Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

findo, fĭdi, fissum, 3, v. a. [root Sanscr. bhid-, to cleave; Germ. beissen; Engl. bite], to cleave, split, part, separate, divide (class.; cf.: scindo, seco, caedo).

  1. I. Lit.: hoc enim quasi rostro finditur Fibrenus et divisus aequaliter in duas partes latera haec alluit, Cic. Leg. 2, 3, 6; cf.: inimicam findite rostris Hanc terram, Verg. A. 10, 295: patrios findere sarculo agros, Hor. C. 1, 1, 11: terras vomere, Ov. A. A. 2, 671: mare carinā, Prop. 3, 9 (4, 8), 35: Assaraci tellus, quamFindunt Scamandri flumina, Hor. Epod. 13, 14: hiulca siti findit Canis aestifer arva, Verg. G. 2, 353; cf.: arentes cum findit Sirius agros, Tib. 1, 7, 21: rubra Canicula findet Statuas, Hor. S. 2, 5, 39: os, Cels. 8, 4 med.; cf. id. 8, 3 fin.: specularis lapis finditur in quamlibet tenues crustas, Plin. 36, 22, 45, § 160; cf. Quint. 11, 3, 21: hic locus est, partes ubi se via findit in ambas, Verg. A. 6, 540; id. G. 2, 78; Ov. M. 4, 65.
        1. b. In part. perf.: fissa ferarum ungula, Lucr. 4, 680: ungulae equi, Suet. Caes. 61: lingua in partes duas, Ov. M. 4, 585: lignum, Verg. A. 9, 413: ferulae, Cels. 8, 10; cf. id. 8, 3 fin.
    1. B. Mid., to split, burst (poet. and very rare): turgescit bilis: findor, I am ready to burst with rage, Pers. 3, 8: cor meum et cerebrum finditur, Plaut. Bacch. 2, 4, 17: Marsis finduntur cantibus angues, Ov. Med. fac. 39.
  2. II. Trop., to divide (poet. and very seldom): Idus sunt agendae, Qui dies mensem Veneris marinae Findit Aprilem, Hor. C. 4, 11, 16: fissa voluntas, Prud. Psych. 760.
    Hence, fissum, i, n., a cleft, slit, fissure.
    1. A. In gen. (very rare): postquam implevisti fusti fissorum caput, Plaut. Aul. 3, 4, 7: ad ani fissa, Cels. 5, 20, 5.
    2. B. Esp., in the lang. of augurs, of the divided liver: jecorum, Cic. Div. 1, 52, 118; cf.: fissum in exitis, id. ib. 1, 10, 16; jecoris, id. N. D. 3, 6, 14: familiare et vitale, id. Div. 2, 13, 32.

fiscālis, e, adj. [fiscus, II. B.],

  1. I. of or relating to the public or the imperial treasury, fiscal (post-class.): res fiscales quasi propriae et privatae principis sunt, Dig. 43, 8, 2, § 4: jus, ib. 2, 14, 42: debitores, ib. 49, 14, 45, § 10: calumniae, complaints made for the advantage of the revenue, i. e. the fines resulting from which were to go into the treasury, Suet. Dom. 9: molestiae, i. e. exactions for the treasury, Aur. Vict. Caes. 41: gladiatores, maintained out of the emperor’s revenue, Capitol. Gord. 3, 33: cursus, Spart. Hadr. 7: vina, given at the expense of the treasury, Vop. Aur. 48: pecunia, Paul. Sent. 5, 27, 1: servi, id. ib. 5, 13, 2.
  2. II. Subst.:fiscālĭa, ium, n., moneys for the treasury, Inscr. Orell. 3351.

fiscārĭus, ii, m. [fiscus, II. B.], a debtor to the treasury (post-class.): annuae fiscariorum praestationes, Firm. Math. 3, 13 med.

fiscella, ae, f. (also fiscellus, i, m., Col. 12, 38, 6, v. fiscellus), dim. [fiscina], a small basket for fruit, cheese-forms, etc., woven of slender twigs, rushes, etc. (syn.: fscina, qualus, canistrum, calathus, sporta, corbis), Tib. 2, 3, 15; Verg. E. 10, 71; Ov. F. 4, 743; Col. 12, 18, 2; Varr. R. R. 2, 2, 14.
As a muzzle for cattle, Cato, R. R. 54, 5; Plin. 18, 19, 49, § 177.
As a form for cheese: fiscella = forma, ubi casei exprimuntur, Gloss. Isid.

1. fiscellus, i, m. dim. [fiscina].

  1. I. I. q. fiscella, q. v.
  2. II. FISCELLUS casei mollis appetitor, ut catillones catillorum liguritores, Paul. ex Fest. p. 90, 2 (acc. to Müll. we should perh. read FISCELLO; see his note ad loc.).

