Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

nŏta, ae, f. [nosco], a mark, sign, note (cf.: signum, insigne, indicium): nota alias significat signum; ut in pecoribus, tabulis, libris, litterae singulae aut binae, alias ignominiam, Paul. ex Fest. p. 174 Müll. (v. in the foll.).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: reliquis epistulis notam apponam eam, quae mihi tecum convenit, Cic. Fam. 13, 6, a, 2: si signa et notas ostenderem locorum, id. de Or. 2, 41, 174; Liv. 37, 31: sive puer furens Impressit memorem dente labris notam, Hor. C. 1, 13, 11: caeruleae cui (angui) notae, Verg. A. 5, 87.
    2. B. In partic.
      1. 1. Notae litterarum, marks or characters in writing, letters: qui sonos vocis, qui infiniti videbantur, paucis litterarum notis terminavit, Cic. Tusc. 1, 25, 62: sortes in robore insculptae priscarum litterarum notis, id. Div. 2, 41, 85.
        So without litterarum: quosque legat versus oculo properante viator, Grandibus in tituli marmore caede notis, Ov. Tr. 3, 3, 72: foliisque notas et nomina mandat, Verg. A. 3, 444: C nota praenominis, cum sola Gaium notat; item numeri cum centum significat, Diom. 418 P.
        1. b. Transf., notae, a letter, epistle, writing (poet.): inspicit acceptas hostis ab hoste notas, Ov. H. 4, 6; 20, 207; id. M. 6, 577: incisa notis marmora publicis, Hor. C. 4, 8, 13.
      2. 2. Secret characters, secret writing, cipher: in quibus (epistulis), si qua occultius perferenda essent, per notas scripsit, Suet. Caes. 56; id. Aug. 88; Cic. Mur. 11, 25; cf. Gell. 17, 9; Isid. Orig. 1, 25.
      3. 3. Short-hand characters, stenographic signs, used instead of the letters of the alphabet: apud veteres cum usus notarum nullus esset, propter perscribendi difficultatemquaedam verba atque nomina ex communi sensu primis litteris notabant, et singulae litterae quid significarent, in promptu erat, Val. Prob. de Jur. Not. Signif. 1: quid verborum notas, quibus quamvis citata excipitur oratio et celeritatem linguae manus sequitur? Sen. Ep. 90, 25; Suet. Tit. 3: notis scriptae tabulae non continentur edicto, quia notas litteras non esse Pedius scripsit, Dig. 37, 1, 6; ib. 50, 13, 1, § 7: verba notis brevibus comprendere cuncta peritus, Raptimque punctis dicta praepetibus sequi, Prud. στεφ. 9, 23.
      4. 4. Memoranda, notes, brief extracts: idem (Aristoteles) locos, quasi argumentorum notas, tradidit, Cic. Or. 14, 46.
      5. 5. A note in music: notis musicis cantica excipere, Quint. 1, 12, 14.
      6. 6. A critical mark, made on the margin of a book in reading, to point out particular passages: notam apponere ad malum versum, Cic. Pis. 30, 73: mittam tibi libros, et imponam notas, ut ad ea ipsa protinus, quae probo et miror accedas, Sen. Ep. 6, 4; cf. Isid. Orig. 1, 21; Varr. R. R. 1, 59, 2.
        Hence,
        1. b. Transf., a critical remark, a note, on a writing: ex notā Marcelli constat, etc., Dig. 49, 17, 10; Cod. Th. 1, 4, 1.
      7. 7. A mark on a wine-cask, to denote the quality of the wine: nota Falerni, Hor. C. 2, 3, 8; id. S. 1, 10, 24.
        Hence,
        1. b. Transf., a sort, kind, quality: eae notae sunt optimae, i. e. wines of those brands, Cic. Brut. 83, 287: ex hac notā corporum est aër, Sen. Q. N. 2, 2, 4: secundae notae mel, Col. 9, 15, 3: eum ex hac notā litteratorum esse, Petr. 83: de meliore notā, Cur. ap. Cic. Fam. 7, 29, 1: quaedam beneficia non sunt ex hac vulgari notā, sed majora, Sen. Ben. 3, 9, 1.
      8. 8. A distinguishing mark. distinctive feature: cujusque generis dicendi nota, Cic. Or. 23, 75; Phaedr. 4, 22, 22.
      9. 9. A nod, beck, sign: innuet: acceptas tu quoque redde notas, Ov. A. A. 3, 514; id. M. 11, 466.
      10. 10. A brand on the body of a bad slave: multos honesti ordinis, deformatos prius stigmatum notis, ad metalla condemnavit, Suet. Calig. 27.
        Also of tattoo-marks: barbarus compunctus notis Thraciis, Cic. Off. 2, 7, 25: interstincti corporafucatis et densioribus notis, Amm. 31, 2, 14.
      11. 11. A mark, spot, mole on the body (syn.: naevus, macula): corpore traditur maculoso dispersis per pectus atque alvum genetivis notis, Suet. Aug. 80; Hor. C. 4, 2, 59.
      12. 12. A stamp impression on a coin: nummos omnis notae, Suet. Aug. 75; 94; id. Ner. 25.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen., a mark, sign, token: notae ac vestigia suorum flagitiorum, Cic. Verr. 2, 2, 47, § 115: quam scite per notas nos certiores facit Juppiter, id. Div. 2, 21, 47: mihi quoque impendere idem exitium, certis quibusdam notis augurabar, Plin. Ep. 3, 11, 3: nomina et notae morti destinatorum, Suet. Calig. 49: pro re publicā cicatrices ac notas virtutis accipere, Cic. Rab. Perd. 13, 36: interspirationis enim, non defatigationis nostrae neque librariorum notae, signs of punctuation marks, Cic. de Or. 3, 44, 173.
    2. B. In partic.
      1. 1. A characteristic quality, character: patefacta interiore notā animi sui, Suet. Tib. 54.
      2. 2. Nota censoria, or simply nota, the mark or note which the censors affixed in their lists of citizens to the name of any one whom they censured for immorality or want of patriotism: censoriae severitatis nota, Cic. Clu. 46, 129: patrum memoriā institutum fertur, ut censores motis e senatu adscriberent notas, Liv. 39, 42, 6 sq.: duo milia nominum in aerarios relata, tribuque omnes moti, additumque tam acri censoriae notae triste senatus consultum, ut, etc., id. 24, 18, 9 Weissenb.: censores senatum sine ullius notā legerunt, not excluding any one, id. 32, 7, 3: censores eo annode senatu novem ejecerunt. Insignes notae fuerunt Maluginensis et Scipionis et, etc., id. 41, 27, 1 sq.: notae jam destinatae exemptus est, Gell. 4, 20, 8; v. Dict. of Antiq. p. 664 sq.
        Hence,
        1. b. Transf., a mark of ignominy or infamy, a reproach, disgrace: quem scis scire tuas omnes maculasque notasque, Lucil. ap. Non. 354, 21: quae nota domesticae turpitudinis non inusta vitae tuae est? Cic. Cat. 1, 6, 13: Gabinii litteras insigni quādam notā atque ignominiā novā condemnāstis, id. Prov. Cons. 10, 25: o turpem notam temporum illorum, id. Off. 3, 18, 74: homo omnibus notis turpitudinis insignis, id. Rab. Perd. 9, 24: nota ignominiaque Philippi, Liv. 21, 44, 7: sempiternas foedissimae turpitudinis notas subire, Cic. Pis. 18, 41: notā laborare, Dig. 3, 2, 2.

