Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

dī-verto (vorto), ti, sum, 3, v. n., to turn or go different ways, to part, separate, turn aside (in the verb. finit. rare; not in the class. per.).

  1. I. Lit.
    1. A. To turn out of the way; hence, of travellers, to stop, lodge, sojourn: qui divertebat in proximo, Amm. 14, 7, 15: in cenaculum, Vulg. 4 Reg. 4, 11: ad hominem peccatorem, to visit, id. Luc. 19, 7 al.
    2. B. Of a married woman, to leave her husband: (uxor) sive diverterit, sive nupta est adhuc, Dig. 9, 2, 27, § 30; cf. so of divorce: si uxor a legato diverterit, ib. 5, 1, 42: nullis matrimoniis divertentibus, Gell. 4, 3. V. also divortium.
  2. II. Trop., to deviate from each other, to differ: divortunt mores virgini longe ac lupae, Plaut. Ep. 3, 3, 22.
    Hence, dīversus (-vorsus), a, um, P. a., turned different ways.
  1. I. Set over against each other, opposite, contrary (freq. and class.; cf.: adversus, contrarius).
    1. A. Lit.: in diversum iter equi concitati, Liv. 1, 28: fenestrae, opposite each other, Prop. 1, 3, 31; cf. ripa, Sil. 1, 264 Drak.: iter a proposito diversum, Caes. B. C. 1, 69, 1; cf.: diverso ab ea regione itinere, id. ib. 3, 41, 4: diversis ab flumine regionibus, id. B. G. 6, 25, 3: diversam aciem constituit, id. B. C. 1, 40, 5: duo cinguli maxime inter se diversi, i. e. the two polar circles, Cic. Rep. 6, 20 (13): diversum ad mare dejectus, Tac. A. 2, 60; cf.: procurrentibus in diversa terris, id. Agr. 11: in diversum flectere, Plin. 11, 45, 101, § 248: binas per diversum coassationes substernere, cross-wise, Plin. 36, 25, 62, § 186.
    2. B. Trop.
      1. 1. In gen., different, diverse, opposite, contrary, conflicting (cf.: varius, differens, discrepans, multiplex): monstrum ex contrariis diversisque inter se pugnantibus naturae studiis cupiditatibusque conflatum, Cic. Cael. 5 fin.; cf.: quis non diversa praesentibus contrariaque expectatis aut speret aut timeat? Vell. 2, 75, 2: pessuma ac divorsa inter se mala, luxuria atque avaritia, Sall. C. 5, 8; cf. Liv. 34, 4.
        In the sup.: ne illi falsi sunt, qui diversissimas res pariter exspectant, ignaviae voluptatem et praemia virtutis, Sall. J. 85, 20: diversa sibi ambo consilia capiunt, Caes. B. C. 3, 30, 1: est huic diversum vitio vitium prope majus, Hor. Ep. 1, 18, 5; cf. Vell. 2, 80, 2: initio reges diversi pars ingenium, alii corpus exercebant, pursuing opposite courses, Sall. C. 2, 1: diversi imperatoribus (sc. Scipioni et Mummio) mores, diversa fuerunt studia, Vell. 1, 13, 3: dividere bona diversis, Hor. S. 1, 3, 114; cf. id. ib. 1, 1, 3; Vell. 2, 60 fin. et saep.
        Of conflicting passions: Pentheum diripuisse aiunt Bacchas; nugas fuisse credo, prae quo pacto ego divorsus distrahor, Plaut. Merc. 2, 4, 2.
        Comp.: divorsius, Lucr. 3, 803.
