Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

nodĭa or notĭa, ae, f., a plant, also called herba mularis, Plin. 24, 19, 115, § 175.

nosco, nōvi, nōtum, 3 (old form, GNOSCO, GNOVI, GNOTVM, acc. to Prisc. p. 569 P.; inf. pass. GNOSCIER, S. C. de Bacch.; cf. GNOTV, cognitu, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.: GNOT (contr. for gnovit) οἶδεν, ἐπιγινώσκει; GNOTV, γνῶσιν, διάγνωσιν, Gloss. Labb.
Contr. forms in class. Lat. are nosti, noram, norim. nosse; nomus for novimus: nomus ambo Ulixem, Enn. ap. Diom. p. 382 P., or Trag. v. 199 Vahl.), v. a. [for gnosco, from the root gno; Gr. γιγνώσκω, to begin to know], to get a knowledge of, become acquainted with, come to know a thing (syn.: scio, calleo).

  1. I. Lit.
      1. 1.
          1. (α) Tempp. praes.: cum igitur, nosce te, dicit, hoc dicit, nosce animum tuum, Cic. Tusc. 1, 22, 52: Me. Sauream non novi. Li. At nosce sane, Plaut. As. 2, 4, 58; cf.: Ch. Nosce signum. Ni. Novi, id. Bacch. 4, 6, 19; id. Poen. 4, 2, 71: (Juppiter) nos per gentes alium alia disparat, Hominum qui facta, mores, pietatem et fidem noscamus, id. Rud. prol. 12; id. Stich. 1, 1, 4: id esse verum, cuivis facile est noscere, Ter. Ad. 5, 4, 8: ut noscere possis quidque, Lucr. 1, 190; 2, 832; 3, 124; 418; 588; Cic. Rep. 1, 41, 64: deus ille, quem mente noscimus, id. N. D. 1, 14, 37.
            Pass.: EAM (tabulam) FIGIER IOVBEATIS, VBEI FACILVMED GNOSCIER POTISIT, S. C. de Bacch.: forma in tenebris nosci non quita est, Ter Hec. 4, 1, 57 sq.: omnes philosophiae partes tum facile noscuntur, cum, etc., Cic. N. D. 1, 4, 9: philosophiae praecepta noscenda, id. Fragm. ap. Lact. 3, 14: nullique videnda, Voce tamen noscar, Ov. M. 14, 153: nec noscitur ulli, by any one, id. Tr. 1, 5, 29: noscere provinciam, nosci exercitui, by the army, Tac. Agr. 5.
          2. (β) Temppperf., to have become acquainted with, to have learned, to know: si me novisti minus, Plaut. Aul. 4, 10, 47: Cylindrus ego sum, non nosti nomen meum? id. Men. 2, 2, 20: novi rem omnem, Ter. And. 4, 4, 50: qui non leges, non institutanon jura noritis, Cic. Pis. 13, 30: plerique neque in rebus humanis quidquam bonum norunt, nisi, etc., id. Lael. 21, 79: quam (virtutem) tu ne de facie quidem nosti, id. Pis. 32, 81; id. Fin. 2, 22, 71: si ego hos bene novi, if I know them well, id. Rosc. Am. 20 fin.: si Caesarem bene novi, Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, B, 2: Lepidum pulchre noram, Cic. Fam. 10, 23, 1: si tuos digitos novi, id. Att. 5, 21, 13: res gestas de libris novisse, to have learned from books, Lact. 5, 19, 15: nosse Graece, etc. (late Lat. for scire), Aug. Serm. 45, 5; 167, 40 al.: ut ibi esses, ubi nec Pelopidarumnosti cetera, Cic. Fam. 7, 28, 2; Plin. Ep. 3, 9, 11.
      2. 2. To examine, consider: ad res suas noscendas, Liv. 10, 20: imaginem, Plaut. Ps. 4, 2, 29.
