Lewis & Short

Parsing inflected forms may not always work as expected. If the following does not give the correct word, try Latin Words or Perseus.

in-cēdo, cessi, cessum (sync. perf. incesti, Plaut. Cas. 3, 6, 11), 3, v. n. and a., to go, step, or march along at a measured pace (class.).

  1. I. Lit.
    1. A. In gen.
          1. (α) Neutr.: tenero et molli ingressu suspendimus gradum: non ambulamus, sed incedimus, Sen. Q. N. 7, 31: per vias, Plaut. Merc. 2, 3, 71; cf.: socios per ipsos, Verg. A. 5, 188: viā, Plaut. Curc. 1, 1, 32: tota in urbe, Ov. F. 6, 653: quacumque incederet, Cic. Div. 1, 24, 49: quam taeter incedebat, quam truculentus, id. Sest. 8, 19: incessit deinde, qua duxit praedae spes, victor exercitus, Liv. 8, 36, 9: etiam si pedes incedat, memorabilem fore, id. 28, 9, 15: servi pedibus, liberi non nisi equis incedunt. i. e. walk … ride, Just. 41, 3, 4; cf.: incedunt pueri, pariterque ante ora parentum Frenatis lucent in equis, Verg. A. 5, 553: a foro domum, Plaut. Most. 4, 3, 6: sessum impransum, id. Poen. prol. 10: qui huc incedit, id. Most. 1, 3, 152: ad me, id. Am. 1, 1, 179: huc ad nos, id. Trin. 5, 2, 27; cf.: undique nuntii incedunt, qui afferrent, etc., Tac. A. 11, 32: ut ovans praeda onustus incederem, Plaut. Bacch. 4, 9, 146: vix incedo inanis, ne ire posse cum onere existumes, Plaut. Am. 1, 1, 174: quem modo decoratum ovantemque victoria incedentem vidistis, Liv. 1, 16, 10; 2, 6, 7: claro honore, Lucr. 3, 76: omnibus laetitiis, Cic. Fam. 2, 9, 2: incedunt per ora vestra magnifici, Sall. J. 31, 10: ego quae divum incedo regina, who walk majestic as, who am, Verg. A. 1, 46; cf. Prop. 2, 2, 6: matrona incedit census induta nepotum, id. 3, 13, 11 (4, 12): ut mea Luxuria Nemesis fluat ut que per urbem Incedat donis conspicienda meis, Tib. 2, 3, 52.
          2. (β) With acc.: incedunt maestos locos, Tac. A. 1, 61: scaenam, id. ib. 14, 15: fontem aquae nando, id. ib. 14, 22.
    2. B. In partic., in milit. lang., to move forwards, advance, march: barbari in perculsos Romanos acrius incedere, Sall. J. 101, 7: in erumpentes, Liv. 9, 21: cohortes paulatim incedere jubet, Sall. C. 60, 1: munito agmine, id. J. 46, 6: agmen reliquum incedere coepit, Liv. 21, 33, 1: segnius Hispanorum signa incedebant, id. 28, 14, 18: Sabini usque ad portas urbis populantes incessere, id. 2, 63, 7: propius incedentes, Tac. A. 4, 47: quod gnarum duci incessitque itineri et proelio paratus, id. ib. 1, 51 (Ritter, but Halm omits paratus).
  2. II. Trop.
    1. A. In gen. (rare): malitiae lenonis contra incedam, will encounter, Plaut. Rud. 3, 3, 31: facilius ad inventionem animus incedet si, etc., will proceed to, Cic. Inv. 2, 14, 45 Orell. N. cr.
    2. B. In partic.
      1. 1. To triumph over, exult over; with dat.: meo nunc superbus incedis malo, Hor. Epod. 15, 18: ille superbus incedet victis rivalibus, Juv. 12, 126.
      2. 2. Of inanim. and abstr. subjects, to come to, happen to, befall, attack, seize one; to approach, arrive, appear, occur (perh. not in Cic.); constr. with dat., acc., in and acc., or absol.
          1. (α) With dat. (so most freq.): exercitui omni tantus incessit ex incommodo dolor, ut, etc., Caes. B. C. 3, 74, 1: magnus omnium incessit timor animis, id. ib. 2, 29, 1: mulieres, quibus belli timor insolitus incesserat, etc., Sall. C. 31, 3 Kritz N. cr.; id. H. 2, 60: gravior cura patribus incessit, Liv. 4, 57, 10: incedebat enim deterrimo cuique licentia, Tac. A. 3, 36: cupido incessit animo, Curt. 7, 11, 4; 3, 1, 16: si sterilitas annorum incessit hominibus, Col. 2, 10, 1; Val. Max. 1, 8, 5.
          2. (β) With acc.: ipsum ingens cupido incesserat Tarenti potiundi, Liv. 24, 13, 5: timor patres incessit, ne, etc., id. 1, 17, 4; 2, 7, 1; 2, 32, 1; 7, 39, 4 et saep.: indignatio hostes incessit, id. 3, 60: adversa valetudo aliquem, Tac. A. 3, 71: ingens animos desperatio incessit, Curt. 4, 2, 16; 3, 8, 25: stupor omnes et admiratio incessit, Just. 22, 6, 11: cupido incessit aliquem (with acc. and inf.), Sulp. Sev. Chron. 1, 38, 6; 2, 16, 3.
          3. (γ) With in and acc.: vis morbi, pestilentia incedit in castra, in Poenos Romanosque, Liv. 29, 10, 3: pestilentia incesserat pari clade in Romanos Poenosque, id. 28, 46, 15.
          4. (δ) Absol.: nova nunc religio unde istaec incessit? Ter. And. 4, 3, 15: tantus eo facto timor incessit, Caes. B. C. 3, 101; Auct. B. Alex. 7: postquam tenebrae incedebant, Tac. A. 15, 37; cf.: ubi crepusculum incesserit, Col. 11, 1, 18: ubi tempestas incessit, id. 12, 2, 5: frigora, id. 12, 52, 12: siccitates, id. 5, 9, 11: lascivia atque superbia incessere, Sall. J. 41, 3: ubi Romam legati venere, tanta commutatio incessit, uti, etc., id. ib. 13, 7: religio deinde incessit, vitio eos creatos, Liv. 8, 17, 4: ubi pro modestia ac pudore ambitio et vis incedebat, Tac. A. 3, 26: haud invito imperatore ea fieri occultus rumor incedebat, went abroad, spread about, id. ib. 2, 55 fin.

