Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

mĭser, ĕra, ĕrum, adj. [prob. Sanscr. root mi-; cf. minuo; akin to Gr. μῖσος; Lat. maestus, maereo], wretched, unfortunate, miserable, pitiable, lamentable, etc. (cf.: infelix, calamitosus).

    1. 1. Of persons: nihil est tam miserabile, quam ex beato miser, Cic. Part. Or. 17, 57: homo miser, et infortunatus, Plaut. Bacch. 5, 1, 20: miser atque infelix, Cic. Quint. 30, 94: urgeris multis miser undique curis, Lucr. 3, 1051: o multo miserior Dolabella, quam ille, quem tu miserrimum esse voluisti, Cic. Phil. 11, 4, 8: miser, infelix, aerumnosus, id. Par. 2, 1, 16: miserrimum habere aliquem, to torment, id. Fam. 14, 7, 1: miserrimus Fui fugitando, have exhausted myself with running, am completely tired out, Ter. Eun. 5, 2, 7.
      With gen.: miseros ambitionis, Plin. Pan. 58, 5.
    2. 2. Of things, afflicting, sad, wretched, melancholy: miserā ambitione laborare, Hor. S. 1, 4, 26: misera orbitas, Cic. Fin. 5, 28, 84: misera et calamitosa res, id. Rosc. Am. 28, 77.
    3. 3. Sick, ill, indisposed, etc.: quo morbo misera sum, suffer, Plaut. Truc. 2, 6, 39: homini misero non invideo medicinam, Petr. 129; cf.: quid illam miseram animi excrucias? Plaut. Mil. 4, 2, 76: homo animo suo miser, id. Truc. 2, 7, 36: miserum esse ex animo, to be wretched in mind, sick at heart, id. Ep. 4, 1, 1.
    4. 4. Violent, excessive, extravagant: amor, Verg. A. 5, 655: cultus miser, with regard to dress, Hor. S. 2, 2, 66.
    5. 5. Bad, vile, poor, worthless: carmen, Verg. E. 3, 27: remedium, Cels. 5, 26, 34.
      With gen.: morum, Stat. Th. 4, 403: hominem perditum miserumque, Ter. Eun. 3, 1, 28.
    6. 6. As an exclamation, inserted in the midst of a sentence: ossa atque pellis sum, misera, macritudine, Plaut. Capt. 1, 2, 32: miserum! (parenthetically) i. e. what a misfortune! how sad! tum pendere poenas Cecropidae jussi (miserum!) septena quotannis Corpora, Verg. A. 6, 21.
      As subst.: mĭsĕ-rum, i, n., a wretched thing, wretchedness: bonum valetudo, miserum morbus, Cic. Fin. 5, 28, 84 MSS. dub. (Madv. and B. and K. miser).
      Hence, adv., in two forms.
    1. 1. mĭsĕrē, wretchedly, miserably; desperately, vehemently, excessively, urgently (class.): est misere scriptum, Pseudole! Ps. O miserrime, Plaut. Ps. 1, 1, 72: vivere, Cic. Fin. 3, 15, 501: misere amare, Plaut. Mil. 4, 6, 32: deperire, id. Cist. 1, 2, 12: invidere, Ter. Eun. 3, 1, 22: orare aliquid, id. Heaut. 2, 3, 124: discedere quaerens, Hor. S. 1, 9, 8; cf.: misere cupis abire, id. ib. 1, 9, 14: ut miserius a vobis recipiatur quam ab illo capta est, Liv. 34, 24, 2: misere miser, Plaut. Cist. 4, 2, 21: misere male, id. Bacch. 4, 9, 10.
    2. 2. mĭsĕrĭter, wretchedly, lamentably, sadly (ante-class.; poet.): corrumpi, Laber. ap. Non. 517, 2: alloqui, Cat. 63, 49; Enn. ap. Prisc. p. 1010 P. (Vahl. Enn. p. 180, n. 40).

mĭsĕrĭa, ae, f. [miser], wretchedness, unhappy condition, misfortune, misery; affliction, distress, etc.

  1. I. Lit.
    1. A. (Class.) Nam invidere alii bene esse, tibi male esse, miseriast, Plaut. Truc. 4, 2, 31: Proloqui Caelo atque terrae Medeaï miserias, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 63 (Trag. v. 292 Vahl.): quibus servitutem meā miseriā deprecor, id. ap. Non. 290, 19 (Trag. v. 173 ib.): miserias voluptate sedare, Plaut. Poen. 5, 4, 93: ubi virtus est, ibi esse miseria et aerumna non potest, Cic. Fin. 5, 32, 95: in miserias incidere, id. Phil. 2, 10, 24: de miseriis in quibus versamur, id. Fam. 7, 3, 1: in miseriā esse, id. Fin. 3, 14, 48: oneri miseriaeque esse, Sall. C. 10, 2.
    2. B. Trouble, fatigue, irksomeness: miseriam capere, Ter. Ad. 5, 4, 22: nimiae miseriae est, is too irksome, Quint. 1, 8, 18: nimia est miseria nimis pulchrum esse hominem, Plaut. Mil. 1, 1, 68: ne (Stoici) omnia superstitiosā sollicitudine et miseriā crederent, anxiety, Cic. Div. 2, 41, 86.
      Plur.: miseriae plebis crescebant, Liv. 6, 34, 1.
  2. II. Personified: Mĭsĕrĭa, the daughter of Erebus and Nox, Cic. N. D. 3, 17 fin.; Hyg. Fab. praef.

mĭsĕrĭcordĭa, ae, f. [misericors], tender-heartedness, pity, compassion, mercy.