nŏtābĭlis, e, adj. [nota], noteworthy, distinguished, remarkable, extraordinary, memorable, notable (not freq. till the Aug. per.; in Cic. perh. only once; in Cæs. not at all).

  1. I. Prop.: exitus, * Cic. Fam. 5, 12, 5: rara et notabilis res, Plin. Ep. 7, 6, 1: id est notabilius, Quint. 8, 3, 22: illud notabile ex diversis, id. 8, 5, 5: notabilis introitus, Tac. Agr. 40: cunctis, Juv. 6, 374: magna ista et notabilis eloquentia, Tac. Or. 40.
    1. B. Esp., in a bad sense, infamous, notorious: turpitudine notabiles, Dig. 3, 1, 5: si quid in pejus notabile est, Quint. 1, 3, 1: quae imperitis quoque ad reprehensionem notabilia videntur, id. 9, 4, 33: eo notabilior caedes fuit, quia filius patrem interfecit, Tac. H. 3, 25.
  2. II. Transf., dis cernible, perceptible: aspice nobilissimarum civitatum fundamenta vix notabilia, Sen. Ira, 1, 2, 3.
    1. B. Pointed at, marked, indicated: digitis hominum nutibusque notabilis, App. M. 11, p. 784 Oud.
      Hence, adv.: nŏtābĭlĭter, remarkably, notably; perceptibly: quaedam frequentius et notabiliter usurpavit, Suet. Aug. 87: expalluit notabiliter, Plin. Ep. 1, 5, 13: gaudium eminuit, id. ib. 5, 17, 5.
      Comp.: notabilius turbare, Tac. H. 1, 55: aliquem odisse, Quint. Decl. 17.

* nŏtācŭlum, i, n. [noto], a mark, sign: notaculum corporis, Min. Fel. 31, 8.

nŏtārĭa, ae, v. notarius, B.

nŏtārĭus, a, um, adj. [nota], of or belonging to writing in cipher or short-hand writing (post-Aug.).
Only as subst.

  1. A. nŏtārĭus, ii, m.
    1. 1. A short-hand writer, stenographer (syn. actuarius), Plin. Ep. 3, 5, 15; Quint. 7, 2, 24; Mart. 5, 51, 2; 14, 208 in lemm.; Lampr. Alex. Sev. 28.
    2. 2. Transf., a writer, secretary, clerk, amanuensis: notarium voco et quae formaverim dicto, Plin. Ep. 9, 36, 2; Val. ap. Treb. Claud. 14; Amm. 17, 5, 15.
  2. B. nŏtārĭa, ae, f.
    1. 1. The art of writing: in puerilibus litteris prima abecedaria, secunda notaria, Fulg. Myth. 3, 10.
    2. 2. A written information, indictment, Aug. Ep. 169 dub.

nŏtātĭo, ōnis, f. [noto], a marking, noting.