      2. 2. In partic. (like contrarius, II. 2.), inimically opposed, of hostile or opposite opinions, unfriendly, hostile: certa igitur cum illo, qui a te totus diversus est, Cic. Ac. 2, 32: regio ab se diversa, Liv. 32, 38: diversos iterum conjungere amantes, Prop. 1, 10, 15: acies, Tac. A. 13, 57; 14, 30: factio, Suet. Caes. 20; id. Tib. 3 fin.; cf. partes, id. Caes. 1: diversae partis advocatus, opposite, id. Gramm. 4: diversi ordiuntur, etc., Tac. A. 2, 10: subsellia, of the opponents, Quint. 11, 3, 133; cf. Tac. Or. 34: minuere invidiam aut in diversum eam transferre, Quint. 11, 1, 64: defectio Tarentinorum utrum priore anno an hoc facta sit, in diversum auctores trahunt, are not agreed, Liv. 25, 11 fin.; cf.: nullo in diversum auctore, Tac. A. 12, 69: consistentis ex diverso patroni, on the opposite side, Quint. 4, 1, 42: ex diverso, id. 5, 11, 43; Tac. A. 13, 40; id. H. 4, 16 et saep.; also: e diverso, Plin. 4, 4, 5, § 9; Just. 30, 4, 6; the latter in Sueton, and the elder Pliny, i. q. contra, on the contrary: sunt qui putent, etc. … Alii e diverso, etc., Suet. Caes. 86; cf. id. Aug. 27; id. Dom. 9; Plin. 2, 50, 51, § 135; 5, 9, 10, § 56 al.; cf. Sillig. ad Plin. 14, 2, 4, § 35; Gai. Inst. 2, 16.
  2. II. In different directions, apart, separate (so most freq. in all periods and kinds of writing).
    1. A. Lit.: dispennite hominem divorsum et distennite, spread out in opposite directions, i. e. his limbs, Plaut. Mil. 5, 14: diversae state, id. Truc. 4, 3, 14; cf.: diversi pugnabant, separately, Caes. B. C. 1, 58, 4; so, jam antea diversi audistis, Sall. C. 20, 5; and: sive juncti unum premant, sive id diversi gerant bellum, Liv. 10, 25: diversi dissipatique in omnes partes fugere, Caes. B. G. 2, 24, 4; cf.: ex diversa fuga in unum collecti, Liv. 42, 8: age diversos et disice corpora ponto, Verg. A. 1, 70: diversi consules discedunt, Liv. 10, 33, 10; 22, 56; Nep. Dat. 11, 3 al.; cf.: quo diversus abis? away, Verg. A. 5, 166; 11, 855: qui (portus) cum diversos inter se aditus habeant, in exitu conjunguntur et confluunt, Cic. Verr. 2, 4, 52 fin.; cf. id. Agr. 2, 32, 87; Liv. 40, 22: in locis disjunctissimis maximeque diversis, very widely separated, Cic. de Imp. Pomp. 4; so, loca, id. ib. 16; Caes. B. G. 2, 22, 1 et saep.
      Cf. in the sup.: diversissimis locis subeundo ad moenia, Liv. 4, 22: itinera, Caes. B. G. 7, 16 fin.; id. B. C. 3, 67, 2: proelium, fought in different places, Hirt. B. G. 8, 19, 2 et saep.: sunt ea innumerabilia, quae a diversis emebantur, by various people, individuals (as an indefinite term for persons), Cic. Phil. 2, 37.
      Poet., i. q. remotus, remote, far-distant: Aesar, i. e. flowing in another, remote country, Ov. M. 15, 23; cf. Verg. A. 3, 4; 11, 261; 12, 621; 708: diverso terrarum distineri, distance apart, remoteness, Tac. A. 3, 59.
    2. B. Trop.
      1. 1. Different, unlike, dissimilar: varia et diversa genera et bellorum et hostium, Cic. de Imp. Pomp. 10 fin.; cf.: variae et diversae et diffusae disputationes, id. de Or. 3, 16, 61; 1, 61 fin.: diversa ac dissimilis pars, id. Inv. 1, 23, 33; cf.: diversa studia in dissimili ratione, id. Cat. 2, 5: flumina diversa locis, Verg. G. 4, 367; so Ov. M. 1, 40: oris habitu simili aut diverso, Quint. 9, 3, 34 al.: ut par ingenio, ita morum diversus, Tac. A. 14, 19: a proposita ratione diversum, Cic. Brut. 90; cf.: ab his longe diversae litterae, Sall. C. 34 fin.; Quint. 4, 1, 9; cf. also id. 2, 10, 7: huic diversa sententia eorum fuit, id. 3, 6, 32.
        Cf. so with dat., Quint. 2, 3, 10; 3, 10, 3 et saep.
        With gen.: diversa omnium, quae umquam accidere, civilium armorum facies, Tac. A. 1, 49: diversa in hac ac supradicta alite quaedam, Plin. 10, 12, 15, § 32: eruca diversae est, quam lactuca, naturae, id. 19, 8, 44, § 154.
      2. 2. Divided, fluctuating, hesitating, inconsistent: metu ac libidine divorsus agebatur, Sall. J. 25, 6: qui diversus animi modo numen pavescere, modo, etc., Tac. H. 4, 84: diversi fremat inconstantia vulgi, Tib. 4, 1, 45.