        So esp., to take cognizance of as a judge: quae olim a praetoribus noscebantur, Tac. A. 12, 60.
  2. II. Transf., in the tempp. praes.
    1. A. In gen., to know, recognize (rare; perh. not in Cic.): hau nosco tuom, I know your (character, etc.), i. e. I know you no longer, Plaut. Trin. 2, 4, 44: nosce imaginem, id. Ps. 4, 2, 29; id. Bacch. 4, 6, 19: potesne ex his ut proprium quid noscere? Hor. S. 2, 7, 89; Tac. H. 1, 90.
    2. B. In partic., to acknowledge, allow, admit of a reason or an excuse (in Cic.): numquam amatoris meretricem oportet causam noscere, Quin, etc., Plaut. Truc. 2, 1, 18: illam partem excusationisnec nosco, nec probo, Cic. Fam. 4, 4, 1; cf.: quod te excusas: ego vero et tuas causas nosco, et, etc., id. Att. 11, 7, 4: atque vereor, ne istam causam nemo noscat, id. Leg. 1, 4, 11.
  3. III. Transf. in tempp. perf.
    1. A. To be acquainted with, i. e. to practise, possess: alia vitia non nosse, Sen. Q. N. 4 praef. § 9.
    2. B. In mal. part., to know (in paronomasia), Plaut. Most. 4, 2, 13; id. Pers. 1, 3, 51.
  4. IV. (Eccl. Lat.) Of religious knowledge: non noverant Dominum, Vulg. Judic. 2, 12; ib. 2 Thess. 1, 8: Jesum novi, Paulum scio, I acknowledge, ib. Act. 19, 15.
    Hence, nōtus, a, um, P. a., known.
    1. A. Lit.: nisi rem tam notam esse omnibus et tam manifestam videres, Cic. Verr. 2, 3, 58, 134: ejusmodi res ita notas, ita testatas, ita manifestas proferam, id. ib. 2, 2, 34, § 85: fingi haec putatis, quae patent, quae nota sunt omnibus, quae tenentur? id. Mil. 28, 76: noti atque insignes latrones, id. Phil. 11, 5, 10: habere omnes philosophiae notos et tractatos locos, id. Or. 33, 118: facere aliquid alicui notum, id. Fam. 5, 12, 7: tua nobilitas hominibus litteratis est notior, populo obscurior, id. Mur. 7, 16: nullus fuit civis Romanus paulo notior, quin, etc., Caes. B. C. 2, 19: vita P. Sullae vobis populoque Romano notissima, Cic. Sull. 26, 72: nulli nota domus sua, Juv. 1, 7.
          1. (β) With gen. (poet.): notus in fratres animi paterni, Hor. C. 2, 2, 6: noti operum Telchines. Stat. Th. 2, 274: notusque fugarum, Vertit terga, Sil. 17, 148.
          2. (γ) With subj.-clause: notum est, cur, etc., Juv. 2, 58.
          3. (δ) With inf. (poet.): Delius, Trojanos notus semper minuisse labores, Sil. 12, 331.
      1. 2. In partic.
        1. a. Subst.: nōti, acquaintances, friends: de dignitate M. Caelius notis ac majoribus naturespondet, Cic. Cael. 2, 3: hi suos notos hospitesque quaerebant, Caes. B. C. 1, 74, 5; Hor. S. 1, 1, 85; Verg. Cir. 259.
        2. b. In a bad sense, notorious: notissimi latronum duces, Cic. Fam. 10, 14, 1: integrae Temptator Orion Dianae, Hor. C. 3, 4, 70; Ov. M. 1, 198: Clodia, mulier non solum nobilis sed etiam nota, Cic. Cael. 13, 31; cf. id. Verr. 1, 6, 15: moechorum notissimus, Juv. 6, 42.
    2. B. Transf., act., knowing, that knows: novi, notis praedicas, to those that know, Plaut. Ps. 4, 2, 39.

