Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

nātĭcīdĭum or ‡ gnātĭcīdĭum, ii, n. [natus-caedo], the murdering of one’s son or child, child-murder: gnaticidium, τεκνοκτονία, Gloss. Philox.

nătĭnātĭo, ōnis, f., a being busy, business: natinatio dicebatur negotiatio et natinatores ex eo seditiosa negotia gerentes, Paul. ex Fest. p. 166 Müll.

nătĭnātor, ōris, m., a rebel; v. natinatio.

nătĭnor, āri, v. dep., to be busy: audito tumultu Macedoniae Samnites, Lucanos inter se natinari atque factiosos esse, Cato ap. Paul. ex Fest. s. v. natinatio, p. 166 Müll.; v. h. v.

nātĭo, ōnis, f. [nascor], a being born, birth; hence, transf.

  1. I. Personified, Natio, the goddess of birth: Natio quoque dea putanda est, quae, quia partus matronarum tueatur, a nascentibus Natio nominata est, Cic. N. D. 3, 18, 47 (al. Nascio).
  2. II. A breed, stock, kind, species, race (rare but class.; syn.: genus, stirps, familia): in hominibus emendis si natione alter est melior, emimus pluris, etc., Varr. L. L. 9, § 93 Müll.; Auct. B. Alex. 7, 3: natio optimatium, Cic. Sest. 44, 96: officiosissima candidatorum, id. Pis. 23, 55.
    Also in a contemptuous sense, a race, tribe, set: salvete, fures maritimi, Famelica hominum natio, quid agitis? Plaut. Rud. 2, 2, 6: vestra natio (Epicureorum), Cic. N. D. 2, 29, 74: ardelionum, Phaedr. 2, 5, 1.
    Of animals: praegnantes opere levant: venter enim labore nationem reddit deteriorem, Varr. R. R. 2, 6, 4; cf. id. L. L. 9, § 92 Müll.; and: in pecoribus quoque bonus proventus feturae bona natio dicitur, Paul. ex Fest. p. 167 Müll.
    Transf., of things, a sort, kind (post-Aug.): nationes in apium naturā diximus, Plin. 22, 24, 50, § 109: cera natione Pontica, id. 21, 14, 49, § 83; cf. id. 12, 25, 55, § 125.
    1. B. In a more restricted sense, a race of people, nation, people (used commonly in a more limited sense than gens, and sometimes as identical with it; cf.: gens, populus; usually applied by Cicero to distant and barbarous people): nam itast haec hominum natio; in Epidamniis Voluptarii, etc., Plaut. Men. 2, 1, 34: omnes nationes servitutem ferre possunt: nostra civitas non potest, Cic. Phil. 10, 10, 20; cf.: exteris nationibus ac gentibus ostendere, etc., id. Font. 11, 25: ne nationes quidem et gentes, id. N. D. 3, 39, 93; cf., in the reverse order: omnes exterae gentes ac nationes, id. Imp. Pomp. 11, 31: per omnes gentes nationesque, Quint. 11, 3, 87: eruditissima Graecorum natio, Cic. de Or. 2, 4, 18: Judaei et Syri, nationes natae servituti, id. Prov. Cons. 5, 10: immanes ac barbarae nationes, id. Q. Fr. 1, 1, 9, § 27: quod eas quoque nationes adire volebat, Caes. B. G. 3, 7: Suevi majorem Germaniae partem obtinent, propriis adhuc nationibus nominibusque discreti, Tac. G. 38: Gannascus, natione Canninefas, id. A. 11, 18: patre Camissare, natione Care, matre Scythissā natus, Nep. Dat. 1, 1: NATIONE CILIX, Inscr. Fabr. p. 495, n. 189; so in connection with names of cities: NATIONE ARRETIO, Inscr. Don. cl. 6, n. 181.
      1. 2. Ad Nationes, the name of a portico in Rome, built by Augustus, where the images of all known nations were set up: ante aditum porticūs Ad Nationes, Plin. 36, 5, 4, § 39; cf. Serv. Verg. A. 8, 721.
      2. 3. In eccl. Lat., like gens, and the Gr. ἔθνος, opp. to Christians, the heathen: per deos nationum, Tert. de Idol. 22.

nătis, is, more freq. in the plur., nă-tes, ium, f. [akin to Gr. νῶτον, back; cf. νόσφι], the rump, the buttocks.

        1. (α) Sing.: diffissā nate, Hor. S. 1, 8, 46; Auct. Priap. 77, 11; 83, 23: quod ejus natis fulmine icta erat, Paul. ex Fest. s. v. pullus, p. 244 and 245 Müll.
        2. (β) Plur.: nates pervellit, Plaut. Pers. 5, 2, 66: soleā pulsare nates, Juv. 6, 611; Mart. 14, 18, 2; with clunes, id. 3, 53, 3.
          Of the rump of animals: nates turturum donare alicui, Mart. 3, 82, 21.

Natiso, ōnis, m., = Νατίσων, a small Italian river near Aquileia, now Natisone, Mel. 2, 4, 3; Plin. 3, 18, 22, § 126.

nătĭto, 1, v. freq. [no], to swim (late Lat.), Anon. (Hilar.) in Job, 1, p. 98.

nātĭuncŭla, ae, f. dim. [natio], a small nation: natio, natiuncula, Not. Tir. p. 79.

nātīvĭtas, ātis, f. [nativus], birth, nativity (post-class.; cf. ortus): municipem aut nativitas aut adoptio facit, Dig. 50, 1, 1: janua nativitatis, Tert. Anim. 39: vultum nativitatis, natural face, Vulg. Jacob. 1, 23.

        1. (β) Plur., Tert. Spect. 30.
    1. 2. A generation: usque ad quartam nativitatem, Tert. adv. Marc. 4, 27 fin.

nātīvĭtus, adv. [nativus], from birth, by birth (post-class.), Tert. Anim. 39; so id. ib. 12.

nātīvus, a, um, adj. [nascor], that has arisen from or by birth; born (cf. naturalis).

  1. I. Lit. (class.): mundus, made, created, Lucr. 5, 66: animus, id. 3, 417: Anaximandri opinio est, nativos esse deos, Cic. N. D. 1, 10, 25.
  2. II. Transf.
    1. A. Imparted by birth, inborn, innate: ut appareret, in eo nativum quendam leporem esse, non ascitum, Nep. Att. 4, 1: mulier si nativā sterilitate sit, Gell. 4, 2, 9: malum, hunger (opp. delatum), Cic. Dom. 5, 12: sensus (with domesticus), id. Har. Resp. 9, 19.
    2. B. Opp. to artificial, that is produced by nature, not artificial, natural, native (class.): beluae partim fluitantes, partim nativis testis inhaerentes, Cic. N. D. 2, 39, 100: urbis (Romae) ipsius nativa praesidia, id. Rep. 2, 6, 11: nativae oves, whose wool is used in its natural color, Plin. 8, 48, 73, § 191: montes nativi salis, id. 31, 7, 39, § 77: color, id. 32, 7, 24, § 74: specus, Tac. A. 4, 59: arcus, Ov. M. 3, 160: coma, original, former, genuine, id. Am. 1, 14, 56.
      1. 2. In partic., in gram.: nativa verba, primitive words, primitives: simplicia verba partim nativa sunt, partim reperta: nativa ea quae significata sunt sensu; reperta, quae ex his facta sunt, Cic. Part. Or. 5, 16; cf. Quint. 8, 3, 36.