        Adv.: dī-verse or dīvorse (acc. to II.), different ways, hither and thither; in different directions (very rarely): corpora prostrata diverse jacebant, scattered, Auct. B. Afr. 40 fin.; so, pauci paulo divorsius conciderant, Sall. C. 61, 3: multifariam diverseque tendere, Suet. Galb. 19.
    3. B. Trop. of the mind: curae meum animum divorse trahunt, Ter. And. 1, 5, 25: ab eodem de eadem re diverse dicitur, differently, Cic. Inv. 1, 50: diversissime adfici, very variously, Suet. Tib. 66: uti verbo ab alicujus sententia diverse, in a different meaning, Gell. 6, 17, 9.

vertex (vortex; cf. Quint. 1, 7, 25 The archaic form vortex was already disused in Cicero’s time; cf. Ribbeck, Prol. Verg. 436 sq.; id. G. 1, 481 n. Wagn. The grammarian Caper distinguishes thus: vortex fluminis est, vertex capitis; but this distinction was unknown in the class. per.; v. Charis. p. 68), ĭcis, m. [verto].

  1. I. A whirl, eddy, whirlpool, vortex: secundo modo dicitur proprium inter plura, quae sunt ejusdem nominis, id, unde cetera ducta sunt: ut vertex est contorta in se aqua vel quicquid aliud similiter vertitur: inde propter flexum capillorum pars summa capitis; ex hoc id, quod in montibus eminentissimum. Recte dixeris haec omnia vertices, proprie tamen, unde initium est, Quint. 8, 2, 7: ut aquae circumlatae in se sorbeantur et vorticem efficiant, Sen. Q. N. 5, 13, 2: torto vertice torrens, Verg. A. 7, 567: illamrapidus vorat aequore vertex, id. ib. 1, 117: (flumen) minores volvere vertices, Hor. C. 2, 9, 22; Ov. M. 5, 587; 8, 556; 9, 106; id. F. 6, 502; Sil. 4, 230: citatior solito amnis transverso vertice dolia inpulit ad ripam, Liv. 23, 19, 11; 28, 30, 11; Curt. 6, 13, 16.
    1. B. Trop.: amoris, Cat. 68, 107: officiorum, Sen. Ep. 82, 2: quā medius pugnae vocat agmina vertex, Sil. 4, 230.
  2. II. An eddy of wind or flame, a whirlwind, coil of flame: (venti) interdum vertice torto Corripiunt rapideque rotanti turbine portant, Lucr. 1, 293; 6, 444; Liv. 21, 58, 3: extemplo cadit igneus ille Vertex, Lucr. 6, 298; Verg. A. 12, 673; cf.: ventus saepius in se volutatur, similemque illis, quas diximus converti aquas, facit vorticem, Sen. Q. N. 5, 13, 2.
  3. III. The top or crown of the head.
    1. A. Lit.: ab imis unguibus usque ad verticem summum, Cic. Rosc. Com. 7, 20; cf. Hor. Ep. 2, 2, 4; Plin. 11, 37, 48, § 132; Hor. C. 1, 1, 36; Ov. M. 12, 288; 2, 712; id. P. 3, 8, 12; Quint. 8, 2, 7; 1, 11, 10.
    2. B. Transf.
      1. 1. The head (poet.) Cat. 64, 63; 64, 310: toto vertice supra est, Verg. A. 7, 784: nudus, id. ib. 11, 642: moribundus, Ov. M. 5, 84: intonsus, Stat. Th. 6, 607; Val. Fl. 4, 307.
      2. 2. The pole of the heavens, Cic. poët. N. D. 2, 41, 105; id. Rep. 6, 20, 21; Verg. G. 1, 242.
      3. 3. The highest point, top, peak, summit of a mountain, house, tree, etc.: ignes, qui ex Aetnae vertice erumpunt, Cic. Verr. 2, 4, 48, § 106; Quint. 8, 3, 48; Lucr. 6, 467; Tib. 1, 7, 15; Ov. M. 1. 316; 13, 911; Petr. poët. 122; 134 fin.; Curt. 8, 3, 26: in Erycino vertice, Verg. A. 5, 759; Val. Fl. 1, 700: arcis, Lucr. 6, 750: domus, Mart. 8, 36, 11; cf. Hor. C. 4, 11, 12: theatri, Mart. 10, 19, 7: quercūs, Verg. A. 3, 679: pinūs, Ov. M. 10, 103.