nŏta, ae, f. [nosco], a mark, sign, note (cf.: signum, insigne, indicium): nota alias significat signum; ut in pecoribus, tabulis, libris, litterae singulae aut binae, alias ignominiam, Paul. ex Fest. p. 174 Müll. (v. in the foll.).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: reliquis epistulis notam apponam eam, quae mihi tecum convenit, Cic. Fam. 13, 6, a, 2: si signa et notas ostenderem locorum, id. de Or. 2, 41, 174; Liv. 37, 31: sive puer furens Impressit memorem dente labris notam, Hor. C. 1, 13, 11: caeruleae cui (angui) notae, Verg. A. 5, 87.
    2. B. In partic.
      1. 1. Notae litterarum, marks or characters in writing, letters: qui sonos vocis, qui infiniti videbantur, paucis litterarum notis terminavit, Cic. Tusc. 1, 25, 62: sortes in robore insculptae priscarum litterarum notis, id. Div. 2, 41, 85.
        So without litterarum: quosque legat versus oculo properante viator, Grandibus in tituli marmore caede notis, Ov. Tr. 3, 3, 72: foliisque notas et nomina mandat, Verg. A. 3, 444: C nota praenominis, cum sola Gaium notat; item numeri cum centum significat, Diom. 418 P.
        1. b. Transf., notae, a letter, epistle, writing (poet.): inspicit acceptas hostis ab hoste notas, Ov. H. 4, 6; 20, 207; id. M. 6, 577: incisa notis marmora publicis, Hor. C. 4, 8, 13.
      2. 2. Secret characters, secret writing, cipher: in quibus (epistulis), si qua occultius perferenda essent, per notas scripsit, Suet. Caes. 56; id. Aug. 88; Cic. Mur. 11, 25; cf. Gell. 17, 9; Isid. Orig. 1, 25.
      3. 3. Short-hand characters, stenographic signs, used instead of the letters of the alphabet: apud veteres cum usus notarum nullus esset, propter perscribendi difficultatemquaedam verba atque nomina ex communi sensu primis litteris notabant, et singulae litterae quid significarent, in promptu erat, Val. Prob. de Jur. Not. Signif. 1: quid verborum notas, quibus quamvis citata excipitur oratio et celeritatem linguae manus sequitur? Sen. Ep. 90, 25; Suet. Tit. 3: notis scriptae tabulae non continentur edicto, quia notas litteras non esse Pedius scripsit, Dig. 37, 1, 6; ib. 50, 13, 1, § 7: verba notis brevibus comprendere cuncta peritus, Raptimque punctis dicta praepetibus sequi, Prud. στεφ. 9, 23.
      4. 4. Memoranda, notes, brief extracts: idem (Aristoteles) locos, quasi argumentorum notas, tradidit, Cic. Or. 14, 46.
      5. 5. A note in music: notis musicis cantica excipere, Quint. 1, 12, 14.
      6. 6. A critical mark, made on the margin of a book in reading, to point out particular passages: notam apponere ad malum versum, Cic. Pis. 30, 73: mittam tibi libros, et imponam notas, ut ad ea ipsa protinus, quae probo et miror accedas, Sen. Ep. 6, 4; cf. Isid. Orig. 1, 21; Varr. R. R. 1, 59, 2.
        Hence,
        1. b. Transf., a critical remark, a note, on a writing: ex notā Marcelli constat, etc., Dig. 49, 17, 10; Cod. Th. 1, 4, 1.
      7. 7. A mark on a wine-cask, to denote the quality of the wine: nota Falerni, Hor. C. 2, 3, 8; id. S. 1, 10, 24.
        Hence,
        1. b. Transf., a sort, kind, quality: eae notae sunt optimae, i. e. wines of those brands, Cic. Brut. 83, 287: ex hac notā corporum est aër, Sen. Q. N. 2, 2, 4: secundae notae mel, Col. 9, 15, 3: eum ex hac notā litteratorum esse, Petr. 83: de meliore notā, Cur. ap. Cic. Fam. 7, 29, 1: quaedam beneficia non sunt ex hac vulgari notā, sed majora, Sen. Ben. 3, 9, 1.
      8. 8. A distinguishing mark. distinctive feature: cujusque generis dicendi nota, Cic. Or. 23, 75; Phaedr. 4, 22, 22.
      9. 9. A nod, beck, sign: innuet: acceptas tu quoque redde notas, Ov. A. A. 3, 514; id. M. 11, 466.
      10. 10. A brand on the body of a bad slave: multos honesti ordinis, deformatos prius stigmatum notis, ad metalla condemnavit, Suet. Calig. 27.
        Also of tattoo-marks: barbarus compunctus notis Thraciis, Cic. Off. 2, 7, 25: interstincti corporafucatis et densioribus notis, Amm. 31, 2, 14.
      11. 11. A mark, spot, mole on the body (syn.: naevus, macula): corpore traditur maculoso dispersis per pectus atque alvum genetivis notis, Suet. Aug. 80; Hor. C. 4, 2, 59.
      12. 12. A stamp impression on a coin: nummos omnis notae, Suet. Aug. 75; 94; id. Ner. 25.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen., a mark, sign, token: notae ac vestigia suorum flagitiorum, Cic. Verr. 2, 2, 47, § 115: quam scite per notas nos certiores facit Juppiter, id. Div. 2, 21, 47: mihi quoque impendere idem exitium, certis quibusdam notis augurabar, Plin. Ep. 3, 11, 3: nomina et notae morti destinatorum, Suet. Calig. 49: pro re publicā cicatrices ac notas virtutis accipere, Cic. Rab. Perd. 13, 36: interspirationis enim, non defatigationis nostrae neque librariorum notae, signs of punctuation marks, Cic. de Or. 3, 44, 173.
    2. B. In partic.
      1. 1. A characteristic quality, character: patefacta interiore notā animi sui, Suet. Tib. 54.
      2. 2. Nota censoria, or simply nota, the mark or note which the censors affixed in their lists of citizens to the name of any one whom they censured for immorality or want of patriotism: censoriae severitatis nota, Cic. Clu. 46, 129: patrum memoriā institutum fertur, ut censores motis e senatu adscriberent notas, Liv. 39, 42, 6 sq.: duo milia nominum in aerarios relata, tribuque omnes moti, additumque tam acri censoriae notae triste senatus consultum, ut, etc., id. 24, 18, 9 Weissenb.: censores senatum sine ullius notā legerunt, not excluding any one, id. 32, 7, 3: censores eo annode senatu novem ejecerunt. Insignes notae fuerunt Maluginensis et Scipionis et, etc., id. 41, 27, 1 sq.: notae jam destinatae exemptus est, Gell. 4, 20, 8; v. Dict. of Antiq. p. 664 sq.
        Hence,
        1. b. Transf., a mark of ignominy or infamy, a reproach, disgrace: quem scis scire tuas omnes maculasque notasque, Lucil. ap. Non. 354, 21: quae nota domesticae turpitudinis non inusta vitae tuae est? Cic. Cat. 1, 6, 13: Gabinii litteras insigni quādam notā atque ignominiā novā condemnāstis, id. Prov. Cons. 10, 25: o turpem notam temporum illorum, id. Off. 3, 18, 74: homo omnibus notis turpitudinis insignis, id. Rab. Perd. 9, 24: nota ignominiaque Philippi, Liv. 21, 44, 7: sempiternas foedissimae turpitudinis notas subire, Cic. Pis. 18, 41: notā laborare, Dig. 3, 2, 2.

