Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

Lāŏcŏon (Laucŏon), ontis, m., = Λαοκόων, a son of Priam and Hecaba, priest of the Thymbrean Apollo, who was killed, with his two sons, at the altar by two serpents, Verg. A. 2, 41; 201; Hyg. Fab. 135: sicut in Laocoonte, in the statue of Laocoon, Plin. 36, 5, 4, § 37.
Form Laucoön, Petr. 89.

Lāŏdĭcēa, ae, f., = Λαοδίκεια,

  1. I. the name of several cities.
    1. A. In Cœle-Syria, near Lebanon, now Jusy, Mel. 1, 12.
    2. B. In Phrygia Major, also called Lāŏdĭcīa, and Laudĭcēa, now Eski Hissar, Cic. Fam. 2, 17, 4; 15, 4, 2; Plin. 5, 28, 29, § 105; Vulg. Apoc. 1, 11 al.
  2. II. Hence,
    1. A. Lāŏdĭcensis, e, adj., of or belonging to Laodicea, Laodicean: civitas, Cic. Fam. 5. 20, 2; 13, 67, 1.
    2. B. Lāŏdĭcēni (Lau-dĭcēni, Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 4, v. h. l.), ōrum, m., inhabitants of Laodicea, Plin. 5, 23, 19, § 82.

laudābĭlis, e, adj. [laudo], to be praised, praiseworthy, laudable (class. and freq.).

  1. I. Lit.: laudabile est, quod conficit honestam et praesentem et consequentem commemorationem, Auct. Her. 3, 4, 7: honestum, etiam si a nullo laudetur, natura esse laudabile, Cic. Off. 1, 4, 14: vita, id. Lael. 7, 23: orationes, id. Brut. 95, 325; cf. oratores, id. ib. 97, 333: vir erga rempublicam, Treb. Poll. Trig. Tyr. 32, 2: civis, Quint. 12, 1, 41; 3, 6, 84: carmen, Hor. A. P. 408: fides, Ov. Tr. 5, 14, 35: in Rutilo luxuria est: in Ventidio laudabile nomen sumit, Juv. 11, 22.
    As subst.: laudābĭle, is, n., the praiseworthy, Auct. Her. 3, 4, 7.
    Comp.: vitae ratio laudabilior, Cic. Rep. 3, 3, 6: (voluptas) melioremne efficit aut laudabiliorem virum? id. Par. 1 fin: multo modestia post victoriam, quam ipsa victoria, laudabilior, Liv. 36, 21.
  2. II. Transf., valuable, precious, excellent (post-Aug.): mel, Plin. 11, 15, 15, § 38: terra, id. 17, 4, 3, § 28.
    Comp.: laudabilius vinum, Plin. 14, 3, 4, § 36.
    Hence, adv.: laudābĭlĭter, in a praiseworthy manner, praiseworthily, laudably, ad recte, honeste, laudabiliter, postremo ad bene vivendum, Cic. Tusc. 5, 5, 12: laudabiliter ac placabiliter propitiandi judices, by flattering expressions, Gell. 7, 3.
    Comp.: laudabilius, Val. Max. 5, 1, 2 ext.; 5, 4, 3.
    Sup. of the adj. and adv. appear not to occur.

laudābĭlĭtas, ātis, f. [laudo], laudability, excellency, a title of the Comes Metallorum: tua, Cod. Th. 10, 19, 3.

laudābĭlĭter, adv., v. laudabilis fin.

laudātē, adv., v. laudo fin.

laudātĭo, ōnis, f. [laudo], a praising, praise, commendation; a eulogy, panegyric.

  1. I. In gen.: quam lauream cum tua laudatione conferrem? with your eulogy, i. e. that pronounced by you, Cic. Fam. 15, 6, 1: felicitatem ipsam deorum immortalium judicio tribui laudationis est, id. de Or. 2, 85, 347: quae quidem laudatio hominis turpissimi mihi ipsi erat paene turpis, id. Pis. 29, 72: in omnibus laudationibus, Quint. 11, 3, 153.
    With object.-gen.: laudationes eorum, qui sunt ab Homero laudati, Cic. Fin. 2, 35, 116: legis, Quint. 7, 1, 47: laudationes modulatae, songs of praise, Suet. Ner. 20.
  2. II. In partic.
    1. A. In a court of justice, a favorable testimony to a person’s character, a eulogy, panegyric: lectissimos viros cum legatione ad hoc judicium, et cum gravissima atque ornatissima laudatione miserunt, Cic. Cael. 2, 5; id. Fl. 15, 36; id. Font. 2, 4: judicialis, Suet. Aug. 56.
    2. B. A funeral oration, eulogy: funebris, Cic. Mil. 13, 33; Quint. 3, 7, 2: est in manibus laudatio, quam cum legimus, etc., Cic. de Sen. 4, 12: nonnullae mortuorum laudationes, id. Brut. 16, 61.
      With object.-gen.: matronarum, Liv. 5, 50.

