Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

Cĕbenna or Gĕbenna, ae, v. Cevenna.

Cĕvenna (also Cĕbenna and Gĕ-benna), ae, f., a mountain in Gallia, now Cevennes, Caes. B. G. 7, 8; 7, 56; Luc. 1, 434.
The same: Cebennici or Gebennici montes, Mel. 2, 5, 1; 2, 5, 6.

†† gaesum, less correctly gēsum, i, n. [Celtic], a long, heavy javelin of the Gauls; Gr. γαισός or γαῖσον (syn.: dolo, sarissa, sparus, lancea), Caes. B. G. 3, 4, 1; Liv. 8, 8, 5; 9, 36, 6; 26, 6, 5; Varr. ap. Non. 555, 13; Verg. A. 8, 662; Sen. Hipp. 111; cf.: gaesum grave jaculum, Paul. ex Fest. p. 99 Müll. N. cr.
In poets the weapon of the Africans, Sil. 2, 444; of the Greeks, Stat. Th. 4, 64.

Gaetūli (Gētūli), ōrum, m., = Γαιτοῦλοι,

  1. I. a people of northwestern Africa, south of the Mauri and Numidae, in the modern Morocco, the Gœtulians, Mel. 1, 4, 4; 3, 10, 4; Plin. 5, 8, 8, § 43; Sall. J. 18, 9; 80, 1 al.
    In sing.: Gaetūlus, i, m., the Gœtulian, collect., Luc. 4, 678.
  2. II. Derivv.
    1. A. Gaetūlus, a, um, adj., of or belonging to the Gœtulians, Gœtulian: Syrtes, Verg. A. 5, 192; Hor. C. 2, 20, 15: leo, Verg. A. 5, 351; Hor. C. 1, 23, 10; cf. leaena, id. ib. 3, 20, 2: mapalia, Mart. 10, 20, 7; pastor, Plin. 8, 16, 21, § 54: murex, i. e. taken on the African coast, Hor. Ep. 2, 2, 181; Ov. F. 2, 319; cf. Plin. 9, 36, 60, § 127; hence, also, transf.: Gaetulisve magis fucaret vellus ahenis, Sil. 16, 177: Thetis, i. e. mare Libycum, Claud. Rapt. Pros. 1, 148.
    2. B. Gaetūlĭa, ae, f., the country of the Gœtulians, Plin. 5, 4, 4, § 30; Varr. R. R. 2, 11, 11.
    3. C. Gaetūlĭcus, a, um, adj., Gœtulian: purpura, Plin. 6, 31, 36, § 201: purpurissum, id. 35, 6, 26, § 45.
      Subst.: Gaetūlĭcus, i, m., a surname of Cn. Cornelius Cossus Lentulus, the conqueror of the Gœtulians, Flor. 4, 12, 40; Tac. A. 4, 42; 46; 6, 30; Juv. 8, 26.

Gĕbenna or Cĕbenna or Cĕven-na, ae, f.,

  1. I. a chain of mountains in Gaul, the Cevennes, Caes. B. G. 7, 8; 56; Plin. 3, 4, 5, § 31; 4, 16, 31, § 105; Suet. Caes. 25.
    In plur.: Gĕbennae, Mel. 2, 5, 6; Luc. 1, 435.
  2. II. Deriv.: Gĕbennĭcus (Cĕb- or Cĕv-), a, um, adj., of or belonging to the Cevennes: montes, Mel. 2, 5, 1.

Gedrōsi or Cedrōsi, ōrum, m., = Γεδρωσοὶ and Γαδρωσοί or Γαδρώσιοι, a people of Asia, in the modern Mekran, Mel. 3, 8, 4; Plin. 6, 20, 23, § 78; called also Gedrōsii (Cedr-), Curt. 9, 10, 3; and Gedrūsi, Plin. 6, 23, 25, § 94 sq.
Gedrōsĭa (Cedr-), ae, f., the country of the Gedrosi: Γεδρωσία or Κεδρωσία, Plin. 21, 11, 36, § 62.

Gedusānus ager, a region in Asia otherwise unknown, Cic. Agr. 2, 19, 50 dub.

gĕhenna, ae, f., = γέεννα (Hebrew, Ge-Hinnom, Ge-Ben-Hinnom), a valley near Jerusalem where children were offered to Moloch;

  1. I. hence, transf., hell, Vulg. Matt. 5, 22 sq.; 10, 28; 18, 9 al.; Tert. Apol. 47; Prud. Cath. 6, 111; 11, 112; Aus. Ephem. ap. Orat. 56 et saep.
  2. II. Deriv. gĕhen-nālis, e, hellish, of hell: incendium, Cassiod. Amic. 22, § 32: poenae, id. ib. 24, § 4.

Geidunni or Geidumni, ōrum, m., a people subject to the Nervii, Caes. B. G. 5, 39.

Gĕla, ae, f., = Γέλα,

  1. I. a city on the southern coast of Sicily, at first called Lindos, and afterwards Gela, from the River Gela or Gelas, on which it stood, now Terranova (acc. to others Alicata), Plin. 31, 7, 39, § 73; 31, 7, 41, § 86; Verg. A. 3, 702; Sil. 14, 218.
    Gĕla, ae, m., the river Gela, now Fiume di Terranova, Ov. F. 4, 470; also Gelas, Plin. 3, 8, 14, § 89.
  2. II. Derivv.:
    1. A. Gĕ-lōus, a, um, adj., = Γελῷος, of or belonging to Gela: campi, Verg. A. 3, 701.
    2. B. Gĕlenses, ĭum, m., the inhabitants of Gela, Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103; 2, 4, 33, § 73.
    3. C. Gĕlāni, ōrum, m., the same, Plin. 3, 8, 14, § 91.

gĕlasco, ĕre, v. inch. n. [gelo], to turn to ice, to freeze: vini natura non gelascit, Plin. 14, 21, 27, § 132.

gĕlāsĭānus, i, m. [γελασῖνος, a laugher; from γελάω, to laugh], a buffoon, jester (late Lat.), Sid. Carm. 23, 301.

gĕlăsīnus, i, m., = γελασῖνος, a dimple in the cheek, produced by smiling, Mart. 7, 25, 6.

gĕlātĭo, ōnis, f. [gelo], a freezing, frost (post-Aug.), Plin. 17, 24, 37, § 233: artuum, Scrib. Comp. 179.

gĕlātus, ūs, m. [gelo], a frost, Cael. Aur. Tard. 4, 3.

Geldŭba, ae, f., a castle in Gallia Belgica, on the Rhine, now Gelb or Gellep, Plin. 19, 5, 28, § 90; Tac. H. 4, 26; 32; 35 sq.

gĕlĕfactus, a, um, adj. [gelum+fio], turned to ice, frozen, Ven. Fort. Carm. 8, 6, 213.

Gĕlenses, ium, v. Gela, II. B.

gĕlĭcĭdĭum, ii, n. [gelu-cado], frost, κρυμός (mostly in plur): si gelicidia erunt, cum oleam coges, Cato, R. R. 65, 2; so plur., Col. 2, 8, 3; 3, 1, 7; 11, 3 fin.; Vitr. 2, 7 med.: nocturna, night-frosts, Col. 11, 2, 6.
In sing., Varr. R. R. 1, 55, 2.

gĕlĭde, adv., v. gelidus fin.

gĕlĭdus, a, um (archaic gen. fem. sing. gelidaï aquaï, Lucr. 3, 693), adj. [gelu], icy cold, very cold, icy, frosty (a higher degree than frigidus; cf. also: algidus, rigidus, glacialis).

  1. I. Lit.: (Fibrenus) statim praecipitat in Liremeumque multo gelidiorem facit, Cic. Leg. 2, 3, 6: caelum est hieme frigidum et gelidum, cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4: aqua, Lucr. 3, 693: aquam gelidam bibere, Cic. Cat. 1, 13, 31; cf.: gelidissimae aquae, Plin. 31, 2, 6, § 10: fontium gelidae perennitates, Cic. N. D. 2, 39, 98: fluvii, Lucr. 6, 1172: nives, id. 6, 107: pruina, id. 2, 431; 515; Verg. G. 2, 263: loca gelida propinquitate Tauri montis, Liv. 38, 27, 9: nemus, Hor. C. 1, 1, 30: valles, Verg. G. 2, 488: rupes, id. A. 8, 343: Haemus, Hor. C. 1, 12, 6: Algidus, id. ib. 1, 21, 6: Scythes, id. ib. 4, 5, 25: saxum, Lucr. 3, 892: umbrae frigoris, id. 5, 641: nox, Verg. G. 1, 287; Hor. Ep. 2, 2, 169: aether, Verg. A. 8, 28: December, Ov. Tr. 1, 11, 3: foci, i. e. never kindled, id. F. 3, 28: tyrannus (i. e. Boreas), id. M. 6, 711.
    1. B. Subst.: gĕlĭda, ae, f. (sc. aqua), water cold as ice (like frigida; cf. calida or calda, warm water): foribusque repulsum Perfundit gelida, Hor. S. 2, 7, 91: calidae gelidaeque minister; Juv. 5, 63.
  2. II. In partic., icy cold, cold, stiff with death, old age, or fright (poet., like frigidus): (Niobe) corporibus gelidis incumbit, Ov. M. 6, 277: artus, id. ib. 4, 247; 6, 249: vultus, id. ib. 4, 141: gelidus tardante senecta Sanguis hebet, Verg. A. 5, 395: et gelidum subito frigore pectus erat, Ov. F. 1, 98; so, pavidus gelidusque, id. M. 3, 688; cf. id. ib. 10, 423.
    Hence also transf., of death, fright, etc.: gelidi vestigia leti, Lucr. 3, 530: mors, Hor. C. 2, 8, 11; Ov. M. 15, 153: metus, id. H. 11, 82; cf. formido, id. M. 2, 200: horror, id. H. 16, 67: terror, id. M. 3, 100: tremor, Verg. A. 2, 120: pallor, Ov. Tr. 1, 4, 11.
    Adv.: gĕlĭde (like frigide, I.), coldly, faintly, indolently, ψυχρῶς: quod res omnes timide gelideque ministrat, Hor. A. P. 171.