        Hence, a vertice, from above, down from above, Verg. G. 2, 310; id. A. 1, 114; 5, 444.
        1. b. Trop., the highest, uttermost, greatest (poet.): dolorum anxiferi vertices, Cic. poët. Tusc. 2, 9, 21: principiorum, the highest officers, Amm. 15, 5, 16: Alexandria enim vertex omnium est civitatum, id. 22, 16, 7.

vertĭcōsus (vort-), a, um, adj. [vertex, I.], full of whirlpools or eddies, eddying: mare, Sall. Fragm. ap. Serv. ad Verg. A. 1, 121 (Sall. H. 4, 22 Dietsch); cf. Sen. Q. N. 7, 8, 2: amnis, Liv. 21, 5, 15: fluvius, Amm. 14, 2, 9.

verto (vorto), ti, sum, 3 (inf. vortier, Plaut. Rud. 3, 6, 48; Lucr. 1, 710; 2, 927; 5, 1199 al.), v. a. and n. [Sanscr. root vart-, to apply one’s self, turn; cf. vart-ukas, round].

  1. I. Act., to turn, to turn round or about (syn.: verso, contorqueo).
    1. A. Lit.: (luna) eam partem, quaecumque est ignibus aucta, Ad speciem vertit nobis, Lucr. 5, 724: speciem quo, id. 4, 242: ora huc et huc, Hor. Epod. 4, 9: terga, Ov. Tr. 3, 5, 6: gradu discedere verso, id. M. 4, 338: verso pede, id. ib. 8, 869: pennas, i. e. to fly away, Prop. 2, 24, 22 (3, 19, 6): cardinem, Ov. M. 14, 782: fores tacito cardine, Tib. 1, 6, 12: cadum, to turn or tip up, Hor. C. 3, 29, 2: versā pulvis inscribitur hastā, inverted, Verg. A. 1, 478: verte hac te, puere, Plaut. Ps. 1, 3, 29; cf.: verti me a Minturnis Arpinum versus, Cic. Att. 16, 10, 1: cum haesisset descendenti (virgini) stola, vertit se et recollegit, Plin. Ep. 4, 11, 9: ante tuos quotiens verti me, perfida, postes, Prop. 1, 16, 43: Pompeiani se verterunt et loco cesserunt, turned about, wheeled about, fled, Caes. B. C. 3, 51; cf.: vertere terga, to turn one’s back, run away, betake one’s self to flight, id. B. G. 1, 53; 3, 21; id. B. C. 1, 47; 3, 63 fin.; Liv. 1, 14, 9; cf. also: hostem in fugam, to put to flight, rout, id. 30, 33, 16; Auct. B. Afr. 17: iter retro, Liv. 28, 3, 1: hiems (piscis) ad hoc mare, Hor. Epod. 2, 52: fenestrae in viam versae, turned or directed towards, looking towards, Liv. 1, 41, 4; cf.: mare ad occidentem versum, id. 36, 15, 9: Scytharum gens ab oriente ad septentrionem se vertit, Curt. 7, 7, 3: (Maeander) nunc ad fontes, nunc in mare versus, Ov. M. 8, 165: terram aratro, to turn up or over, to plough, etc., Hor. S. 1, 1, 28: ferro terram, Verg. G. 1, 147: glaebas (aratra), Ov. M. 1, 425; 5, 477: solum bidentibus, Col. 4, 5: agros bove, Prop. 3, 7, 43 (4, 6, 43): collem, Col. 3, 13, 8: freta lacertis (in rowing), Verg. A. 5, 141: ex illā pecuniā magnam partem ad se vortit, Cic. Div. in Caecil. 17, 57.
      Mid.: vertier ad lapidem, to turn or incline one’s self towards, Lucr. 5, 1199: congressiad caedem vertuntur, Liv. 1, 7, 2; so, versi in fugam hostes, Tac. H. 2, 26; cf.: Philippis versa acies retro, Hor. C. 3, 4, 26: sinit hic violentis omnia verti Turbinibus, to whirl themselves about, Lucr. 5, 503: magnus caeli si vortitur orbis, id. 5, 510: vertitur interea caelum, revolves, Verg. A. 2, 250: squamarum serie a caudā ad caput versā, reaching, Plin. 28, 8, 30, § 119.
