Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

complecto, ĕre, v. complector fin.

complector (conp-), plexus, 3, v. dep. (in signif. mostly coinciding with amplector), prop., to entwine around a person or thing (cf. amplector; class. in prose and poetry).

  1. I. Lit.
        1. a. Of persons, to clasp, embrace, as an expression of affection.
          1. (α) With acc.: vidi et illam et hospitem Conplexum atque ausculantem, Plaut. Mil. 2, 6, 53: adcurrit; mediam mulierem complectitur, Ter. And. 1, 1, 106: tum ille artius puellam amplexus, Cic. Div. 1, 46, 103: viri corpus, Lucr. 4, 1193: (adulescentem) complexus osculatusque dimiserit, Cic. Att. 16, 5, 2: suum maritum, Ov. M. 12, 428: nepotes, Verg. A. 6, 786: aliquem conplexa tenere, Cic. Font. 21, 47 (17, 36); cf. Stat. S. 2, 1, 121.
            Of parts of the person: dextram euntis, Verg. A. 8, 558; Ov. M. 6, 494; cf. Curt. 6, 7, 8: infirmis membra lacertis, Ov. M. 10, 407: genua. in supplication, Quint. 6, 1, 34: pedes alicujus, Luc. 10, 89.
          2. (β) With inter se: nosque inter nos esse conplexos, Cic. Div. 1, 28, 58: conplecti inter se lacrimantes milites coepisse, Liv. 7, 42, 6; Verg. A. 5, 766.
          3. (γ) With in vicem, Quint. 7, 10, 17.
          4. (δ) Absol.: nequeunt conplecti satis, Plaut. Curc. 1, 3, 32: Phr. Conplectere. Di. Lubens, id. Truc. 2, 4, 19: contineri qum conplectar non queo, id. Men. 5, 9, 65; id. Mil. 4, 8, 19; Prop. 1, 10, 5.
            (ε) With cum and abl., Plaut. Am. 1, 1, 134.
        2. b. In gen., to grasp, clasp, seize, encircle, surround, compass, enclose: (vitis) claviculis suis quasi manibus quicquid est nacta complectitur, Cic. Sen. 15, 52: (orbis caelestis) extimus, qui reliquos omnis complectitur, id. Rep. 6, 17, 17: complexi terram maris, Ov. M. 8, 731: ubi mollis amaracus illum (Ascanium) Floribus et dulci conplectitur umbrā, Verg. A. 1, 694: vestis complectens undique corpus, Cat. 64, 307: spatium, to mark out around for military purposes, Caes. B. G. 7, 72; Auct. B. G. 8, 74; cf. of ploughing around, Ov. M. 15, 619: aliquem obsidione, Vell. 2, 51, 1 et saep.: caput digitis cruentis, Ov. M. 3, 727: manibus eminentia saxa, Curt. 7, 11, 15: dexterā impendentes ramos, id. 9, 5, 13.
          Of grasping an adversary in fight: quoad stans complecti posset atque contendere, Nep. Epam. 2, 4: qui cum inter se complexi in terram ex equis decidissentnon prius distracti sunt, quam alterum anima relinqueret, in contention, id. Eum. 4, 2.
  2. II. Trop.
    1. A. Of sleep, to seize upon, enfold: sopor fessos complectitur artus, Verg. A. 2, 253; cf.: me artior somnus conplexus est, Cic. Rep. 6, 10, 10.
    2. B. To embrace something intellectually as a whole, to comprehend, understand: aliquid cogitatione et mente, Cic. Or. 2, 8; cf. id. Fam. 5, 17, 4: deum et divinum animum cogitatione, id. Tusc. 1, 22, 51: omne caelum totamque cum universo mari terram mente, id. Fin. 2, 34, 112; cf. Quint. 12, 1, 25; 12, 2, 17: animo proxima quaeque meo, Ov. Tr. 1, 3, 70: rei magnitudinem animo, Cic. de Or. 1, 5, 19; Quint. 10, 6, 3; 10, 6, 6 al.; cf. without acc.: cum conplector animo, quattuor reperio causas, etc., Cic. Sen. 5, 15.
