Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

unctum, i, n., v. ungo, P. a. fin.

1. unctus, a, um, Part. and P. a. of ungo.

2. unctus, ūs, m. [ungo], an anointing, anointment: oleum unctui profer, App. M. 1, p. 113, 3: cochlearum cinis cum melle unctu sanat, Plin. 30, 10, 27, § 90 (al. linitu).

ungo or unguo, nxi, nctum, 3, v. a. [root in Sanscr. ang, to besmear; cf. Gr. ἄγος],

  1. I. to smear, besmear, anoint with any fat substance, an unguent, oil, etc. (class.; syn.: lino, linio): unguentis, Cic. Verr. 2, 4, 35, § 77: aliquam unguentis, Plaut. Most. 1, 3, 115; id. Truc. 2, 2, 34: unctus est, accubuit, Cic. Att. 13, 52, 1: gloria quem supra vires unguit, Hor. Ep. 1, 18, 22; Aug. ap. Suet. Aug. 76.
    Of the anointing of corpses, Enn. ap. Serv. Verg. A. 6, 219 (Ann. v. 156 Vahl.); Ov. P. 1, 9, 47; id. F. 4, 853; id. H. 10, 122; Mart. 3, 12, 4; Hor. S. 2, 1, 7: corpus, Varr. R. R. 1, 2, 26: globos melle, Cato, R. R. 79: postes superbos amaracino, Lucr. 4, 1175 et saep.
    Of the anointing of a Jewish king: unctus est in regem, Sulp. Sev. Chron. 1, 45, 5: caules oleo, to dress with oil, Hor. S. 2, 3, 125: caules impensius, Pers. 6, 68: pingui oluscula lardo, Hor. S. 2, 6, 64: labitur uncta carina, daubed with pitch, the pitchy keel, Enn. ap. Macr. S. 6, 1, and ap. Isid. Orig. 19, 1 (Ann. v. 379 and 476); imitated by Verg. A. 4, 398; cf.: labitur uncta vadis abies, id. ib. 8, 91: ungere tela manu ferrumque armare, to smear or anoint with poison (ἰοὺς χρίεσθαι), id. ib. 9, 773: arma uncta cruoribus, smeared, stained, Hor. C. 2, 1, 5: tela cruore hostili, Sil. 9, 13: ova ranae sanguine, Hor. Epod. 5, 19: puer unctis Tractavit calicem manibus, i. e. greasy, id. S. 2, 4, 78; so, uncta aqua, id. ib. 2, 2, 68.
  2. II. Trop., Vulg. Act. 10, 38; id. 2 Cor. 1, 21.
    Hence, unctus, a, um, P. a.; prop. anointed, oiled: cur quisquam caput unctius referret, Cat. 10, 11: magis diliges ex duobus aeque bonis viris nitidum et unctum quam pulverulentum et horrentem, Sen. Ep. 66, 24: Achivi, Hor. Ep. 2, 1, 33: nudus, unctus, ebrius est contionatus, Cic. Phil. 3, 5, 12.
    1. B. Transf., rich, luxurious, sumptuous (syn. lautus).
        1. a. Adj.: captus es unctiore cenā, Mart. 5, 44, 7: melius et unctius, Hor. Ep. 1, 15, 44: cenae unctissimae, Sid. Ep. 2, 9: ita palaestritas defendebat, ut ab illis ipse unctior abiret, Cic. Verr. 2, 2, 22, § 54: accedes siccus ad unctum, Hor. Ep. 1, 17, 12: patrimonia, Cat. 29, 23: Corinthus, luxurious, voluptuous, Juv. 8, 113: Tarentus, Sid. Carm. 5, 430: pro isto asso sole, quo tu abusus es in nostro pratulo, a te nitidum solem unctumque repetemus, i. e. sunshine and ointment, Cic. Att. 12, 6, 2: unctior splendidiorque consuetudo loquendi, rich, copious, id. Brut. 20, 78.
        2. b. Subst.: unctum, i, n.
      1. 1. A rich banquet, sumptuous feast: unctum qui recte ponere possit, Hor. A. P. 422: cenare sine uncto, Pers. 6, 16.
      2. 2. An ointment: haurito plusculo uncto, corporis mei membra perfricui, App. M. 3, p. 139; Veg. 3, 71, 5.