    2. B. Trop.
      1. 1. In gen., to turn: ne ea, quae reipublicae causa egerit, in suam contumeliam vertat, Caes. B. C. 1, 8: in suam rem litem vertendo, Liv. 3, 72, 2: usum ejus (olei) ad luxuriam vertere Graeci, Plin. 15, 4, 5, § 19; cf.: aliquid in rem vertere, turn to account, make profitable, Dig. 15, 3, 1 sqq.: edocere, quo sese vertant sortes, Enn. Trag. v. 64 Vahl.; Verg. A. 1, 671: ne sibi vitio verterent, quod abesset a patriā, Cic. Fam. 7, 6, 1: idque omen in Macedonum metum verterunt Tyrii, Curt. 4, 2, 13: in religionem vertentes comitia biennic habita, making a matter of religious scruple, Liv. 5, 14, 2: aquarum insolita magnitudo in religionem versa, id. 30, 38, 10; cf. id. 26, 11, 3: id ipsum quod iter belli esset obstructum, in prodigium et omen imminentium cladium vertebatur, Tac. H. 1, 86 fin.: vertere in se Cotyi data, to appropriate, id. A. 2, 64: perii! quid agam? quo me vertam? Ter. Hec. 4, 1, 1: quo se verteret, non habebat, Cic. Phil. 2, 29, 74; id. Div. 2, 72, 149: Philippus totus in Persea versus, inclined towards him, Liv. 40, 5, 9: toti in impetum atque iram versi, id. 25, 16, 19: si bellum omne eo vertat, id. 26, 12, 13: di vortant bene, Quod agas, cause to turn out well, prosper, Ter. Hec. 1, 2, 121; cf. infra, II. B.; so, in melius somnia, Tib. 3, 4, 95.
      2. 2. In partic.
        1. a. To turn, i. e. to change, alter, transform (syn. muto): Juppiter In Amphitruonis vortit sese imaginem, Plaut. Am. prol. 121: in anginam ego nunc me velim vorti, id. Most. 1. 3, 61: omnes natura cibos in corpora viva Vertit, Lucr. 2, 880: vertunt se fluvii frondes et pabula laeta In pecudes; vertunt pecudes in corpora nostra Naturam, id. 2, 875 sq.; cf.: cum terra in aquam se vertit, Cic. N. D. 3, 12, 31: verte omnis tete in facies, Verg. A. 12, 891: ego, quae memet in omnia verti, id. ib. 7, 309: tot sese vertit in ora, id. ib. 7, 328: inque deum de bove versus erat, Ov. F. 5, 616: Auster in Africum se vertit, Caes. B. C. 3, 26 fin.; cf. Liv. 30, 24, 7: semina malorum in contrarias partes se vertere, Cic. Div. 2, 14, 33: omnia versa et mutata in pejorem partem, id. Rosc. Am. 36, 103: cur nunc tua quisquam Vertere jussa potest, Verg. A. 10, 35: hic continentiam et moderationem in superbiam ac lasciviam vertit, Curt. 6, 6, 1; cf.: fortuna hoc militiae probrum vertit in gloriam, id. 9, 10, 28: versus civitatis status, Tac. A. 1, 4: versis ad prospera fatis, Ov. H. 16, 89: solum, to change one’s country, i. e. to emigrate or go into exile, Cic. Balb. 11, 28; Amm. 15, 3, 11 et saep.; v. solum.
          With abl. (rare and poet.): nullā tamen alite verti Dignatur, Ov. M. 10, 157; cf. muto.
          Prov.: in fumum et cinerem vertere, to turn into smoke, dissipate, Hor. Ep. 1, 15, 39.
          Mid.: omnia vertuntur: certe vertuntur amores, Prop. 2, 8, 7 (9): saevus apertam In rabiem coepit verti jocus, Hor. Ep. 2, 1, 149.
        2. b. To exchange, interchange: nos divitem istum meminimus adque iste pauperes nos; vorterunt sese memoriae, Plaut. Truc. 2, 1, 11; cf.: vorsis gladiis depugnarier, id. Cas. 2, 5, 36.
        3. c. Of literary productions, to turn into another language, to translate (syn.: transfero, interpretor, reddo): Philemo scripsit, Plautus vortit barbare, Plaut. Trin. prol. 19: si sic verterem Platonem, ut verteruntnostri poëtae fabulas, Cic. Fin. 1, 3, 7: verti etiam multa de Graecis, id. Tusc. 2, 11, 26: annales Acilianos ex Graeco in Latinum sermonem vertit, Liv. 25, 39, 12.