      Without mente, animo, etc.: perficies ut ego ista innumerabilia complectens nusquam labar? Cic. Ac. 2, 35, 114: totum genus judiciorum, id. Verr. 2, 2, 12, § 32: formam animi magis quam corporis, to consider, Tac. Agr. 46: aliquid memoriā, Cic. Div. 2, 71, 146; Quint. 2, 7, 3; and without memoria, id. 11, 2, 36.
    3. C. To comprehend a multitude of objects in discourse or in a written representation, to comprise, express, describe, represent, explain; with acc. and abl. or adv.: omnia alicujus facta oratione, Cic. Verr. 2, 4, 26, § 57: omnium rerum memoriam breviter libro, id. Brut. 3, 14: orator autem sic illigat sententiam verbis, ut eam numero quodam complectatur et astricto et soluto, id. de Or. 3, 44, 175: omnia unā comprehensione, id. Fin. 5, 9, 26: plura semel, Quint. 11, 1, 66: pauca paucis, id. 8, 3, 82; cf. id. 7, 3, 29: sententiam his verbis, id. 3, 6, 13.
      Esp. with sententiā, to sum up in a formal vote or decree (of speeches in the Senate): causas complectar ipsā sententiā, in the motion or decree itself, Cic. Phil. 14, 11, 29: sed ut aliquando sententiā complectar, ita censeo, id. ib. 14, 14, 36.
      Hence,
      1. 2. In philos. lang., to draw a conclusion, make an inference, Cic. Inv. 1, 40, 73; Auct. Her. 2, 29, 47; cf. complexio.
    4. D. To embrace from love, to love, value, honor; to be addicted to, to care for; with acc. and abl.: aliquem honoribus et beneficiis suis, Cic. Prov. Cons. 16, 38; cf.: eum beneficio, id. Planc. 33, 82: aliquem summā benevolentiā, id. Fam. 6, 14, 1: hunc omni tuā comitate, id. ib. 7, 5, 3: omnes caritate cives, Liv. 7, 40, 3: aliquem artā familiaritate, Plin. Ep. 3, 11, 5 al.
      Without abl.: hominem, Cic. Fam. 2, 6, 4.
      Absol.: da te homini; complectetur, Cic. Fam. 2, 8, 2: quos fortuna complexa est, id. Lael. 15, 54: philosophiam, id. Brut. 93, 322; cf.: artes ingenuas, Ov. P. 1, 6, 9: causam eam, Cic. Phil. 5, 16, 44; cf. id. Att. 16, 15, 3: otium, id. ib. 2, 6, 1.
    5. E. To embrace, include: cari sunt parentes, cari liberi, propinqui, familiares, sed omnis omnium caritates patria una complexa est, Cic. Off. 1, 17, 87: licet haec omnia complectatur eversio, Quint. 8, 3, 69; 2, 15, 13.
  3. F. (Causa pro effectu.) To take into possession, to seize, lay hold of, to make one’s self master of (rare): (philosophiae) vis valet multum, cum est idoneam complexa naturam, Cic. Tusc. 2, 4, 11: facultatem aliquam, id. Fam. 10, 12, 5; Liv. 44, 1, 12: plures provincias complexus sum quam alii urbes ceperunt, Curt. 6, 3, 4.
    Note:
        1. * a. Act. collat form complecto, ĕre: quando convenit complectite, Pompon. ap. Non. p. 472 fin.; cf. Prisc. p. 797 P.
        2. b. complector, ti, in pass. signif.: invidiosā fortunā complecti, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 793 P.: quo uno maleficio scelera omnia complexa esse videantur, id. Rosc. Am. 13, 37 (but in Cic. Tusc. 5, 14, 40, and id. Fin. 3, 12, 41, the best read. is completur).