nŏtābĭlis, e, adj. [nota], noteworthy, distinguished, remarkable, extraordinary, memorable, notable (not freq. till the Aug. per.; in Cic. perh. only once; in Cæs. not at all).

  1. I. Prop.: exitus, * Cic. Fam. 5, 12, 5: rara et notabilis res, Plin. Ep. 7, 6, 1: id est notabilius, Quint. 8, 3, 22: illud notabile ex diversis, id. 8, 5, 5: notabilis introitus, Tac. Agr. 40: cunctis, Juv. 6, 374: magna ista et notabilis eloquentia, Tac. Or. 40.
    1. B. Esp., in a bad sense, infamous, notorious: turpitudine notabiles, Dig. 3, 1, 5: si quid in pejus notabile est, Quint. 1, 3, 1: quae imperitis quoque ad reprehensionem notabilia videntur, id. 9, 4, 33: eo notabilior caedes fuit, quia filius patrem interfecit, Tac. H. 3, 25.
  2. II. Transf., dis cernible, perceptible: aspice nobilissimarum civitatum fundamenta vix notabilia, Sen. Ira, 1, 2, 3.
    1. B. Pointed at, marked, indicated: digitis hominum nutibusque notabilis, App. M. 11, p. 784 Oud.
      Hence, adv.: nŏtābĭlĭter, remarkably, notably; perceptibly: quaedam frequentius et notabiliter usurpavit, Suet. Aug. 87: expalluit notabiliter, Plin. Ep. 1, 5, 13: gaudium eminuit, id. ib. 5, 17, 5.
      Comp.: notabilius turbare, Tac. H. 1, 55: aliquem odisse, Quint. Decl. 17.

* nŏtācŭlum, i, n. [noto], a mark, sign: notaculum corporis, Min. Fel. 31, 8.

nŏtārĭa, ae, v. notarius, B.

nŏtārĭus, a, um, adj. [nota], of or belonging to writing in cipher or short-hand writing (post-Aug.).
Only as subst.