Gellĭus, a,

  1. I. name of a Roman gens; so the historians, Gelii, Cic. Div. 1, 26, 55; id. Leg. 1, 2, 6: L. Gellius, a friend of Cicero, id. ib. 1, 20, 53; id. Balb. 8, 19; 14, 33; and esp.: Aulus Gellius (on account of the abbreviation A. Gellius, formerly falsely called Agellius), a grammarian of the first half of the second century of the Christian era, author of the Noctes Atticae: vir elegantissimi eloquii et multae ac facundae scientiae (Gellius), Aug. Civ. Dei, 9, 4.
  2. II. Deriv.: Gellĭānus, i, m., a slave of one Gellius, Labeo ap. Gell. 13, 12, 4.

1. gĕlo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [gelu].

  1. I. Act., to cause to freeze, to congeal.
    Pass.,
    to be frozen, to freeze.
    1. A. In gen.: si gelent frigora, quarto die premendam (olivam), Plin. 15, 6, 6, § 21: fluvius, qui ferrum gelat, Mart. 1, 50, 12.
      Pass.: quae (alvearia fictilia) et accenduntur aestatis vaporibus et gelantur hiemis frigoribus (shortly before: nec hieme rigent, nec candent aestate), Col. 9, 6, 2.
      Esp. freq. in the part. perf.: amnes gelati lacusque, Plin. 8, 28, 42, § 103: lac, Col. poët. 10, 397: caseus, id. 7, 8, 7: manus Aquilone, Mart. 5, 9, 3.
    2. B. In partic., to freeze, chill, stiffen with fright, horror, etc.; in pass., to be frozen, chilled; to be numbed or stiff (cf.: gelu and gelidus): gelat ora pavor, Stat. Th. 4, 497: timent pavidoque gelantur Pectore, Juv. 6, 95: sic fata gelatis Vultibus, Stat. Th. 4, 404: gelato corde attonitus, Luc. 7, 339: gelati orbes (i. e. oculi emortui), id. 6, 541.
  2. II. Neutr., to freeze: pruinae perniciosior natura, quoniam lapsa persidet gelatque, Plin. 17, 24, 37, § 222: venae, Stat. Th. 4, 727: vultus Perseos, i. e. to be petrified, Luc. 9, 681.
    Impers.: non ante demetuntur quam gelaverit, Plin. 14, 3, 4, § 39; Vulg. Sir. 43, 21.

2. Gĕlo or Gĕlon, ōnis, m., = Γέλων, king of Syracuse, son of Hiero II., Liv. 23, 30; 24, 5; Just. 23, 4; Plin. 8, 40, 61, § 144.

Gĕlōn, ontis, m. [γελῶν, laughing], a fountain in Phrygia whose water caused laughter, Plin. 31, 2, 16, § 19.

Gĕlōni, ōrum, m., = Γελωνοί,

  1. I. a Scythian people, on the Borysthenes, in the modern Ukraine, Mel. 2, 1, 13; Plin. 4, 12, 26, § 88; Verg. G. 2, 115; id. A. 8, 725; Hor. C. 2, 9, 23; 2, 20, 19; 3, 4, 35.
    In sing.: Gĕlō-nus, i, m., the Gelonian, collect., Verg. G. 3, 461.
  2. II. Deriv.: Gĕlōnus, a, um, adj., of or belonging to the Geloni, Gelonian: canes, Grat. Cyneg. 195.

gĕlōtŏphye, ēs, f., = γελωτοφυή, a plant, called also batrachion, App. Herb. 8.

gĕlōtŏphyllis, ĭdis, f., = γελωτόφυλλις, a plant that causes laughter, probably a sort of crow-foot, Plin. 24, 17, 102, § 164.

Gĕlōus, a, um, v. Gela, II. A.

gĕlum, i, n., and gĕlus, ūs, m. (nom. gelu, n., Prisc. 658 P.; but only found in Liv. ap. Non. 207, 30, a corrupt passage; and freq. in Vulg., e. g. Dan. 3, 69; Zach. 14, 6: gelum, Lucr. 6, 877; Varr. R. R. 1, 45, 2; gen. geli, Lucr. 5, 205 al.; nom. gelus, Att. ap. Prisc. 6, p. 685 P.; cf. Non. 208, 1, Fragm Trag. v. 390 Rib.; Afran. ap. Non. 207, 32, Com. Fragm. v. 106 Rib.; Cato, R. R. 40, 4 al.; acc. gelum, m., Cat. Orig. 2, Fragm. 30; abl. gelu, m., Mela, 3, 5 ext.; Flor. 4, 12, 18; Plin. Pan. 12) [root γαλ-, to be bright; whence γελάω, to laugh (cf. κυμάτων γέλασμα, Aesch. Pr. 90); γάλα, milk; γαλήνη, calm; cf.: lac, glacies; cf. Curt. Gr. Etym. p. 172], icy coldness, frost, cold (cf.: pruina, glacies, rigor).

  1. I. In gen.: praeusti artus, nive rigentes nervi, membra torrida gelu, Liv. 21, 40, 9: nec ventus fraudi, solve geluve fuit, Ov. de Nuce, 106: et maris adstricto quae coit unda gelu, id. Tr. 2, 196: altitudo gelūs, Plin. 8, 28, 42, § 103: geluque Flumina constiterint acuto, Hor. C. 1, 9, 3: rura gelu tum claudit hiems, Verg. G. 2, 317: horrida cano Bruma gelu, id. ib. 3, 442; Stat. Th. 5, 392.
  2. II. In partic., coldness, chill produced by death, old age, fright, etc. (cf. gelidus, II.; poet.): pectora pigro Stricta gelu, Luc. 4, 653: sed mihi tarda gelu saeclisque effeta senectus, Verg. A. 8, 508; Sen. Troad. 624.

* gĕmĕbundus, a, um, adj. [gemo], groaning, sighing, Ov. M. 14, 188.

gĕmellar, āris, n. [gemellus], a vessel for holding oil (very rare), Col. 12, 52, 10.
Also gĕmellārĭa, ae, f., Aug. ap. Psa. 136 med.; and gĕmellārĭum, i, n., id. ap. Psa. 80, 1 al.

gĕmellĭpăra, ae, f. [gemellus-pario], twin-bearing, an epithet framed by Ovid, and applied to Latona (on account of her twin-children, Apollo and Diana): dea, Ov. F. 5, 542: divae, id. M. 6, 315.

gĕmellus, a, um, adj. dim. [geminus], born at the same time, twin-born, twin- (mostly poet.; cf. geminus).

  1. I. Lit.
    1. A. Adj.: flebat avus Phoebeque soror fratresque gemelli, Ov. H. 8, 77: proles, id. ib. 6, 121; id. M. 9, 453: fetus, id. H. 6, 143: partus, id. M. 6, 712; Vulg. Cant. 4, 2.
    2. B. Subst.: gĕmellus, i, m., a twin: gemelle Castor et gemelle Castoris, Cat. 4, 27: namque est enixa gemellos, Ov. M. 11, 316; cf. Verg. E. 1, 14: hac in re scilicet una Multum dissimiles, at cetera paene gemelli Fraternis animis, etc., Hor. Ep. 1, 10, 3.
  2. II. Transf.
    1. A. In gen., paired, double: poma cohaerentia et gemella, Plin. 15, 14, 15, § 51: vites, that have two clusters on one stalk, id. 14, 2, 4, § 21 (for which: geminae vites, Col. 3, 2, 10): gemella legio, formed out of two legions, Caes. B. C. 3, 4, 1; cf. geminus, II. A.
    2. B. Resembling or like, as twins: par nobile fratrum, Nequitia et nugis pravorum et amore gemellum, Hor. S. 2, 3, 244: pinus, Mart. 10, 92, 3: uniones, id. 12, 49, 12.

gĕmĭnātim, adv. [gemino], doubly, acc. to Diom. p. 402 P. (without an example).

gĕmĭnātĭo, ōnis, f. [gemino], a doubling: geminatio verborum habet interdum vim, leporem alias, * Cic. de Or. 3, 54, 206; so, verborum, Quint. 9, 3, 67: vocalium, id. 1, 4, 10: accusativi, id. 7, 9, 10; id. 9, 3, 29: in eadem vitii geminatione, id. 1, 5, 12; Gell. 13, 24, 4.

