Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

mŏnēdŭla, ae, f., a jackdaw, daw, Corvus monedula, Linn.: examina graculorum monedularum, cui soli avi furacitas auri argentique praecipue mira est, Plin. 10, 29, 41, § 77; 17, 14, 22, § 99. Acc. to the myth, the nymph Arne was turned into a daw, for having betrayed her country for gold, Ov. M. 7, 465 sq.
Prov.: non plus aurum tibi quam monedulae committebant, Cic. Fl. 31, 76.
As a term of endearment, Plaut. As. 3, 3, 103; cf. id. Capt. 5, 4, 5.

mŏnēla, ae, f. [moneo], a reminding, admonition (eccl. Lat.), Tert. Pat. 8; id. adv. Marc. 4, 34.

mŏnēmĕron, i, n., = μονήμερον, a kind of eye-salve, Marc. Emp. 8.

mŏnĕo, ŭi, ĭtum, 2 (inf. pres. pass. monerier, Plaut. Capt. 2, 3, 36; perf. subj. moneris pro monueris, Pac. ap. Non. 507, 24 sq.; cf. Trag. Rel. p. 66 Rib.; likewise: di monerint meliora, Pac. ap. Non. l. l. p. 74 Rib.), v. a. [causative from the root men; whence memini, q. v., mens, mentio; lit. to cause to think].

  1. I. Lit., to remind, put in mind of, bring to one’s recollection; to admonish, advise, warn, instruct, teach (syn.: hortor, suadeo, doceo): bene mones; tute ipse cunctas, Enn. ap. Non. 469, 25 (Com. v. 3 Vahl.): ea (auctoritas) adhibeatur ad monendum non modo aperte, sed etiam acriter, Cic. Lael. 13, 44: melius nos Zenonis praecepta monent, Juv. 15, 107.
          1. (β) Aliquem de re: oro, ut Terentiam moneatis de testamento, Cic. Att. 11, 16, 5; id. Q. Fr. 2, 3, 6.
          2. (γ) Aliquem aliquid: Fabius ea me ex tuis mandatis monuit, Cic. Fam. 3, 3, 1: id ipsum, quod me mones, id. Att. 14, 19, 1: sed eos hoc moneo, desinant furere, id. Cat. 2, 9, 20: vos quo pauca monerem advocavi, Sall. C. 58, 3; id. H. 2, 96, 8.
            Hence also in pass., moneri aliquid: ut moneatur semper servos homo officium suam, Plaut. Stich. 1, 2, 1: nec ea, quae ab (naturā) monemur, audimus, Cic. Lael. 24, 88; cf. infra. ξ.
          3. (δ) Aliquem alicujus rei (post-Aug., and only in Tac.; cf.: admoneo, commonefacio): Caecina milites temporis ac necessitatis monet, Tac. A. 1, 67 Nipperd. ad loc.: Plancinam Augusta monuit Agrippinam insectandi, id. ib. 2, 43.
            (ε) With ut, ne, or the simple subj.: monere te atque hortari, ut in rem publicam incumberes, Cic. Fam. 10, 1, 2: monet ut suspiciones vitet, Caes. B. G. 1, 20: moneo, praedico, ante denuntio, abstineant, manus Cic. Verr. 1, 12, 36: moneo obtestorque ut, etc., Sall. J. 10, 3; 49, 2; id. H. 4, 61, 23: vos, ne amittatis, etc., id. J. 31, 25: Macedonas monebat, ne multitudine hostiummoverentur, Just. 11, 13: quamquam edicto monuisset ne quis quietem ejus interrumperet, Tac. A. 4, 67 init.
            (ξ) With an object- or rel.-clause: (Caesar) monuit ejus diei victoriam in earum cohortium virtute constare, Caes. B. C. 3, 89, 4: moneret rationem frumenti esse habendam, Hirt. B. G. 8, 34: Cerealis propinquos monebat fortunam belli mutare, etc., Tac. H. 5, 24: Arminius colligi suos et propinquare silvis monitos vertit, id. A. 1, 63: ultro struebantur qui monerent perfugere ad Germaniae exercitus, id. ib. 4, 67 fin.: Radamistum obpugnationem celerare, id. ib. 12, 46; 13, 37; 16, 11; id. H. 4, 33: si te unum illud monuerimus, artem sine assiduitate dicendi non multum juvare, Auct. Her. 1, 1, 1: moneo, quid facto opus sit, Ter. Ad. 3, 4, 65: res monet cavere, consultare, Sall. C. 52, 3: alio properare tempus monet, id. J. 19, 2.
            Pass.: cum Nicanorem insidiari Piraeo a Dercillo moneretur, Nep. Phoc. 2, 4.
        1. b. Of inanim. and abstr. subjects: res ipsa monebat tempus esse, Cic. Att. 10, 8, 1: (sol) caecos instare tumultus Saepe monet, Verg. G. 1, 464: immortalia ne speres, monet annus, Hor. C. 4, 7, 7: natura monet festinare, Plin. 18, 25, 60, § 227: ut monet ira, Sall. H. 2, 41, 8: ratio ipsa monet amicitias comparare, Cic. Fin. 1, 20, 66.
  2. II. Transf. (mostly poet. and in post-Aug. prose).
    1. A. Without the accessory notion of reminding or admonishing, in gen., to teach, instruct, tell, inform, point out; also, to announce, predict, foretell: tu vatem, tu diva, mone, instruct thy bard, Verg. A. 7, 42: velut divinitus mente monitā, Liv. 26, 19: hoc moneas precor, Ov. F. 4, 247: amici somnio monitus, Suet. Aug. 91: reddebant parvuli, quae monebantur, what they were taught, Plin. Pan. 26: vates Helenus cum multa horrenda moneret, announced, foretold, Verg. A. 3, 712; cf.: ante sinistra cavā monuisset ab ilice cornix, etc., id. E. 9, 15: quid augurales alites vel cantus monerent, Amm. 28, 1: recte monemur, causas non utique ab ultimo esse repetendas, Quint. 5, 10, 83.
    2. B. To punish, chastise (only in Tacitus): puerili verbere moneri, Tac. A. 5, 9.