laudātīvus, a, um, adj. [laudo], in rhet. lang. of Quintilian,

  1. I. of or relating to praise, laudatory: est unum genus, quo laus et vituperatio continetur, sed est appellatum a meliore parte laudativum: idem alii demonstrativum vocant: utrumque nomen ex Graeco creditur fluxisse: nam et ἐγκωμιαστικὸν et ἐπιδεικτικὸν dicunt, Quint. 3, 4, 12; cf. id. 3, 7, 28: materia, id. 3, 4, 16.
  2. II. Subst.: laudātīva, ae, f., commendation, etc.: laudativa tota, quae est rhetorices pars tertia, Quint. 2, 15, 20; cf. id. 3, 3, 14.
    Hence, laudātīvē, adv., in a laudatory manner, Don. ad Ter. Enn. 5, 8, 5.

laudātor, ōris, m. [laudo], a praiser; a eulogizer, panegyrist (class.).

  1. I. In gen.: integritatis et elegantiae, Cic. Att. 6, 2, 8: auctores et laudatores voluptatis, id. Sest. 10, 23: rerum mearum gestarum laudatores, id. Red. in Sen. 6, 16: temporis acti, Hor. A. P. 173: derisor vero plus laudatore movetur, id. ib. 433: formae, Ov. H. 21, 33: tuus, Cic. Fin. 1, 41, 90.
  2. II. In partic.
    1. A. In a court of justice, one who bears favorable testimony to the character of the accused, a eulogizer, panegyrist: excitabo laudatores, quos ad hoc judiciumdeprecatores hujus periculi missos videtis, Cic. Balb. 18, 41; id. Verr. 2, 5, 22, § 57.
    2. B. One who pronounces a funeral oration, Liv. 2, 47; Plin. Ep. 2, 1, 6.

laudātōrĭus, a, um, adj. [laudo], of or belonging to praise, laudatory (late Lat.), Fulg. Myth. init.

laudātrix, īcis, f. [laudator], she who praises (rare): vitiorum laudatrix fama popularis, Cic. Tusc. 3, 2, 4: Venus, Ov. H. 17, 126.

laudātus, a, am, Part. and P. a., from laudo.

Laudĭcēni, ōrum, m., collat. form of Laodiceni, v. Laodicea, II. B.
Hence,

  1. II. In a pun, of parasites [laudo-cena], dinnerchanters, who give applause for a dinner, Plin. Ep. 2, 14, 5.

laudĭdignus, ἐπαινου ἄξιος, Gloss. Philox.

laudĭfĭco, ὑμνῶ, Gloss. Philox.