incesso, cessīvi (less freq. cessi. Tac H. 2, 23; 3, 77; Luc. 5, 680), 3, v. a. [incedo], to fall upon, assault, assail, attack (perh. not ante-Aug.).

  1. I. Lit.: quae (pars corporis) cum jaculis saxisque incesseretur, Liv. 8, 24, 15: vagos suos pro hostibus lapidibus incessebant, id. 26, 10, 7; cf.: infestis digitis ora et oculos, Suet. Calig. 25; id. Claud. 8: feras argenteis vasis incessivere tum primum noxii, Plin. 33, 3, 16, § 53: telorum lapidumque jactu, Ov. M. 13, 566: a pueris ii more quodam gentis saxis globosis, funda mare apertum incessentes exercebantur, Liv. 38, 29, 4 Weissenb. ad loc.: jaculis et voce superba Tecta incessentem, Stat. Th. 11, 361; Sil. 1, 473.
    Absol.: saevis telis, Ov. M. 14, 402: stercore et caeno, Suet. Vit. 17.
  2. II. Trop., to attack, assault, esp. with words, to reprove, reproach, accuse: reges dictis protervis, Ov. M. 13, 232: aliquem verbis amaris, Sil. 11, 209; cf. Ov. Tr. 3, 11, 31: aliquem conviciis, Suet. Tib. 11; id. Ner. 35: adversarios maledictis, id. ib. 23: senatum diris exsecrationibus, id. Claud. 12: Sallustium noto epigrammate, Quint. 8, 3, 29: juvenes objurgatione justa, Gell. 1, 2, 6: nomen hominis acerba cavillatione, Suet. Tib. 57 al.: aliquem bello, Stat. S. 1, 4, 76: aliquem poenis, id. Th. 1, 245: aliquem criminibus, to accuse him, Tac. H. 2, 23: aliquem occultis suspicionibus, id. ib. 3, 65: aliquem ut tumidiorem, Quint. 12, 10, 12: aliquem ut impium erga parentes, Suet. Rhet. 6: nomen ut argumentum morum incessit, Quint. 5, 10, 31; cf.: aliquem tamquam superbe saeveque egisset, Tac. H. 3, 77: sermonem cum risu aliquos incessentem, Quint. 6, 3, 21: si aut nationes totae aut ordines incessantur, id. 6, 3, 35: paucitatem, conspirationem, vilitatem, gratiam, id. 5, 7, 23: ne incesse moras, Stat. Th. 11, 390.
    Of a disease: pestilentia incesserat pari clade in Romanos Poenosque, Liv. 28, 46, 15: tanta incesserit in ea castra vis morbi, id. 29, 10, 3.
    Of fear, etc.: timor deinde patres incessit, ne, etc., Liv. 1, 17, 4: super haec timor incessit Sabini belli, id. 2, 27, 10: tantus terror Tarquinium incessit, id. 2, 7, 1.
    Of other feelings: cupido incessit animos juvenum, sciscitandi, etc., Liv. 1, 56, 10: tanta admiratio miseratioque viri incessit homines, ut, etc., id. 9, 8, 11: cura incesserat patres, id. 4, 50, 7: incessit omnes stupor et admiratio, Just. 22, 6, 11.