Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

nōn (old collat. forms noenum and noenu, cf. Lachm. ad Lucr. tom. 2, p. 149 sq.: noenum pro non Lucilius lib. XXX.: sed tamen hoc dicas, quid est, si noenu molestum’st. Varro Epistola ad Fusium: si hodie noenum venis, cras quidem, etc., Non. 143, 33 sq.: noenum rumores ponebat ante salutem, Enn. ap. Macr. S. 6, 1; Ann. v. 314 Vahl.; so, noenum sperando cupide rem prodere summam, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 229 Müll.; Ann. v. 411 ib.: noenum mecastor, Plaut. Aul. 1, 1, 28: noenu necesse’st, Enn. ap. Cic. Div. 2, 62, 127; Ann. v. 161 Vahl.: noenu potest, Lucr. 3, 199 Lachm. N. cr.: noenu queunt, id. 4, 712), adv. [contr. from neoenum, i. e. nec unum, not one, like ne hilum, not any thing (cf. Engl. not, i. q. naught, Angl.-Sax. naht, contr. from ne-aht); cf. Germ. nein], not: hocine agis an non? Ter. And. 1, 2, 15: non erat abundans, non inops tamen, Cic. Brut. 67, 238: non est ita, judices, non est profecto, id. Fl. 22, 53: cum ipsi auxilium ferre, si cupiant, non queant, id. Rep. 1, 5, 9; 1, 2, 2: eam (fugam) si nunc sequor, quonam? Cum illo non, id. Att. 8, 3, 5.

