Lewis & Short

fervens, entis, Part. and P. a., from ferveo.

fervĕo, bŭi, 2, or fervo, vi, 3 (the latter form ante-and post-class., Plaut. Pseud. 3, 2, 51; Lucr. 2, 41 al.; poet. in class. per., e.g. Verg. G. 1, 456; id. A. 8, 677; Prop. 2, 8, 32; not in Hor.: si quis antiquos secutus fervĕre brevi media syllaba dicat, deprehendatur vitiose loqui, etc., Quint. 1, 6, 7), v. n. [root φρυ-, to wave, flicker; Sanscr. bhur-, be restless; cf. φρέαρ, Germ. Brunnen, Lat. fretum; v. Fick, Vergl. Wört. p. 140; Curt. Gr. Etym. p. 304], to be boiling hot, to boil, ferment, glow (class.; most freq. in poets.; syn.: calere, aestuare, ebullire, ardescere, ignescere; ardere, flagrare, tepere).

  1. I. Lit.
          1. (α) Form ferveo: cum aliqua jam parte mustum excoctum in se fervebit, Col. 12, 19, 5: quaecumque immundis fervent allata popinis, steam, smoke, Hor. S. 2, 4, 62: bacas bullire facies: et ubi diu ferbuerint, Pall. Jan. 19: exemptusque testa, Qua modo ferbuerat Lyaeus, Stat. S. 4, 5, 16: stomachus domini fervet vino, Juv. 5, 49.
          2. (β) Form fervo: fervit aqua et fervet: fervit nunc, fervet ad annum, Lucil. ap. Quint. 1, 6, 8: quando (ahenum) fervit, Titin. ap. Non. 503, 5: facite ut ignis fervat, Pomp. ap. Non. 504, 27: postea ferve bene facito (brassicam): ubi ferverit, in catinum indito, Cato, R. R. 157, 9: sol fervit, is hot, Gell. 2, 29, 10.
          3. (γ) In an uncertain form; ferventem, Plin. 32, 5, 18, § 51: fervere, id. 14, 9, 11, § 83.
  2. II. Poet. transf.
      1. 1. To boil up, foam, rage: omne Excitat (turbo) ingenti sonitu mare, fervĕre cogens, Lucr. 6, 442: omnia tunc pariter vento nimbisque videbis Ferĕre, Verg. G. 1, 456.
      2. 2. To be in a ferment, to swarm with numbers; to come forth in great numbers, to swarm forth: fervĕre piratis vastarique omnia circum, Varr. ap. Non. 503, 22: Marte Fervĕre Leucaten, Verg. A. 8, 677; cf.: opere omnis semita fervetQuosque dabas gemitus, cum litora fervĕre late Prospiceres, id. ib. 4, 407 sq.: fora litibus omnia fervent, Mart. 2, 64, 7: forte tuas legiones per loca campi fervere cum videas, Lucr. 2, 41: fervere classem, id. 2, 47; Att. ap. Paul. ex Fest. p. 78 Müll. (Trag. v. 483 Rib.): fervent examina putri De bove, Ov. F. 1, 379; Val. Fl. 6, 588; Sil. 6, 317; 9, 243 al.
  3. III. Trop., to burn or glow, to be heated, inflamed or agitated, to rage, rave.
          1. (α) Form ferveo: usque eo fervet efferturque avaritia, ut, etc., Cic. Quint. 11, 38; cf.: fervet avaritiā miseroque cupidine pectus, Hor. Ep. 1, 1, 33: et fervent multo linguaque corque mero, Ov. F. 2, 732: animus tumida fervebat ab ira, id. M. 2, 602: fervet immensusque ruit profundo Pindarus ore, rages, Hor. C. 4, 2, 7: fervet opus redolentque thymo fragrantia mella, glows, i. e. is carried on briskly, Verg. G. 4, 169; Lucil. Aetna, 167: inter vos libertorumque cohortem Pugna fervet, Juv. 5, 29: equus cui plurima palma fervet, shines, id. 8, 59.
            Poet., with inf.: sceptrumque capessere fervet, burns, i. e. eagerly desires, Claud. ap. Ruf. 2, 295: stagna secare, id. B. Gild. 350.
          2. (β) Form fervo: heu cor irā fervit caecum, amentiā rapior ferorque, Att. ap. Non. 503, 7; cf.: cum fervit maxime, Ter. Ad. 4, 1, 18 (Prisc. p. 866 P.): hoc nunc fervit animus, hoc volo, Afran. ap. Non. 503, 9: domus haec fervit flagiti, Pomp. ib. 8: se fervere caede Lacaenae, Val. Fl. 7, 150; cf.: hostem fervere caede novā, Verg. A. 9, 693.
            Pass. impers.: quanta vociferatione fervitur! Afran. ap. Non. 505, 25.
            Hence, fervens, entis, P. a., boiling hot, glowing, burning.
    1. A. Lit.: foculi, Plaut. Capt. 4, 2, 67: aqua, Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67; cf.: ferventissima aqua, Col. 12, 50, 21: ferventes fusili ex argilla glandes, * Caes. B. G. 5, 43, 1: rotae, swift, Sil. 2, 199; cf. Ov. P. 1, 8, 68: aurum, shining, Mart. 10, 74, 6: in cinere ferventi leniter decoquere, Plin. 25, 8, 50, § 90: saxa vapore, Lucr. 1, 491: cera, Plin. 11, 37, 45, § 127: dictamnum fervens et acre gustu, id. 25, 8, 53, § 92: horae diei, id. 17, 22, 35, § 189: vulnus, smoking, warm, Ov. M. 4, 120: ferventia caedibus arva, Sil. 9, 483: (fluvius) Spumeus et fervens, raging, Ov. M. 3, 571: vultus modesto sanguine, glowing, blushing, Juv. 10, 300.
      Subst.: si ferventia os intus exusserint, Plin. 30, 4, 9, § 27.
      1. 2. Transf., of sound, hissing: (sono) resultante in duris, fervente in umidis, Plin. 2, 80, 82, § 193.
    2. B. Trop., hot, heated, inflamed, impetuous: fortis animus et magnus in homine non perfecto nec sapiente ferventior plerumque est, too ardent and impetuous, Cic. Off. 1, 15, 46: ferventes latrones, violent, furious, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 23, 3: quale fuit Cassi rapido ferventius amni Ingenium, impetuous, Hor. S. 1, 10, 62: meum Fervens difficili bile tumet jecur, id. C. 1, 13, 4: fervens ira oculis, sparkling, Ov. M. 8, 466: mero fervens, drunken, Juv. 3, 283.
      Sup.: in re ferventissima friges, Auct. Her. 4, 15, 21.
      Hence, adv.: ferventer, hotly, warmly: ferventer loqui, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 2; cf.: ferventissime concerpi, id. ib. 8, 6, 5: ferventius, Aug. de Genes. ad Lit. 2, 5.