  1. A. nŏtārĭus, ii, m.
    1. 1. A short-hand writer, stenographer (syn. actuarius), Plin. Ep. 3, 5, 15; Quint. 7, 2, 24; Mart. 5, 51, 2; 14, 208 in lemm.; Lampr. Alex. Sev. 28.
    2. 2. Transf., a writer, secretary, clerk, amanuensis: notarium voco et quae formaverim dicto, Plin. Ep. 9, 36, 2; Val. ap. Treb. Claud. 14; Amm. 17, 5, 15.
  2. B. nŏtārĭa, ae, f.
    1. 1. The art of writing: in puerilibus litteris prima abecedaria, secunda notaria, Fulg. Myth. 3, 10.
    2. 2. A written information, indictment, Aug. Ep. 169 dub.

nŏtātĭo, ōnis, f. [noto], a marking, noting.

  1. I. In gen.: tabellarum, i. e. the marking of the voting-tablets with wax of different colors, Cic. Clu. 47, 130.
  2. II. In partic.
    1. A. The inflicting of disgrace by the nota censoria; v. nota, II. B. 2.: ad notationes auctoritatemque censoriam, Cic. Clu. 46, 128.
    2. B. A designation, choice: delectus et notatio judicum, Cic. Phil. 5, 5, 13.
    3. C. A noticing, observing, observation: notatio naturae et animadversio peperit artem, Cic. Or. 55, 183: quae notatione et laude digna sint, id. Brut. 17, 65: notatio temporum, chronology, id. ib. 19, 74.
    4. D. The designating of the meaning and derivation of a word, etymology: tum notatio, cum ex vi verbi argumentum aliquid elicitur, Cic. Top. 2, 10; cf.: multa etiam ex notatione sumuntur. Ea est autem, cum ex vi nominis argumentum elicitur: quam Graeci ἐτυμολογίαν vocant, id est verbum e verbo, veriloquium, id. ib. 8, 35; cf. Quint. 1, 6, 28.
    5. E. The use of letters to denote entire words, a species of short-hand: ad quas notationes publicas accessit, etc., Val. Prob. de Jur. Not. Signif. 1.
  3. F. Rhet. t. t., a describing, depicting, characterizing: notatio est cum alicujus natura certis describitur signis, quae sicuti notae quaedam naturae sunt attributae, Auct. Her. 4, 50, 63.

nŏtātus, a, um, Part. and P. a., from noto.

nōtesco, tŭi, 3, v. inch. n. [1. notus], to become known (poet. and in post-Aug. prose): notescatque magis mortuus atque magis, Cat. 68, 47: nec minus haec nostri notescet fama sepulchri, Prop. 2, 13, 37 (3, 5, 21 M.): malis facinoribus notescere, Tac. A. 12, 8: quae ubi Tiberio notuere, scripsit consulibus, id. ib. 1, 73; Suet. Aug. 43; id. Ner. 42: nondum fas erat alienigenis hominibus religionem veri Dei notescere, Lact. 4, 2, 5.

nŏthus, a, um, adj., = νόθος, spurious, not genuine.

  1. I. Lit.
    1. A. Of persons, illegitimate, bastard, born out of wedlock (but of a known father; contra, spurius, of an unknown father: legitimus, born in wedlock): nothum qui non sit legitimus, Graeci vocant: Latinum rei nomen non habemus, Quint. 3, 6, 97; cf. Paul. ex Fest. p. 174 Müll.; Quint. 3, 6, 96; 7, 7, 10: AntiphatenThebanā de matre nothum Sarpedonis alti, Verg. A. 9, 697.
    2. B. Of animals of a mixed breed, mongrel, Verg. A. 7, 283; Col. 8, 2, 13; Plin. 8, 1, 1, § 3.
  2. II. Transf., not genuine, false, counterfeit (poet. and in post-class. prose): lunaque sive notho fertur loca lumine lustrans, Sive suam proprio jactat de corpore lucem, i. e. borrowed, not its own, Lucr. 5, 575; so, lumen, Cat. 34, 15: Attis notha mulier, false, counterfeit, id. 63, 27: quojus genera (nominum) sunt tria, unum vernaculum ac domi natum, alterum adventicium, tertium nothum ex peregrino hic natum, Varr. L. L. 10, § 69 Müll.; so, notha nomina, id. ib. 10, § 70: nothae atque adulterae lectiones, Arn. 5, 182.

nŏtĭa, ae, f., = νοτία, a precious stone, said to fall with the rain, also called ombria, Plin. 37, 10, 65, § 176.