        4. d. To ply: stimulos sub pectore vertit Apollo, i. e. stimulates the fury, Verg. A. 6, 101.
        5. e. In partic., like our to turn upside down, i. e. to overturn, overthrow, subvert, destroy (= everto): Callicratidas cum multa fecisset egregie, vertit ad extremum omnia, Cic. Off. 1, 24, 84: agerent, verterent cuncta, Tac. H. 1, 2; id. A. 2, 42; 3, 36: Cycnum Vi multā, Ov. M. 12, 139: fluxas Phrygiae res fundo, Verg. A. 10, 88; 1, 20; 2, 652: vertere ab imo moenia Trojae, id. ib. 5, 810: Ilion fatalis incestusque judexvertit in pulverem, Hor. C. 3, 3, 20: proceras fraxinos, id. ib. 3, 25, 16: ab imo regna, Sen. Hippol. 562: Penates, id. Troad. 91: puppem, Luc. 3, 650: fortunas, Amm. 28, 3, 1.
        6. f. Mid., from the idea of turning round in a place, to be engaged in, to be in a place or condition; also to turn, rest, or depend upon a thing: jam homo in mercaturā vortitur, Plaut. Most. 3, 1, 109: res in periculo vortitur, id. Merc. 1, 2, 12; Phaedr. 2, 8, 19; so, res vertitur in majore discrimine, Liv. 6, 36, 7: ipse catervis Vertitur in mediis, Verg. A. 11, 683: omnia in unius potestate ac moderatione vertentur, Cic. Verr. 1, 7, 20; so, spes civitatis in dictatore, Liv. 4, 31, 4: totum id in voluntate Philippi, id. 37, 7, 8: causa in jure, Cic. Brut. 39, 145: hic victoria, Verg. A. 10, 529: cum circa hanc consultationem disceptatio omnis verteretur, Liv. 36, 7, 1: puncto saepe temporis maximarum rerum momenta verti, id. 3, 27, 7.
          Impers.: vertebatur, utrum manerent in Achaico concilio Lacedaemonii, an, etc., Liv. 39, 48, 3.
        7. g. To ascribe, refer: quae fuerunt populis magis exitio quam fames morbique, quaeque alia in deum iras velut ultima malorum vertunt, Liv. 4, 9, 3 Weissenb. ad loc.: cum omnium secundorum adversorumque in deos verterent, id. 28, 11, 1.
        8. h. = considero; exercitum majorum more vortere, Sall. ap. Serv. ad Verg. A. 5, 408 dub. (Sall. H. inc. 51 Dietsch ad loc.).
  2. II. Neutr., to turn one’s self, direct one’s way, to turn about, to turn.
    1. A. Lit.: depulsi aemulatione alio vertunt, Tac. A. 1, 18: eoque audaciae provectum ut verteret, etc., id. ib. 4, 10: utinam mea vocula dominae vertat in auriculas! Prop. 1, 16, 28: versuros extemplo in fugam omnes ratus, Liv. 38, 26, 8 (but in Lucr. 5, 617 the correct read. is cancri se ut vortat).
    2. B. Trop., to turn, change, etc.: jam verterat fortuna, Liv. 5, 49, 5: libertatem aliorum in suam vertisse servitutem conquerebantur, id. 2, 3, 3: totae solidam in glaciem vertere lacunae, Verg. G. 3, 365: verterat pernicies in accusatorem, Tac. A. 11, 37: quod si esset factum, detrimentum in bonum verteret, Caes. B. C. 3, 73 fin.: ea ludificatio veri in verum vertit, Liv. 26, 6, 16: talia incepta, ni in consultorem vertissent, reipublicae pestem factura, against, Sall. H. inc. 89 Dietsch: neque inmerito suum ipsorum exemplum in eos versurum, Liv. 7, 38, 6: si malus est, male res vortunt, quas agit, turn out badly, Plaut. Pers. 4, 1, 5; so, quae res tibi vertat male, Ter. Ad. 2, 1, 37: quod bene vertat, castra Albanos Romanis castris jungere jubet (= cum bonis omnibus), Liv. 1, 28, 1; 3, 62, 5; 3, 35, 8: quod bene verteret, Curt. 5, 4, 12; 7, 11, 14: hos illi (quod nec vertat bene), mittimus haedos, Verg. E. 9, 6.