laudo, āvi, ātum, 1, v. a. [laus], to praise, laud, commend, extol, eulogize, approve (cf.: celebro, praed co).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.: omnes mortales sese laudarier optant, Enn. ap. Aug. Trin. 13, 6 (Ann. v. 551 Vahl.): coram in os te laudare, to praise to one’s face, Ter. Ad. 2, 4, 5; cf.: in faciem, Lact. 3, 14, 7: vituperare improbos asperius, laudare bonos ornatius, Cic. de Or. 2, 9, 35: et efferre aliquid, id. ib. 2, 75, 304: rationem, id. Fam. 5, 20, 4: sententiam alicujus, id. Sest. 34, 74: laudantur exquisitissimis verbis legiones, id. Phil. 4, 3, 6: legem ipsam, id. Leg. 3, 1, 2: magnifice, id. Brut. 73, 254: agricolam laudat juris peritus, praises him as happy, extols his happiness, Hor. S. 1, 1, 9; so, diversa sequentes, id. ib. 1, 1, 3; 109: volucrem laudamus equum, praise as swift, i. e. for swiftness, Juv. 8, 57: laudatur dis aequa potestas, id. 4, 71.
      Part. as subst.: prava laudantium sermo, Sen. Ep. 123, 9.
      Pass. with dat.: numquam praestantibus viris laudata est in una sententia perpetua permansio, Cic. Fam. 1, 9, 21: Germanicus cunctis laudatus, by all, Tac. A. 4, 57 fin.: herba laudata Eratostheni, Plin. 22, 22, 43, § 86: laudataque quondam ora Jovi, Ov. M. 2, 480.
          1. * (β) Poet., with object.-gen.: laudabat leti juvenem, pronounced him happy on account of his death, Sil. 4, 260.
          2. (γ) With in and abl.: in quo tuum consilium nemo potest non maxime laudare, Cic. Fam. 4, 7, 2: juvenes laudari in bonis gaudent, Quint. 5, 12, 22: scriptores iamborum saepe in illis laudantur, id. 10, 1, 9.
          3. (δ) Pass. with inf. (poet.): extinxisse nefas Laudabor, Verg. A. 2, 585.
            (ε) With quod: quod viris fortibus honos habitus est, laudo, Cic. Rosc. Am. 47, 137: laudat Africanum Panaetius, quod fuerit abstinens, id. Off. 2, 22, 76: jamne igitur laudas, quod de sapientibus alter Ridebat, etc., Juv. 10, 28: non laudans, quod non in melius, sed in deterius, convenitis, Vulg. 1 Cor. 11, 17.
            (ζ) With quoniam: utrumque laudemus, quoniam per illos ne haec quidem genera laude caruerunt, Cic. Brut. 30, 116.
            (η) With cum (very rare): te quidem, cum isto animo es, satis laudare non possum, Cic. Mil. 36, 99: jam id ipsum consul laudare, cum initiatam se (Hispala) non infitiaretur, Liv. 39, 12, 7.
            (θ) With si: consilium laudo artificis, si munere tanto Praecipuam in tabulis ceram senis abstulit orbi, Juv. 4, 18.
    2. B. In partic.
      1. 1. To pronounce a funeral oration over a person: quem cum supremo ejus die Maximus laudaret, Cic. Mur. 36, 75; id. Q. Fr. 3, 8, 5.
      2. 2. In medicine, to recommend as a remedy: apri cerebrum contra serpentes laudatur, Plin. 28, 10, 42, § 152; 29, 3, 12, § 54.
      3. 3. To praise, compliment, i. e. dismiss with a compliment, leave, turn from (poet.): laudato ingentia rura, Exiguum colito, Verg. G. 2, 412: cf.: probitas laudatur et alget, Juv. 1, 74
  2. II. Transf., to adduce, name, quote, cite a person as any thing: laudare significat priscā linguā nominare appellareque, Gell. 2, 6, 16; cf.: laudare ponebatur apud antiquos pro nominare, Paul. ex Fest. p. 118 Müll.: id ut scias, Jovem supremum testem laudo, Plaut. Capt. 2, 3, 66: quem rerum Romanarum auctorem laudare possum religiosissimum, Cic. Brut. 11, 44: auctores, id. de Or. 3, 18, 68; cf.: ut auctoribus laudandis ineptiarum crimen effugiam, id. ib. 3, 49, 187: auctore laudato, Cod. 8, 45, 7.
    Hence, laudātus, a, um, P. a., extolled, praiseworthy, esteemed, excellent: laudari a laudato viro, Cic. Fam. 5, 12, 7; Naev. ap. Cic. Fam. 15, 6, 1: omnium laudatarum artium procreatrix, Cic. de Or. 1, 3, 9: hunc ubi laudatos jactantem in sanguine vultus videt, Ov. M. 5, 59: olus laudatum in cibis, Plin. 22, 22, 33, § 74.
    Comp.: saccharon et Arabia fert, sed laudatius India, Plin. 12, 8, 17, § 32.
    Sup.: laudatissimus caseus, Plin. 11, 42, 97, § 241: virgo laudatissima formae dote, Ov. M. 9, 715.
    Hence, adv.: laudātē, laudably, admirably: regias domos laudatissime ebore adornans, Plin. 36, 6, 5, § 46 (al. lautissime).

laurāgo, ĭnis, f. [laurus], a plant of the laurel kind, App. Herb. 58.

laurĕa, ae, v. laureus, II.

laurĕātus, a, um, adj. [laurea], crowned or decked with laurel, laureate: imago, Cic. Mur. 41, 88: lictores, id. Att. 7, 10, 1: fasces, id. Div. 1, 28, 59: legiones, Liv. 45, 39: litterae, a letter announcing a victory (so called because bound up with bay-leaves), a laurelled letter, id. 45, 1: litterae a Postumio laureatae sequuntur, id. 5, 28 fin.: tabellae, id. 45, 1.
Subst.: laurĕātae, ārum (sc. litterae), a letter announcing a victory: ne laureatis quidem gesta prosecutus est, Tac. Agr. 18 fin.; cf. laurus.

