Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

sā̆crātus, a, um, Part. and P. a., from sacro.

sā̆cro, āvi, ātum, 1, v. a. [sacer], to declare or set apart as sacred; to consecrate, dedicate, or devote to a divinity (class.; cf. consecro).

  1. I. Lit.: ne quis agrum consecrato. Auri, argenti, eboris sacrandi modus esto, Cic. Leg. 2, 9, 22: eum praedam Veientanam publicando sacrandoque ad nihilum redegisse, ferociter increpant, Liv. 5, 25: (agrum) Cypriae, Ov. M. 10, 644: Capitolino Jovi donum ex auro, Suet. Tib. 53 fin.: (laurum) Phoebo, Verg. A. 7, 62: aras, id. ib. 5, 48: vigilem ignem, id. ib. 4, 200: votum immortale, id. ib. 8, 715: inter haec auream aquilam pinnis extendenti similem sacraverant, Curt. 3, 3, 16: templum, in quo Helena sacravit calicem ex electro, Plin. 33, 4, 23, § 81.
    In part. perf.: duabus aris ibi Jovi et Soli sacratis cum immolasset, Liv. 40, 22: arae, Suet. Tib. 14: sacratas fide manus, Liv. 23, 9: sacrata Crotonis Ossa tegebat humus, Ov. M. 15, 55: rite pecudes, Verg. A. 12, 213: templum, id. ib. 2, 165 al.
      1. 2. With a bad accessory signif. (cf. sacer, II.), to devote or doom to destruction, to declare accursed, to condemn: de sacrando cum bonis capite ejus, qui regni occupandi consilia inisset, gratae in vulgus leges fuere, Liv. 2, 8; cf.: caput Jovi, id. 10, 38.
    1. B. Transf., in gen., to set apart, consecrate, devote, give, dedicate a thing to any one (poet. and rare): quod patriae vocis studiis nobisque sacrasti, Cic. poët. Div. 1, 13, 22: hunc illi honorem Juppiter sacravit, Verg. A. 12, 141: tibi sacratum opus, Ov. Tr. 2, 552.
      In a bad sense: injecere manum Parcae, telisque sacrarunt Evandri (Halaesum), Verg. A. 10, 419.
  2. II. Meton.
      1. 1. To render sacred or inviolable by consecration; to hallow, consecrale: hoc nemus aeterno cinerum sacravit honore Faenius, Mart. 1, 117, 1: foedus, quod in Capitolio sacratum fuisset, irritum per illos esse, that had been decreed inviolable, Liv. 38, 33; cf.: sanctiones sacrandae sunt genere ipso aut obtestatione legis, aut, etc., Cic. Balb. 14, 33: sacrata lex, a law whose violation was punished by devoting the offender to the infernal gods, id. Sest. 7, 16; id. Dom. 17, 43; Liv. 2, 33; 3, 17; 7, 41; 9, 39; 36, 38; cf.: sacratae leges sunt, quibus sanctum est, qui quid adversus eas fecerit, sacer alicui deorum sit cum familia pecuniaque, Fest. p. 318 Müll.
      2. 2. Of a deity, to hold sacred, to worship or honor as sacred: haud frustra te patrem deum hominumque hac sede sacravimus, Liv. 8, 6: Vesta sacrata, Ov. M. 15, 864.
    1. B. Transf., in gen., to render imperishable, to immortalize (rare): aliquem Lesbio plectro, Hor. C. 1, 26, 11; cf.: miratur nihil, nisi quod Libitina sacravit, id. Ep. 2, 1, 49: vivit vigetque eloquentia ejus (Catonis), sacrata scriptis omnis generis, Liv. 39, 40: avum Sacrārunt carmina tuum, Ov. P. 4, 8, 64.
      Hence, sā̆crātus, a, um, P. a., hallowed, consecrated, holy, sacred: sacrata jura parentum, Ov. M. 10, 321: jura Graiorum, Verg. A. 2, 157: vittae Sacrati capitis, id. ib. 3, 371: dux, i. e. Augustus, Ov. F. 2, 60; cf.: manus (Tiberii), id. ib. 1, 640: dies sacratior, Mart. 4, 1, 1: numen gentibus sacratissimum, Plin. 33, 4, 24, § 82: homines, devoted to the gods, Macr. S. 3, 7; Aug. Civ. Dei, 2, 26.
      At a later per., Sacratissimus, an epithet of the emperors, Most Worshipful, Dig. 38, 17, 9; Mamert. Pan. ad Maxim. 1 et saep.
      Adv.: sā̆-crātē, in eccl. Lat.,
      1. 1. Holily, piously: vivere, Aug. Ep. 22 fin.
      2. 2. Mysteriously, mystically, Aug. Doctr. Chr. 2, 16.