* gĕmĭnĭtūdo, ĭnis, f. [geminus], the difference between twins: habeo ego istam qui distinguam inter vos geminitudinem, i. e. mark, Pac. ap. Non. 116, 18 (Trag. Rel. v. 61 Rib.).

gĕmĭno, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [geminus].

  1. I. Act., to double (class.; syn. duplico).
    1. A. Lit.: favos, Varr. R. R. 3, 16, 32: ructuosus spiritus, Cael. ap. Quint. 4, 2, 123: victoriae laetitiam, Liv. 45, 13: semivocales, Quint. 1, 7, 14: verba, id. 9, 3, 28: decem vitae frater geminaverat annos, i. e. had completed his twentieth year, Ov. Tr. 4, 10, 31: labor geminaverat aestum, id. M. 5, 586: pericula, Tib. 2, 3, 39: facinus, to repeat, Ov. M. 10, 471.
      Absol.: geminabit (sc. pugnum s. plagam) nisi caves, Ter. Ad. 2, 1, 19.
      In part. perf.: tum sole geminato, quod Tuditano et Aquillio consulibus evenerat, ctc., Cic. N. D. 2, 5, 14: verba, id. Part. 6, 21; cf. littera, Quint. 1, 7, 29; 1, 4, 11: victoria, Liv. 1, 25, 11: luctus, id. 40, 55: urbs, id. 1, 13: onus, Quint. 2, 3, 2: vulnus, Ov. M. 12, 257: plausus, Verg. G. 2, 509: consulatus, repeated, Tac. A. 1, 3: invidiam fieri geminati honoris, Liv. 39, 39, 9: honor, augmented, Plin. Pan. 92, 1.
      Poet.: quae postquam aspexit geminatus gaudia ductor Sidonius, i. e. feeling double joy, Sil. 10, 514.
    2. B. Transf., to pair, join, or unite two things together: non ut Serpentes avibus geminentur, tigribus agni, Hor. A. P. 13: geminari legionum castra prohibuit, the encamping of two legions together, Suet. Dom. 7; Stat. S. 1, 2, 239: non acuta Sic geminant Corybantes aera, i. e. strike together, Hor. C. 1, 16, 8.
      In part. perf.: prope geminata cacumina montium, nearly of the same height, Liv. 36, 24, 9.
  2. * II. Neutr., to be double, Lucr. 4, 451.

gĕmĭnus, a, um, adj. [cf.: gener, genui (gigno)], born at the same time, twin-born, twin- (class.).

  1. I. Lit.
    1. A. Adj.: tibi sunt gemini et trigemini filii, Plaut. Mil. 3, 1, 123: filios parere, id. Am. 5, 1, 36: C. et L. Fabricii fratres gemini fuerunt ex municipio Aletrinati, twin-brothers, Cic. Clu. 16, 46; v. frater: sorores, Ov. M. 4, 774; Hor. C. 4, 7, 5; cf.: soror gemina germana, Plaut. Mil. 2, 4, 30: pueri, Verg. A. 8, 631: proles, id. ib. 1, 274: dei (i. e. Apollo and Diana), Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 16 Müll. (Trag. v. 425 Vahl.): partus, Liv. 1, 4, 2: Castor, i. e. Castor and Pollux, Ov. A. A. 1, 746; cf. Pollux, Hor. C. 3, 29, 64: nec gemino bellum Trojanum orditur ab ovo, i. e. from Helen, the twin-daughter of Leda, id. A. P. 147: fratres, Amphion atque Zethus, id. Ep. 1, 18, 41: Quirini, i. e. Romulus and Remus, Juv. 11, 105.
      Comically in the sup.: To. Hic ejus geminust frater. Do. Hicine’st? To. Ac geminissimus, Plaut. Pers. 5, 2, 49.
    2. B. Subst.: gĕmĭni, ōrum, m., twins: Servilii, qui gemini fueruntut mater geminos internoscit consuetudine oculorum, sic, etc., Cic. Ac. 2, 18, 56 sq.; cf.: geminorum formas esse similes, id. Div. 2, 43, 90; Liv. 1, 6, 4.
      Of beasts: (asina) raro geminos parit, Plin. 8, 43, 68, § 168.
      1. 2. In partic.
        1. a. Gemini, as a constellation, The Twins (Castor and Pollux; acc. to others, Apollo and Hercules), Plin. 18, 29, 69, § 281; Varr. R. R. 2, 1, 7; called also geminum astrum, Col. poët. 10, 312.
        2. b. Acc. to the Gr. δίδυμοι, the testicles, i. q. testiculi (late Lat.), Sol. 13; Amm. 16, 7.
  2. II. Transf.
    1. A. In gen., paired, double, two-fold, both, two, = duplex, duo: gemino lucernae lumine declarari, dissensionem et seditionem moveri, Cic. Div. 2, 58, 120; cf.: ex unis geminas mihi conficies nuptias, Ter. And. 4, 1, 51: et tripodes gemini, Verg. A. 9, 265: cum quaererent alii Numerium, alii Quintium, gemini nominis errore servatus est (Numerius Quintius), Cic. Sest. 38, 82: sunt geminae Somni portae, quarum altera, etc., Verg. A. 6, 894: scopuli, id. ib. 1, 162; cf.: vos, geminae voragines rei publicae, Cic. Pis. 18, 41: huc geminas nunc flecte acies, your pair of eyes, both eyes, Verg. A. 6, 788: tempora, id. ib. 5, 416: nares, id. G. 4, 300: cornua (Eridani), id. ib. 4, 371: manus, Mart. 10, 10, 10: pedes, Ov. F. 2, 154; for which: pes, id. A. A. 2, 644: geminae (vites), Col. 3, 2, 10 (for which: gemellae vites, Plin. 14, 2, 4, § 21): aliae (percussiones numerorum) sunt geminae, double, Cic. de Or. 3, 47, 182; cf.: geminis vocalibus, Quint. 1, 7, 14: M gemina, id. ib. 8: geminique tulit Chironis in antrum, double-formed (half man, half horse), Ov. M. 2, 630; 6, 126; cf.: corpus Tritonis (half man and half fish), Stat. S. 3, 2, 35: Cecrops (acc. to a myth, half man and half serpent, or half man and half woman; or else as Egyptian and Greek), Ov. M. 2, 555: GEMINA LEGIO, a double legion (formed out of two legions), epithet of the tenth legion in Hispania, Inscr. Orell. 72 sq.; 1214; 2090; 3376 al. (for which: gemella legio, Caes. B. C. 3, 4, 1; cf. Tac. H. 2, 58): cum geminis exsurgit mensa lucernis, seen double by one in drink, Juv. 6, 305.
    2. B. Resembling, similar, like, as twins: VOLO, MI FRATER, FRATERCULO TUO CREDAS: consorti quidem in lucris atque in furtis, gemino et simillimo nequitia, improbitate, audaciā, Cic. Verr. 2, 3, 66, § 155; cf.: Dolabella et Antoniusecce tibi geminum in scelere par, a twin-pair, id. Phil. 11, 1, 2; Varr. L. L. 9, § 92: par est avaritia, similis improbitas, eadem impudentia, gemina audacia, Cic. Rosc. Am. 40, 118 fin.; cf. id. Rosc. Com. 18, 55: quae (memoria) est gemina litteraturae quodammodo et in dissimili genere persimilis, twin-sister, id. Part. 7, 26 (al. germana): illud vero geminum consiliis Catilinae et Lentuli, quod me domo mea expulistis, like, similar, id. Pis. 7, 16; cf.: ambobus geminus cupido laudis, Sil. 4, 99.

gĕmĭpōmus, a, um, adj. [geminus+ pomum], producing double fruit; transf.: papillae, Auct. Carm. ad Lydiam, 17.

gĕmisco, ĕre, v. inch. n. [gemo], to begin to sigh (late Lat.): si buxos inflare velim, ferale gemiscunt, Claud. Rapt. Pros. 3, 130.

gemītes, ae, m., a precious stone, otherwise unknown, Plin. 37, 11, 73, § 191 (dub.; Jan. chernitis).

Gĕmītōrius, a, um, v. Gemoniae.

gĕmĭtus, ūs (archaic gen. sing. gemiti, Plaut. Aul. 4, 9, 11), m. [gemo], a sighing, a sigh, a groan, a lamentation, complaint (syn.: planctus, plangor, lamentatio, questus).