Laurentum, i, n., a maritime town in Latium, between Ostia and Lavinium, now Torre Paterno, Mel. 2, 4, 9.
Hence,

  1. A. Laurens, entis, adj.
    1. 1. Of or belonging to Laurentum, Laurentian: Laurens Thybris, Verg. A. 5, 797: arva, id. ib. 7, 661: Turnus, id. ib. 7, 650: ager, Juv. 1, 107; Varr. R. R. 3, 13, 2: castrum, Tib. 2, 5, 49.
      Subst.: Laurens, entis, n., an estate (of the younger Pliny) near Laurentum, Plin. Ep. 2, 17, 1.
      In plur.: Laurentes, um, m., the Laurentines: Laurentum Troumque acies, Verg. A. 12, 137; and of the Laurentes who were incorporated in Lavinium (v. Laurolavinium): Laurentes Lavinates, Symm. Ep. 1, 71; Inscr. ap. Grut. 1101, 8; Inscr. Orell. 2174 sqq.; 3888.
    2. 2. Poet., transf., Roman: bella, Sil. 3, 83: praeda, i. e. that taken by Hannibal, id. 17, 282.
  2. B. Laurentīnus, a, um, adj., Laurentine: litus, Mart. 10, 37: via, Val. Max. 8, 5, 6.
    Subst.: Laurentīnum, i, n. (sc. praedium), the younger Pliny’s estate near Laurentum, Plin. Ep. 2, 17, 1.
  3. * C. Lau-rentĭus, a, um, adj., Laurentian: palus Laurentia, Verg. A. 10, 709.
  4. * D. Lau-rentis, ĭdis, f. adj., Laurentian: Laurentis terra, Enn. ap. Prisc. p. 762 P. (Ann. v. 35 Vahl.).

laurĕŏla, ae, f. dim. [laurea], lit., a little laurel crown or garland; hence, transf., a little triumph: quod esset ad laureolam satis, Cic. Fam. 2, 10, 2.
Prov.: laureolam in mustaceo quaerere (a laurel branch in a laurel cake), i. e. to seek fame in trifles, Cic. Att. 5, 20, 4.

Laurĕŏlus, i, m., a notorious robber, who is said to have been crucified and torn to pieces by wild beasts; hero of a play by the mimographer Q. Lutatius Catulus, Juv. 8, 187; Mart. Spect. 7; Suet. Calig. 57.

Laurētum (Lōrētum), i, n. [laurus], a laurel-grove: tale, Suet. Galb. 1.

  1. B. Esp., Lauretum or Laurel-grove, a place on the Aventine Hill, Varr. L. L. 5, § 152 Müll.
    Form Loretum, Plin. 15, 30, 40, § 138.

laurĕus, a, um, adj. [laurus], of laurel, laurel-.

  1. I. Adj.: vectes laurei, Cato, R. R. 31: folia, id. ib. 76: corona, Liv. 23, 11: in nitidā laurea serta comā, Ov. Tr. 2, 172: oleum, laurel-oil, Plin. 20, 13, 51, § 137: ramus, id. 15, 30, 40, § 136: ramulus, Suet. Caes. 81: pira, i. e. that smell like laurel, Col. 12, 10: cerasa, grafted on laurel, Plin. 15, 25, 30, § 104: nemus, Mart. 10, 92, 11.
  2. II. Subst.: laurĕa, ae, f.
    1. A. (Sc. arbor.) The laurel-tree: laurea in puppi navis longae enata, Liv. 32, 1: tum spissa ramis laurea fervidos Excludet ictus, Hor. C. 2, 15, 9: factis modo laurea ramis annuit, Ov. M. 1, 566: ex Pannonia, Plin. Pan. 8, 3.
    2. B. (Sc. corona.) A laurel crown or garland, laurel branch, as the ornament of Apollo, of poets, of ancestral images, of generals enjoying a triumph, and of letters containing news of a victory: te precor, o vates, assit tua laurea nobis, Ov. R. Am. 75: laureā donandus Apollinari, Hor. C. 4, 2, 9: cedant arma togae, concedat laurea linguae, Cic. poët. Off. 1, 22, 77: quam lauream cum tua laudatione conferam, id. Fam. 15, 6, 1. Sometimes victorious generals, instead of a triumphal procession, contented themselves with carrying a laurel branch to the Capitol: de Cattis Dacisque duplicem triumphum egit: de Sarmatis lauream modo Capitolino Jovi retulit, Suet. Dom. 6: urbem praetextatus et laurea coronatus intravit, id. Tib. 17; id. Ner. 13; Plin. Pan. 8: thyrsus enim vobis, gestata est laurea nobis, Ov. P. 2, 5, 67: bellorum laureas victori tradens, Just. 14, 4, 17.
      1. 2. Trop., a victory, triumph: primus in toga triumphum linguaeque lauream merite, Plin. 7, 30, 31, § 117; cf.: parite laudem et lauream, Plaut. Cist. 1, 3, 53.

†† laurex (laurix), ĭcis, m. (Balearic), a young rabbit cut out from the mother, or taken from her teats, Plin. 8, 55, 81, § 217.