complēmentum, i, n. [compleo], that which fills up or completes, a complement (rare; only fig.): numerorum (inania quaedam verba), * Cic. Or. 69, 230: omnium accusationum, that gives them their full weight, Tac. A. 3, 38: accusationis, Cod. Th. 9, 24, 3.

com-plĕo (conp-), ēvi, ētum, 2 (contr. forms: complerunt, complerint, complerat, complesse, etc., for compleverunt, etc., very often), v. a. [pleo, whence suppleo, plenus], to fill up, fill full, fill out (class. in prose and poetry).

  1. I. Lit., of material objects.
    1. A. In gen., with acc. of place, vessel, etc., filled.
          1. (α) Alone: hostes fossam complent, Caes. B. G. 5, 40; Auct. B. Hisp. 16; Tac. H. 2, 25: tune aut inane quicquam putes esse, cum ita conpleta et conferta sint omnia, ut, etc., Cic. Ac. 2, 40, 125: metu, ne compleantur navigia, Liv. 41, 3, 2: deducunt socii navis et litora conplent, Verg. A. 3, 71: conplebant Laidos aedes (amatores), Prop. 2, 6, 1: corpora quae loca complerent, occupy space, Lucr. 1, 522: legiones cum loca Camporum complent, id. 2, 324: milites complent murum, Caes. B. G. 7, 27: vigiles domum Flavii complevere, Tac. H. 3, 69; id. A. 15, 33: scrobem ad medium, Col. Arb. 4, 5: non bene urnam, Ov. M. 12, 616: vascula, Quint. 1, 2, 28: paginam, to fill out, write full, Cic. Att. 13, 34 fin.: speluncas, of the winds, Lucr. 6, 197.
          2. (β) With abl. of material, etc.: fossas sarmentis et virgultis, Caes. B. G. 3, 18: totum prope caelumhumano genere conpletum est, Cic. Tusc. 1, 12, 28: mundum animorum multitudine, id. Div. 2, 58, 119: bestiis omnium gentium circum conplere, Liv. 44, 9, 4: naufragorum trepidatione passim natantium flumen conpleverunt, id. 42, 62, 6: Hispanias Gallias Italiam monumentis ingentium rerum, id. 30, 28, 4: quos (gradus) ubi accusator concitatis hominibus complerat, Cic. Clu. 34, 93: munus Apolline dignum libris, Hor. Ep. 2, 1, 217: late loca milite, Verg. A. 2, 495: naves serpentibus, Nep. Hann. 11, 6: amphoras plumbo, id. ib. 9, 3: statuas aëneas pecuniā, id. ib. 9, 3: horrea messibus, Luc. 3, 66: complentur moenia et tecta maerentium turbā, Tac. A. 3, 1: Palatium multitudine et clamoribus complebant, id. ib. 14, 61: virgultibus et cratibus et corporibus exanimis complere lossas, id. ib. 4, 51; cf. also: et terraestirpium renovatione complentur, Cic. N. D. 2, 51, 128.
          3. (γ) With gen.: conviviumque vicinorum cottidie conpleo, Cic. Sen. 14, 46: cum completus jam mercatorum carcer esset, id. Verr. 2, 5, 57, § 147: quae causaararum conpleverit urbis, Lucr. 5, 1162.
    2. B. Esp.
      1. 1. In milit. lang.
        1. a. To make the army, a legion, etc., of a full number, to complete, fill up: legiones in itinere, Caes. B. C. 1, 25: cohortes pro numero militum complet, Sall. C. 56, 1; Nep. Milt. 5, 1: legione completā per maniplos, Sil. 8, 119.
        2. b. To man, fill with men: classem Romanam sociis navalibus, Liv. 24, 11, 9: naves colonis pastoribusque, Caes. B. C. 1, 56; cf.: has (naves) sagittariis tormentisque compleverunt, id. ib. 2, 4: naves bis denas aut plures, Verg. A. 11, 327 Serv.
      2. 2. To fill, impregnate: alias (mulieres), Lucr. 4, 1249; 4, 1275.
      3. 3. Transf., of light, sound, etc. (freq.).