  1. I. Lit.: quantum luctum quantumque gemitum, quid lacrimarum quantumque fletum factum audivi, Cato ap. Gell. 10, 3, 17; cf.: ut urbe tota fletus gemitusque fieret, Cic. Rosc. Am. 9, 24; id. Sest. 31, 68: gemitum trahens, Enn. ap. Non. p. 515, 26 (Trag. v. 102 Vahl.): clamor, sonus, gemitus, Quint. 7, 2, 46: gemitus in doloregemitus elamentabilis, Cic. Tusc. 2, 24, 57: lacrimabilis, Verg. A. 3, 39: ingentem tollere, id. ib. 11, 37; cf.: ingentem dare pectore ab imo, id. ib. 1, 485: gemitus toto foro, Cic. Phil. 2, 34, 85: continuus, Quint. 11, 1, 34: sine gemitu, id. 2, 20, 10: gemitu, Verg. A. 2, 73.
    Plur. (mostly poet.): gemitus, screatus, tussis, risus abstine, Ter. Heaut. 2, 3, 132: quantos et virorum et mulierum gemitus esse factos (audivi)? Cic. Clu. 68, 192; id. Har. Resp. 18, 39: gemitus edere, Lucr. 4, 1015; cf.: extremosque ciet gemitus, Verg. G. 3, 517: gemitus, id. A. 2, 288; 4, 409; 6, 873; Ov. M. 2, 621: excitare, Liv. 9, 7, 4: ad gemitus vulnerum, id. 22, 5, 4; Gell. 1, 26, 7; Vulg. Judic. 2, 18; Psa. 30, 10 al.
  2. II. Poet. transf.
      1. 1. Pain, sorrow, Verg. A. 2, 413; cf. Lucr. 5, 1196.
      2. 2. Of inanimate things, a deep or hoarse sound: insonuere cavae gemitumque dedere cavernae, Verg. A. 2, 53: dat tellus gemitum, id. ib. 9, 709: dat gemitum moles, Sil. 3, 643: et gemitum ingentem pelagi pulsataque saxa Audimus, Verg. A. 3, 555.
        In plur.: plaga facit gemitus, Ov. M. 12, 487.

gemma, ae, f. [cf. Gr. γέμω, to be full; Lat. gumia; lit. a fulness, swelling. The ancients supposed the original meaning to be a precious stone, Quint. 8, 6, 6; cf. Cic. Or. 24, 81; id. de Or. 3, 38, 155], a bud, eye, or gem on a plant.

  1. I. Lit.: ineunte vere exsistit tamquam ad articulos sarmentorum ea, quae gemma dicitur, Cic. de Sen. 15, 53: (pampinus) trudit gemmas et frondes explicat omnes, Verg. G. 2, 335; jam laeto turgent in palmite gemmae, id. E. 7, 48; Col. 4, 29, 4.
  2. II. Transf. (from the resemblance to buds in shape and color), a precious stone, esp. one already cut, a jewel, gem, the predom. signif. of the word (opp. lapillus, one that is opaque, v. Dig. 34, 2, 19, § 17; cf. also: margarita, unio): nego in Sicilia totaullam gemmam aut margaritam, quicquam ex auro aut ebore factumquin conquisierit, etc., Cic. Verr. 2, 4, 1, § 1: pocula ex auro gemmis distincta clarissimis, id. ib. 2, 4, 27, § 62: vas vinarium ex una gemma pergrandi, id. ib.: Cyri ornatus Persicus multo auro multisque gemmis, id. de Sen. 17, 59: gemmas sunt qui non habeant, Hor. Ep. 2, 2, 180: cum virides gemmas collo circumdedit (mulier), Juv. 6, 458: non gemmis venale, Hor. C. 2, 16, 7: vitrea, i. e. a false gem, Plin. 35, 6, 30, § 48; also called facticia, id. 37, 7, 26, § 98: nec premit articulos lucida gemma meos, Ov. H. 15, 74: nec sufferre queat majoris pondera gemmae, Juv. 1, 29: usus luxuriantis aetatis signaturas pretiosis gemmis coepit insculpere, Capitol. ap. Macr. S. 7, 13, 11; Vulg. Exod. 25, 7 et saep.
      1. 2. Transf.
        1. a. Things made of precious stones.
          1. (α) A drinking-vessel, goblet or cup, made of a precious stone: nec bibit e gemma divite nostra sitis, Prop. 3, 5 (4, 4), 4; cf.: ut gemmā bibat, Verg. G. 2, 506: gemmā ministrare, Sen. Prov. 3 fin.; cf. also: in gemma posuere merum, Ov. M. 8, 572.
          2. (β) A seal ring, signet: protinus impressā signat sua crimina gemmā, Ov. M. 9, 566; cf. Plin. 37, 1, 2, § 3; 37, 5, 20, § 78: arguit ipsorum quos littera gemmaque, Juv. 13, 138; 1, 68.
            Hence, comically: Pl. Opsecro parentis ne meos mihi prohibeas? Cu. Quid? ego sub gemmane apstrussos habeo tuam matrem et patrem? i. e. under lock and key, Plaut. Curc. 5, 2, 8.
        2. b. A pearl (poet.): legitur rubris gemma sub aequoribus. Prop. 1, 14, 12: cedet Erythraeis eruta gemma vadis, Mart. 8, 28, 14.
        3. c. The eyes of the peacock’s tail: gemmis caudam stellantibus implet, Ov. M. 1, 723; cf.: gemmea cauda, Phaedr. 3, 18, 8).
    1. B. Trop., like gem in English, ornament, beauty (post-Aug. and very rare): multas in digitis, plures in carmine gemmas Invenies, Mart. 5, 11, 3: Hesperius gemma amicorum, Sid. Ep. 4, 22.

gemmārĭus, a, um, adj. [gemma], of or pertaining to gems: ars, Vulg. Exod. 39, 6 and 29.
Hence, subst.: gemmārĭus, ii, m., a jeweller, Inscr. Orell. 4302; cf. ib. 2661; Inscr. Murat. 941, 2; Vulg. Exod. 28, 11.

gemmasco, ĕre, v. inch. n. [gemmo, I.], to begin to bud, Col. 5, 10, 12; Arb. 22, 1; Plin. 17, 15, 25, § 116.

gemmātus, a, um, adj. [gemma; cf. gemmo].

  1. I. (Acc. to gemma, I.) Provided with buds or eyes, Pall. 4, 10, 2.
  2. II. (Acc. to gemma, II.) Set or adorned with jewels: gemmata monilia, Ov. M. 10, 113: gemmati magna specie anuli, Liv. 1, 11, 8: gemmata potoria, Plin. 37, 2, 6, § 17: paenula, Suet. Calig. 52: pocula, Juv. 10, 27.

gemmesco, ĕre, v. inch. n. [gemma, II.], to become a gem, Plin. 37, 10, 57, § 158.

gemmĕus, a, um, adj. [gemma; cf. gemmo], of precious stones, set or adorned with precious stones.

  1. I. Lit.: mittit etiam trullam gemmeam rogatum, Cic. Verr. 2, 4, 27, § 63: supellex, Sen. Ep. 110 med.: juga, Ov. F. 2, 74.
  2. II. Transf.
    1. A. Like a jewel or precious stone: radix gemmeae rotunditatis, Plin. 18, 7, 13, § 71.
    2. B. Glittering, shining, sparkling, like jewels: pictisque plumis gemmeam caudam explicas, Phaedr. 3, 18, 8; cf.: gemmei pavones, Mart. 3, 58, 13 (and v. gemma, II. 2. c.): Euripus viridis et gemmeus, Plin. Ep. 1, 3, 1; cf.: prata florida et gemmea, id. ib. 5, 6, 11: quos rumor albā gemmeus vehit pennā, Mart. 10, 3, 10.

gemmĭfer, ĕra, ĕrum, adj. [gemma, II. -fero], bearing or containing gems (poet. and in post-Aug. prose): amnes (Acesinus et Ganges), Plin. 37, 13, 76, § 200; cf. mare (i. e. Erythraei; cf. gemma, II. 2. b.), Prop. 3, 4 (4, 3), 2: corona, Val. Fl. 5, 448.

gemmo, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [gemma].

  1. I. (Acc. to gemma, I.) To put forth buds, to bud or gem: id fit antequam gemmare Aut florere quid incipit, Varr. R. R. 1, 40, 4; Col. 4, 27, 1: gemmare vites, luxuriem esse in herbis, laetas segetes etiam rustici dicunt, Cic. de Or. 3, 38, 155; id. Or. 24, 81 (cf.: necessitate rustici gemmam in vitibus dicunt, Quint. 8, 6, 6); v. gemma init.
    In the part. pres.: gemmantem oculum caecare, Col. 4, 24, 16: vinea, Plin. 17, 22, 35, § 188: sarmenta, Pall. Febr. 32: surculi rosarum, id. Nov. 11; for which in the part. perf.: melius proveniet, si ponendus ramus gemmata jam matre sumatur, Pall. Mart. 10, 2.
  2. II. (Acc. to gemma, II.; poet. and in post-Aug. prose).
    1. A. Neutr., to be adorned with precious stones, to sparkle with gems.
      1. 1. Lit. (only in the part. pres.): gemmantia sceptra, Ov. M. 3, 264: gemmantia litora, Manil. 4, 652.
      2. 2. Transf., to glitter, sparkle, like gems: herbae gemmantes rore recenti, Lucr. 2, 319; 5, 461: gemmantes explicat alas (pavo), Mart. 13, 70; cf.: pinnae caudae (pavonis), Col. 8, 11, 8; Pall. 1, 28, 2 (see also gemma, II. 2. c. and gemmeus, II. B.): memphites (lapis) gemmantis naturae, Plin. 36, 7, 11, § 56.

gemmōsus, a, um, adj. [gemma, II.], richly set with jewels (post-class.): gemmosis monilibus onustas, App. M. 5, p. 162, 24.

gemmŭla, ae, f. dim. [gemma].

