Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

călumnĭor (anciently kăl-; v. the letter K), ātus, 1, v. dep. act. [calumnia].

  1. I. Jurid. t. t.
    1. A. To accuse falsely, bring false information against a person.
      1. 1. Absol.: calumniari est falsa crimina intendere, Dig. 48, 16, 1, § 1; cf. ib. prooem.: ut hic quoque Apronio … ex miseris aratoribus calumniandi quaestus accederet, Cic. Verr. 2, 3, 15, § 38: cum aliquid habeat quod possit criminose ac suspitiose dicere, aperte ludificari et calumniari sciens non videatur, id. Rosc. Am. 20, 55: cum (defensor) accusatorem calumniari criminatur, Auct. Her. 2, 6, 9: nondum Romam accusator Eumenes venerat, qui calumniando omnia detorquendoque suspecta et invisa efficeret, Liv. 42, 42, 5: tabulae veterum aerari debitorum, vel praecipua calumniandi materia, Suet. Aug. 32: magna calumniantium poena, id. Dom. 9: minus objectus calumniantibus foret, Quint. 6, 3, 5: calumniatur accusator actione sacrilegii, cum privata fuerit (pecunia sublata) non sacra, id. 4, 2, 8: an petitorem calumniari, an reum infitiatorem esse, id. 7, 2, 50.
      2. 2. With acc.: si tamen alio crimine postuletur ab eodem, qui in alio crimine eum calumniatus est, puto non facile admittendum eum qui semel calumniatus est, Dig. 48, 2, 7, § 3: sed non utique qui non probat quod intendit calumniari videtur, ib. 48, 16, 1, § 3.
    2. B. To practise chicanery, trickery, or subterfuge: jacet res in controversiis isto calumniante biennium, Cic. Quint. 21, 67: meque, etiam si diutius calumniarentur. redire jussistis, id. Red. in Sen. 11, 27.
  2. II. In gen., to depreciate, misrepresent, calumniate, to blame unjustly.
    1. A. With personal object: nam, quod antea te calumniatus sum, indicabo malitiam meam, Cic. Fam. 9, 7, 1; cf.: nisi calumniari naturam rerum homines quam sibi prodesse mallent, Plin. 18, 28, 68, § 272: aliis tamen eum verbis calumniatur, Gell. 6 (7), 3, 23.
      With dat. (late Lat.): non solum filio sed etiam patri, Ambros. Inc. Dom. Sacr. 8, 83.
      1. 2. Esp., with se, to depreciate one’s self, be unduly anxious or careful: quibusdam tamen nullus est finis calumniandi se, et … qui etiam, cum optima sunt reperta, quaerunt aliquid, quod sit magis antiquum, remotum, inopinatum, Quint. 8, proocm. § 31: neque eos … ad infelicem calumniandi se poenam alligandos puto, id. 10, 3, 10.
    2. B. Absol.: sed calumniabar ipse; putabam, qui obviam mihi venisset, suspicaturum, i. e. indulged unreasonable fears, Cic. Fam. 9, 2, 3; cf. A. 2. supra.
    3. C. With things as objects, to misrepresent, interpret injuriously, set in a false light: non calumniatur verba nec voltus; quicquid accidit, benigne interpretando levat, Sen. Ep. 81, 25: suspitionibus inquietantur medicisque jam sani manum porrigunt et omnem calorem corporis sui calumniantur, id. Tranq. 2, 1: festinationem alicujus, Quint. 2, 1, 12: id unum, Tac. H. 3, 75: jus civile, Dig. 10, 4, 19.