Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

ex-tendo, di, tum (also extensum, Cic. Ac. 2, 47, 145; Ov. A. A. 3, 302; Stat. Th. 6, 902 al.; cf. the forms extensio, extensor, etc.), 3, v. a., to stretch out, spread outextend (class.).

  1. I. Lit.: (vincla escaria) quam magis extendas, tanto astringunt artius, Plaut. Men. 1, 1, 19: idem Crassus, Per tuas statuas cum dixit et extento bracchio paululum etiam de gestu addidit, vehementius risimus, Cic. de Or. 2, 59, 242; for which: (Zeno) cum extensis digitis adversam manum ostenderet, id. Ac. 2, 47, 145: manum, Quint. 11, 3, 119; cf. Cels. 7, 23 fin.: cervicem, Vell. 2, 70, 2: crura ad longitudinem, Plin. 10, 64, 84, § 183: cutem, to stretch out, smooth out, id. 32, 6, 21, § 65: chartam malleo, id. 13, 12, 26, § 82: lineam, id. 9, 59, 85, § 182: capita tignorum, Caes. B. C. 2, 9, 1: cornua aciei, Curt. 4, 13 fin.; cf.: agmen ad mare, id. 3, 9 fin.: majores pennas nido, Hor. Ep. 1, 20, 21: extendit pectitque comas, Juv. 6, 496: labellum, to stretch as in pouting, id. 14, 325: gladios, to forge, id. 15, 168.
    Mid.: jussit et extendi campos, subsidere valles, to extend themselves, spread out, Ov. M. 1, 43: ignis extenditur per campos, spreads, Verg. A. 10, 407; and: cum ad summum palum vitis extenta est, Col. 4, 20, 3: fusus humi totoque ingens extenditur antro, stretches himself out, Verg. A. 6, 423.
    Prov.: ire per extentum funem, to walk on a tight rope, i. e. to perform a very difficult feat, Hor. Ep. 2, 1, 210 (Gr. ἐπὶ σχοινίου περιπατεῖν).
  2. II. Trop., to extend, increase, enlarge, lengthen, spread.
    1. A. In gen.: epistolam, Plin. Ep. 3, 5, 20: agros (populus Rom. victor), to extend, Hor. A. P. 208: verba (opp. corripere), Quint. 10, 1, 29: perculit et multa moribundum extendit arenā, stretched out, extended, Verg. A. 5, 374; 9, 589: tam immodice epistulam extendi, ut, etc., Plin. Ep. 7, 9, 16; 3, 5, 20; 5, 15, 7: famam factis, Verg. A. 10, 468; cf.: nomen in ultimas oras, Hor. C. 3, 3, 45: cupiditatem gloriae, Liv. 28, 43, 5: spem in Africam quoque, id. 24, 48, 1: artem suam per hanc successionem, Petr. 140: pretia usque eo extendens, ut, etc., Suet. Calig. 38: extentis itineribus, by forced marches, Liv. 30, 19, 1: cursus, to proceed, Verg. A. 12, 909: partitionem ultra tres propositiones, Quint. 4, 5, 3: voluntatem suam ad ulteriores, Dig. 32, 1, 33: officium suum ad lapidum venditionem, ib. 20, 4, 21: cum se magnis itineribus extenderet, i. e. was exerting himself, Caes. B. C. 3, 77 fin.: se supra vires, Liv. 34, 4, 15: magis ille extenditur, is excited, Juv. 11, 169.
    2. B. In partic., of time, to extend, prolong, continue; to spend, pass: ab hora tertia cum ad noctem pugnam extendissent, Liv. 27, 2, 6: comissationes ad mediam noctem, Suet. Tit. 7: labores in horam quintam, Mart. 4, 8, 3: luctus suos, Val. Max. 1, 1, 15: curas venientem in annum, extends his thoughts to the coming year, Verg. G. 2, 405: tempus epularum, Plin. Pan. 49, 5; consulatum, id. ib. 61, 6; extento aevo vivere, Hor. C. 2, 2, 5; Sil. 3, 95: suam aetatem, Plaut. Bacch. 3, 3, 26: se ad centesimum annum, i. e. vitam, Val. Max. 5, 2 ext. 4.
      Hence,
      1. 1. extentus, a, um, P. a., extended, extensive, wide: mare, fontes extentaque longe flumina, Lucr. 1, 230 Lachm. N. cr. (al. externa): stagna latius Lucrino lacu, Hor. C. 2, 15, 3: oculi, wide open, Quint. 11, 3, 76: sonus (lusciniae), drawn out, prolonged, Plin. 10, 29, 43, § 82.
        Sup.: castra inter confragosa omnia praeruptaque quam extentissima potest valle locat, Liv. 21, 32, 9 Drak. N. cr.: spatia, Sol. 52.
        Adv.: ex-tente, widely; only comp.: quadratus eminet stilus extentius, Amm. 23, 4, 2 (dub.): porrecto extentius brachio, id. 18, 6, 13.
      2. 2. extense, adv., at length, extensively (post-class.): dominus extensius ista disponit, Tert. Idol. 2.