  1. I. A little bud: gemmulae floridae, App. M. 10, p. 253.
    1. B. Transf., the sparkling pupil of the eye: App. Ἀνεχ. 8.
  2. II. A small gem: alii autem caelo et marculo gemmulas exsculpunt, Fronto Ep. ad M. Caes. 4, 3 Mai.: carbunculi in ornamento auri. Vulg. Sap. 32, 7.

gĕmo, ŭi, ĭtum, 3, v. n. and a. [Gr. γέμω, to be full; hence].

  1. I. Neutr., to sigh, groan.
    1. A. Lit. (freq. and class.): accurrit ad me Incurvus, tremulus, labiis demissis, gemens, Ter. Eun. 2, 3, 44: cum diu occulte suspirassent, postea jam gemere, ad extremum vero loqui omnes et clamare coeperunt, Cic. Att. 2, 21, 2: neque gementem neque plorantem, Plaut. Am. 5, 1, 47; cf.: hos pro me lugere, hos gemere videbam, Cic. Planc. 42, 101: gemere desiderio alicujus, id. Pis. 11, 25: ah gemat in terris! ista qui protulit ante, let him groan in the lower world, Prop. 2, 6, 31; cf. id. 2, 25 (3, 20), 12.
      Of mournful music: nullo gemit hic tibicina cornu, Juv. 2, 90; cf. trop.: surda nihil gemeret grave buccina (Vergilii), id. 7, 69.
      Of beasts, to cry, make a mournful noise: (leones) gementes, Lucr. 3, 297: gemuit noctua, Prop. 4(5), 3, 59: turtur ab ulmo, Verg. E. 1, 59.
    2. B. Poet. transf.
      1. 1. Of things, to groan, creak: visam gementis litora Bospori, Hor. C. 2, 20, 14: repleti amnes, Verg. A. 5, 806: et malus celeri saucius Africo Antennaeque gemant, Hor. C. 1, 14, 6: gemuit sub pondere cymba, Verg. A. 6, 413: stridunt funes, curvatur arbor, gubernacula gemunt, Plin. Ep. 9, 26, 4: gemuit parvo mota fenestra sono, Ov. P. 3, 3, 10: gemens rota, Verg. G. 3, 183; Val. Fl. 6, 168.
      2. 2. In gen., of animals, to utter complaints: feras cum hominibus gemere fecimus, Avien. Fab. praef. fin.; id. 26.
  2. II. Act., to sigh over, bemoan, bewail any thing (freq. and class.).
          1. (α) With acc.: haec gemebant boni, sperabant improbi, Cic. Sest. 30, 66 fin.: dare, quod gemerent hostes, Lucr. 5, 1348: talia voce, Val. Fl. 5, 37: eandem virtutem istam veniet tempus cum graviter gemes, Poët. ap. Cic. Att. 2, 19, 3: flebiliter Ityn, Hor. C. 4, 12, 5: tacite tristem fortunae vicem, Phaedr. 5, 1, 6: multa ignominiam, Verg. G. 3, 226: casus urbis, Juv. 3, 214.
            In pass.: atque hic status est, qui una voce omnium gemitur neque verbo cujusquam sublevatur, Cic. Att. 2, 18, 1.
          2. (β) With inf. (poet.): paucis ostendi gemis, Hor. Ep. 1, 20, 4; Stat. Ach. 1, 281: qui servum te gemis esse diu, Mart. 9, 93, 2: sane murteta relinqui … Sulphura contemni vicus gemit, Hor. Ep. 1, 15, 7.

Gĕmōnĭae scalae, or (more freq.) absol., Gemoniae, ārum, f. [gemo, cf. "The Bridge of Sighs"], steps on the Aventine Hill leading to the Tiber, to which the bodies of executed criminals were dragged by hooks to be thrown into the Tiber: nemo punitorum non et in Gemonias abjectus uncoque tractus, Suet. Tib. 61: Gemoniae, id. Vit. 17; id. Tib. 53; 75; Juv. 10, 65; Val. Max. 6, 9, 13; Tac. A. 3, 14; 5, 9; 6, 25; id. H. 3, 74; 85; in full: Gemoniae scalae, Val. Max. 6, 3, 3.
Called also: gradus Gemi-torii, Plin. 8, 40, 61, § 145.

gĕmŭlus, a, um, adj. [gemo], moaning, complaining (post-class.): bubones occinunt gemulo carmine, App. Flor. p. 349, 21.

gĕmursa, ae, f. [Gr. γέμω, to be full; cf. gemo], a small swelling between the toes (ante-class.): morbus, quem gemursam appellavere prisci, inter digitos pedum nascentem, Plin. 26, 1, 5, § 8; cf.: gemursa sub minimo digito pedis tuberculum, quod gemere faciat eum, qui id gerat, Paul. ex Fest. p. 95 Müll.

gĕna, ae, and more freq. gĕnae, ārum, f. [Sanscr. hanus, jaw; ganda, cheek; cf. Gr. γένυς; Germ. Kinn], lit., the upper part of the face, from the cheek-bones to the eyelids; hence, in gen., a cheek; plur., the cheeks (cf.: bucca, mala).

  1. I. Lit.: genae ab inferiore parte tutantur subjectae leniterque eminentes, Cic. N. D. 2, 57, 143; cf. Plin. 11, 37, 57, § 156 sqq.
          1. (α) Plur.: ad haec omnia exprimenda in palpebris etiam et genis est quoddam deserviens iis ministerium, Quint. 11, 3, 77; cf. Plin. 23, 1, 24, § 49: ad genarum crassitudines et oculorum albugines, id. 32, 9, 31, § 98: MVLIERES GENAS NE RADVNTO, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Leg. 2, 23 fin.; Plin. 11, 37, 58, § 157; Fest. s. v. radere, p. 273 Müll.: lacrimae peredere humore exsangues genas, Poët. (perh. Pacuv.) ap. Cic. Tusc. 3, 12, 26; cf.: manat rara meas lacrima per genas, Hor. C, 4, 1, 34: lacrimis humectent ora genasque, Lucr. 1, 920; cf. id. 2, 977; 3, 469: pulchrae, Hor. C. 4, 13, 8: nunc primum opacat flore lanugo genas, Pac. ap. Paul. ex Fest. p. 94 Müll. (Trag. Rel. p. 103 Rib.): pilosae, Cic. Pis. 1, 1: erasae, Prop. 4 (5), 8, 26: tum mihi prima genas vestibat flore juventa, Verg. A. 8, 160: leves, Quint. 12, 10, 8: confusa pudore sensi me totis erubuisse genis, Ov. H. 21, 112; Vulg. Cant. 1, 9 al.
          2. (β) Sing.: atque genua comprimit arta gena, i. e. presses (beseechingly) the cheek close to his knee, Enn. ap. Isid. Orig. 11, 1, 109 dub. (cf. Vahl. Enn. p. 176): genam non leviter perstringere, Suet. Claud. 15 fin.: gena inferior, superior, Plin. 11, 37, 57, § 156 (v. above).
  2. II. Transf.: genae (not in sing.).
    1. A. In Ennius for palpebrae, the eyelids: genas Ennius palpebras putat, cum dicit hoc versu: Pandite sulti’ genas et corde relinquite somnum, Paul. ex Fest. s. h. v. p. 94 Müll. (Ann. v. 521 Vahl.): imprimitque genae genam, Enn. ap. Serv. Verg. A. 6, 686 (Trag. v. 436 Vahl.).
    2. B. The eye or eyes (poet.): exustaeque tuae mox, Polypheme, genae, Prop. 3, 12 (4, 11), 26: cornicum immeritas eruit ungue genas, id. 4 (5), 5, 16; Ov. P. 2, 8, 66; id. H. 20, 206.
    3. C. The sockets of the eyes: expilatque genis oculos, Ov. M. 13, 562.

Gēnăbum, i, n.,

  1. I. a city of the Carnutes, in Gallia Lugdunensis, on the Liger, afterwards called Aurelianensis urbs or Civitas Aurelianorum, whence the modern name Orleans, Caes. B. G. 7, 3; 11; Hirt. B. G. 8, 5; Sid. Ep. 8, 15.
  2. II. Deriv.: Gē-năbensis, e, adj., of or belonging to Genabum, Genabian: caedes, Caes. B. G. 7, 28, 4.
    In plur.: Genabenses, ium, m., the inhabitants of Genabum, Genabians, Caes. B. G. 7, 11, 7.