* laurĭcŏmus, a, um, adj. [laurus-coma], laurel-haired, covered with laurels: montes, Lucr. 6, 152.

laurĭfer, fĕra, fĕrum, adj. [laurus-fero].

  1. I. Laurel-bearing: tellus, Plin. 15, 30, 40, § 134.
  2. II. Laurel-crowned: juventa, Luc. 8, 25: currus, id. 5, 332.

laurĭger, gĕra, gĕrum, adj. [laurus-gero], laurel-bearing, crowned or decked with laurel: Phoebus, Ov. A. A. 3, 389: manus, Prop. 4 (5), 6, 54: cuspis, a lance wound round with laurel, Mart. 7, 6, 6: avis, Sil. 5, 422.

laurīnus, a, um, adj. [laurus], of laurel, laurel-: folium, Plin. 12, 8, 18, § 34: oleum, id. 23, 4, 43, § 86.

laurĭōtis, is, f. adj., = Λαυριῶτις, from Laurion, in Attica, where there were silver mines; hence, spodos, the ashes which, in smelting silver, remain in the furnace, dross, scoria, Plin. 34, 13, 34, § 132.

laurĭpŏtens, entis, m. [laurus-potens], lord of laurels, laurel-ruler, an epithet of Apollo, Mart. Cap. 1, § 24.

Laurŏlāvīnĭum, i, n., a later name of the city Lavinium, after (about the time of the Antonines) the inhabitants of Laurentum were transplanted thither, Front. de Colon. p. 105 Goes.; Serv. ad Verg. A. 7, 59.
Hence, Laurens Lāvīnāris, Laurentis Lavinaris, m., an inhabitant of Lauro-Lavinium, Symm. Ep. 1, 71 (v. Laurentum, A. 1. fin.).

Laurōn, ōnis, f.,

  1. I. a city in Hispania Tarraconensis, Flor. 3, 22, 7; 4, 2, 86.
    Hence,
  2. II. Laurōnensis, e, adj., Lauronian: vina, Plin. 14, 6, 8, § 71.

laurus, i

    (
  1. I. gen. laurūs, Plin. 15, 30, 39, § 132; 14, 16, 19, § 112; Col. 6, 7, 3 codd.; abl. lauru, Hor. C. 2, 7, 19; but lauro, id. ib. 3, 30, 16; nom. plur. laurus, Verg. A. 3, 91; acc. plur. laurus, id. E. 6, 83 al.; Tib. 2, 5, 63; gen. plur. lauruum, acc. to Charis. p. 110 P.), f. [cf. Germ. lor- in Lorbeere], a bay-tree, laurel-tree, laurel, sacred to Apollo; cf.: aliquid cedo Qui vicini hanc nostram augeam aram Apollinis. Da sane hanc virgam lauri, Plaut. Merc. 4, 1, 11; it grew in greatest beauty on Parnassus, and hence is called Parnasia laurus, Verg. G. 2, 18; its branches were the decoration of poets, Hor. C. 4, 2, 9; of the flamens, Liv. 23, 11; Ov. F. 3, 137. In festivals, the ancestral images were decorated with laurel, Cic. Mur. 41. The leaves, when eaten, were said to impart the power of prophesying, Tib. 2, 5, 63; Juv. 7, 19. Victorious generals, in triumphal processions, wore laurel crowns on their heads and carried laurel branches in their hands, while their lictors bore fasces bound with laurel, Cic. Att. 7, 10; Ov. M. 1, 560. Before the gate of the imperial palace stood two laurel-trees, with oaken crowns, in honor of the emperor, as the vanquisher of foes and the people’s preserver: janitrix Caesarum et pontificum, Plin. 15, 30, 39, § 127 sqq.; Tert. Apol. 35. A wet branch of laurel was used in lustrations, to sprinkle the objects to be purified: cuperent lustrarisi foret umida laurus, Juv. 2, 158; cf. Dict. Antiq. s. v. lustratio.
  2. II. Meton. for laurea, a laurel crown, as the sign of a triumph; hence for triumph, victory: incurrit haec nostra laurus non solum in oculos, sed, etc., Cic. Fam. 2, 16, 2: Parthica, Plin. Pan. 14: Indica, Stat. S. 4, 1, 4: Sarmatica, Mart. 7, 6, 10: ornari lauro secunda, Juv. 8, 253.

1. laus, laudis (gen. plur. laudium, Sid. Carm. 23, 32), f. [for claus, from clavid, kindred to cluo and the Greek κλέϝος], praise, commendation, glory, fame, renown, esteem (cf.: gloria, praeconium, elogium).