2. Fiscellus, i, m., a chain of mountains in the Sabine territory, in which the river Nar takes its rise, now called Monte Fiscello or Monti della Sibilla, Plin. 3, 12, 17, § 109; Varr. R. R. 2, 1, 5; Sil. 8, 519.

fiscĭna, ae, f. [fiscus], a small basket for fruit, wine, etc., made of slender twigs, rushes, broom, etc. (for syn. v. fiscella), Plaut. Merc. 5, 4, 29: ficorum, Cic. Fl. 17, 41; Naev. ap. Serv. Verg. G. 1, 266; Verg. l. l.; Col. 12, 39, 3; 50, 10; Plin. 34, 8, 19, § 66 Sillig N. cr.; for leaves, browse, Ov. F. 4, 754; Plin. 18, 31, 74, § 233; a muzzle, id. 34, 8, 19, § 66 (in Mart. 1, 44, 7 read Sassina).

fiscus, i, m., a basket or frail woven of slender twigs, rushes, etc. (like fiscina, fiscella, q. v.); used,

  1. I. For olives in the oilpress, Col. 12, 52, 22; 54, 2.
    Far more freq.,
  2. II. For keeping money in, a money-basket, or, as we say, a money-bag, purse (cf. aerarium): fiscos complures cum pecunia Siciliensi a quodam senatore ad equitem Romanum esse translatos, Cic. Verr. 1, 8, 22: mulus ferebat fiscos cum pecunia, Phaedr. 2, 7, 2; Suet. Claud. 18.
    Poet.: aerata multus in arca Fiscus, i. e. much money, Juv. 14, 259.
    1. B. In partic.
      1. 1. The public chest, state treasury, public revenues: quaternos HS, quos mihi senatus decrevit et ex aerario dedit, ego habebo et in cistam transferam de fisco, Cic. Verr. 2, 3, 85, § 197: qui fiscum sustulit, id. ib. 79, § 183: de fisco quid egerit Scipio, quaeram, id. Q. Fr. 3, 4, 5 Manut.; Eutr. 2, 16; Vulg. 1 Esdr. 7, 20.
      2. 2. In the times of the emperors, the imperial treasury, imperial revenues, emperor’s privy purse (opp. aerarium, the public chest or treasury): quantum pecuniae in aerario et fiscis et vectigalibus residuis, Suet. Aug. 101; 40; id. Claud. 28; id. Ner. 32; Sen. Ben. 7, 6: fisci de imperatore rapti, Tac. A. 1, 37: bona in fiscum cogere, id. ib. 6, 2; Dig. 39, 4, 9 fin.: fortasse non eadem severitate fiscum quam aerarium cohibes, Plin. Pan. 36 et saep.: Judaicus, the tax paid by the Jews into the imperial treasury, Suet. Dom. 12: quidquid conspicuum pulchrumque est aequore toto res fisci est, Juv. 4, 55.

fissĭcŭlo, no perf., ātum, 1, v. a. [fissum, from findo], in the lang. of the haruspices, to divide the entrails (post-class.): extis fissiculandis, App. de Deo Socr. p. 45; Mart. Cap. 2, § 151; and: fissiculatis extorum prosiciis, id. 1, § 9.

fissĭlis, e, adj. [findo].

  1. I. That may be cleft or split, fissile (rare; not in Cic. or Caes.): robur, Verg. A. 6, 181; lignum, id. G. 1, 144; Plin. 16, 39, 73, § 187: arundo, id. 16, 36, 64, § 157: vena lapidis, id. 36, 17, 27, § 131.
  2. II. Cleft, split: stipes, Col. 9, 1, 3.
    Comically transf.: ad focum si adesses, Non fissile haberes caput, you would not have had your crown cracked, Plaut. Aul. 3, 2, 26.

* fissĭo, ōnis, f. [findo], a cleaving, dividing: glebarum, Cic. N. D. 2, 63, 159.

fissĭ-pes, pĕdis, adj. [fissus, from findo], cloven-footed.

  1. I. Lit.: juvencae, Aus. Ep. 5, 3.
  2. II. Transf., in gen., split: calamus, a pen for writing, Aus. Ep. 7, 49.

fissum, i, n., v. findo fin.

fissūra, ae, f. [findo]; a cleft, chink, fissure (post-Aug.): quorum in digitos pedum fissura divisa est, Plin. 10, 63, 83, § 176: vitis, Col. 4, 29, 4.
In plur., Plin. 33, 6, 33, § 101: efficax asini sevum labrorum fissuris, chapped lips, id. 28, 12, 50, § 188.

fissus, a, um, Part., v. findo.

fistella, ae, f. dim. [fistula], a little pipe, Pelagon. Art. Vet. 24.

fistūca, ae, f., an instrument for ramming down, a rammer, beetle, Caes. B. G. 4, 17, 4; Cato, R. R. 28, 2; Plin. 36, 25, 61, § 185.

fistūcātĭo, ōnis, f. [fistuco], a ramming down, ramming fast, Vitr. 7, 1; 10, 3.

fistūco, no perf., ātum, 1, v. a. [fistuca], to ram down or in, to ram fast: fundamenta, Cato, R. R. 18, 7: solum, Plin. 36, 25, 63, § 188; Vitr. 7, 4 fin.: rudus pedali crassitudine, Plin. 36, 25, 62, § 186.
In the part. perf. absol.: terram circa radices fistucato spissandam, by ramming down, i. q. fistucatione, Plin. 17, 11, 16, § 87.

fistŭla, ae, f. [findo, fis-sum].