Gĕnauni, ōrum, m., a Germanic people in Rhœtia, in the Val di Non, neighbors of the Breuni, Hor. C. 4, 14, 10; called also ‡ Genaunes, ium, Inscr. ap. Plin. 3, 20, 24, § 136.

Genāva (less correctly Genna or Genēva), ae, f., a city of the Allobroges, upon Lake Leman, at the point where the Rhone passes from it, Geneva, Caes. B. G. 1, 6, 3; 1, 7, 1 sq.
Deriv.: Genāven-sis (Genēv-), e, of Geneva, Inscr. Orell. 253; called Genevensis, ib. 254.

gĕnĕālŏgĭa, ae, f., = γενεαλογία, a genealogy: majorum genealogia, Mess. Corvin. de Prog. Aug. 22; Vulg. 1 Esdr. 2, 62; Hebr. 7, 3 al.

gĕnĕālŏgus, i, m., = γενεαλόγος, a genealogist: qui (dii) genealogis antiquis sic nominantur, Cic. N. D. 3, 17, 44. So of Moses, as the author of Genesis: illud ait genealogus idem, Prud. Apoth. 315.

gĕner, ĕri (archaic dat. plur. generibus, Att. ap. Non. 487, 29), m. [root GEN, v. gigno], a daughter’s husband, a son-in-law.

  1. I. Lit.: cum soceris generi non lavantur, Cic. Off. 1, 35, 129; cf.: mei viri gener, Plaut. Cist. 4, 2, 87: generum nostrum ire cum adfini suo, id. Trin. 3, 1, 21: et gener et affines placent, Ter. Heaut. 5, 1, 63; cf. id. ib. 4, 8, 25; id. And. 3, 3, 39; id. Hec. 4, 1, 22: C. Fannium et Quintum Scaevolam, generos Laelii, Cic. Rep. 1, 12; id. Lael. 1, 3; 8, 26; id. Att. 4, 2, 4; Caes. B. G. 5, 56, 3; Quint. 6 praef. § 13; Hor. C. 2, 4, 13; Ov. F. 3, 202; Vulg. 1 Reg. 18, 18 et saep.
    Also, a daughter’s bridegroom, Hor. Epod. 6, 13; Verg. A. 2, 344; cf.: generi et nurus appellatione sponsus quoque et sponsa continetur, Dig. 38, 10, 6.
  2. II. Transf.
    1. A. The husband of a granddaughter or greatgranddaughter, for progener, qui conlegam et generum adsciverat Sejanum, Tac. A. 5, 6; 6, 8; cf.: generi appellatione et neptis et proneptis tam ex filio quam ex filia editarum, ceterarumque maritos contineri manifestum est, Dig. 50, 16, 136.
    2. B. A sister’s husband, brother-in-law, Just. 18, 4; Nep. Paus. 1.
    3. C. Comically, of a daughter’s paramour: Villius in Fausta Sullae gener, etc., Hor. S. 1, 2, 64.

gĕnĕrābĭlis, e, adj. [genero] (postAug.).

  1. I. Act., that has the power of generating, generative, creative: hic est ille generabilis rerum naturae spiritus, Plin. 2, 45, 45, § 116.
  2. II. Pass., that may be generated or produced: opus generabile, Manil. 1, 143.

gĕnĕrālis, e, adj. [genus].

  1. I. Of or belonging to a kind or species, generic (very rare): variae volucres ut in ordine cunctae Ostendant maculas generales corpore inesse, etc., of their species, Lucr. 1, 590: cum qualis sit res, quaeritur, quia et de vi et de genere negotii controversia est, constitutio generalis vocatur, Cic. Inv. 1, 8, 10.
  2. II. Of or relating to all, general (opp. singuli and specialis; cf. universalis; freq. only since the Aug. per.): et generale quoddam decorum intelligimus, quod in omni honestate versatur, et aliud huic subjectum, quod pertinet ad singulas partes honestatis, Cic. Off. 1, 27, 96: causae, opp. singulae lites, Quint. 7, 1, 64; Sen. Ep. 58 med.: cum sit omnis generalis quaestio speciali potentior, Quint. 12, 2, 18; cf.: illud generale, hoc speciale, id. 5, 10, 44: tractatus, opp. specialis, id. 5, 7, 35; cf.: ab generali tractatu ad quasdam deduci species, id. 2, 4, 22: de re et generales quaestiones sunt et definitae, id. 7, 2, 1: definitio, Dig. 28, 5, 4: pactum, ib. 2, 14, 40: lex est generale jussum populi aut plebis, rogante magistratu, At. Cap. ap. Gell. 10, 20, 2.
    Hence, adv.: gĕnĕrālĭter (acc. to II.), in general, generally (mostly post-Aug.; cf.: generatim, communiter): tempus est, id quo nunc utimur (nam ipsum quidem generaliter definire difficile est), pars quaedam aeternitatis, Cic. Inv. 1, 26, 39: quaedam adnotasse, sed generaliter (opp. particulas etiam persequi), Plin. Ep. 1, 8, 3: tempus generaliter et specialiter accipitur, etc., Quint. 5, 10, 42 sq.; so opp. specialiter, id. 5, 7, 4; 5, 11, 1; opp. proprie, id. 3, 7, 7: legare, Gai. Inst. 2, 238: stipulari, id. ib. 4, 53: universi, Vulg. Jer. 25, 20.

gĕnĕrālĭtas, ātis, f. [generalis, II.], generally (post-class.), Serv. ad Verg. G. 1, 21; id. ad Verg. A. 6, 154; Mart. Cap. 4, § 348 fin.; Symm. Ep. 2, 90.

gĕnĕrālĭter, adv., v. generalis fin.

* gĕnĕrasco, ĕre, v. inch. n. [genero], to be generated, produced: omnia membris ex ineunte aevo, Lucr. 3, 745.

gĕnĕrātim, adv. [genus; cf. also generalis].

  1. I. By kinds, species, classes, or divisions (freq. and class.): generatim reddita finis Crescendi rebus constat, etc., Lucr. 1, 584; cf. id. 1, 597: ut cupide generatim secla propagent, id. 1, 20; 1, 229; 563; 2, 347 al.: primum nomen omnium (avium): alites ab alis, volucres a volatu. Deinde generatim: de his pleraeque ab suis vocibus, ut haec upupa, cuculus, corvus, etc., Varr. L. L. 5, § 75 Müll.; cf. id. ib. 5, § 146 ib.: ergo ab universa provincia generatimque ab singulis ejus partibus diligitur, Cic. Verr. 2, 2, 69, § 168: aut publice civitas istos honores habent, aut, si generatim, homines ut aratores, ut mercatores, ut navicularii, id. ib. 2, 2, 55, § 137; cf. Caes. B. C. 3, 32, 1: Germani suas copias castris eduxerunt generatimque constituerunt paribusque intervallis Harudes, Marcomanos, Triboccos, etc., i. e. by nations, id. B. G. 1, 51, 2 (Metaphr. κατὰ φυλάς); cf.: Galli generatim distributi in civitates, id. ib. 7, 19, 2: Caesar contione habita Cordubae omnibus generatim gratias agit: civibus Romanis, quod, etc. … Hispanis, quod, etc. . . . Gaditanis, quod, etc., after their kind, i. e. according to their services, id. ib. 2, 21, 1: exponere argumenta, Cic. Ac. 2, 15, 47: componere, id. de Or. 1, 41, 146; cf. id. ib. 1, 13, 58: ne omnia generatim sacra omnesque percenseam deos, Liv. 5, 52, 6: qua haut dubie major aliquanto summa ex numero plaustrorum ponderibusque auri, argenti generatim ab ipso scriptis efficitur, id. 45, 40, 1 Weissenb. ad loc.: proprios generatim discite cultus, Agricolae, Verg. G. 2, 35.
  2. II. Opposed to specially, in particular, generally, in general (rare but class.): singillatim potius quam generatim atque universe loquar, Cic. Verr. 2, 5, 55, § 143; cf.: neque generatim tradere, neque per singulas partes exsequi, Quint. 5, 10, 100: omnia generatim amplecti, Cic. Inv. 2, 5, 18: generatim ea, quae maxime nota sunt, dicam, id. Pis. 35, 86: non nominatim, sed generatim informata proscriptio, id. Att. 11, 6, 2: haec generatim praecipimus: nunc illud proprie, etc., Col. 3, 9, 9.

gĕnĕrātĭo, ōnis, f. [genero],

  1. I. a begetting, generating, generation (post-Aug.): piscium, Plin. 9, 50, 74, § 157; 8, 47, 72, § 187: deorum = θεογονία, a poem of Hesiod, Lact. 1, 5, 8: Adam, Vulg. Gen. 5, 1: Christi, id. Matt. 1, 1.
  2. II. Transf., a generation of men, Ambros. Off. Ministr. 1, 25, 121.
    In plur., Plin. 20, 13, 51, § 142 al.; Vulg. Eph. 3, 5 et saep.

gĕnĕrātor, ōris, m. [genero], an engenderer, generator, producer (very rare): nosse autem generatores suos optime poterant, Cic. Univ. 11: Acragasmagnanimūm quondam generator equorum, Verg. A. 3, 704; Vulg. Sap. 13, 3.

gĕnĕrātōrĭus, a, um, adj. [generator], of or relating to generation (postclass.): more, Tert. adv. Val. 27.
As subst.: gĕnĕrātōrium, ii, n., a means of generation, Ambros. in. Psa. 118; Serm. 18, 11.

gĕnĕrātrix, īcis, f. [generator], she that generates or brings forth: (Aegyptus) hominum aliorumque animalium perfecunda generatrix, Mel. 1, 9, 1; Ambros. de Noë, 28, 106.

gĕnĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [genus], to beget, procreate, engender, produce, create; in pass., to spring or descend from.