        1. a. To fill with light, maké full: ut cuncta suā luce conpleat (sol), Cic. Rep. 6, 17, 17: mundum suā luce, id. N. D. 2, 46, 119: terras largā luce, id. ib. 2, 19, 43: orbem (luna), Tib. 2, 4, 18: lunae se cornua lumine complent, Verg. A. 3, 645: quod maria ac terras omnis caelumque rigando Conpleat (sol), Lucr. 5, 595.
        2. b. To fill with sound, cause to resound, etc., to fill, make full: omnia clamoribus, Lucr. 4, 1014: omnia vocibus, id. 5, 1065: nemus querellis, id. 2, 358; cf.: nemus timendā voce, Hor. Epod. 6, 9: aëra tinnitibus et murmure, Ov. M. 14, 537: atria ululatu, id. ib. 5, 153: atria fremitu, id. ib. 5, 3 et saep.: fremitu aequora, Prop. 2, 16 (3, 8), 37: aures (sonus), Cic. Rep. 6, 18, 18; cf. id. Agr. 3, 1, 3: caelum clamore, Sen. Herc. Oet. 798: aures sermonibus, Claud. Cons. Prob. et Olyb. 31: clamor omnia variis terrentium ac paventium vocibus complet, Liv. 5, 21, 11.
        3. c. Of odors, etc.: omnia primo motu ac spiritu suo, vini, unguenti, corporis odore complesset, Cic. Verr. 2, 3, 12, § 31; cf. Veg. Vet. 1, 17, 3.
      4. 4. Transf., to cover, overwhelm: Dianam (i. e. simulacrum) coronis et floribus, i. e. to deck, adorn, Cic. Verr. 2, 4, 35, § 77: vortentibus Telebois telis conplebantur corpora, Plaut. Am. 1, 1, 95.
      5. 5. To fill, sate with food or drink: multo cibo et potione, Cic. Tusc. 5, 35, 100: se flore Liberi, Plaut. Cist. 1, 2, 8: haec avis scribitur conchis se solere conplere, Cic. N. D. 2, 49, 124.
  2. II. Trop.
    1. A. To supply fully, furnish abundantly: exercitum omni copiā, Caes. B. C. 2, 25 fin.
    2. B. To fill with any notion, story, desire, humor, passion: completi sunt animi auresque vestrae, meobsistere, etc., Cic. Agr. 3, 1, 3: reliquos (milites) bonā spe, Caes. B. C. 2, 21: aliquem gaudio, Cic. Fin. 5, 24, 69: taedio, Quint. 8, 6, 14: animos robore, Luc. 5, 412: omnia luctu, Sall. C. 51, 9: omnia terrore, Liv. 34, 9, 13: cuncta pavore, Curt. 3, 13, 10 al.
      With gen.: aliquem erroris et dementiae, Plaut. Am. 1, 2, 9: aliquem flagitii et formidinis, id. Men. 5, 5, 3.
    3. C. To make complete or perfect, to finish; of a promise, to fulfil it: lustrationem (annuam) menstruo spatio (luna), Cic. N. D. 1, 31, 87; cf. Verg. A. 5, 46: his rebus completis legiones reduci jussit, Caes. B. C. 3, 46 (Dinter, ex conj., comparatis): nocturnum erat sacrum, ita ut ante mediam noctem conpleretur, Liv. 23, 35, 15: studia, Gell. 13, 5: conplent ea beatissimam vitam, Cic. Fin. 5, 24, 71; cf. id. ib. 3, 13, 43; id. Tusc. 5, 16, 47: summam promissi, id. Verr. 2, 3, 49, § 116: rerum humanarum sorte completā, Curt. 10, 6, 6 al.
      1. 2. Of time, to finish, complete: Gorgias centum et septem conplevit annos, Cic. Sen. 5, 13: cum VII. et LXX. annos complesset, Nep. Att. 21, 1: Corvinus centesimum annum complevit, Val. Max. 8, 13, 1; Lact. Op. Dei, 4, 3; cf.: sua fata, Ov. Tr. 4, 10, 77: sua tempora, id. M. 15, 816: quinque saecula vitae suae, id. ib. 15, 395: materna tempora, i. e. the time of pregnancy, id. ib. 3, 312; cf. id. ib. 11, 311: semel quadrigis, semel desultore misso, vix unius horae tempus utrumque curriculum conplebat, Liv. 44, 9, 4.
        Hence, complētus, a, um, P. a.
    1. * A. Prop., filled full, full: alveus Tiberis ruderibus, * Suet. Aug. 30.
    2. B. Trop., complete, perfect: completus et perfectus verborum ambitus, Cic. Or. 50, 168.
      * Comp., Gell. 1, 7, 20.