  1. I. In gen.: tabellarum, i. e. the marking of the voting-tablets with wax of different colors, Cic. Clu. 47, 130.
  2. II. In partic.
    1. A. The inflicting of disgrace by the nota censoria; v. nota, II. B. 2.: ad notationes auctoritatemque censoriam, Cic. Clu. 46, 128.
    2. B. A designation, choice: delectus et notatio judicum, Cic. Phil. 5, 5, 13.
    3. C. A noticing, observing, observation: notatio naturae et animadversio peperit artem, Cic. Or. 55, 183: quae notatione et laude digna sint, id. Brut. 17, 65: notatio temporum, chronology, id. ib. 19, 74.
    4. D. The designating of the meaning and derivation of a word, etymology: tum notatio, cum ex vi verbi argumentum aliquid elicitur, Cic. Top. 2, 10; cf.: multa etiam ex notatione sumuntur. Ea est autem, cum ex vi nominis argumentum elicitur: quam Graeci ἐτυμολογίαν vocant, id est verbum e verbo, veriloquium, id. ib. 8, 35; cf. Quint. 1, 6, 28.
    5. E. The use of letters to denote entire words, a species of short-hand: ad quas notationes publicas accessit, etc., Val. Prob. de Jur. Not. Signif. 1.
  3. F. Rhet. t. t., a describing, depicting, characterizing: notatio est cum alicujus natura certis describitur signis, quae sicuti notae quaedam naturae sunt attributae, Auct. Her. 4, 50, 63.

nŏtātus, a, um, Part. and P. a., from noto.

nŏto, āvi, ātum, 1, v. a. [nota], to mark, to designate with a mark (syn.: signo, designo).

  1. I. Lit.: tabellam cerā, Cic. Verr. 2, 2, 32, § 79: ungue genas, Ov. Am. 1, 7, 50: pueri rubor ora notavit, id. M. 4, 329: rugis uterum, id. A. A. 3, 785: ova atramento, Col. 8, 11, 12: corpus nulla litura notet, not a wrinkle, Mart. 7, 18, 2.
    1. B. Transf.
      1. 1. To write: scribit, damnatque tabellas, Et notat et delet, Ov. M. 9, 522.
        1. b. In partic., to write in short-hand or cipher, to set down in a summary form: notando consequi, Quint. 1 prooem. § 7; 11, 2, 19; 4, 5, 22: notata, non perscripta erat summa, Suet. Galb. 5.
      2. 2. To make remarks or notes on a writing, to remark: idque et Labeo probat, sed Proculus apud eum notat, non semper debere dari, Dig. 3, 5, 9: Marcellus apud Julianum notat: Non dubitamus, etc., ib. 35, 1, 19; 50, 4, 18, § 26.
  2. II. Trop.
    1. A. To signify, indicate, denote: quae notant et designant turpitudinem aliquam non turpiter, Cic. de Or. 2, 58, 236: notare res nominibus novis, id. Fin. 3, 2, 4: illa, quae temporis naturam notant, id. Part. 11, 37.
      1. 2. In partic.: aliquem, to allude to, hint at one: senatum gestu, Suet. Ner. 39; cf.: conjunx visa est duro vultu Dicta tulisse Jovis, seque indoluisse notatam, Ov. M. 9, 261.
    2. B. To mark, note, observe: numerum in cadentibus guttis notare possumus, Cic. de Or. 3, 48, 186: animadvertere et notare sidera, id. Div. 2, 43, 91: cantus avium, id. ib. 1, 42, 94: id caput notavi, et descriptum tibi misi, id. Fam. 7, 22: veris initium iste a Favoniā notare, id. Verr. 2, 5, 10, § 27; Plin. 2, 8, 6, § 29; Petr. 6 init.
    3. C. Publicist’s t. t., esp. of the censors, to mark or brand with infamy (nota) on account of a crime or fault, to censure, reprimand: quos censores furti et captarum pecuniarum nomine notaverunt, Cic. Clu. 42, 120: eques Romanus impolitiae notabatur, Gell. 4, 12, 2: ita senatus rem, non hominem notavit, Cic. Mil. 11, 31; id. Clu. 47, 130: aliquem ignominiā, id. Phil. 7, 9, 23: luxuria Cornelii non crimine aliquo libidinis, sed communi maledicto notabatur id. Balb. 25, 56: ne is dedecore, maculā, turpissimā ignominiā notetur, id. Quint. 31, 99: cujus improbitatem veteres Atticorum comoediae notaverunt, id. Brut. 62, 224: stultus et improbus hic amor est dignusque notari, Hor. S. 1, 3, 24: notante judice, quo nosti, populo, id. ib. 1, 6, 14: aliquem joco, Suet. Ner. 5: scripta famosa quibus primores viri notabantur, id. Dom. 8. Hence, * nŏtātus, a, um, P. a., marked, perceptible: notatior similitudo, Auct. Her. 3, 22, 37 Orell. (al. notior).