mŏnēris, is, f., = μονήρης (sc. ναῦς), a vessel with a single bank of oars, a galley, Liv. 38, 38, 8 (cf. Tac. H. 5, 23).

Mŏnēta, ae (archaic gen. Monetas, Liv. Andron. ap. Prisc. p. 679 P.), f. [moneo].

  1. I. The mother of the Muses, a transl. of the Gr. Μνημοσύνη: Μνημοσύνη Moneta, Gloss. Philox.; cf. Cic. N. D. 3, 18, 47; Hyg. Fab. praef.: filia Monetas, Liv. Andron. ap. Prisc. p. 679 P.
  2. II. A surname of Juno, in whose temple at Rome money was coined: cum terrae motus factus esset, Ut sue plena procuratio fieret, vocem ab aede Junonis ex arce exstitisse; quocirca Junonem illam appellatam Monetam, Cic. Div. 1, 45, 101; cf. id. Phil. 7, 1, 1; Liv. 7, 28, 4; Ov. F. 1, 638; 6, 183; Val. Max. 1, 8, 3; Lact. 2, 7, 11: ubi nunc aedes atque officina Monetae est, Liv. 6, 20, 13.
    1. B. Transf.
      1. 1. The place for coining money, the mint: ad Philotimum scripsi de viatico, sive a moneta, sive ab Oppiis, i. e. taken from the mint or borrowed from the Oppian usurers, Cic. Att. 8, 7, 3; Sid. Carm. 23, 41: monetae officinator, master of the mint, Inscr. Orell. 3227: monetae aequator, ib. 3228.
      2. 2. Coined money, coin, money (poet. and in post-Aug. prose): victaque concedit prisca moneta novae, Ov. F. 1, 222: nigrae, i. e. aereae, Mart. 1, 100, 13; Paul. Sent. 5, 25, 1: falsam monetam percussisse, id. ib. 5, 12, 12: probata, Vulg. Gen. 23, 16.
      3. 3. A stamp or die for coining money: a novā monetā, of a new stamp, Mart. 12, 55, 8.
        Hence, trop.: communi feriat carmen triviale moneta, of the common stamp, in ordinary style, Juv. 7, 55: jam tempus est quaedam ex nostrā, ut ita dicam, monetā proferri, Sen. Ben. 3, 35, 1: nomina Graeca Latinā monetā percussa, of the Latin stamp, App. Mag. p. 298, 33.

mŏnētālis, e, adj. [moneta], of or belonging to the mint; minted, coined (class.): triumviri monetales, the directors of the mint, Dig. 1, 2, 2, § 30.
In jest of one who asks for money: monetali ascripsi, quod ille ad me pro consule, the money-man, Cic. Att. 10, 11, 5: aurum, coined, App. M. 7, p. 190, 21: pes monetalis, the Roman foot (because the standard was kept in the temple of Juno Moneta), Grom. Vet. p. 128, 2 sq.

mŏnētārĭus, a, um, adj. [moneta], of or belonging to the mint: FAMILIA, Inscr. Orell. 3226.
Hence, subst.: mŏnētārĭus, i, m., a master of the mint, Inscr. Mur. 968, 5: monetarii, minters, coiners (post-class.), Aur. Vict. Epit. Eutr. 35; Eutr. 9, 14; Vop. Aur. 38.