Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

dif-fībŭlo, āre, v. a., to unclasp, unbuckle: chlamydem, Stat. Th. 6, 570: vincula, Sid. Ep. 3, 3.

diffĭcĭlē, adv., with difficulty; v. foll. art. fin., no. α.

dif-fĭcĭlis, e (old form difficul, like facul, famul, simul, etc., Varr. ap. Non. 111, 25), adj. [facilis; hence, far from easy to do, to accomplish, to bear, etc.; v. facilis], hard, difficult, troublesome (very freq. and class.).

  1. I. In gen.: nulla est tam facilis res, quin difficilis siet, quom invitus facias, Ter. Heaut. 4, 6, 1; cf. Plaut. Trin. 3, 2, 20; and: sacrorum diligentiam difficilem, apparatum perfacilem esse voluit, Cic. Rep. 2, 14 Mos.: quae facilia ex difficillimis animi magnitudo redegerat, Caes. B. G. 2, 27, fin.: quam graves, quam difficiles plerisque videntur calamitatum societates! Cic. Lael. 17 fin.: res arduae ac difficiles, id. Inv. 2, 54, 163; cf. id. Or. 10; id. Tusc. 3, 34 fin.; Plin. 17, 4, 3, § 28: contortae res et difficiles, Cic. de Or. 1, 58 fin.: quam scopuloso difficilique in loco verser, id. Div. in Caecil. 11, 35; cf.: in locos difficiles abire, Sall. J. 87 fin. Kritz.: iter angustum et difficile, Caes. B. G. 1, 6; id. B. C. 1, 65, 3: valles, id. ib. 1, 68, 2: difficili et arduo ascensu, id. ib. 3, 34; Cic. Verr. 2, 4, 23: difficilis atque impedita palus, Caes. B. G. 7, 19: transitus, id. ib. 6, 7, 5: aditus, id. ib. 7, 36; Hor. S. 1, 9, 56: tempus anni difficillimum, Caes. B. C. 1, 48, 5: difficili rei publicae tempore, Cic. de Imp. Pomp. 21: difficillimo reip. tempore, id. Phil. 5, 13, 36; cf. id. Caecin. 4, 11: difficilioribus usi tempestatibus, Caes. B. C. 3, 15, 4: partus, Plin. 24, 5, 13, § 22: urina, id. 23, 9, 83, § 165: venter, id. 22, 13, 15, § 33 et saep.: (Macer et Lucretius) alter humilis, alter difficilis, Quint. 10, 1, 87 Frotsch.: nimium difficile est reperiri amicum, Plaut. Trin. 3, 1, 20; so with a subjectclause, Ter. And. 1, 3, 6; Lucr. 1, 138; Cic. Lael. 6, 22; 8, 26; 10, 33 et saep.; Caes. B. G. 1, 14, 2; 7, 58, 2; id. B. C. 1, 50 fin. et saep.; cf.: difficile ad fidem est in tam antiqua re, quot pugnaverint ceciderintve exacto affirmare numero, Liv. 3, 5, 12: difficile est longum subito deponere amorem, Cat. 77, 13.
    Prov.: difficile est, crimen non prodere vultu, Ov. M. 2, 447: difficile est, tristi fingere mente jocum, Tib. 3, 7, 2: (rebus) difficilibus ad eloquendum, Cic. Off. 1, 35, 126: ad percipiendum, Quint. 8 prooem. § 4.
    With supin.: difficile factu est, Cic. Rep. 1, 43; so, factu, id. Off. 1, 21, 71; id. N. D. 3, 1; id. Univ. 11: dictu, id. Lael. 3, 12; 7, 23; id. Fam. 1, 7, 2: aditu (locus), Sall. J. 91 fin. Kritz.
    With dat.: fructus difficilis concoctioni, Plin. 23, 8, 79, § 151.
    With gerund.: in difficili esse, Liv. 3, 65, 11; cf.: in facili esse, id. 3, 8, 9; so, in difficili rem esse, Cels. 5, 26 fin.: ille casus in difficili est, si, etc., Dig. 28, 2, 29, § 15.
  2. II. In partic., of character, hard to manage or to please, obstinate, captious, morose, surly: difficiles ac morosi, Cic. Or. 29 fin.; cf. id. Fin. 1, 18, 61; Att. ap. Non. 407, 25; Hor. S. 2, 5, 90; id. A. P. 173: senex, Ter. Heaut. 3, 2, 24; cf.: moderati nec difficiles nec inhumani senes, Cic. de Sen. 3, 7: sunt morosi et anxii et iracundi et difficiles senes, id. ib. 18, 65: avunculus difficillimā naturā, Nep. Att. 5; cf.: difficili bile tumet jecur, Hor. C. 1, 13, 4: parens in liberos difficilis, Att. ap. Cic. N. D. 3, 29, 72: Penelopen difficilem procis, Hor. C. 3, 10, 11: vocanti, id. ib. 3, 7, 32: Gradivo, Ov. A. A. 2, 566: precibus, id. P. 2, 2, 20.
    Trop.: terrae, intractable, Verg. G. 2, 179.
    Prov.: difficilem oportet aurem habere ad crimina, deaf, inaccessible, Pub. Syr. 133 (Rib.).
    Adv., in three forms (but the use of the adv. is mostly avoided by the best authors, difficile est taking its place, v. supra).
          1. (α) diffĭcĭlē, with difficulty (perh. not ante-Aug.), Vell. 2, 63, 3; Plin. 11, 18, 19, § 62; 27, 12, 94, § 120; Suet. Gramm. 11; Just. 27, 3, 2; Pall. Jan. 7; Tert. Apol. 48.
          2. (β) diffĭculter, with difficulty (the usual form), Caes. B. C. 1, 62; Sall. C. 14, 5; Liv. 1, 52, 4; 42, 54, 3; Tac. A. 12, 35; Suet. Claud. 41; Quint. 1, 3, 3 al.
          3. (γ) diffĭcĭl-ĭter, with difficulty (rare), Cic. Ac. 2, 16, 49 and 50; Col. 5, 3, 1; 5, 7, 1; Lact. Mort. Pers. 9, 7.
        1. b. Comp.: difficilius, Caes. B. G. 7, 58; Quint. 1, 12, 8; 11, 2, 28; Plin. 22, 21, 28, § 56; Suet. Caes. 29; id. Ner. 43 al.
        2. c. Sup.: difficillime, Cic. Lael. 17, 64; Plin. 16, 33, 60, § 139; 19, 7, 35, § 117 al.

