Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

damno (in vulg. lang. and late Lat. sometimes dampno), āvi, ātum, 1, v. a. [damnum].

  1. I. Gen., to occasion loss or damage to, to harm, damage = damno afficere: pauperibus parcere, divites damnare atque domare, Plaut. Trin. 4, 1, 10.
  2. II. Esp. [cf. damnum, II.] a judicial t. t., to condemn, doom, sentence one to any punishment = condemno, v. Cic. Or. 49, 166 (opp. to absolvere, liberare, dimittere; cf. also condemno, culpo, improbo; common and classical).
    Constr. with acc. of person, either alone or with gen., abl., de, in, ad, etc., of the crime and punishment: damnatur aliquis crimine vel judicio, sed sceleris, parricidii, etc., Lachm. ad Lucr. 2, p. 273 sq.; cf. Munro, ad Lucr. 4, 1183: Zumpt, Gr. § 446 sq.; Roby, Gr. § 1199 sq.
          1. (α) With acc. pers. alone: ergo ille damnatus est: neque solum primis sententiis, quibus tantum statuebant judices, damnarent an absolverent, sed etiam illis, etc., Cic. de Or. 1, 54, 231; id. Rosc. Am. 39, 114: censoris judicium nihil fere damnato nisi ruborem affert, id. Rep. 4, 6 (fragm. ap. Non. 24, 9): ego accusavi, vos damnastis, Dom. Afer ap. Quint. 5, 10, 79 et saep.
            Transf., of things: causa judicata atque damnata, Cic. Rab. perd. 4; id. Clu. 3.
          2. (β) With acc. pers. and gen. (criminis or poenae): ambitus damnati, Caes. B. C. 3, 1, 4; Cic. Brut. 48 fin.: furti, id. Flacc. 18, 43: injuriarum, id. Verr. 2, 5, 41 fin.: majestatis, id. Phil. 1, 9, 23: peculatus, id. Verr. 1, 13, 39: rei capitalis, id. de Sen. 12, 42; sceleris conjurationisque, id. Verr. 2, 5, 5 Zumpt N. cr., et saep.: capitis, Caes. B. C. 3, 83, 4; 3, 110, 4: octupli, Cic. Verr. 2, 3, 11, § 28: absentem capitalis poenae, Liv. 42, 43, 9; cf.: crimine falso damnari mortis, Verg. A. 6, 430.
          3. (γ) With abl.: ut is eo crimine damnaretur, Cic. Verr. 2, 4, 45; so, capite, id. Tusc. 1, 22 al.: morte, Sen. Herc. Oet. 888: tertiā parte agri, Liv. 10, 1, 3: pecuniā, Just. 8, 1, 7; cf.: Milo Clodio interfecto eo nomine erat damnatus, on that account, Caes. B. C. 3, 21, 4; morti (abl.) damnare, Liv. 4, 37, 6, v. Weissenb. ad loc.
          4. (δ) With de: de majestate damnatus, Cic. Verr. 1, 13, 39: de vi et de majestate, id. Phil. 1, 9: de vi publica, Tac. A. 4, 13 al.; cf. quibus de causis damnati, Val. Max. 8, 1 init.
            (ε) With in or ad: nec in metallum damnabuntur, nec in opus publicum, vel ad bestias, Dig. 49, 18, 3: ad mortem, Tac. A. 16, 21; ad extremum supplicium, id. ib. 6, 38: Suet. Cal. 27; id. Ner. 31.
            (ζ) With ut, Tac. A. 2, 67.
            (η) With quod: Athenienses Socratem damnaverunt quod novam religionem introducere videbatur, Val. Max. 1, 1, 7, ext. 7: Baebius est damnatus, quod milites praebuisset, etc., Liv. 45, 31, 2.
            (θ) With cur: damnabantur cur jocati essent, Spart. Sev. 14, § 13.
    1. B. Transf.
      1. 1. To bind or oblige one’s heir by last will and testament to the performance of any act.
        Constr. with ut, ne, or the inf.: si damnaverit heredem suum, ut, etc., Dig. 12, 6, 26; with ne, ib. 8, 4, 16; with inf.: heredem dare, etc., ib. 30, 12: Hor. S. 2, 3, 86.
      2. 2. In a non-legal sense, to condemn, censure, judge: (with acc. pers. and gen. or abl.) aliquem summae stultitiae, Cic. Part. 38, 134: damnatus longi Sisyphus laboris, Hor. Od. 2, 14, 19: stultitiaeque ibi se damnet (amator), Lucr. 4, 1179: damnare aliquem voti (poet. and late Lat., voto, votis), to condemn one to fulfil his vow, i. e. by granting his prayer (not in Cic.): damnabis tu quoque votis, Verg. E. 5, 80, Serv. and Heyne: voto, Sisenn. ap. Non. 277, 11: voti, Liv. 10, 37 fin.; 27, 45: voto damnatus, Hyg. Astr. 2, 24; Lact. Fab. 10, 8 (cf.: voti, Titin. and Turpil. ap. Non. 277, 6 and 10; Titin. Fr. 153; Turpil. Fr. 128 Ribb.): morti, Lucr. 6, 1231; cf.: Stygio caput damnaverat Orco, Verg. A. 4, 699: damnati turis acervi, devoted to the gods below, Stat. S. 2, 21 et saep.; cf. also: quem damnet (sc. leto) labor, Verg. A. 12, 727 Heyne: damnare eum Senecam et invisum quoque habere, to condemn, censure, disapprove, Quint. 10, 1, 125: videntur magnopere damnandi, qui, etc., id. 5, 1, 2: debitori suo creditor saepe damnatur, Sen. Ben. 6, 4, 4.
        Of inanimate objects, to condemn, reject: ne damnent quae non intelligunt, id. 10, 1, 26; cf. id. 10, 4, 2; 11, 3, 70 et saep.
        Part. fut. pass. as subst.: quem non puduisset damnanda committere, Plin. Ep. 3, 9, 5.
  3. II. Of the plaintiff, to seek or effect a person’s condemnation (rare): quem ad recuperatores modo damnavit Plesidippus, Plaut. Rud. 5, 1, 2; Varr. R. R. 2, 2, 6: Verrem, quem M. Cicero damnaverat, Plin. 34, 2, 3, § 6; Liv. 7, 16, 9; cf. condemno, no. II., and condemnator, no. II.
    Hence,damnātus, a, um, P. a.
  1. I. Prop., condemned: dicet damnatas ignea testa manus, Prop. 5, 7, 38.
  2. II. Meton. (effectus pro causa), reprobate, criminal: quis te miserior? quis te damnatior? Cic. Pis. 40: damnati lingua vocem habet, vim non habet, Pub. Syr. 142 (Ribb.).
    1. B. Hateful, wretched: damnatae noctes, Prop. 4, 12 (5, 11 M.), 15.