        1. (β) Non before negatives forms a weak affirmative, and before adverbs of emphatic assertion (as prorsus, omnino, etc.) a weak negative: moveo nonnullis suspicionem, velle me navigare: quod tamen fortasse non nollem, si possem ad otium, Cic. Fam. 2, 16, 2; so, non nemo, non nihil, non nullus, v. h. vv: Res has non omnino quidem, sed magnam partem relinquere, Cic. Fam. 9, 15, 3: so, non prorsus, etc.
        2. (γ) After negatives it forms a strong affirmative, and after the adverbs above named a strong negative: nihil non ad rationem dirigebat, Cic. Brut. 37, 140; v. nemo, nihil, nullus: prorsus non arbitror, id. Tusc. 4, 4, 8: omnino non dicere, Quint. 10, 7, 24.
        3. (δ) But the negative force of non is not destroyed by a following ne … quidem, or nec … nec: non fugio ne hos quidem mores. Cic. Verr. 2, 3, 90, § 210; Liv. 28, 42, 16: non medius fidius prae lacrimis possum reliqua nec cogitare nec scribere, Cic. Att. 9, 12, 1.
          In a very few passages non is added to a negative to strengthen it (cf. Gr. οὐ μή): nolle successum non patribus, non consulibus, Liv. 2, 45, 5; id. 3, 11, 6: nec sursum nec deorsum non cresco, Petr. 58: horam eximere nullam … non possumus, Cic. Phil. 6, 3, 7; Plaut. Mil. 5, 18; id. Curc. 4, 4, 23; Plin. Ep. 4, 13, 8.
          (ε) Unus non = ne unus quidem: unus enim vir Numantinus non fuit, qui in catenis duceretur, Flor. 2, 18, 17.
          (ζ) Per litoten, emphatic, by no means, not at all, the reverse of: non ignobilis tragicus, Quint. 1, 12, 18: non inimici mihi, Curt. 7, 10, 7; esp. with sup.: Cethegus homo non probatissimus, Cic. Par. 5, 3, 40: homo non aptissimus ad jocandum, id. N. D. 2, 17, 47: non minime commoveri, id. Verr. 2, 4, 66, § 125: tu me consiliario fortasse non imperitissimo usus esses, id. Fam. 1, 9, 2.
          (η) Non quod, non quo, not that, not as if: non quod sola ornent, sed quod excellant, Cic. Or. 39, 134: me non sane movet res publica; non quo sit mihi quidquam carius: sed, etc., id. Att. 16, 15, 5: non quo sit servulus unus, idem quod familia, verum quia, id. Caecin. 20, 58.
          (θ) Non nisi, only: non nisi vicinas tutus arārit aquas, Ov. Tr. 3, 12, 36; v. nisi.
          (ι) Non vero, truly not: non vero tam isti quam tu ipse nugator, Cic. Sen. 9, 27.
          (κ) Non modo, non solum … sed or sed etiam, not only … but also: non modo falsum illud esse, sed hoc verissimum, Cic. Rep. 2, 44, 70; id. Lael. 15, 54; v. modo and solum.
          Sometimes sed is omitted: nec solum apud Caecinam: Fabii quoque Valentis, etc., Tac. H. 2, 27.
          (λ) Non modo (solum) non … sed or sed etiam, not only not … but even: sed ne … quidem … but not even: ut non modo a mente non deserar, sed id ipsum doleam, me, etc., Cic. Att. 3, 15, 2: hoc non modo non laudari, sed ne concedi quidem potest, id. Mur. 3, 8: tu id non modo non prohibebas, verum etiam approbabas, id. Att. 16, 7, 3.
          When the verb of the second clause is the common predicate of both clauses, the second non is omitted in the first clause: talis vir non modo facere, sed ne cogitare quidem quidquam audebit, Cic. Off. 3, 19, 77: assentatio, quae non modo amico, sed ne libero quidem digna est, id. Lael. 24, 89: advena non modo vicinae sed ne Italicae quidem stirpis, Liv. 1, 40, 2; 3, 24, 4; 6, 20, 2: neque solum inscientiam meam, sed ne rerum quidem, Cic. de Or. 1, 46, 203: quod mihi non modo irasci, sed ne dolere quidem impune licet, id. Att. 11, 24, 1: non mentibus solum consipere, sed ne auribus quidem satis constare poterant, Liv. 5, 42, 3; 4, 3, 11; so with sed vix in the second clause: haec genera virtutum non solum in moribus nostris, sed vix jam in libris reperiuntur, Cic. Cael. 17, 40: non modo ad expeditiones sed vix ad quietas stationes viribus sufficiebant, Liv. 3, 6, 8; very rarely verum ne … quidem, instead of sed ne … quidem, Cic. Rep. 3, 30, 42; id. Rosc. Am. 19, 54; cf. Zumpt, Gram. § 724.
          (μ) Non ita, non tam, not so very, not particularly: simulacra non ita antiqua, Cic. Verr. 2, 4, 49, § 109: non ita lato interjecto mari, id. Or. 8, 25: non ita diu, id. Brut. 66, 233: quae nunc quidem non tam est in plerisque, id. ib. 15, 58.
          So, non fere, scarcely, hardly (v. fere): non fere quisquam, id. Verr. 2, 5, 71, § 182.
          (ν) Non si, not even if: injussu tuo imperator, extra ordinem numquam pugnaverim, non si certam victoriam videam, Liv. 7, 10; Sen. Ep. 59, 8; Hor. C. 2, 14, 5; so, followed by idcirco (ideo, eo, propterea, etc.): non si Opimium defendisti, idcirco te isti bonum civem putabunt, Cic. de Or. 2, 40, 170; id. Cael. 9, 21; id. Top. 16, 60; Liv. 3, 45, 8.
          (ξ) For nedum, much less: vix mehercule servis hoc eum suis, non vobis probaturum arbitrer, Cic. Agr. 2, 9, 22.
          (ο) In an interrogation for nonne: quid haec amentia significat? non vim? non scelus? non latrocinium? Cic. Quint. 26, 82; id. Rosc. Com. 2, 5; id. Verr. 2, 4, 23, § 50.
          (π) For ne (poet. and in post-Aug. prose, regarded by Quint. as a solecism): qui tamen dicat pro illo Ne feceris, Non feceris, in idem incidat vitium, quia alterum negandi est, alterum vetandi, Quint. 1, 5, 50: vos quoque non caris aures onerate lapillis … Munditiis capimur: non sint sine lege capilli, Ov. A. A. 3, 129; id. P. 1, 2, 105: non Teucros agat in Rutulos, Verg. A. 12, 78: non etiam sileas, Hor. S. 2, 5, 91: non sit, qui tollere curat, id. A. P. 460: non ancilla tuum jecur ulceret ulla puerve, id. Ep. 1, 18, 72: non dubitaveris, Sen. Q. N. 1, 3, 3; so, non credideris, Rutil. Lup. 2, 9.
          (ρ) With substantives coalescing to form one notion: nec vero, aut quod efficeret aliquid, aut quod efficeretur, posse esse non corpus, Cic. Ac. 1, 11, 40: etiam non orator, Quint. 2, 15, 17; 4, 1, 22: veri non dissimulator amoris, Ov. M. 5, 61: quasi servitute praedii non possessori relicta, Dig. 34, 1, 14 fin.: non dominus, ib. 43, 15, 7.
          (ς) As an answer, no: aut etiam aut non respondere, Cic. Ac. 2, 32, 104: exhereditavitne (pater filium)? Non, id. Rosc. Am. 19, 54; id. Verr. 1, 7, 20; id. Ac. 2, 30, 97; id. N. D. 1, 25, 70.
          (τ) In questions, non expresses surprise, and doubt of the possibility of denial (v. Madv. Gram. § 451): non sum ego servus Amphitruonis Sosia? Plaut. Am. 1, 1, 247: non tu scis, etc.? id. ib. 2, 2, 71: haec non turpe est dubitare philosophos, quae ne rustici quidem dubitant, Cic. Off. 3, 19, 77; id. Leg. 3, 20, 47: Quid? aviam tuam pater tuus non manifesto necavit, id. Clu. 14, 40.