  1. I. Lit.: in laude vivere, Cic. Fam. 15, 6, 1: ut is cum populo Romano et in laude et in gratia esse possit, id. Verr. 1, 17, 51: cum te (omnes) summis laudibus ad caelum extulerunt, id. Fam. 9, 14, 1: divinis laudibus ornare aliquem, id. ib. 2, 15, 1: Bruti nostri cotidianis assiduisque laudibus, quas ab eo de nobis haberi permulti mihi renuntiaverunt, commotum istum aliquando scripsisse ad me credo, id. Att. 13, 38, 1: laude afficere aliquem, id. Off. 2, 13, 47: omni laude cumulare, id. de Or. 1, 26, 118: summam alicui laudem tribuere, id. Fam. 5, 2, 10: illustri laude celebrari, id. Mur. 7, 16: maximam laudem ex re aliqua sibi parere, id. Off. 2, 13, 47: ornare aliquem suis laudibus et onerare alienis, id. Phil. 2, 11, 25: aliquem laudibus efferre, Juv. 6, 182: neque ego hoc in tua laude pono, Cic. Verr. 2, 3, 91, § 212. Fabio laudi datum est, quod pingeret, id. Tusc. 1, 2, 3: eloquentiae, humanitatis, id. de Or. 1, 23, 106: brevitas laus est interdum in aliqua parte dicendi, in universa eloquentia laudem non habet, id. Brut. 13, 50: laudis titulique cupido, Juv. 10, 143: supremae laudes, i. e. a funeral oration, Plin. 7, 43, 45, § 159: vitiatam memoriam funebribus laudibus reor, Liv. 8, 40.
  2. II. Transf.
    1. A. A praiseworthy thing, a ground for praise, a laudable or glorious action, a laudable enterprise; a merit, desert, Cic. Fam. 2, 4, 2: abundans bellicis laudibus, id. Off. 1, 22, 78: nostras laudes in astra sustulit, id. Att. 2, 25, 1: summa laus tua et Bruti est, quod exercitum praeter spem existimamini comparasse, id. Fam. 12, 4, 2: cum ceteris tuis laudibus, hanc esse vel maximam, quod, etc., id. de Or. 2, 73, 296: magna laus, et grata hominibus, unum hominem elaborare, etc., id. Mur. 9, 19: Suevi maximam putant esse laudem, vacare agros, etc., Caes. B. G. 4, 3, 1: Pericles hac laude (dicendi) clarissimus fuit, Cic. Brut. 7, 28; Verg. A. 5, 355; 1, 461: conferre nostris tu potes te laudibus? Phaedr. 4, 23, 3: conscientia laudis, worth, desert, id. 2, epil. 11: te censeri laude tuorum noluerim, Juv. 8, 74.
    2. B. Of things, estimation, worth, value, repute (post-Aug.): Cois amphoris laus est maxima, Plin. 35, 12, 46, § 161: coccum Galatiae in maxima laude est, id. 9, 41, 65, § 141: peculiaris laus ejus, quod fatigato corpori succurrit, id. 22, 22, 38, § 81: Creticae cotes diu maximam laudem habuere, id. 36, 22, 47, § 164.

2. Laus, Laudis, f., the name of several cities.
Esp., a city in Cisalpine Gaul, northwest of Placentia, now Lodi Vecchia, Cic. Q. Fr. 2, 15, 1; also called Laus Pompeia, Plin. 3, 17, 21, § 124.

Lausus, i, m.

  1. I. Son of Numitor and brother of Rhea Silvia, Ov. F. 4, 55.
  2. II. The son of Mezentius, whom Æneas slew, Verg. A. 7, 649; 10, 790.

lautē, adv., v. lavo fin.

lautĭa (in Plutarch λαύτεια, Quaest. Rom. 45; old form: dautia quae lautia dicimus et dantur legatis hospitii gratia, Paul. ex Fest. p. 68 Müll.), ōrum, n. [lautus, v. lavo fin.], the entertainment furnished in Rome to foreign ambassadors or distinguished guests at the expense of the state.

  1. I. Lit.: locus inde lautiaque legatis praeberi jussa, Liv. 28, 39, 19; 30, 17, 14; 33, 24, 5; 35, 23, 11; 42, 6, 11; 42, 19, 6.
  2. II. Transf. (post-class.), App. M. 9, p. 221, 39: equum illum hospitium, ac loca lautia mihi praebiturum, id. ib. 3, p. 140, 33; Sid. Ep. 8, 12 fin.; Serv. Verg. A. 8, 361.

lautĭtas, πολυτέλεια, Gloss. Philox.; cf. the foll. art.

lautĭtĭa, ae, f. [lautus], elegance, splendor, magnificence in one’s style of living, in one’s house, furniture, food, etc.

