Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

Jūra, ae (also Jūres, ĭum, m., Plin. 3, 4, 5, § 31; 16, 39, 76, § 197), m., a chain of mountains extending from the Rhine to the Rhone, Caes. B. G. 1, 2.
Hence, Jūren-sis, e, adj., of Mount Jura, Sid. Ep. 4, 25.

jūro, āvi, ātum, 1, v. n. and a., and jūror, ātus, 1, v. dep. [2. jus], to swear, to take an oath.

  1. I. In gen., absol.: cui si aram tenens juraret, crederet nemo, Cic. Fl. 36, 90: cum ille mihi nihil, nisi ut jurarem, permitteret, id. Fam. 5, 2, 7: cum enim faciles sint nonnulli hominum ad jurandum, Dig. 28, 7, 8: posteaquam juratum est, denegatur actio, ib. 12, 2, 9: ex animi tui sententia jurāris, Cic. Off. 3, 29, 108.
    With inf., Sil. 2, 3, 51; Claud. B. Get. 81; Dig. 12, 2, 13, § 5.
    With nom. and inf., poet., Prop. 3, 4, 40.
    With acc. and inf.: jurat, se eum non deserturum, Caes. B. C. 3, 13: se non reversurum, id. ib. 3, 87: juraremme et ardere studio veri reperiendi, Cic. Ac. 2, 20, 65: nisi victores se redituros jurant, Liv. 2, 45: Boeotum in crasso jurares aëre natum, Hor. Ep. 2, 1, 244: falsum, to swear falsely, Cic. Off. 3, 29, 108: vere, to swear truly, id. Fam. 5, 2, 7: jurarem per Jovem, by Jupiter, id. Ac. 2, 20, 65: per supremi regis regnum, Plaut. Am. 2, 2, 211; Verg. A. 9, 300: per solis radios, Juv. 13, 78; 6, 16.
    Also with simple acc. of the being or object sworn by (mostly poet.): Terram, Mare, Sidera, Verg. A. 12, 197; 6, 324: quomodo tibi placebit Jovem lapidem jurare, cum scias? Cic. Fam. 7, 12, 2: quaevis tibi numina, Ov. H. 16, 319: Samothracum aras, Juv. 3, 144.
    Hence also pass.: dis juranda palus, the Styx, by which the gods swear, Ov. M. 2, 46; cf.: Stygias juravimus undas, id. ib. 2, 101: Junonis numina, Tib. 4, 13, 15: caput, Sil. 8, 106.
    Rarely with acc. of the fact sworn to: morbum, i. e. to swear to the fact of sickness, Cic. Att. 1, 1, 1; cf.: jurata pacta, Sil. 2, 274: ex mei animi sententia, with sincerity, without reservation, Liv. 22, 53, 10; so, ex nostri animi sententia, Quint. 8, 5, 1; cf. Liv. 43, 15, 8; Gell. 4, 20, 3: alicui aliquid, to vow or promise to one, Stat. Th. 4, 396: sacramenta deis, Sil. 10, 448: alicui jurare, to swear allegiance to, Plin. Pan. 68, 4: in verba, to swear with certain words, i. e. to take a prescribed form of oath: Petreius in haec verba jurat, Caes. B. C. 1, 76: cur in certa verba jurent, Cic. Inv. 2, 45, 132: milites in verba P. Scipionis jurarunt, Liv. 28, 29; 7, 5; 6, 22: in haec verba jures postulo, in this form of words, id. 22, 53, 12: in verba magistri, to echo his sentiments, Hor. Ep. 1, 1, 14: in verba ejus, Suet. Galb. 16: in verba Vitellii, id. Oth. 8: idem deinceps omnis exercitus in se quisque jurat, i. e. each soldier took the oath separately; whereas the usual practice was that one man uttered the entire oath, and the others only added, idem in me, Liv. 2, 45, 14: in litem, to make oath respecting the matter in dispute, to appraise under oath, Cic. Rosc. Com. 1, 4; Dig. 4, 3, 18; 8, 5, 7 al.: in nomen alicujus, to swear allegiance to one, Suet. Claud. 10: in legem, to swear to observe a law, Cic. Sest. 16, 37: verissimum pulcherrimumque jusjurandum, to take an oath, id. Fam. 5, 2, 7: sacramenta, Sil. 10, 447; cf.: sceleri jurato nefando sacramenta, Luc. 4, 228.
    With de and abl.: de sua persona, in one’s own behalf, Dig. 44, 5, 1, § 3: de calumnia, to clear one’s self of calumny under oath, ib. 12, 2, 16; 2, 8, 8, § 5.
    Pass. impers.: scis, tibi ubique jurari, Plin. Pan. 68: ne in acta sua juraretur, Suet Tib. 26.
          1. (β) Dep. form, Plaut. Pers. 3, 2, 2; cf. id. Rud. 5, 3, 16: judici demonstrandum est, quid juratus sit, quid sequi debeat, Cic. Inv. 2, 43, 126: ex lege, in quam jurati sitis, id. ib. 2, 45, 121: juratus se eum sua manu interempturum, Liv. 32, 22, 7.
  2. II. In partic., to conspire (cf. conjuro); with inf.: jurarunt inter se barbaros necare, Cato ap. Plin. 29, 1, 7, § 14: in me jurarunt somnus, ventusque, fidesque, Ov. H. 10, 117: in facinus, id. M. 1, 242.
    Hence, jūrātus, a, um, P. a.
    1. A. Pass.
      1. 1. Called upon or taken to witness in an oath: numina, Ov. H. 2, 25.
      2. 2. Under an oath, bound by an oath: Regulus juratus missus est ad senatum, ut, etc., Cic. Off. 3, 26, 99: quamvis jurato metuam tibi credere testi, Juv. 5, 5.
    2. B. Act., having sworn, that has sworn: nam injurato scio plus credet mihi quam jurato tibi, Plaut. Am. 1, 1, 281; id. As. 1, 1, 8: haec, quae juratus in maxima contione dixi, Cic. Sull. 11: in eadem arma, Ov. M. 13, 50.
      Sup.: juratissimi auctores, the most trustworthy, Plin. H. N. praef. § 22.
      Adv.: jūrātō, with an oath, under oath (post-class.): promittere, Dig. 2, 8, 16.