1. nōna, ae, f., v. nonus.

2. Nōna, ae, f., = Νῶνα, one of the three Fates: Tria nomina Parcarum sunt, Nona, Decuma, Morta, Caes. Vindex ap. Gell. 3, 16, 11; Varr. ap. Gell. 3, 16, 10.

Nōnācris, is, f., = Νώνακρις,

  1. I. a mountain in Arcadia, at the foot of which lay a city of the same name, and in which the Styx had its source, Vitr. 8, 3, 16; Plin. 2, 103, 106, § 131; 4, 6, 10, § 21.
  2. II. Hence,
    1. A. Nōnācrīnus, a, um, adj., Nonacrian, poet. for Arcadian: virgo Nonacrina, i. e. Callisto, Ov. M. 2, 409: Atalanta, id. A. A. 2, 185.
    2. B. Nōnācrĭus, a, um, adj., Nonacrian, poet. for Arcadian: heros, i. e. Evander, Ov. F. 5, 97.
      Subst.: Nōnā-cria, ae, f.
      1. 1. Atalanta, Ov. M. 8, 426.
      2. 2. (Sc. urbs.) The city of Nonacris, Sen. Q. N. 3, 25, 1.

Nōnae, ārum, f. [nonus], the fifth day in every month of the year, except March, May, July, and October, in which it was the seventh; the nones, so called because it was the ninth day before the ides, Varr. L. L. 6, § 28 Müll.: o Nonae illae Decembres, Cic. Fl. 40, 102: Nonis Februariis si Romae fuit, id. Quint. 18, 57: a. d. tertium Non. Januar. si agere coepisset, id. Fam. 5, 2, 8. After the expulsion of the kings, the marketdays were no longer allowed to fall on the nones, because the people celebrated the nones as the birthday of Servius Tullius, and fear was entertained of a movement on that day in favor of royalty, Macr. S. 1, 13. No wedding took place either on the nones or on the ides, because the following day was a dies ater, unfavorable for the offering to be made by the bride, id. ib. 1, 16. Augustus, for superstitious reasons, avoided undertaking any thing on the nones, Suet. Aug. 92.

nōnāgēnārĭus, a, um, adj. [nonageni], that contains or consists of ninety.