  1. I. In gen., Sen. Ep. 114, 9: fama ad te de mea nova lautitia veniet, Cic. Fam. 9, 16, 8: esse in lautitiis, Petr. 32: accuratissimae lautitiae, id. 34: summa cenarum lautitia, Plin. 35, 12, 46, § 162: lautitiae causa, id. 36, 6, 5, § 45: munditiarum lautitiarumque studiosissimus, Suet. Caes. 46: lautitia, epularum magnificentia, Paul. ex Fest. p. 117 Müll.
  2. II. Lautitia farina appelabatur ex tritico aqua consperso, Paul. ex Fest. p. 118 Müll.

* lautĭuscŭlus, a, um, adj. dim. [id.], somewhat splendid or magnificent: vestis, App. M. 7, p. 191, 22.

Lautŭlae (Lautŏlae), ārum, f. [lavo].

  1. I. A place in Rome where there were warm baths, Varr. L. L. 5, § 156 Müll. Acc. to Servius, the place where the Sabines, in pursuit of the Romans, were stopped by the gushing forth of a hot spring, Serv. Verg. A. 8, 361.
  2. II. A town in Latium, between Anxur and Fundi, with warm baths, Liv. 7, 39, 7; 9, 23, 4.

lautŭmĭae (lātŏmĭae and lātŭ-mĭae), ārum, f., = λατομία, a stone-quarry.

  1. I. In gen.: vel in lautumiis vel in pistrino mavelim Agere aetatem, quam, etc., Plaut. Poen. 4, 2, 5: latomiae lapidariae, id. Capt. 3, 5, 65.
  2. II. In partic., a prison cut out of the rock.
    1. A. At Syracuse: carcer Syracusis vocantur latomiae, Varr. L. L. 5, § 151 Müll.; v. in the foll.: lautumias Syracusanas omnes audistis, Cic. Verr. 2, 5, 27, § 68; 2, 5, 57, § 148.
    2. B. The state prison in Rome, on the north-eastern side of the capitol, usually called Tullianum, Varr. L. L. 5, § 151: principes Aetolorum Romam deducti et in Lautumias conjecti sunt, Liv. 37, 3, 8; 26, 27, 3; 32, 26, 17; 39, 44, 7.

* lautŭmĭus, a, um, adj. [lautumiae], of or belonging to a stone-quarry: carcer, Sen. Cons. ad Marc. 17; cf. the preced. art. II.

lautŭmus or lātŏmus, i, m., a stonecutter, Vulg. 3, Reg. 5, 15; id. 1 Par. 22, 15.

lautus, a, um, Part. and P. a., from lavo.

lăvo, lāvi, lautum, lăvātum and lōtum (in class. prose, perf. lāvi; sup. always lavātum; perf. part. lautus; the other forms of the first conj. Also, pres. lavĕre; second pers. lavis, ante-class. and poet.; cf. Diom. 1, p. 377; v. Neue, Formenl. second ed. 2, p. 420), 1 and 3, v. a. and n. [Gr. λυ- in λύθρον; strengthened in λούω, λοῦτρον; cf. λόϝετρον; Lat. luo (pol-luo, etc.), diluvium, lutus], to wash, bathe, lave.