1. jūs, jūris, n. [kindred to Sanscr. yūsh, the same; cf. Gr. ζωμός],

  1. I. broth, soup, sauce (class.): cum una multa jura confundit cocus, Plaut. Most. 1, 3, 120: quo pacto ex jure hesterno panem atrum vorent, Ter. Eun. 5, 4, 17: in jus vocat pisces cocus, Varr. R. R. 3, 9: negavit, se jure illo nigro delectatum, Cic. Tusc. 5, 34, 98: in ea cena cocus meus praeter jus fervens nihil potuit imitari, id. Fam. 9, 20, 2: tepidum, Hor. S. 1, 3, 81: male conditum, id. ib. 2, 8, 69.
    In a sarcastic lusus verbb.: Verrinum, hog-broth, or the justice of Verres, Cic. Verr. 2, 1, 46, § 121.
  2. II. Transf., juice, mixture: addita creta in jus idem, the juice of the purple-fish, Plin. 35, 6, 26, § 44.

2. jūs, jūris (gen. plur. jurum for jurium, Plaut. Ep. 3, 4, 86; Cato ap. Charis. p. 72 and 109 P.: juribus, Dig. 13, 5, 3, § 1; Charis. p. 19: jure, arch. dat., Liv. 42, 28, 6; Corp. Ins. Lat. 198, 31), n. [kindred with Sanscr. yu, to join; cf. ζεύγνυμι, jungo, qs. the binding, obliging; cf. lex from ligo], right, law, justice.