diffĭcĭlĭter, adv., with difficulty; v. difficilis fin., no. γ.

diffĭcul, v. difficilis init.

diffĭcultas, ātis (gen. plur. difficultatium, Liv. 9, 31, 14; Gell. 14, 2, 3), f. [difficilis], difficulty, trouble, distress, poverty, want.

  1. I. In gen. (freq. in good prose in sing. and plur.
          1. (α) With gen.: ineundi consilii, Cic. Rep. 1, 34: discendi (with labor), id. Div. 1, 47, 105: dicendi, id. de Or. 1, 26, 120: navigandi, id. ib. 1, 18, 82; Caes. B. G. 3, 12 fin.: belli gerendi, id. ib. 3, 10: faciundi pontis, id. ib. 4, 17, 2 et saep.: viarum, id. ib. 7, 56, 2; id. B. C. 1, 70; cf. loci, Sall. J. 98, 5; Tac. Agr. 17 fin.: rerum, Cic. Div. in Caecil. 12; Sall. C. 57, 2; Suet. Tib. 16; 21: morbi, Cels. 3, 1; cf. urinae, id. 2, 1 al.: vecturae, Cic. Verr. 2, 3, 82: summa navium, id. ib. 2, 5, 20: rei frumentariae, Caes. B. G. 7, 17, 3: annonae, Suet. Aug. 41; cf. nummaria, want. scarcity of money, Cic. Verr. 2, 2, 28; Suet. Tib. 48: domestica, distressed circumstances, Cic. Cat. 1, 6, 14 et saep.
          2. (β) Absol.: ne qua ob eam suspicionem difficultas eveniat, Plaut. Epid. 2, 2, 105; Ter. Hec. 4, 4, 45: perspicio quantum in agendo difficultatis et quantum laboris sit habitura (altera pars actionis), Cic. Clu. 1, 2; so with labor, Quint. 11, 1, 68; and: habere difficultatem, Cic. Brut. 7; id. Att. 13, 33: magnam res ad receptum difficultatem afferebat, Caes. B. C. 3, 51, 6; so with ad: haec res Caesari difficultatem ad consilium capiendum afferebat, id. B. G. 7, 10, 1; and without it, Cic. Q. Fr. 1, 1, 11: delabi in difficultates, id. Fat. 17: erat in magnis difficultatibus res, ne, etc., Caes. B. G. 7, 35 et saep.
  2. * II. In partic. (acc. to difficilis, no. II.), obstinacy, captiousness, moroseness: arrogantiam pertulit, difficultatem exsorbuit, Cic. Mur. 9, 19.

