Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

haerĕsis (scanned hĕrĕsis in Prud. Psych. 725; Ham. 64), is and ĕos, f., = αἵρεσις.

  1. I. A (philosophical or religious) sect, a school of thought (= secta): Cato in ea est haeresi, quae nullum sequitur florem orationis, Cic. Par. prooem. § 2; as Greek, id. Fam. 15, 16, 3: Pythagorae haeresim sequi, Vitr. 5 praef.
      1. 2. Heretical religious doctrine, heresy, Tert. adv. Haer. 1 sq. et saep.: Ariana, the Arian heresy, Sid. Ep. 7, 6: plurimae sectae et haereses, Lact. 4, 30, 2.
        Hĕrĕsis, personif., Prud. Psych. 710.
        Comically: joca tua plena facetiarum de haeresi Vestoriana … risisse me satis, i. e. craft, trade, Cic. Att. 14, 14, 1.
  2. II. A calling, profession: navalis, Cod. Th. 13, 6, 9 sq.

1. hĕre, adv., v. heri.

2. Hērē, ēs, f., the goddess of inheritance, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 100 Müll. (Ann. v. 108 Vahl.).

hērēdĭŏlum, i, n. dim. [heredium], a small inheritance, small patrimony, Col. 1, praef. § 13; Gell. 19, 7, 1: herediolum, majorum regna meorum, Aus. Idyll. 3, 1: ex iguum, App. Mag. p. 338, 6: num ipsum heredioli pretium invidiosum est? id. ib. p. 338, 17.

hērēdĭpĕta, ae, m. [heredium-peto], one that strives after an inheritance, a legacy-hunter, Petr. S. 124, 2; Schol. Juv. 3, 129.

hērēdĭtārĭē, adv., v. the foll. art.

hērēdĭtārĭus, a, um, adj. [hereditas], of or relating to an inheritance, inherited, hereditary (class.): auctio, Cic. Caecin. 5, 13; cf.: lites, Quint. 3, 10, 2: agri, Plin. Ep. 7, 11, 1: cognomen quod habes hereditarium, Cic. Rep. 6, 11: imperium, Curt. 10, 7 fin.: jus, Flor. 3, 13 fin.: bellum, id. 3, 17: paupertas (with vetus), Val. Max. 4, 3, 8: res, an inheritance, Gai. Inst. 2, 9: aes alienum, id. ib. 3, 84 al.
Adv.: hērēdĭtārĭē, by inheritance (late Lat.), Vulg. Ezech. 46, 16.

hērēdĭtas, ātis (gen. plur. hereditatium, Cic. Dom. 15, 35; Inscr. Orell. 107 al.; but usu. hereditatum, Cic. Verr. 2, 3, 7, § 16; id. Agr. 1, 3, 8), f. [heres], heirship, inheritance.

  1. I. Abstr.: hereditas est successio in universum jus, quod defunctus habebat tempore mortis, Dig. 50, 16, 24: si istiusmodi mi fundus hereditate obvenerit, Varr. R. R. 1, 12, 2; Plin. 17, 1, 1, § 4; cf.: quoniam habes istum equum, aut emeris oportet aut hereditate possideas aut, etc. … sed neque emisti, neque hereditate venit, neque, etc., Cic. Inv. 1, 45, 84: de hereditatibus, Gai. Inst. 2, 99 sqq.; 3, 1 sqq.
  2. II. Concr., an inheritance (cf. patrimonium).
    1. A. Lit.: hereditas est pecunia, quae morte alicujus ad quempiam pervenit jure, nec ea aut legata testamento aut possessione retenta, Cic. Top. 6, 29: si qua mihi obtigerit hereditas magna atque luculenta, Plaut. Truc. 2, 3, 23; cf.: cum ejus filio hereditas a propinquo permagna venisset, Cic. Verr. 2, 1, 10, § 27: de hereditate ea, quae pupillo venit, id. Inv. 2, 21, 62: hereditates mihi negasti venire, id. Phil. 2, 16, 40: communem hereditatem concedere, id. Fl. 36, 89: mentio hereditatumhereditatem adire, id. Phil. 2, 16, 42: adire hereditatem, id. Rosc. Com. 18, 55: obire, id. Agr. 1, 3, 8: cernere, id. Att. 11, 2, 1; id. Agr. 2, 15, 40; cf. cerno: capere ab aliquo, id. Caecin. 35, 102: usurpare, Tac. A. 2, 19 fin.: acquirere, repudiare, omittere, Dig. 24, 3, 58: tradere alicui, Cic. Off. 1, 33, 121: transmittere alicui, Plin. Ep. 8, 18, 7: quem nisi in via caducae hereditates retardassent, i. e. that fall to heirs who have children, Cic. Phil. 10, 5, 11; v. caducus.
      Prov.: hereditas sine sacris, i. e. a great advantage without trouble, without expense (because the maintaining of the sacred family rites was attended with great expense), Plaut. Capt. 4, 1, 8; id. Trin. 2, 4, 83; cf. Fest. p. 290 Müll.
    2. B. Trop.: a quo quidem rei familiaris ad paucos, cupiditatum ad multos improbos venit hereditas, Cic. Off. 2, 8, 28: hereditas hujus gloriae, id. ib. 1, 22, 78; cf.: optima hereditas a patribus traditur liberis omnique patrimonio praestantior gloria virtutis rerumque gestarum, id. ib. 1, 33, 121 fin.: paternae scientiae, Just. 36, 2.