  1. I. In gen.: nonagenarius motus stellae Martis, ninety degrees distant from the sun, Plin. 2, 15, 12, § 60: fistula, made of a sheet of lead ninety inches wide, Front. Aquaed. 60.
  2. II. In partic., as subst.: nōnā-gēnārĭus, i, m., a commander of ninety men, Inscr. Orell. 3628; cf. Veg. Mil. 2, 8.
  3. III. Ninety years old, Vulg. Gen. 17, 17.

nōnāgēni, ae, a (gen. pl. nonagenūm, Front. Aquaed. 61), adj. distr. [nonaginta], ninety each: porticus ascenduntur nonagenis gradibus omnes, Plin. 36, 13, 19, § 88.

nōnāgēsĭmus, a, um, adj. ord. [id.], the ninetieth: Isocrates quarto et nonagesimo anno scripsisse dicitur, Cic. Sen. 5, 13.

nōnāgessis, is, m. [nonaginta-as], a sum of ninety asses, Prisc. 1356 P.; Beda de Num. tom. 1, p. 101.

nōnāgĭes or -gĭens, adv. [nonaginta-as], ninety times: nonagies sestertium, ninety times a hundred thousand sesterces, Cic. Verr. 2, 3, 70, § 163.

nōnāgintā, num. adj., ninety: nonaginta annos natus, Cic. Sen. 10, 34; Aus. Ep. 5, 5.

Nōnālis, e, adj. [Nonae], of or belonging to the nones: Nonalia sacra, offerings made at the Capitol on the nones, Varr. L. L. 6, § 28 Müll.

nōnānus, a, um, adj. [nona, sc. legio], of or belonging to the ninth legion: miles nonanus, Tac. A. 1, 23.
Absol.: nōnānus, i, m., a soldier of the ninth legion, Tac. A. 1, 30; 14, 38.

nōnārĭus, a, um, adj. [nonus], of or belonging to the ninth hour.
As subst.: nonaria, ae, f. (sc. meretrix), a public prostitute (so called because not allowed to show herself before the ninth hour of the day), Pers. 1, 133.

non-dum, adv., not yet: nondum sex menses, Plaut. Pers. 1, 3, 57: nondum centum et decem anni sunt, cum, etc., Cic. Off. 2, 21, 75: nondum Voconiā lege latā, id. Rep. 3, 10, 17; id. Div. 2, 6, 16: nondum Ilium et arces Pergameae steterant, Verg. A. 3, 109 al.: si nondum, Cic. Sest. 7, 17.

‡ noneolae vocantur papillae, quae ex faucibus caprarum suppendent, Paul. ex Fest. pp. 174 and 175 Müll.

nongēnārĭus or nōningentēnā-rĭus, a, um, adj. [nongeni, nongenti], containing nine hundred, Prisc. 1355 P.

nongēni, nongentēni, ae, a, num. adj. distr. [nongenti], nine hundred each, Prisc. 1353 P.

nongentēsĭmus, a, um, v. noningentesimus.

nongenti (nōningenti, Col. 5, 2, 7), ae, a,

  1. I. adj. card., nine hundred: ab uno ad nongenta … a mille ad nongenta milia, Varr. R. R. 3, 49: Falcidius emerat HS. nongentis milibus, Cic. Fl. 37, 91.
  2. II. In sing.: nongentus, i, m., one of nine hundred inspectors of the ballot-boxes: praeter hos etiamnum nongenti vocabantur ex omnibus electi ad custodiendas suffragiorum cistas … cum alius se nongentum, alius selectum appellaret, Plin. 33, 1, 7, § 31.

nongentĭes, v. noningenties.

nongentus, i, m., v. nongenti.

nongēsĭmus, v. nonigesimus.

‡ nōnĭes, adv. [nonus], nine times: quinquies, sexies, septies, octies, nonies, decies, Not. Tir. p. 100; Inscr. Murat. 451, 1.

† nōnĭgēsĭmus or nongēsĭmus, a, um, adj. ord., for noningentesimus, the nine hundredth, Prisc. de Pond. p. 1353.

nōningentēsĭmus (or nongentē-sĭmus, Aur. Vict. Caes. 15, 4), a, um, adj. ord., the nine hundredth, Prisc. de Pond p. 1353.

nōningenti, v. nongenti.

nōningentĭes or -tĭens, adv. (nōn-gentĭes), nine hundred times: noningenties trigesies septies mille, Vitr. 1, 6.

Nōnĭus, a, the name of a Roman gens. So M. Nonius Suffenas, Cic. Att. 6, 1, 13.
Nonius Marcellus, a Roman grammarian, whose treatise De Proprietate Sermonis is extant in a very mutilated form.

nonna, ae, f., v. nonnus.

non-nĕ, adv., the interrogative non, expecting an affirmative answer, not?