diffĭculter, adv., with difficulty; v. difficilis fin., no. β.

diffīdens and diffīdenter, v. diffido, P. a.

diffīdentĭa, ae, f. [diffido],

  1. I. want of confidence, mistrust, distrust, diffidence (class.).
    Without gen.: fidentiae contrarium est diffidentia, Cic. Inv. 2, 54, 165; cf. id. Tusc. 4, 37, 80; so Quint. 5, 7, 1; 8 prooem. § 27; 9, 2, 72; Ov. R. Am. 543 al.
    With gen.: diffidentiam rei simulare, Sall. J. 60, 5: memoriae, Quint. 11, 3, 142: causae, Plin. Ep. 5, 1, 7: praesentium, Tac. H. 1, 72: copiarum, Suet. Oth. 9 al.
    With a dependent clause (cf. diffido, no. β: non tam diffidentiā, futurum quae imperavisset, quam, etc., Sall. J. 100, 4.
  2. II. Want of faith, disobedience (eccl. Lat.): ira Dei in filios diffidentiae, Vulg. Ephes. 5, 6.

dif-fīdo, fīsus (post-class. perf. diffidi), 3, v. n., to distrust; to be diffident or distrustful, to despair (freq. and class.).

        1. (α) With dat. (so most freq.): eum potius (corrupisse), qui sibi aliqua ratione diffideret, quam eum, qui omni ratione confideret, Cic. Clu. 23, 63: sibi, Plaut. Rud. prol. 82; Cic. Prov. Cons. 16, 38: memoriae alicujus, id. Part. Or. 17, 59: sibi patriaeque, Sall. C. 31, 3: suis rebus, Caes. B. G. 5, 41, 5: veteri exercitui, Sall. J. 52, 6; 32, 5; 46, 1; 75, 1: suae atque omnium saluti, Caes. B. G. 6, 38, 2: summae rei, id. B. C. 3, 94 fin.: perpetuitati bonorum, Cic. Fin. 2, 27, 86: ingenio meo, id. Mur. 30, 63: huic sententiae, id. Tusc. 5, 1, 3: prudentiae tuae, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 6: rei publicae, Cic. Fam. 5, 13, 3: illis (viris), Ov. H. 10, 97: caelestibus monitis, id. M. 1, 397 et saep.
          Pass. impers.: cur M. Valerio non diffideretur, Liv. 24, 8; so Tac. A. 15, 4.
        2. (β) With a dependent clause: antiquissimi invenire se posse, quod cuperent, diffisi sint, Cic. Ac. 2, 3; id. Quint. 24, 77; id. Or. 1, 3; 28, 97; Caes. B. G. 6, 36; Quint. 10, 1, 126 al.; cf.: quos diffidas sanos facere, facies, Cato R. R. 157, 13: quem manu superare posse diffiderent, Nep. Alcib. 10, 4.
        3. * (γ) With ne: ne terras aeterna teneret, Lucr. 5, 980.
        4. (δ) Rarely with abl. (after the analogy of fido and confido): diffisus occasione, Suet. Caes. 3 Burm. and Oud.; so, paucitate suorum, Front. Strat. 1, 8, 5 Oud.: paucitate cohortium (al. paucitati), Tac. H. 2, 23: potestate, Lact. 5, 20 (also Caes. B. C. 1, 12, 2, several good MSS. have voluntate; and id. ib. 3, 97, 2: eo loco, v. Oud. on the former pass.).
          (ε) Absol.: (facis) ex confidente actutum diffidentem denuo, Plaut. Merc. 5, 2, 15: jacet, diffidit, abjecit hastas, Cic. Mur. 21, 45: ita graviter aeger, ut omnes medici diffiderent. id, Div. 1, 25, 53: de Othone, diffido, id. Att. 12, 43, 2 al.
          Hence, diffīdens, entis, P. a., without self-confidence, diffident, anxious, Suet. Claud. 35; id. Tib. 65.
          Adv.: diffīdenter, without self-confidence, diffidently (very rare): timide et diffidenter attingere aliquid, * Cic. Clu. 1, 1: agere, Liv. 32, 21, 8: incedere, Amm. 26, 7, 13.
          Comp.: timidius ac diffidentius bella ingredi, Just. 38, 7, 4.