complētĭo, ōnis, f. [compleo] (postclass.).

  1. I. A filling, Paul. ex Fest. p. 105, 2 Müll.; Jul. Ep. Nov. c. 66, § 234.
  2. II. A filling up, fulfilment: sanctae prophetiae, Aug. Ep. 161.

complētīvus, a, um, adj. [compleo], serving for filling up, completive (late Lat.): particula, Prisc. p. 1026 P.

* complētor, ōris, m. [compleo], one who fills up, a fulfiller: legum (Jesus), Juvenc. in Matt. 2, 12, v. 574.

complētōrĭum, ĭi, n. [compleo], a service containing prayers at the close of the day (eccl. Lat.): completorii hora, Hymn. de Pass. Domin.

complētus, a, um, v. compleo, P. a.

complex, plĭcis, adj. [complico], closely connected with one, confederate, participant (late Lat.): dii consentes et complices, i. e. agreeing, Arn. 3, p. 123 (v. consentes).
With gen., Cod. Th. 6, 4, 21; Ambros. Off. 3, 4; Prud. Ham. 614.

complexĭo (conp-), ōnis, f. [complector] (Ciceron.), a combination, connection.

  1. I. Prop.
    1. A. In gen.: (atomorum), Cic. Fin. 1, 6, 19.
      Of the zodiac, App. de Mundo, p. 57, 37.
    2. B. Esp., in late Lat., for a physical constitution or habit: bona, Firm. Math. 5, 9.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen., a combination, association: cumulata bonorum, Cic. Tusc. 5, 10, 28.
    2. B. Esp.
      1. 1. Of discourse: brevis totius negotii, comprehension, comprisal, Cic. Inv. 1, 26, 37: mira verborum, id. Phil. 2, 37, 95.
      2. 2. T. t.
        1. a. In rhet.
          1. (α) A period: longissima est igitur complexio verborum, quae volvi uno spiritu potest, Cic. de Or. 3, 47, 182: nec acervatim multa frequentans unā complexione devinciet, crowd into one period, id. Or. 25, 85.
          2. (β) A rhetorical figure, according to which one constantly recurs to what has been previously said, Auct. Her. 4, 14, 20.
        2. b. In philos. lang.
          1. (α) A conclusion in a syllogism, Auct. Her. 2, 18, 28; 2, 29, 40; Cic. Inv. 1, 37, 67; 1, 40, 72; 1, 47, 87; Quint. 5, 14, 5 sq.
          2. (β) A dilemma, Cic. Inv. 1, 29, 45; Ascon. ad Div. in Caecil. 14, 45.
        3. c. In gram., a contraction of two syllables into one, for the Gr. συναίρεσις and συναλοιφή (opp. divisio), Quint. 1, 5, 17; cf. id. 1, 5, 6.

complexīvus, a, um, adj. [complector]; in gram., serving for connecting, conneclive, copulative: particula (atque), Gell. 10, 29 tit. (in the text itself, conexiva): conjunctis, Mart. Cap. 3, § 272.
Adv.: com-plexīvē: dicere, Cassiod. Hist. Eccl. 1, 1.

complexo, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [complecto = complector], to encompass, embrace closely, clasp around (post-class. and rare), Coripp. 1, 104: artissime complexatum aliquem recipere, App. M. 10, p. 249, 18.

complexor, āri, 1, v. freq. a., to embrace closely (late Lat.): eos, Vulg. Marc. 10, 16.

1. complexus, a, um, Part., from complector.

2. complexus (con-), ūs, m. [complector], a surrounding, encompassing, encircling, embracing, embrace, etc. (class. in prose and poetry).

  1. I. Lit.
    1. A. Prop.
      1. 1. Of things (rare): aether Omnia avido complexu cetera saepsit, Lucr. 5, 471; so id. 2, 1066: qui (mundus) omnia complexu suo coërcet et continet, Cic. N. D. 2, 22, 58; 2, 40, 101: lapides alligati complexu silicis, by a binding, Plin. 36, 22, 45, § 161.
      2. 2. Of persons: secutae conlocutiones cum Trebonio complexusque, Cic. Phil. 11, 2, 5: corporum, id. Tusc. 3, 20, 46: e complexu parentum abreptos filios ad necem ducere, id. Verr. 2, 1, 3, § 7: ubi complexu coierunt membra tenaci, in a mutual close embrace, Ov. M. 4, 377: complexu matris avellere natam, Cat. 62, 21; cf. id. 64, 88; 64, 118; Cic. Font. 17, 36; id. Fl. 38, 95; Liv. 2, 40, 5; Quint. 6, 1, 42; 8, 3, 68: Venerio, in copulation, Cic. Div. 2, 69, 143.
        In plur., * Hor. S, 1, 5, 43; Verg. A. 5, 742; Ov. M. 3, 286; 10, 388; 6, 249.
        Rarely (like complector itself), of hostile embrace, close combat: in Martis complexu cadere, Quint. Decl. 4, 22: armorum, Tac. Agr. 36; cf. of a serpent: longis amplexibus illos necat, Ov. M. 3, 48: luctari complexu, Plin. 9, 30, 48, § 91.
    2. B. Transf., as a measure, the reach: (cedrus) crassitudinis ad trium hominum conplexum, Plin. 16, 40, 76, § 203.
  2. II. Trop.
    1. A. A connection in discourse (very freq. in Quint.): vitium non est in sensu, sed in complexu, Quint. 1, 5, 46; cf. id. 9, 4, 32: brevis verborum, id. 7, 3, 18: sermonis, id. 9, 3, 18: in complexu loquendi serieque, id. 1, 5, 3: legum aliorumque scriptorum, id. 5, 10, 107: causarum, id. 5, 10, 103; 7, 2, 57: rerum, personarum, temporum, id. 3, 5, 7 et saep.
    2. B. A friendly embracing, love, affectionate relation, etc.: venisti in sinum et complexum tuae mimulae, Cic. Phil. 2, 25, 61; cf.: res publica Pompeii filium suo sinu complexuque recipiet, id. ib. 13, 4, 9; id. Pis. 9, 19: totius gentis humanae, id. Fin. 5, 23, 65; id. Cat. 2, 10, 22: at tu easdem artes in complexu, oculis, auribus habes, Plin. Pan. 47, 2.