    1. 2. A plant, Plin. 24, 19, 115, § 175.

nŏtĭālis, e, adj. [2. notus], southern (post-class.): nubila, Avien. Arat. 550.

nōtĭfĭco, āvi, ātum, 1, v. a. [1. notusfacio], to make known (perh. only ante- and post-class.): genus alicui, Pompon. ap. Non. 144, 24: res est notificata satis, Poët. Lat. Min. t. 6, p. 383 Wernsd.

nōtĭo, ōnis, f. [nosco], a becoming acquainted, a making one’s self acquainted with a person (syn.: cognitio, perceptio, notitia).

  1. I. Lit.
    1. * A. In gen.: quid tibi hanc aditiost? quid tibi hanc notiost, inquam, amicam meam? Plaut. Truc. 2, 7, 62.
    2. B. In partic., a taking cognizance of a thing by a magistrate, an examination, investigation: ceteri agri omnes, sine ullo delectu, sine populi Romani notione, sine judicio senatās, decemvirisaddicentur, Cic. Agr. 2, 21, 57; pontificum, id. Dom. 13, 34: notionem ejus differre, id. Att. 11, 20, 2; censoria, id. Sest. 25, 55; cf. id. Prov. Cons. 19, 46; id. Pis. 5, 10: notiones animadversionesque censoriae, id. Off. 3, 31, 111: ad censore, non ad senatum, notionem de eo pertinere, Liv. 27, 25, 5: dilatā notione, Tac. A. 3, 59: notioni quindecimvirum is liber subicitur, id. ib. 6, 12: quid denique ad jus civile aut ad actoris notionem atque animadversionem ages injuriarum? the investigation and punishment sought by the plaintiff, Cic. Caecin. 12, 35; Dig. 42, 1, 5; 49, 1, 10; 50, 16, 99.
  2. II. Transf., an idea, conception, notion of a thing: notio rerum, Cic. Tusc. 5, 39, 114: cum rerum notiones in animis fiant, id. Fin. 3, 10, 33: simulac (homo) cepit intelligentiam, vel notionem potius quam appellant ἔννοιαν illi, etc., id. ib. 3, 6, 21; cf.: genus est notio ad plures differentias pertinens: Forma est notio, cujus, etc. Notionem appello, quod Graeci tum ἔννοιαν, tum πρόληψιν dicunt, id. Top. 7, 31; id. Tusc. 1, 24, 57; id. Fin. 5, 21, 59: in omnium animis deorum notionem impressit natura, id. N. D. 1, 16, 43; 2, 5, 13: intellegentiae nostrae, id. ib. 1, 11, 26: excute intellegentiam tuam ut videas, quae sit in species, forma et notio boni viri, id. Off. 3, 20, 81: neque alia huic verbo subjecta notio est, nisi, etc., id. Tusc. 5, 10, 29: de fortitudine, id. ib. 4, 24, 53: apud veteres dicebatur, professionem eorum (mathematicorum), non notitiam, esse prohibitam, Mos. et Rom. Leg. Coll. 15, 2, 2.

nŏtĭon, ii, n., a plant, otherwise called cucumis silvaticus, App. Herb. 113.

nōtĭtĭa, ae (gen. sing. notitiāï, Lucr. 2, 124.
Collat. form nōtĭtĭes, Lucr. 5, 182; 1047; Vitr. 6 prooem.), f. [1. notus], a being known, celebrity, note, fame.

  1. I. Lit. (very rare): hi propter notitiam sunt intromissi, Nep. Dion. 9, 4: tanta notitia te invasit, Sen. Ep. 19, 3: plus notitiae quam fuit ante dedit, Ov. P. 3, 1, 49: virtus Notitiam serae posteritatis habet, id. ib. 4, 8, 48.
  2. II. Transf. (class.)
    1. A. Acquaintance with a person: quamquam haec inter nos nuper admodum notitia est, Ter. Heaut. 1, 1, 1: fama adulescentis paulum haesit ad metas notitia nova mulieris, Cic. Cael. 31, 75; Ov. M. 4, 59.
      1. 2. In partic.: notitiam feminae habere, to know or have carnal knowledge of a woman, Caes. B. G. 6, 21, 5; cf. cognosco.
    2. B. In gen. a knowing, knowledge, an idea, conception, notion of a thing: notitiam praebere, Lucr. 5, 124: nostrae menti corpora posse vorti in notitiam, id. 2, 745: notitiam habere dei, Cic. Leg. 1, 8, 24: valetudo sustentatur notitiā sui corporis, id. Off. 2, 24, 86: notitiae rerum, quas Graeci tum ἐννοίας, tum προλήψεις vocant, id. Ac. 2, 10, 30: natura ingenuit sine doctrinā notitias parvas rerum maximarum, id. Fin. 5, 21, 59: habere notitiam alicujus rei, Quint. 6, 4, 8: locorum, Plin. 5, 5, 5, § 48; Liv. 4, 19, 6: hoc venit mihi in notitiam, Plin. 7, 1, 1, § 6: tradere aliquid notitiae hominum, id. 3, 5, 9, § 57; Vell. 2, 7, 4: antiquitatis, Cic. Sen. 4, 12: in notitiam hominum pervenire, to become generally known, Sen. Contr. 6, 2, 5: quo notitia supplicii ad posteros perveniret, Val. Max. 6, 3, 1: in notitiam populi pervenire, Liv. 22, 26, 2: in notitiam alicujus perferre aliquid, Plin. Ep. 10, 18, 2.