        1. b. Annus, mensis vertens, the course or space of a year, of a month: anno vertente sine controversiā (petisses), Cic. Quint. 12, 40; so, anno vertente, id. N. D. 2, 20, 53; Nep. Ages. 4, 4; cf.: apparuisse numen deorum intra finem anni vertentis, Cic. Phil. 13, 10, 22: tu si hanc emeris, Numquam hercle hunc mensem vortentem, credo, servibit tibi, Plaut. Pers. 4, 4, 76; Macr. S. 1, 14.
          1. (β) Pregn.: annus vertens, the great year or cycle of the celestial bodies (a space of 15,000 solar years), Cic. Rep. 6, 22, 24.
            Hence, ver-sus (vors-), or (much less freq.) ver-sum (vors-), adv., turned in the direction of, towards a thing; usu. after the name of a place to which motion is directed (orig. a part., turned towards, facing, etc., and so always in Livy; cf. Liv. 1, 18, 6 Weissenb. ad loc.; 1, 41, 4; 9, 2, 15).
    1. A. Form versus (vors-).
      1. 1. After ad and acc.: T. Labienum ad Oceanum versusproficisci jubet, Caes. B. G. 6, 33: ad Alpes versus, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 2: ad Cercinam insulam versus, Auct. B. Afr. 8, 3: ad Cordubam versus, Auct. B. Hisp. 11: modo ad Urbem, modo in Galliam versus, Sall. C. 56, 4.
      2. 2. After in and acc.: in agrum versus, Varr. R. R. 3, 5, 10: in forum versus, Cic. Lael. 25, 96: in Arvernos versus, Caes. B. G. 7, 8: si in urbem versus venturi erunt, Traj. ap. Plin. Ep. 10, 78 (82), 3.
      3. 3. After acc. alone (class. only with names of towns and small islands): verti me a Minturnis Arpinum versus, Cic. Att. 16, 10, 1: Brundisium versus, id. Fam. 11, 27, 3: Ambraciam versus, Caes. B. C. 3, 36: Massiliam versus, id. ib. 2, 3: Narbonem versus, id. B. G. 7, 7.
      4. 4. After other advv.: deorsum versus, Cato, R. R. 156, 4: sursum versus, Cic. Or. 39, 135: dimittit quoquo versus legationes, Caes. B. G. 7, 4: ut quaedam vocabula utroque versus dicantur, Gell. 5, 12, 10; cf. the adverbs deorsum, sursum, etc.
    2. B. Form versum (vors-).
      1. 1. After ad and acc.: animadvertit fugam ad se versum fieri, Sall. J. 58, 4.
      2. 2. After other advv.: cunas rursum vorsum trahere, Plaut. Am. 5, 1, 60 (63): lumbis deorsum versum pressis, Varr. R. R. 2, 7, 5: vineam sursum vorsum semper ducito, Cato, R. R. 33, 1: cum undique versum circumfluat, Gell. 12, 13, 20: utroque vorsum rectum est ingenium meum, Plaut. Capt. 2, 3, 8.
        Note: Versus is said by many lexicons to be also a prep., but no ancient authority can be safely cited for this use. The true readings are: in Italiam versus, Cic. Fam. 4, 12, 1: adversus aedem, Liv. 8, 20, 8: in forum versus, Plin. 10, 43, 60, § 121; and perh. in oppidum, Auct. B. Hisp. 21.

Vertumnus (Vort-), i, m. [qs. vertomenos, as a part. pass., from verto, that turns or changes himself], orig. an Etruscan deity, the god of the changing year, i. e. of the seasons and their productions, also of exchange and of trade, Varr. L. L. 5, § 46 Müll.; Prop. 4 (5), 2, 10; Ov. F. 6, 410; id. M. 14, 642 sq.; Cic. Verr. 2, 1, 59, § 154 Ascon. Near his statue in the forum at Rome were the booksellers’ shops, Hor. Ep. 1, 20, 1; also the market-gardeners, Col. poët. 10, 308.
As a symbol of mutability: Vertumnis natus iniquis, said of an unstable man, Hor. S. 2, 7, 14.
Hence, Vertum-nālĭa, ĭum, n., the festival of Vertumnus, Varr. L. L. 6, § 21 Müll.

vortex, vortĭcōsus, vorto, etc., v. vert-.