hērēdĭto, āvi, ātum, 1, v. a. [heres], to inherit (late Lat.): bona sua, Salv. adv. Av. 3, 10 med.: terram, Vulg. Psa. 24, 13 al.

hērēdĭum, ĭi, n. [heres], an hereditary estate: bina jugera quod a Romulo primum divisa viritim, quae heredem sequerentur, heredium appellarunt, Varr. R. R. 1, 10, 2; cf.: heredium, praedium parvulum, Paul. ex Fest. p. 99 Müll.; Nep. Cat. 1, 1: in XII. Tabulis legum nostrarum nusquam nominatur villa, semper in significatione ea hortus, in horti vero heredium, Plin. 19, 4, 19, § 50.

herem marteam antiqui accepta hereditate colebant, quae a nomine appellabatur heredum, et esse una ex Martis comitibus putabatur, Paul. ex Fest. p. 100 Müll. N. cr.; cf. heres init.

Hērennĭus, a,

  1. I. the name of a Roman gens, e. g. C. Herennius, to whom the Rhetorica of Cornificius is dedicated: M. Herennius, an orator, Cic. Brut. 45, 166; id. Mur. 17, 36: Herennius Gallus, Tac. H. 4, 13; 19; 26 sq.: Herennius Senecio, a historian under Domitian, id. Agr. 2; 45; a Samnite Herennius, Liv. 9, 1; Flor. 1, 16, 10.
  2. II. Deriv.: Hērennĭānus, a, um, adj., of or belonging to a Herennius, Herennian: coheredes, Cic. Att. 13, 6, 2.

hēres (ēres, Inscr. Orell. 188 al.), ēdis (archaic acc. sing. herem, Naev. ap. Non. 486, 33; Inscr. Orell. 4379; cf. the art. ‡ herem), comm. [Sanscr. har-āmi, seize; har-anam, hand; Gr. χείρ, χέρης; cf. erus], an heir, heiress.

  1. I. Lit.: testamento facto mulier moritur: facit heredem ex deunce et semuncia Caecinam, ex duabus sextulis M. Fulcinium, Cic. Caecin. 6, 17; cf.: me nemo nisi amicus fecit heredem, etc. … aliquem palam heredem factitare, id. Phil. 2, 16, 41: mulier testamento fecit heredem filiam, id. Verr. 2, 1, 43, § 111; id. Mil. 18, 48; cf. id. Rep. 3, 10, 17; Ov. H. 9, 110; Dig. 37, 7, 2; 37, 7, 9; Ven. Fort. Carm. 8, 6, 44: in testamento Ptolemaei patris heredes erant scripti ex duobus filiis major, et ex duabus ea, quae aetate antecedebat, Caes. B. C. 3, 108, 3: scripserunt heredes secum M. Crassum et Q. Hortensium, Cic. Off. 3, 18, 73: aliquem heredem testamento relinquere, id. Quint. 4, 14: relictus ab eo in amplis opibus heres, Plin. 9, 35, 59, § 122: aliquem heredem instituere, Cic. Clu. 7, 22; Quint. 8, 5, 17; cf.: per leges institui uxor non poterat heres, id. 9, 2, 74: instituto herede abdicato, id. 3, 6, 97: substitutus heres erat, id. 7, 6, 10: virgo Vestalis neque heres est cuiquam, etc., Labeo ap. Gell. 1, 12, 18: substituere heredem, Dig. 28, 6, 1: heres ex parte dimidia et tertia est Capito: in sextante sunt ii, quorum, etc., Cic. Fam. 13, 26, 2: ex asse heres, sole heir, Quint. 7, 1, 20; so, heres ex parte sexta, Plin. Ep. 6, 33, 6: ex dodrante, Suet. Caes. 83: (L. Mescinius) heres est M. Mindio fratri suo, Cic. Fam. 13, 26, 2; so, cur virgini Vestali sit heres, non sit matri suae? id. Rep. 3, 10; cf.: quem suis bonis heredem esse cupiebat, id. Caecin. 4, 12; and: atque meis bonis omnibus ego te herem faciam, Naev. ap. Non. 486, 33; for which: quem quis heredem suum esse voluit, Quint. 5, 10, 74: repentinus heres, Cic. Phil. 2, 25, 62: liberti heredem sequantur, Quint. 7, 7, 9; so the formula frequently occurring on inscriptions: HIC LOCVS, HOC MONVMENTVM HEREDEM NON SEQVITVR, USU. abbreviated H. L. or H. M. H. N. S., Inscr. Orell. 4379; 3926; 4455; 575; 2807; 4182; cf. opp.: HOC MONVMENTVM HEREDEM SEQVITVR, Inscr. Orell. 4397: heres secundus, the second heir, next heir, when the first dies: qui me secundum heredem instituerit. Cic. Fam. 13, 61, 1; cf.: possessio heredum secundorum, id. Inv. 2, 21, 62: secundus, Quint. 8, 4, 11; Hor. S. 2, 5, 48; Inscr. Orell. 3416; also used of a female: Marcus ait: Heres ipsius secundus, de muliere loquens, Charis. p. 79 P.: heres necessarius, a slave made heir with a grant of freedom, and compelled to assume the liabilities of the estate, Just. Inst. 1, 6, 1 Sandars: ideo sic appellatus, quia, sive velit sive nolit, omnimodo post mortem testatoris protinus liber et heres est, Gai. Inst. 2, 153: heres suus et necessarius, a natural heir who was in the potestas of the deceased, id. ib. 2, § 153; 156; Dig. 38, 16, 1; opp.: heres extraneus, Gai. Inst. 2, § 161.
    Poet.: tanti certaminis (i. e. armorum Achillis), Ov. M. 13, 129.
    1. B. Transf.
      1. 1. Owner, possessor, master (ante-class.): heres apud antiquos pro domino ponebatur, Paul. ex Fest. p. 99 Müll.; cf. Just. Inst. 2, 19 fin.: apstuli hanc, quojus heres numquam erit post hunc diem, Plaut. Men. 3, 2, 12; cf. v. 28.
      2. 2. A successor, after-growth (poet.): nec ullum caput est impune recisum, quin gemino cervix herede valentior esset, of the heads of the Lernean Hydra, Ov. M. 9, 74; cf.: alni caesae densius innumero herede prosunt, Plin. 16, 37, 67, § 173.
  2. II. Trop. (very rare): illa vetus Academia atque ejus heres Aristus, Cic. Brut. 97, 332; cf. artis, Plin. 36, 5, 4, § 24: laudis, Ov. H. 9, 110: fraudis, id. ib. 2, 78: criminis. id. A. A. 3, 459.