  1. I. In gen., a pipe, tube, e. g. a water-pipe (usually of lead; syn.: tubus, canalis, sypho), Cic. Rab. Perd. 11, 31; Front. Aquaed. 25 sq.; Plin. 2, 103, 106, § 224; 31, 6, 31, § 58; Ov. M. 4, 122; Inscr. Orell. 3322; 3324; 3892; the wind-pipe and gullet, Plin. 11, 37, 66, § 175; Gell. 17, 11, 4; the tubular vessels in the lungs, Plin. 11, 37, 72, § 188; in the teeth, id. 11, 37, 62, § 163; a hole in a sponge, id. 31, 11, 47, § 123 al.; the blow-hole of the whale, id. 9, 7, 6, § 19.
  2. II. In partic.
    1. A. A hollow reed-stalk, a reed, cane, Plin. 12, 22, 48, § 106; 19, 5, 23, § 66.
      1. 2. Transf.
        1. a. A reed-pipe, shepherd’s pipe, pipes of Pan (made of several reeds gradually decreasing in length and calibre), the Greek σύριγξ, invented by Pan (syn.: tibia, sura): fistula, cui semper decrescit arundinis ordo: Nam calamus cerā jungitur usque minor, Tib. 2, 5, 31; cf. Verg. E. 2, 32 sq.; Ov. M. 1, 688 sq.; 2, 682; 13, 784; Plin. 7, 56, 57, § 204; Hor. C. 4, 1, 24; 4, 12, 10 et al.: eburneola, a pitch-pipe, for giving the tone in which an orator should speak, Cic. de Or. 3, 60, 225 sq.; cf. Quint. 1, 10, 27.
          In comic transf.: itaque et ludis et gladiatoribus mirandas ἐπισημασίας sine ulla pastoricia fistula auferebamus, i. e. without being hissed off, Cic. Att. 1, 16, 11.
        2. b. A writing-reed, Pers. 3, 14.
    2. B. A sort of ulcer, a fistula, Cels. 2, 8 med.; 5, 12; 7, 4; Plin. 20, 9, 33, § 55; 24, 11, 51, § 88; Cato, R. R. 157, 14; Nep. Att. 21, 3.
    3. C. Fistula sutoria, a shoemaker’s punch, Plin. 17, 14, 23, § 100.
    4. D. A catheter: aeneae fistulae fiunt, Cels. 7, 26, 1 init.
    5. E. Fistula farraria, a sort of hand-mill for grinding corn, Cato, R. R. 10, 3; also called fistula serrata, Plin. 18, 10, 23, § 97.

fistŭlāris, e, adj. [fistula] (post-class.).

  1. I. (Acc. to fistula, II. A. 2. a.) Like a shepherd’s pipe: versus, which gradually increase by a syllable, Diom. p. 498 P.
  2. II. (Acc. to fistula, II. B.) Of or for a fistula: medicamentum, Veg. Vet. 2, 13.

fistŭlārĭus, ii, m. [fistula], a player on the shepherd’s pipe, a piper (in Cic. fistulator), Inscr. Fabr. p. 625, no. 218.

fistŭlātim, adv. [fistula], in the shape of pipes (post-class.): excussus fimus, App. M. 4, p. 144, 4.

fistŭlātor, ōris, m. [fistula], a player on the shepherd’s pipe, a piper: fistulatorem domi relinquetis, Cic. de Or. 3, 61, 227 (see the passage in connection); Cael. Aur. Tard. 5, 1, 22.

fistŭlātōrĭus, a, um, adj. [fistulator], of or belonging to a player on the pipes: artes, Arn. 2, 73.

fistŭlātus, a, um, adj. [fistula] (postAug.).

  1. I. Furnished with pipes: tabulae, Suet. Ner. 31 Oud. N. cr.
  2. II. Pipe-shaped: venae, Arn. 2, 84: aera, Sid. Ep. 9, 13 Carm. 4.

fistŭlesco, ĕre, v. inch. n. [id.], to become full of holes (late Lat.): ligna fistulescunt, Fulg. Myth. 2, 19.

fistŭlōsus, a, um, adj. [fistula].

  1. I. Pipeshaped, full of holes, porous (post-Aug.): terra bibula et pumicis vice fistulosa, Plin. 18, 11, 29, § 110; so, terra, id. 17, 5, 3, § 34: telum culicis sorbendo fistulosum, hollow, id. 11, 2, 1, § 3: aculeus, id. 11, 37, 65, § 173: lapis, porous, id. 36, 23, 53, § 174: densitas spongiae, id. 27, 8, 45, § 69: caseus, Col. 7, 8, 5.
  2. II. Having fistulas, fistulous: cancer, Cato, R. R. 157, 3.

fīsus, a, um, Part., from fido.