  1. I. Lit. (class.; in plur. very rare, except in nom. and acc.), that which is binding or obligatory; that which is binding by its nature, right, justice, duty: juris praecepta sunt haec, honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere, Just. Inst. 1, 1, 3: jus naturale est quod natura omnia animalia docuit … videmus etenim cetera quoque animalia istius juris perita censeri, Dig. 1, 1, 1, § 3; Just. Inst. 1, 2 prooem.: omnes boni ipsam aequitatem et jus ipsum amant; per se jus est appetendum, Cic. Leg. 1, 18, 48: Gy. Amabo, hicine istuc decet? Le. Jusque fasque est, Plaut. As. 1, 1, 20: jus hic orat, id. Trin. 5, 2, 37; id. Ps. 1, 5, 123: omnium legum atque jurium fictor, conditor cluet, id. Ep. 3, 4, 90: jus hominum situm est in generis humani societate, Cic. Tusc. 1, 26, 64: tenere, id. Caecin. 11: obtinere, to maintain, id. Quint. 9: de jure alicui respondere, to lay down the law, id. de Or. 2, 33, 142: respondere, id. Leg. 1, 4, 12: dicere, to pronounce judgment, give a judicial decision, as, e. g. the prætor: a Volcatio, qui Romae jus dicit, id. Fam. 13, 14; Verg. A. 7, 246; cf.: jura dare, id. ib. 1, 507: praetor quoque jus reddere dicitur, etiam cum inique decernit, Dig. 1, 1, 11: quid dubitas dare mihi argentum? S. Jus petis, fateor, you ask what is right, reasonable, Plaut. Ps. 5, 2, 16: jus publicum, common right, Ter. Phorm. 2, 3, 65: jura communia, equal rights, Cic. Div. 1, 5: divina ac humana, id. Off. 1, 26: belli, id. Div. 2, 77: gentium, the law of nations, id. Off. 3, 5: quod naturalis ratio inter omnes homines constituit, id apud omnes populos peraeque custoditur, vocaturque jus gentium, Gai. Inst. 1, 1: civile, the civil law, Cic. Verr. 2, 1, 42, § 109: quod quisque populus ipse sibi jus constituit, id ipsius proprium est vocaturque jus civile, Gai Inst. 1, 1: pontificium, Cic. Dom. 13, 34: praediatorium, id. Balb. 20: conjugialia, Ov. M. 6, 536: jus est, apponi pernam frigidam, Plaut. Pers. 1, 3, 26: jus fasque est, human and divine right, id. Cist. 1, 1, 22: juris nodos solvere, Juv. 8, 50.
    Abl.: jūrĕ, adverb., with justice, justly: jure in eum animadverteretur, Cic. Verr. 2, 5, 8, § 19: jure ac merito, id. ib. 2, 5, 67, § 172; id. Cat. 3, 6, 14; Juv. 2, 34: et jure fortasse, id. Tusc. 3, 12, 26: et fortasse suo jure, id. Fin. 5, 2, 4: te ipse, jure optimo, merito incuses licet, with perfect justice, Plaut. Most. 3, 2, 24: optimo jure, Cic. Off. 1, 31, 111; cf.: pleno jure, Gai Inst. 1, 5, 14: justo jure, Liv. 21, 3, 4; cf. opp. to injuria: non quaero, jure an injuria sint inimici, Cic. Verr. 2, 2, 61, § 150: summum jus, the extremity or utmost rigor of the law: non agam summo jure tecum, id. ib. 2, 5, 2, § 4: ex quo illud, Summum jus, summa injuria, factum est jam tritum sermone proverbium, id. Off. 1, 10, 33; so opp. (aequum et bonum habere quod defendant), si contra verbis et litteris, et, ut dici solet, summo jure contenditur, id. Caecin. 23, 65.
  2. II. Transf.
    1. A. A place where justice is administered, a court of justice: in jus ambula, come before a magistrate, Plaut. Rud. 3, 6, 22; Ter. Phorm. 5, 7, 43: in jus ire, Nep. Att. 6, 4: cum ad praetorem in jus adissemus, Cic. Verr. 2, 4, 65, § 147: in jus acres procurrunt, Hor. S. 1, 7, 20: aliquem in jus vocare, Cic. Verr. 2, 2, 76, § 187; Hor. S. 2, 5, 29: aliquem in jus rapere, id. ib. 1, 9, 77; 2, 3, 72: trahere, Juv. 10, 87.
    2. B. Justice, justness of a thing: absolverunt, admiratione magis virtutis, quam jure causae, Liv. 1, 26.
    3. C. Legal right, power, authority, permission: cum plebe agendi, Cic. Leg. 2, 12, 31: materiae caedendae, Liv. 5, 55.
      Of particular rights: jus eundi, a right of way, Gai Inst. 2, 31: jus agendi, aquamve ducendi, id. ib.: altius tollendi vel prospiciendi, id. ib. 4, 3: jus civitatis, the right to obtain the privileges of citizenship (cf. civitas; v. Krebs, Antibarb. p. 640), Cic. Arch. 5, 11; id. Caecin. 34, 98; 35, 102; id. Verr. 2, 4, 11,§ 26: jus capiendi, Juv. 1, 56: testandi, id. 16, 51; cf. 6, 217: jus trium liberorum, Sen. ap. Lact. 1, 16, 10: patrium, the power of life and death over their children, Liv. 1, 26: homines recipere in jus dicionemque, id. 21, 61: sub jus judiciumque regis venire, id. 39, 24: (homo) sui juris, his own master, independent, Cic. Verr. 2, 1, 7, § 18: jus ad mulieres, over the women, Plaut. Cas. 2, 2, 22: ut eodem jure essent, quo fuissent, Cic. Verr. 2, 3, 6, § 13; cf.: melius, quod nil animis in corpora juris natura indulget, Juv. 2, 139.
      The legal forms of the old jurists: jus Flavianum, Dig. 1, 2, 2, § 7.