  1. I. Lit.: si inquinata erit lavito, Cato, R. R. 65: puerum, Enn. ap. Non. 504, 17; Plaut. Truc. 5, 10: manus lavite, Titin. ib. 22: manus lava, Cic. de Or. 2, 60, 246: cum jam manus pransores lavarent, Veran. ap. Macrob. S. 3, 6, 14.
    Mid.: cum soceris generi non lavantur, do not bathe themselves or bathe, id. Off. 1, 35, 129: lavantur in fluminibus, Caes. B. G. 4, 1: cur te lautum voluit occidere? Cic. Deiot. 7, 20: lautis manibus, Hor. S. 2, 3, 282: lotis pedibus, Plin. 24, 11, 62, § 103: vestimenta lota, Petr. 30 fin.: qui it lavatum in balineas, Plaut. Rud. 2, 3, 51; so, eo lavatum, id. Aul. 3, 6, 43; id. Stich. 4, 1, 62; Ter. Eun. 3, 5, 44; 52; id. Heaut. 4, 1, 42: (venias) vasa lautum, non ad cenam dico, Plaut. Stich. 4, 2, 15.
          1. (β) Neutr.: pisces ego credo, qui usque dum vivunt, lavant, Minus diu lavere, quam haec lavat Phronesium, Plaut. Truc. 2, 3, 1 sqq.: illa si jam laverit, mihi nuncia, Ter. Heaut. 4, 1, 5: lavanti regi dicitur nuntiatum, hostes adesse, Liv. 44, 6.
    1. B. Transf., to wet, moisten, bedew: eas (tabellas) lacrimis lavis, Plaut. Ps. 1, 1, 8: sineque quicquam captumst piscium, salsi lautique pure domum redimus clanculum, soaked, id. Rud. 2, 1, 12; Lucr. 5, 950: lacrimis vultum lavere profusis, Ov. M. 9, 680; Luc. 6, 709; esp. of bloodshed: lavit ater corpora sanguis, Verg. G. 3, 221: lavit improba teter Ora cruor, id. A. 10, 727: sanguine largo Colla, id. ib. 12, 722: arma cerebro, Val. Fl. 4, 153: his (rivis) nunc illa viridia, nunc haec, interdum simul omnia lavantur, Plin. Ep. 5, 6, 40; cf. of rivers: flavus quam Tiberis lavat, Hor. C. 2, 3, 18; id. Epod. 16, 28; of the ocean: quas Oceani refluum mare lavit arenas, Ov. M. 7, 267.
  2. II. Trop., to wash away: venias nunc precibus lautum peccatum tuum, Ter. Phorm. 5, 7, 80: dulci Mala vino lavere, Hor. C. 3, 12, 2.
    Hence, lautus, a, um, P. a.
    1. A. Lit., washed, bathed, laved (very rare): nam itast ingenium muliebre; bene quom lauta tersa ornata fictast, infectast tamen, Plaut. Stich. 5, 5, 4: in double meaning with C., v. infra: lautam vis an nondum lauta quae sit? Pa. Siccam, at sucidam, Plaut. Mil. 3, 1, 192 Lorenz ad loc.
    2. B. Hence, transf., neat, elegant, splendid, sumptuous, luxurious: tute tibi puer es; lautus luces cereum, i. e. in a fine dress, Plaut. Curc. 1, 1, 9: nihil apud hunc lautum, nihil elegans, nihil exquisitum, Cic. Pis. 27, 67: lauta supellex, id. de Or. 1, 36, 165: lautum victum et elegantem colere, id. Fragm. ap. Non. 337, 27: magnificum et lautum, id. Fam. 9, 16, 8: lautiora opera, Plin. 16, 15, 26, § 67: lauto cenare paratu, Juv. 14, 13: epulae lautiores, Stat. S. 1, 6, 32: lautissima vina, Plin. 14, 13, 15, § 92: lautissima cena, Plin. Ep. 9, 17: praetor, Juv. 14, 257: lautum et copiosum patrimonium, rich, splendid, noble, Cic. Rab. Post. 14, 38: in civitate Halaesina tam lauta, tamque nobili, wealthy, id. Fam. 13, 32, 1: valde jam lautus es, qui gravere litteras ad me dare, you are now very grand, id. ib. 7, 14, 1: homines lauti et urbani, noble, distinguished, id. Verr. 2, 1, 6, § 17: libertis minus lautis servisque nihil defuit: nam lautiores eleganter accepti, id. Att. 13, 52, 2: certumque fitcocos tum panem lautioribus coquere solitos, for the rich, Plin. 18, 11, 28, § 108: orborum lautissimus. Juv. 3, 221.
          1. (β) With inf.: rhombos libertis ponere lautus, splendid, Pers. 6, 23.
    3. C. Trop., noble, glorious, etc.: beneficentiae et liberalitatis est ratio duplex: nam aut opera benigne fit indigentibus, aut pecunia: facilior est haec posterior, locupleti praesertim: sed illa lautior ac splendidior, nobler, more glorious, Cic. Off. 2, 15, 52: lautum negotium, honorable, id. Att. 6, 1, 13: omnium hortensiorum lautissima cura asparagis, the most diligent, the nicest, Plin. 19, 8, 42, § 145: lautus habetur, a gentleman, Juv. 11, 1; 1, 67.
      Hence, adv.: lautē, neatly, elegantly, splendidly, sumptuously.
      1. 1. Lit.: laute exornatus, Plaut. Cas. 4, 1, 10: facete, lepide, laute, Ter. Eun. 3, 1, 37: vivere, Nep. Chabr. 3: res domesticas lautius tueri, Cic. Tusc. 1, 1, 2: lautius accipi, Suet. Calig. 55.
      2. 2. Trop., excellently, beautifully, finely: loquitur laute, Plaut. Mil. 4, 4, 25: militem laute ludificari, id. ib. 4, 4, 25: munus administrasti tuum, Ter. Ad. 5, 1, 2.
        Comp.: si quis existat, qui putet nos lautius fecisse, quam orationis severitas exigat, that I have made more use of ornament, Plin. Ep. 2, 5.
        Sup.: hodie me ante omnes comicos stultos senes Versaris atque emunxeris lautissime, Poët. ap. Cic. Lael. 26, 99.