Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

somnĭo, āvi, ātum, 1, v. a. (dep. collat. form: hic aedes non somniatur, Petr. 74, 14) [somnium], to dream; to dream of or see in a dream (freq. and class.).

  1. I. Lit.: mirum atque inscitum somniavi somnium, Plaut. Rud. 3, 1, 5; so, somnium, id. Mil. 2, 4, 28; 2, 4, 47: aliquid (in somnis), id. Rud. 3, 4, 68; id. Curc. 2, 1, 32; 2, 2, 4; Ter. And. 5, 6, 7; Cic. Div. 2, 59, 121 al.; cf. aurum, Plaut. Stich. 5, 2, 18: ovum, Cic. Div. 2, 65, 134: speciem fortunae querentis, Suet. Galb. 18 al.; cf.: me somnies, me exspectes, de me cogites, Ter. Eun. 1, 2, 114.
    With obj.-clause: videbar somniare med ego esse mortuum, Enn. ap. Cic. Ac. 2, 16, 51 (Epich. v. 1, p. 167 Vahl.); Plaut. Mil. 2, 4, 39; Cic. Div. 1, 20, 39; 2, 65, 134 init.; Suet. Aug. 91; 94; id. Claud. 37 al.
    With de: hanc credo causam de illo somniandi fuisse, Cic. Div. 2, 67, 140: puer, de quo somniasset, Suet. Aug. 94.
    Absol.: totas noctes somniamus, Cic. Div. 2, 59, 121; id. Ac. 2, 16, 51; Plin. 10, 75, 98, § 211; Suet. Ner. 46 al.
    Impers. pass.: Aristoteles et Fabianus plurimum somniari circa ver et auctumnum tradunt, Plin. 28, 4, 14, § 54.
  2. II. Transf., as in Engl. to dream, i. e. to think idly or vainly, to talk foolishly: eho, quae tu somnias! Hic homo non sanus est, what are you dreaming about? Plaut. Merc. 5, 2, 109: quos Summanos somnias? id. Curc. 4, 3, 14: de Lanuvino Phameae erravi; Trojanum somniabam, Cic. Att. 9, 13, 6: ineptias, Col. 1, 8, 2: ah stulte! tu de Psaltriā me somnias Agere, Ter. Ad. 4, 7, 6; Plaut. Pers. 2, 3, 5.
    Absol.: vigilans somniat, Plaut. Am. 2, 2, 65; id. Capt. 4, 2, 68: portenta non disserentium philosophorum sed somniantium, Cic. N. D. 1, 8, 18.

somnĭum, ii, n. [somnus].

  1. I. Lit., a dream, Cic. Div. 1, 20, 39; 2, 58, 119; Plin. 10, 75, 98, § 211; Macr. Somn. Scip. 1, 3; Lact. Opif. Dei, 18: rex Priamus somnio perculsus, Enn. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. v. 59 Vahl.): dum huic conicio somnium, interpret, Plaut. Curc. 2, 2, 3; cf. id. Rud. 3, 1, 19: interpretes somniorum, Cic. Div. 1, 58, 132: jucundissima somnia, id. Fin. 5, 20, 55: per somnia loquentes, talking in their sleep, Lucr. 5, 1158; cf.: quae somnio visa fuerant, Liv. 8, 6, 11 Weissenb.
    1. B. Personified: Somnia, dreams, as divinities, Cic. N. D. 3, 17, 44; Ov. M. 11, 588; 11, 614 sq
  2. II. Transf.
    1. A. For any thing idle, silly, or without foundation (cf. somnio, II.), a dream, an idle whim or fancy, stuff, nonsense: tu, quantus quantus, nihil nisi sapientia es: Ille somnium, Ter. Ad. 3, 3, 41: de argento, somnium, id. ib. 2, 1, 50; id. Phorm. 5, 6, 34.
      Plur.: fabulae! … logi! … somnia! Ter. Phorm. 3, 2, 9: et vigilans stertis nec somnia cernere cessas, visions, Lucr. 3, 1048; cf. id. 1, 105: spes inanes et velut somnia quaedam vigilantium, Quint. 6, 2, 30: exposui fere non philosophorum judicia, sed delirantium somnia, Cic. N. D. 1, 16, 42: Chrysippus Stoicorum somniorum vaferrimus interpres, id. ib. 1, 15, 39: leviter curare videtur, Quo promissa cadant et somnia Pythagorea, Hor. Ep. 2, 1, 52.
    2. B. Poet.: Somnus, tibi somnia tristia portans, i. e. fatal sleep, Verg. A. 5, 840.