  1. I. Lit. (class.): hominem generavit et ornavit deus, Cic. Leg. 1, 9, 27: isque (Capys) pium ex se Anchisen generat, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 3, 35 (Ann. v. 32 Vahl.): Oebalus, quem generasse Telon Sebethide nymphā Fertur, Verg. A. 7, 734: unde nil majus generatur ipso (Jove), Hor. C. 1, 12, 17: Herculis stirpe generatus, Cic. Rep. 2, 12: homines hominum causa esse generatos, id. Off. 1, 7, 22: ita generati a natura sumus, ut, etc., id. ib. 1, 29, 103; cf. id. Rep. 6, 15: a quo (deo) populum Romanum generatum accepimus, id. Phil. 4, 2, 5: ab origine ultima stirpis Romanae generatus, Nep. Att. 1: Tros est generatus ab illo, Ov. F. 4, 33: fuit Argolico generatus Alemone quidam Myscelos, id. M. 15, 19: Trojā generatus Acestes, Verg. A. 5, 61: mulos (antiqui vocabant) quos asini et equae generarent, Plin. 8, 44, 69, § 172: quale portentumnec Jubae tellus generat, Hor. C. 1, 22, 15: terram tanto prius animalia generare coepisse, Just. 2, 1 fin.: atque aliam ex alia generando suffice prolem, Verg. G. 3, 65: (mundus) semperne fuerit, nullo generatus ortu: an, etc., Cic. Univ. 2: semina, unde essent omnia orta, generata, concreta, id. Tusc. 5, 24, 69; cf.: semina generantia ranas, Ov. M. 15, 375: terra et hos (rubos) generat, Quint. 9, 4, 5: terra generandis alendisque seminibus fecundior, id. 10, 3, 2: e gramine, quod in eo loco generatum esset, etc., Gell. 5, 6, 9: generandi gloria mellis, Verg. G. 4, 205: ignibus generandis nutriendisque soli ipsius naturalis materia, Just. 4, 1.
    Absol.: asina generare coepit, Plin. 8, 44, 69, § 172.
  2. II. Trop. (perh. only post-Aug.).
    1. A. In gen.: cetera forsitan tenuis quoque et angusta ingenii venagenerare atque ad frugem aliquam perducere queat, Quint. 6, 2, 3: verecundia vitium quidem, sed quae virtutes facillime generet, id. 12, 5, 2; Dig. 25, 3, 7: peccatum generat mortem, Vulg. Jacob. 1, 15.
    2. B. In partic., to bring forth, produce, of mental productions: quae (aetates) nihil dum ipsae ex se generare queunt, Quint. 1, 1, 36: cum generabit ipse aliquid atque componet, id. 1, 12, 12; 8, 6, 32; cf. id. 10, 2, 5: similiter decurrentium spatiorum observatione esse generatum (poëma), id. 9, 4, 114; cf. Suet. Ner. 52.

gĕnĕrōsē, adv., v. generosus fin.

gĕnĕrōsĭtas, ātis, f. [generosus],

  1. I. nobility, excellence, goodness (post-Aug.): in ipsa ove satis generositatis ostenditur brevitate crurum, ventris vestitu, i. e. noble breed or race, Plin. 8, 48, 75, § 198: caprarum, id. 8, 50, 76, § 202: taurorum, id. 8, 45, 70, § 181: antea Caecubo erat generositas celeberrima, id. 14, 6, 8, § 61; Col. Arb. 1, 3; 3, 6, 4; Pall. Oct. 3; Vulg. Sap. 8, 3.
  2. II. High spirit, boldness: leonis, Plin. 8, 16, 19, § 50.

gĕnĕrōsus a, um, adj. [genus], of good or noble birth, noble, eminent (class.).

  1. I. Lit.: generosa ac nobilis virgo (opp. mulier ignota), Cic. Par. 3, 1, 20: civili generosa ab stirpe profectus, id. Div. 1, 12, 20: generosissima femina, Suet. Tib. 49; cf.: viderat a veteris generosam sanguine Teucri Iphis Anaxareten, humili de stirpe creatus, Ov. M. 14, 698: non quia, Maecenas, nemo generosior est tenaso suspendis adunco Ignotos, Hor. S. 1, 6, 2; cf. id. 24: quamquam ego naturam unam et communem omnium existimo, sed fortissimum quemque generosissimum, Sall. J. 85, 15: nominibus generosus avitis, Ov. Tr. 4, 4, 1: Maeoniā generose domo, Verg. A. 10, 141: miles, i. e. the Fabii, Ov. F. 2, 199: o generosam stirpem! Cic. Brut. 58, 213: atria, Ov. F. 1, 591: quis enim generosum dixerit hunc? Juv. 8, 30: sapiens et nobilis et generosus, id. 7, 191; 8, 224.
    1. B. Transf., of animals, plants, etc., of a good or noble species, noble, superior, excellent (mostly poet. and in post-Aug. prose): sues, of a noble stock, Plin. 11, 40, 95, § 233: pecus, Verg. G. 3, 75: equus, Quint. 5, 11, 4; Symm. Ep. 4, 61: leones generosissimi, Plin. 10, 21, 24, § 47: testa (i. e. concha), Hor. S. 2, 4, 31: ostrea, Plin. 32, 6, 21, § 61: generosum et lene requiro (vinum), of a good sort, generous, Hor. Ep. 1, 15, 18; cf. vitis, Col. 3, 2 fin.; 3, 2, 17: pruna, Ov. M. 13, 818; cf.: generosissima mala, Plin. 15, 17, 18, § 64: quod est pomum generosissimum? nonne quod optimum? Quint. 5, 11, 4: sorba, Plin. 15, 21, 23, § 85: obsonium, id. 15, 29, 35, § 118: arbor, Quint. 8, 3, 76: flos, Ov. F. 5, 211 al.: generosos palmite colles, id. M. 15, 710; cf.: insula inexhaustis Chalybum generosa metallis, Verg. A. 10, 174.
  2. II. Trop.
    1. A. Of persons, noble-minded, magnanimous, generous: cum de imperio certamen esset cum rege generoso ac potente (Pyrrho), Cic. Off. 3, 22, 86; cf.: quid homo? nonne is generosissimus qui optimus? Quint. 5, 11, 4: Alexander generosi spiritus imperator, Plin. 8, 40, 61, § 149: quis enim generosum dixerit hunc qui Indignus genere, Juv. 8, 30.
    2. B. Of things, noble, dignified, honorable: humilis et minime generosus ortus amicitiae, Cic. Lael. 9, 29: quaedam generosa virtus, id. Tusc. 2, 6, 16: Dolabella, vir simplicitatis generosissimae, Vell. 2, 125 fin.: quo generosior celsiorque est (animus), Quint. 1, 2, 3; id. 2, 4, 4: forma magnifica et generosa quodammodo, Cic. Brut. 75, 261; quoted by Suet. paraphrastically, Suet. Caes. 55: quicquid est in oratione generosius, Quint. prooem. 24: tamen emerui generosos vestis honores, i. e. the dress of honor (of a mother of three children), Prop. 4, 11, 61.
      Hence, * adv.: gĕnĕrōse (acc. to II.), nobly: generosius Perire quaerens, Hor. C. 1, 37, 21.

gĕnĕsis, is, f., = γένεσις, generation, birth, creation.

  1. I. Lit.: in basi (statuae Minervae) quod caelatum est, Pandoras genesin appellavit (Phidias), Plin. 36, 5, 4, § 19.
    1. B. Genesis, the name of the first book of Moses (the history of the creation), Tert. de Or. 6.
  2. II. Transf., the star that is rising at one’s birth, a natal-star, nativity, horoscope: inspecta genesi, Juv. 6, 579: nota mathematicis genesis tua, id. 14, 248: quod vulgo crederetur (Mettius) genesim habere imperatoriam, Suet. Vesp. 14; id. Dom. 10.

gĕnesta or gĕnista, ae, f., the broomplant, broom, Verg. G. 2, 12; 434; Plin. 19, 1, 2, § 15; 24, 9, 40, § 65 al.

gĕnethlĭăcus, a, um, adj., = γενεθλιακός, of or belonging to one’s natal hour or nativity, genethliacal.