nōtĭtĭes, v. notitia init.

Notium, i, n., a city and promontory near Colophon, in Ionia, Liv. 37, 26; 38, 39; Plin. 5, 29, 31, § 116.

nŏtĭus, a, um, adj., = νότιος, southern: notia sidera, Manil. 1, 436; so, piscis, id. 1, 427: polus, Hyg. Astron. 1, 5; 4, 11. According to Pliny, the Tyrrhene Sea was called by some Greek writers Mare Notium, Plin. 3, 5, 10, § 75.

nŏto, āvi, ātum, 1, v. a. [nota], to mark, to designate with a mark (syn.: signo, designo).

  1. I. Lit.: tabellam cerā, Cic. Verr. 2, 2, 32, § 79: ungue genas, Ov. Am. 1, 7, 50: pueri rubor ora notavit, id. M. 4, 329: rugis uterum, id. A. A. 3, 785: ova atramento, Col. 8, 11, 12: corpus nulla litura notet, not a wrinkle, Mart. 7, 18, 2.
    1. B. Transf.
      1. 1. To write: scribit, damnatque tabellas, Et notat et delet, Ov. M. 9, 522.
        1. b. In partic., to write in short-hand or cipher, to set down in a summary form: notando consequi, Quint. 1 prooem. § 7; 11, 2, 19; 4, 5, 22: notata, non perscripta erat summa, Suet. Galb. 5.
      2. 2. To make remarks or notes on a writing, to remark: idque et Labeo probat, sed Proculus apud eum notat, non semper debere dari, Dig. 3, 5, 9: Marcellus apud Julianum notat: Non dubitamus, etc., ib. 35, 1, 19; 50, 4, 18, § 26.
  2. II. Trop.
    1. A. To signify, indicate, denote: quae notant et designant turpitudinem aliquam non turpiter, Cic. de Or. 2, 58, 236: notare res nominibus novis, id. Fin. 3, 2, 4: illa, quae temporis naturam notant, id. Part. 11, 37.
      1. 2. In partic.: aliquem, to allude to, hint at one: senatum gestu, Suet. Ner. 39; cf.: conjunx visa est duro vultu Dicta tulisse Jovis, seque indoluisse notatam, Ov. M. 9, 261.
    2. B. To mark, note, observe: numerum in cadentibus guttis notare possumus, Cic. de Or. 3, 48, 186: animadvertere et notare sidera, id. Div. 2, 43, 91: cantus avium, id. ib. 1, 42, 94: id caput notavi, et descriptum tibi misi, id. Fam. 7, 22: veris initium iste a Favoniā notare, id. Verr. 2, 5, 10, § 27; Plin. 2, 8, 6, § 29; Petr. 6 init.
    3. C. Publicist’s t. t., esp. of the censors, to mark or brand with infamy (nota) on account of a crime or fault, to censure, reprimand: quos censores furti et captarum pecuniarum nomine notaverunt, Cic. Clu. 42, 120: eques Romanus impolitiae notabatur, Gell. 4, 12, 2: ita senatus rem, non hominem notavit, Cic. Mil. 11, 31; id. Clu. 47, 130: aliquem ignominiā, id. Phil. 7, 9, 23: luxuria Cornelii non crimine aliquo libidinis, sed communi maledicto notabatur id. Balb. 25, 56: ne is dedecore, maculā, turpissimā ignominiā notetur, id. Quint. 31, 99: cujus improbitatem veteres Atticorum comoediae notaverunt, id. Brut. 62, 224: stultus et improbus hic amor est dignusque notari, Hor. S. 1, 3, 24: notante judice, quo nosti, populo, id. ib. 1, 6, 14: aliquem joco, Suet. Ner. 5: scripta famosa quibus primores viri notabantur, id. Dom. 8. Hence, * nŏtātus, a, um, P. a., marked, perceptible: notatior similitudo, Auct. Her. 3, 22, 37 Orell. (al. notior).