  1. I. Lit. (class.): misericordia est aegritudo ex miseriā alterius injuriā laborantis, Cic. Tusc. 4, 8, 18: (Stoici) misericordiam, cupiditatem, metum, morbos animi appellant, Lact. 6, 14: misericordiam aliis commoveremisericordiā capi, Cic. de Or. 2, 47, 195: misericordiā commotus, id. Mur. 31, 65: mentes hominum ad lenitatem misericordiamque revocare, id. de Or. 1, 12, 53: misericordiam implorare et exposcere, id. Mil. 34, 92: vestram misericordiam implorat, id. Mur. 40, 86: captare, id. Phil. 2, 34: populi concitare, id. de Or. 1, 53, 227: tribuere alicui, to give, bestow, id. Planc. 1, 3: adhibere, to show, id. Rab. Perd. 2, 5: praebere, Aug. Civ. Dei, 9, 5: exercere, to exercise, Dig. 16, 3, 7: misericordiam facere (eccl. Lat.), Vulg. Gen. 20, 13 al.: alienā misericordiā vivo, on the compassion of others, Cic. Rosc. Am. 50, 145: cum ipse patitur, miseria, cum aliis compatitur, misericordia dici solet, Aug. Conf. 3, 2, 1: ad misericordiam inducere, to move, Cic. Brut. 50, 188: ad misericordiam vocare, id. Mur. 3: misericordiam magnam habere, to have, entertain, id. ib. 40, 86.
    Plur.: misericordias habere, Plaut. Most. 2, 3, 115.
    With gen.: puerorum, for the children, Cic. Att. 7, 12: haec magnā cum misericordiā fletuque pronuntiantur, with great pathos, Caes. B. C. 2, 12 fin.: remotā misericordiā discutere, without compassion, Aug. Conf. 9, 13, 1.
    Esp., plur.: misericordiae, works of charity, Salv. adv. Avar. 2, 1.
    1. * B. Transf., a condition to excite compassion, wretchedness, misery: quantum misericordiae nobis tuae preces et tua salus allatura sit, Cic. Q. Fr. 1, 3, 8.
  2. II. Personified: Mĭ-sĕrĭcordĭa, the goddess Mercy or Compassion, App. M. 1, p. 263, 38; cf. Quint. 5, 11, 38; Claud. B. Gild. 404.

mĭsĕrĭcordĭter, adv., v. misericors fin.

mĭsĕrĭcors, cordis, adj. [misereo-cor],

  1. I. tender-hearted, pitiful, compassionate, merciful (class.).
    Of persons and things: credc misericors est, Plaut. Am. 1, 1, 141: misericordem se praebere, Cic. Caecin. 10, 26: misericors et mansuetus, Auct. Her. 2, 17, 25: misericordem esse in aliquem, Cic. Lig. 5, 15; Curt. 9, 6, 12; Sen. Contr. 3, 23, 1: sint misericordes in furibus aerarii, Sall. C. 52, 12: animus, Cic. Inv. 1, 55, 106: Dominus est, Vulg. Jacob. 5, 11: (Deus) miseretur ei, quem viderit misericordem, Lact. Div. Just. Epit. 5.
    Comp.: misericordior nulla est me feminarum, Plaut. Rud. 1, 5, 23: in illā gravi L. Sullae turbulentāque victoriā quis P. Sulla mitior, quis misericordior inventus est? Cic. Sull. 26, 72.
    Sup.: quando misericordissimus exstitisset, Aug. Ep. 48: canes misericordissimi, Sid. Ep. 8, 6.
  2. II. Mean, pitiful, contemptible: qui autem natura dicuntur iracundi aut misericordes aut invidi aut tale quid, Cic. Tusc. 4, 37, 80.
    Hence, adv.: mĭsĕrĭcordĭter, tenderheartedly, pitifully, compassionately, mercifully (ante- and post-class.): crudeliter illi, nos misericorditer, Quadrig. ap. Non. 510, 20; Lact. 6, 18, 9; Aug. Civ. Dei, 3, 31; 5, 23.
    Comp.: misericordius, Aug. Doctr. Chr. 1, 16.
    Sup.: misericordissime, Aug. Ep. 149.

mĭsĕrĭmōnĭum (-mūnĭum), ii, n. [miser], wretchedness, misery (ante-class. for misera), Laber. ap. Non. 214, 20.

mĭsĕrĭter, adv., v. miser fin. 2.

mĭsĕrĭtūdo, ĭnis, f. [miser].

  1. * I. For miseria, wretchedness, misery, Att. ap. Non. 136, 18 (Trag. Rel. v. 185 Rib.).
  2. II. For miseratio, pity, compassion, Att. ap. Non. 136, 20 (Trag. Rel. v. 79 Rib.).

mĭsĕrĭtus and mĭsertus, Part., from misereor, v. misereo.