hĕri or hĕre (in here neque e plane neque i auditur, Quint. 1, 4, 7: here nunc e littera terminamus: at veterum comicorum adhuc libris invenio: Heri ad me venit, quod idem in epistulis Augusti, quas sua manu scripsit aut emendavit, deprehenditur, id. 1, 7, 22; cf. Charis. p. 180 P.; Prisc. p. 1011 ib.; v. esp. Neue, Formenl. 2, p. 685), adv. [for hesi; cf. hes in hesternus; v. the letter R; kindred with Sanscr. hyas; Goth. gis-tra; Germ. gestern; Engl. yesterday; Gr. χθές, orig. χες], yesterday.

  1. I. Lit.
          1. (α) Form heri (perh. only so in Cic.): Septembris heri Calendae, hodie ater dies, Afran. ap. Non. 73, 33; cf.: hoc heri effecit: hodie autem, etc., Cic. Att. 10, 13, 1 (al. here): ubi est hodie, quae Lyra fulsit heri? Ov. F. 2, 76: heri jam edixeram omnibus, Plaut. Ps. 1, 2, 15: quemne ego heri vidi ad vos afferri vesperi? Ter. And. 4, 4, 29: heri vesperi apud me Hirtius fuit, Cic. Fam. 11, 1, 1: heri vesperi, id. Att. 13, 47, 2; 15, 11, 4: ut heri dicebam, id. Rep. 3, 31 fin.; cf.: cum heri ipsi dixeris, te, etc., id. ib. 3, 21: heri, Ter. And. 1, 1, 58; id. Eun. 1, 2, 3; 89; id. Heaut. 3, 2, 8; id. Hec. 1, 2, 115; id. Phorm. 1, 1, 2; Afran. ap. Charis. p. 180 et saep.
          2. (β) Form here (a few times in Plaut., once in Cic., and after the Aug. per. most freq.): hoc here effecit, Cic. Att. 10, 13, 1: res hodie minor est, here quam fuit, ac eadem cras, etc., Juv. 3, 23: here venisti mediā nocte, Plaut. Am. 1, 3, 16; id. Truc. 2, 6, 28; id. Mil. 1, 1, 59: mihi quaerenti convivam dictus here illic De medio potare die, Hor. S. 2, 8, 2: hic here Phrixeae vellera pressit ovis, Ov. F. 3, 852: dura, anime, dura, here fortior fuisti, Gallio ap. Quint. 9, 2, 91; Mart. 1, 44, 2; 3, 12, 2; 4, 7, 5.
  2. II. Transf., of time just past, a short time ago, lately (very rare): Papias leges heri Severus exclusit, Tert. Apol. 4; Dig. 47, 10, 7, § 2: sordebant tibi villicae, Concubine, hodie atque heri, Nunc, etc., but a short time ago, the other day (an imitation of the Gr. χθὲς καὶ πρώην), Cat. 61, 133; Prop. 3, 15, 1.