.: sălūtārĭter, profitably, beneficially, salutarily: uti armis, Cic. Brut. 2, 8: se recipere, Plancus ap. Cic. Fam. 10, 23, 2: cogitare aliquid, id. ib. 10, 24, 2: quinque consulatus salutariter rei publicae administrati, Val. Max. 5, 2, 3: haec salutariter scripsi, Amm. 20, 8, 17.
        Comp. and sup. of the adv., and sup. of the adj. do not occur.