nōtor (collat. form ‡ nōtos, v. infra), ōris, m. [nosco], one who knows a person or thing, a voucher, witness, = cognitor (postAug.): qui notorem dat ignotus est, Sen. Ep. 39, 1; Petr. 92; Sen. Apoc. med.; NOTOS (i. e. notor) ADVENISTI, Inscr. Orell. 4957.

nōtōrĭa, ae, v. notorius, I.

nōtōrĭus, a, um, adj. [notor], pointing out, making known (post-class.); only subst.

  1. I. nōtōrĭa, ae, f.
    1. A. A notice, advice, intelligence, news: quod notoriā tuā intimāsti, Gall. ap. Treb. Claud. 17: qui falsam de me notoriam pertulerat, information, indictment, App. M. 7, p. 189, 10 Oud., for notorium (v. infra).
    2. B. Notoria, ἀναφορά, Gloss.; cf.: μήνυσις, notoria, indicium, Gloss.
  2. II. nōtōrĭum, ii, n., an information, indictment: nuntiatores, qui per notoria indicia produnt, notoriis suis assistere jubentur, Dig. 48, 16, 6; Symm. 10, 4.

1. Nŏtos, i, for Notus, v. 2. Notus.

2. nōtos, for notor, q. v.

notrix, v. nutrix init.

nŏtŭla, ae, f. dim. [nota], a little mark, Mart. Cap. 1, § 66.

1. nōtus, a, um, v. nosco fin.

2. Nŏtus and Nŏtos, i, m. [Νότος], = auster, the south wind.

  1. I. Lit.: tres Notus hibernas immensa per aequora noctes Vexit me violentus aquā, Verg. A. 6, 355: madidis Notus evolat alis, Ov. M. 1, 264: udus, Hor. Epod. 10, 19: procellosus, Ov. H. 2, 12: tepidus, id. Am. 1, 4, 12: sub Noton et Borean, Luc. 7, 363.
  2. II. Poet., transf., for wind in gen.: tendunt vela Noti, Verg. A. 3, 268; cf. id. ib. 1. 575; 5, 512; Tib. 1, 5, 35.

nūtrix (old orthogr. notrix, acc. to Quint. 1, 4, 16), īcis, f. [nutrio], a wet-nurse, nurse.

  1. I. Lit.: omnia minima mansa, ut nutrices infantibus pueris, in os inserant, Cic. de Or. 2, 39, 162: cum lacte nutricis errorem suxisse, id. Tusc. 3, 1, 2: sidera nutricem nutricis fertile cornu Fecit, Ov. F. 5, 127; Verg. A. 4, 632; 5, 645: Jubae tellus leonum Arida nutrix, Hor. C. 1, 22, 15: gallina nutrix, a hen that has chickens, Col. 8, 11, 13: nutricis tolerare labores, Juv. 6, 593: mater nutrix, a mother that suckles her own infant, Gell. 12, 1, 5; Inscr. Fabr. p. 188, n. 428: est enim illa (oratio) quasi nutrix ejus oratoris, quem informare volumus, Cic. Or. 11, 37: nutricis pallium (prov. of any thing soiled, dirty), Plaut. Bacch. 3, 3, 30.
    1. B. Transf.
      1. 1. She who nourishes or maintains a thing: virgines perpetui nutrices et conservatrices ignis, Arn. 4, 151.
      2. 2. Nutrices, the breasts, Cat. 64, 18.
      3. 3. A piece of ground in which shoots of trees are planted in order to be set out again, a nursery garden, Plin. 17, 10, 12, § 66.
      4. 4. The land that supports a family, Plaut. Trin. 2, 4, 111.
  2. II. Trop., a nurse: nostramne, ere, vis nutricem, quae nos educat, Abalienare a nobis, Plaut. Trin. 2, 4, 111: curarum maxima nutrix Nox, Ov. M. 8, 81: Sicilia nutrix plebis Romanae, Cic. Verr. 2, 2, 2, § 5: nutrix Discordia belli, Claud. in Ruf. 1, 30.