        1. (α) In a direct interrogation: nonne ego hic sto? Plaut. Am. 1, 1, 250: nonne animadvertis? Cic. N. D. 3, 37, 89: te dejectum debeo intellegere, etiamsi tactus non fueris: nonne? id. Caecin. 13, 37: quid paulo ante dixerim, nonne meministi? id. Fin. 2, 3, 10 Madv. N. cr.; cf. id. ib. 5, 28, 86.
          Very rarely repeated: nonne extremam pati fortunam paratos projecit ille? nonne sibi clam … ? nonne, etc., Caes. B. C. 2, 32, 8. But usually followed by non in continued questions: nonne vobis haec quae audīstis oculis cernere videmini? non illum … videtis? non positas insidias? non, etc., Cic. Rosc. Am. 35, 98; id. Sull. 2, 7; id. Cat. 1, 11, 27.
        2. (β) In an indirect interrogation, if not, whether not: cum esset ex eo quaesitum, Archelaum Perdiccae filium nonne beatum putaret, Cic. Tusc. 5, 12, 34.

non-nēmo, or better separately, non nēmo, ĭnis, m.

  1. I. Some, several, many a one, Cic. Mur. 39, 84; id. Pis. 5, 10 al.
  2. II. Some one, a certain person, Cic. Cat. 4, 5, 10.

nonnĭhil, v. nihil.

nonnĭsi, v. non and nisi.

non-nullus (or written separately, non nullus, Verg. A. 11, 725), a, um, adj., some, several: non nullumst periculum, Plaut. Capt. 1, 1, 23; Ter. Ad. 2, 1, 68: esse nonnullo se Caesaris beneficio affectum, Caes. B. G. 7, 37, 4: nonnulla pars militum, id. B. C. 1, 13, 4: frumenti copiam nonnullam habere, id. ib. 1, 78, 1: non nulli amici, Cic. Mur. 20, 42: non nulla communia, id. Ac. 2, 22, 70: nonnullae cohortes, Caes. B. C. 1, 24.
Subst.: nonnulli, ōrum, m. (sc. milites), some, several, Caes. B. G. 1, 26.

non-numquam or -nunquam, adv., sometimes; opp. numquam, Cic. Vatin. 2, 5; with aliquando, id. Fam. 5, 8, 2: nonnumquam interdiu, saepius noctu, Caes. B. G. 1, 8 fin.

nonnus, i, m., and nonna, ae, f.

  1. I. A monk; a nun, Hier. Ep. 117, n. 6; id. ib. 22, n. 16.
  2. II. A tutor, Inscr. Orell. 4670.

non-nusquam, adv., in some places, Plin. 14, 19, 24, § 120: silices quibusdam in locis rubentes, nonnusquam vero et albi, id. 36, 22, 49, § 168; Gell. 13, 24, 31.

nōnō, adv., v. nonus fin.

‡ nōnuncĭum et sescunciam quod magistri ludi appellant, significat dodrantem et dimidium teruncium, quod singula sescuncia uncia et dimidium sit, Paul. ex Fest. p. 173 Müll.

nōnus, a, um,

  1. I. adj. ord. [for novenus, from novem], the ninth: terra nona, Cic. Rep. 6, 18, 18: accedes opera agro nona Sabino, Hor. S. 2, 7, 118.
  2. II. Subst.: nōna, ae, f.
    1. A. (Sc. hora.) The ninth hour of the day, i. e. the third before sunset, at which hour business was ended at Rome: post nonam venies, Hor. Ep. 1, 7, 71; Mart. 4, 8, 5.
    2. B. (Sc. pars.) The ninth part: nonas praedae vovere, Just. 20, 3, 3.
      Hence, adv.: nōnō, ninthly, Cassiod. de Anim. 12.

nōnus-dĕcĭmus, a, um, adj. ord., the nineteenth (the class. undevicesimus): nonodecimo aetatis anno, Tac. A. 13, 16; id. Or. 34 fin.; Inscr. Grut. 449, 7.

* nōnussis, is, m. [novem-as], nine asses, Varr. L. L. 5, § 169 Müll.