dif-findo, fĭdi, fissum (also diffīsum), 3, v. a., to cleave asunder, to divide (rare but class.).

  1. I. Lit.: vitem mediam per medullam, Cato R. R. 41, 2: malos, Enn. ap. Non. 114, 7 (Ann. v. 389 ed. Vahl., where the read. is, as in Non., defindunt): ramum, Varr. R. R. 1, 40 fin.: terram, Lucr. 6, 584: saxum, Cic. Div. 1, 13 fin.: semen compressu suo (terra), id. de Sen. 15, 51: natem, Hor. S. 1, 8, 47: tempora plumbo, Verg. A. 9, 589; Suet. Gram. 11 et saep.
    Poet.: urbium portas muneribus, i. e. to open, Hor. C. 3, 16, 13.
      1. 2. Transf., with an abstr. object: conjunctionem duplicem in longitudinem, Cic. Univ. 7.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen.: equidem nihil hinc diffindere possum, I cannot cut off aught of this, i. e. I can refute or deny no part of it, Hor. S. 2, 1, 79: cuneus rigentem servi tenacitatem violenter diffinderet, to break by a bribe, App. M. 9, p. 225.
      Esp. freq.,
    2. B. Diem, jurid. t. t., lit., to break off a matter, i. e. to put off to the following day, to defer (cf. differre), Dig. 2, 11, 2, § 3: triste omen diem diffidit, Liv. 9, 38, 15; Gell. 14, 2, 11.
      1. * 2. Transf.: diem somno, to divide by taking a nap, Varr. R. R. 1, 2, 5.

dif-fingo, ĕre, v. a., to form differently, to remodel, to make anew (very rare; perh. only in the foll. passages).

  1. I. Prop.: ferrum incude, Hor. C. 1, 35, 39.
  2. II. Trop.: neque diffinget infectumque reddet, Quod fugiens semel hora vexit, to alter, Hor. C. 3, 29, 47 (but in id. S. 2, 1, 79 read diffindere).

* diffissĭo, ōnis, f. [diffindo, no. II. B.], the putting off or deferring of business to the following day: in dierum diffissionibus comperendinationibusque, Gell. 14, 2, 1.

diffissus, a, um, Part., from diffindo.

diffīsus, a, um, Part., from diffido and diffindo.

dif-fĭtĕor, ēri, v. dep. a. [fateor], to disavow, to deny (very rare; perh. only in the foll. passages—for syn. v. denego init.): numquam diffitebor multa me simulasse invitum, Planc. in Cic. Fam. 10, 8, 4; so with acc. and inf., Quint. 2, 17, 5: obscenum opus, Ov. Am. 3, 14, 28; Aus. Caes. 14.