  1. I. adj.: ratio, the art of calculating nativities, Arn. 2, 116; cf. in the foll.
  2. II. Subst.
    1. A. gene-thliacus, i, m., a calculator of nativities, Gell. 14, 1, 1.
    2. B. genethliace, ēs, f., the art of calculating nativities, genethliacs, Mart. Cap. 3, § 228; 9, § 894.
    3. C. Gene-thliacon, i, n., a birth-day poem, the title of a poem by Statius, Stat. S. 2, 7.

gĕnethlĭŏlŏgĭa, ae, f., = γενεθλιολογία, the art of calculating nativities or casting horoscopes, Vitr. 9, 6, 2.

gĕnĕtīvus (not gĕnĭtīvus; cf. Lachm. ad Lucr. II. p. 15 sq.), a, um, adj. [genitus, from gigno], of or belonging to generation or birth.

  1. I. In gen. (rare; not in Cic.): Apollinis Genetivi ara, the generator, fertilizer, Cato ap. Macr. S. 3, 6; for which: Phoebi Genitoris ad aras, Val. Fl. 5, 404: forma prior rediit genetivaque rursus imago, native, original nature, Ov. M. 3, 331: dispersis per pectus genetivis notis, birth-marks, Suet. Aug. 80: nomina, i. e. belonging to a family or gens, Ov. P. 3, 2, 107.
  2. II. In partic., in gram., genetivus (genit-) casus, the genitive case (in Varr. L. L. called patricius casus): si ut Maecenas Suffenas. Asprenas dicerentur, genetivo casu non e littera, sed tis syllaba terminarentur, Quint. 1, 5, 62; 1, 6, 14; Suet. Aug. 87 et saep.; and with equal frequency subst.: gĕnĕtīvus, i, m., the genitive, Quint. 1, 5, 63; 1, 6, 14; Gell. 4, 16, 3 et saep.

gĕnĕtrix (less freq. gĕnĭtrix; cf. Wagn. Verg. G. 4, 363, and Lachm. ad Lucr. II. p. 15 sq.), īcis, f. [genitor], she that has borne any one, or produced any thing, a mother (poet. and in post-Aug. prose; syn. mater).

  1. I. Lit.: Venus, genetrix patris nostri (Aeneae), Enn. ap. Non. 378, 16 (Ann. v. 53 Vahl.); so of Venus, as the mother of Aeneas, Verg. A. 1, 590; 8, 383; 12, 412; 554; as the ancestress of the Romans: Aeneadūm genetrix, Lucr. 1, 1; and of Cæsar, Suet. Caes. 61; 78; 84 (cf.: Venere prognatus, of Cæsar, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 2; cf. also Suet. Caes. 6 and 49); as the mother of Amor, Verg. A. 1, 689; of Cybele: me magna deūm genetrix his detinet oris, (also called Magna Mater), id. ib. 2, 788; so of the same, id. ib. 9, 82; 94; 117: genetrix Priami de gente vetusta Est mihi (shortly after: parens), id. ib. 9, 284; cf.: nec ferro ut demens genetricem occidis Orestes (shortly after: occisa parente), Hor. S. 2, 3, 133: (ciconiae) genetricum senectam invicem educant, Plin. 10, 23, 32, § 63; Vulg. Cant. 3, 4 al.
  2. II. Transf.
    1. A. She that produces, a mother: (tellus) magna deūm mater materque ferarum, et nostri genetrix corporis, Lucr. 2, 599: patria o mea creatrix! patria o mea genetrix! Cat. 63, 50: frugum, i. e. Ceres, Ov. M. 5, 490: Miletus, Ioniae caput, super octoginta urbium per cuncta maria genetrix, mother-city, Plin. 5, 29, 31, § 112: Aegyptus vitiorum genetrix, id. 26, 1, 3, § 4: genetrix virtutum frugalitas, Just. 20, 4.
    2. B. Poet. of a mother-in-law, Ov. M. 9, 326.

Gĕnēva, Genēvensis, v. Genava, Genavensis.

gĕnĭālis, e, adj. [Genius].

  1. I. Of or belonging to generation or birth, nuptial, genial (cf.: genitalis, genetivus).
    1. A. Adj.: lectum illum genialem, quem biennio ante filiae suae nubenti straverat, the bridal-bed (placed in the atrium, and dedicated to the genii of the married couple), Cic. Clu. 5, 14; cf.: geniales proprie sunt lecti, qui sternuntur puellis nubentibus: dicti a generandis liberis, Serv. Verg. A. 6, 603: genialis lectus qui nuptiis sternitur in honorem genii, unde et appellatus, Paul. ex Fest. p. 94 Müll.: lectus, Hor. Ep. 1, 1, 87: torus, Verg. A. 6, 603; Liv. 30, 12, 21; Plin. Pan. 8, 1: pulvinar divae, Cat. 64, 47.
      Hence poet. transf.: ducuntur raptae, genialis praeda, puellae, Ov. A. A. 1, 125: bella, at a wedding, Stat. Ach. 1, 113: sors genialis atque fecunda, productive, Plin. 18, 24, 54, § 197; cf.: in tantum abundante geniali copia pecudum, id. 17, 9, 6, § 53.
    2. B. Subst.: gĕnĭālĭa, ium, n., the marriagebed, marriage: genialibus alienis insultare, Arn. 4, 144.
  2. II. Of or belonging to enjoyment, jovial, pleasant, delightful, joyousfestive, genial: scis enim, geniales homines ab antiquis appellatos, qui ad invitandum et largius apparandum cibum promptiores essent, Santra ap. Non. 117, 18: festum, Ov. F. 3, 523: dies, Juv. 4, 66: hiems, Verg. G. 1, 302: uva, Ov. M. 4, 14: serta, id. ib. 13, 929: rus, id. H. 19, 9; cf.: arva Canopi, id. Am. 2, 13, 7: litus, Stat. S. 4, 4, 51: platanus, i. e. under which festivals were celebrated, Ov. M. 10, 95: Musa, id. Am. 3, 15, 19: divi, i. e. Ceres and Bacchus, Stat. Th. 12, 618; cf. Paul. ex Fest. p. 95 Müll.: vultus, friendly, App. M. 11, p. 263.
    Hence, adv.: gĕnĭālĭter (acc. to II.), jovially, merrily, genially: festum genialiter egit, Ov. M. 11, 95; App. M. 10, p. 246; Inscr. Grut. 823, 2.

gĕnĭālĭtas, ātis, f. [genialis, II.], joviality, festivity (late Lat.): mensae, Amm. 30, 1 fin.

gĕnĭālĭter, adv., v. genialis fin.

gĕnĭārĭus, ii, m. [Genius], one who makes images of genii, Inscr. Orell. 4195; Inscr. Grut. 25, 1.

gĕnĭātus, a, um, adj. [Genius; cf. genialis, II.], jovial, joyous, cheerful (late Lat. for the class. genialis): fuit vultu geniatus, Capitol. Ver. 10; Cassiod. Var. 3, 12 al.

* gĕnĭcŭlātim, adv. [geniculum], by knots, Plin. 21, 11, 39, § 68.

gĕnĭcŭlātĭo, ōnis, f. [geniculatus], a bending of the knee, kneeling (post-class.), Tert. ad Scap. 4; Hier. Eph. 3, 14.

gĕnĭcŭlātus, a, um, adj. [geniculum].

  1. I. With bended knee.
    Subst.:
    Gĕnĭcŭ-lātus, i, m., The Kneeler, a constellation, Vitr. 9, 6 med.
    1. B. Transf., in gen., bended, curved: meatus Tibridis, Amm. 18, 9.
  2. II. Having knots, knotted, jointed, geniculated (class.): culmus, Cic. de Sen. 15, 51: harundo, Plin. 16, 36, 64, § 158: herba totidem nodis, id. 24, 16, 93, § 150: nodi scaporum, id. 17, 21, 35, § 152: cursu scandentes vites, id. 14, 1, 3, § 10.

gĕnĭcŭlo, āvi, 1, v. n. [genu], to bend the knee: alicui, before one, Charis. 260 P.; Diom. 294 P.

gĕnĭcŭlōsus, a, um, adj. [geniculum], knotty (late Lat. for the class. geniculatus): virgulta, App. Herb. 77.

gĕnĭcŭlum, i, n. dim. [genu], a little knee, a knee.

  1. I. Lit. (ante- and postclass.): pueris in geniculis alligare serperastra, Varr. L. L. 9, § 11 Müll.: de geniculis adorare, Tert. Cor. Mil. 3: dissolutio geniculorum, Vulg. Nah. 2, 10.
  2. II. Transf., a knot or joint on the stalk of a plant, Plin. 26, 11, 71, § 117; 18, 7, 10, § 56.

gĕnĭcŭlus, i, m. dim. [genu, a little knee, transf.], in arch., an angular bend where two pipes are joined together, a knee, Vitr. 8, 7.

gĕnĭmen, ĭnis, n. [geno, gigno], product, fruit, progeny (post-class.): vitis, Vulg. Matt. 26, 29.
In plur.: viperarum, brood of vipers, Vulg. Luc. 3, 7; Tert. Anim. 39.

gĕnista, v. genesta.

A maximum of 100 entries are shown.